1
«MÜ LL FL K HÜQUQU V LAQ HÜQUQLAR HAQQINDA» AZ RBAYCAN RESPUBL KASININ QANUNU
I BÖLM . ÜMUM MÜDD ALAR
Madd 1. Qanunun m qs di
Bu Qanun Az rbaycan Respublikas razisind elm, biyyat v inc t rl rinin (mü lliflik hüququ), habel ifalar n, fonoqramlar n, efir v ya kabel yay t kilatlar n verili rinin ( laq li hüquqlar) yarad lmas v istifad si il laq dar yaranan münasib tl ri t nziml yir.
Madd 2. Mü lliflik hüququ v laq li hüquqlar haqq nda qanunvericilik
Mü lliflik hüququ v laq li hüquqlar haqq nda Az rbaycan Respublikas n qanunvericiliyi Az rbaycan Respublikas n Konstitusiyas ndan, Az rbaycan Respublikas n Mülki M ll sind n, bu Qanundan, dig r müvafiq normativ hüquqi aktlardan v Az rbaycan Respublikas n t fdar ç xd beyn lxalq müqavil rd n ibar tdir.
Az rbaycan Respublikas n i tirakç oldu u beyn lxalq müqavil rd mü yy n edilmi qaydalar bu Qanunla mü yy n edilmi qaydalardan f rqli olduqda beyn lxalq müqavil nin qaydalar t tbiq edilir.
Madd 3. Qanunun t tbiq sah si
Bu Qanunun müdd alar a dak lara amil edilir: 1) Az rbaycan Respublikas n v nda olan v ya Az rbaycan Respublikas
razisind daimi ya ay yeri olan fiziki xsin, yaxud Az rbaycan Respublikas n qanunvericiliyi üzr hüquqi xsin mü lliflik hüququna v ya laq li hüquqlara malik oldu u elm, biyyat v inc t rl ri, ifalar v fonoqramlar;
2) Az rbaycan Respublikas razisind ilk d d rc edilmi (burax lm ) elm, biyyat v inc t rl ri v ya fonoqramlar. r v fonoqram Az rbaycan
Respublikas n hüdudlar ndan k narda ilk d d rc edildikd n (burax ld qdan) sonra 30 gün keç k Az rbaycan Respublikas razisind d rc edildikd Az rbaycan Respublikas nda da ilk d d rc edilmi (burax lm ) say r;
3) Az rbaycan Respublikas razisind ilk d edilmi ifalar, yaxud bu madd nin ikinci b ndinin müdd alar na uy un sur td qorunan fonoqrama yaz lm ifalar, yaxud fonoqrama yaz lmam , lakin yay m t kilat n bu madd nin dördüncü b ndin uy un sur td qorunan verili in daxil edilmi ifalar;
4) Az rbaycan Respublikas n qanunvericiliyi üzr hüquqi xs say lan v verili rini Az rbaycan Respublikas razisind yerl n ötürücül rin köm yi il h yata keçir n yay m t kilatlar n verili ri;
2
5) Az rbaycan Respublikas razisind olan memarl q rl ri; 6) Az rbaycan Respublikas n i tirak etdiyi beyn lxalq müqavil uy un olaraq
qorunan dig r elm, biyyat v inc t rl ri, ifalar, fonoqramlar v yay m kilatlar n verili ri. 7) Az rbaycan Respublikas razisind Az rbaycan Respublikas n t fdar ç xd
beyn lxalq müqavil uy un olaraq, el rl v laq li hüquqlar obyektl rin qorunma t tbiq edilir ki, m ölk sind h min obyektl r üçün mü yy n edilmi qorunma müdd tl ri bitm mi olsun.
Az rbaycan Respublikas razisind mü lliflik hüququ v laq li hüquqlar n qüvv olma müdd ti m ölk sind mü yy n edilmi qorunma müdd tl rind n çox ola bilm z.
8) Bu Qanunun müdd alar Az rbaycan Respublikas n t fdar ç xd beyn lxalq müqavil uy un olaraq v ya qar ql prinsipl r sas nda Az rbaycan Respublikas n
nda lar il yana cn bil v v nda olmayan xsl d amil edilir.
Madd 4. sas anlay lar
Bu Qanunda istifad olunan sas anlay lar a dak m naya malikdir: «mü llif» - rin yarad olan fiziki xs; «audiovizual r» - bir-biri il laq li olub h t t vvürü do uran v müvafiq
texniki qur ular n köm yi il görm (e itm ) qavray üçün n rd tutulan, t svirl r silsil sind n ibar t (s sl mü ayi t olunan, yaxud olunmayan) r; audiovizual rl ilkin v sonrak yaz lma üsulundan as olmayaraq kinematoqrafiya rl ri v kinematoqrafiya vasit rin b nz r vasit rl ifad edilmi dig r rl r (tele- videofilml r, diafilml r v s.) aiddir;
« lumat bazas » - materiallar n seçilm sin v ya düzümün gör yarad yin hsulu olan v kompyuterin (EHM-in) köm yi il tap la v i bil k kild
sisteml dirilmi m lumatlar n (m qal rin, hesablamalar n, faktlar n v ba qa materiallar n) m cmusu;
«sur tç xarma» - rin v ya fonoqram n bir v ya daha çox nüsx sinin h r hans maddi formada, o cüml n s s v videoyaz klind haz rlanmas . rl rin v ya fonoqramlar n elektron (r mli d daxil olmaqla), optik v ya ma nla oxunan dig r formada müv qq ti, yaxud daimi saxlanma üçün yaz lmas da sur tç xarma say r;
«yaz lma» - texniki vasit rin köm yi il s sl rin v (v ya) t svirl rin d rl qavrama a, sur tini ç xarma a, yaxud bildirm imkan ver n h r hans maddi formada ks olunmas ;
«audiovizual r istehsalç » - bel rin haz rlanmas t bbüsünü v suliyy tini üz rin götürmü fiziki v ya hüquqi xs. Ba qa sübutlar olmad qda
audiovizual rd ad adi qaydada göst rilmi fiziki v ya hüquqi xs audiovizual rin istehsalç say r;
«qurulu çu rejissor» - audiovizual rl rin qurulu çusu v teatr, sirk, kukla, estrada, televiziya tama as v dig r tama an n qurulu unu h yata keçir n v ya bu cür tama alara qurulu ver n xs;
3
«pirat m hsul» - mü llifin v ya laq li hüquqlar n sahibinin raz olmadan haz rlanm (istehsal edilmi ) r v fonoqram nüsx ri;
«fonoqram istehsalç » - ifan n v ya dig r s sl rin ilk d yaz lmas t bbüsünü v suliyy tini üz rin götürmü fiziki v hüquqi xs. Ba qa sübutlar olmad qda h min
fonoqramda v (v ya) onun qoyuldu u qutuda ad adi qaydada göst rilmi fiziki v ya hüquqi xs fonoqram istehsalç say r;
«ifaç » - rol oynayan, oxuyan, qira t ed n, deklamasiya dey n, musiqi al ti çalan v ya biyyat v inc t rl rini ba qa kild (o cüml n estrada, sirk v ya kukla teatr
nömr ri) ifa ed n aktyor, mü nni, musiqiçi, r qqas v ya dig r xs; «kompyuter» (EHM) - informasiyan i qadir olan elektron v ya ona ox ar
qur u; «kompyuter proqram » (EHM üçün proqram) - ma nla oxunan formada ifad
edil n v mü yy n m qs v ya n tic nail olmaq üçün kompyuteri h g tir n sözl r, kodlar, sxeml r v ba qa kild t limatlar m cmusu. Kompyuter proqram na
mçinin onun haz rlanmas gedi ind ld edil n haz rl q materiallar v onun do urdu u audiovizual t svirl r d daxildir;
«kollektiv r» - fiziki v ya hüquqi xsin t bbüsü il v r hb rliyi alt nda onun öz ad il n r edilm k rtil iki v ya daha çox fiziki xsin yaratd r;
«tör r» - rcüm r, d yi dirm r, iqtibaslar, annotasiyalar, referatlar, xülas r, icmallar, s hn dirm r, aranjemanlar, elm, biyyat v inc t rl rinin yenid n i nm si;
«toplu» - materiallar n seçilm sin v düzülm sin gör yarad q f aliyy tinin tic si kimi müst qil rl rd n ibar t m cmu . Bel m cmu r (toplular) ensiklopediya ya antologiya kimi r m nas ifad edir;
vi bilikl r» - saslanan qli f aliyy tin n tic si olan v n sild n-n sl ötürül k qorunub saxlan lan elmi, bi, b dii sah rd v s naye sah rind yenilikl r
yarad q n tic ri; rin aç qlanmas » - mü llifin raz il rin ilk d kütl çatd lmas
qs dil d rc edilm si, kütl vi nümayi etdirilm si, kütl vi ifa olunmas , efir verilm si ba qa üsullarla edil n h t; «d rc edilm » (istifad burax lma) - rin mü llifinin v ya fonoqram
istehsalç n raz il rin, fonoqram n kütl nin t bat öd k üçün dövriyy burax lmas ; elektron-informasiya sisteml ri vasit si il rd n v fonoqramdan istifad imkan yarad lmas da d rc edilm say r;
«yay m t kilat n verili i» - efir v ya kabel yay t kilat n özünün v ya onun saiti hesab na ba qa t kilat n yaratd verili ; «t tbiqi s t ri» - ll v ya s naye üsulu il yarad lm v praktik istifad
funksiyalar olan, yaxud praktik istifad yalar na köçürül n inc t ri; «fotoqrafiya ri» - fiksajlama texnologiyas ndan (kimy vi, elektron v s.) as
olmayaraq i q üalanmas n v ya ba qa üalanman n t svir yaratma a imkan ver n
4
üsulla fiksajlanmas . Audiovizual rl rin ayr ca götürülmü kadr «fotoqrafiya ri» say lm r;
«kütl vi ifa» - rl rin, ifalar n, fonoqramlar n, yay m t kilatlar n verili rinin m canl ifada, h m d müxt lif texniki vasit rin v prosesl rin köm yi il (efirl v ya
kabell verm istisna olmaqla) deklamasiya, oyun, oxu v ba qa üsulla el t rzd t qdim edilm sidir ki, ail dair sin v ya ail nin yax n tan lar s ras na daxil olmayan xsl r
find n qavran la bilsin; «kütl vi nümayi » - rin, ifan n yay m t kilat n verili inin orijinal n v ya bir
nüsx sinin bilavasit , yaxud plyonkan n, slayd n, kadr n, yaxud ba qa qur ular n v ya prosesl rin köm yi il (efirl v ya kabell verm istisna olmaqla) ekranda el t rzd nümayi etdirilm sidir ki, ail dair sind v ya ail nin yax n tan lar s ras na daxil olmayan xsl r t find n qavran la bilsin. Audiovizual rin ayr -ayr t svirl rinin ard l olmayan nümayi i d onun kütl vi nümayi i say r;
«pulsuz istifad » - rin orijinal na v ya nüsx sin sahiblik hüququnun mü yy n müdd haliy pulsuz xidm t göst n kitabxanalara, arxivl v ya ba qa t kilatlara verilm si;
«bildiri » - rl rin v laq li hüquqlar n obyektl rinin faktiki qavran lmas ndan as olmayaraq, e itm v ya görm qavray mümkün ed n nümayi i, ifas , radio v televiziya il ötürülm si v ya h r hans dig r h t ( rin, yaxud fonoqram n nüsx rinin yay lmas istisna olmaqla);
«kütl vi bildiri » (kütl çatd rma m qs di il bildiri ) - rl rin v laq li hüquqlar n obyektl rinin bildiri kimi efirl , kabell ötürülm si, h mçinin bildiri in qavran lmas ndan as olmayaraq, onun ld edilm sini bu cür mümkün ed n h r hans , o cüml n interaktiv üsulla kütl çatd rma ( rin v laq li hüquqlar n obyektl rinin nüsx rinin yay lmas istisna olmaqla);
«interaktiv kütl vi bildiri » ( rl rin v laq li hüquqlar n obyektl rinin interaktiv istifad üçün kütl çatd lmas ) - hali nümay nd rinin öz xsi seçimin gör ist nil n yerd v ist nil n vaxtda rl rin v laq li hüquqlar n obyektl rinin ld etm sini mümkün ed n çatd rma;
ri v laq li huquq obyektl rini yaymaq» - rin v ya laq li hüquqlar n obyektl rinin orijinal n v ya nüsx rinin sat v ya mülkiyy t hüququnun ba qa cür verilm si il kütl çatd lmas ;
«texniki mühafiz vasit ri» - v laq li hüquqlar n obyektl rin daxilolman zar td saxlama a imkan ver n, hüquq sahibinin v ya istehsalç n icaz verm diyi
tl rin qar alan, yaxud m hdudla ran ist nil n texniki qur u v ya onlar n hiss ri;
«hüquqlar n idar edilm si haqq nda informasiya» - ri, rin mü llifini v ya dig r hüquq sahibini eynil dir n v ya rd n istifad rtl ri haqq nda m lumatlar v
qdim olunan bel m lumatlar özünd saxlayan h r hans r ml ri v ya kodlar bildirir ki, informasiyan n ist nil n elementl rind n h r hans biri rin nüsx sin lav edilmi olur, yaxud bu obyektl rin kütl çatd lmas m qs di il bildiri i zaman görünür;
5
«reproqrafik sur tç xarma» (reprosur tç xarma) - rin (yaz v ba qa qrafik rin) orijinal n v ya nüsx sinin fotosur tç xarma yolu il v ya n retm istisna
olmaqla, dig r texniki vasit rin köm yi il h r hans ölçüd (böyüdülmü , yaxud kiçildilmi ) faksimilesinin ç xar lmas ;
«kiray » - rin, fonoqram n v ya bu Qanunla qorunan obyektl rin orijinal n v ya nüsx rinin birba a v ya dolay yolla g lir götürm k m qs di il mü yy n müdd müv qq ti istifad verilm si;
« rikli r» - bu madd n rd tutulan kollektiv rl r istisna olmaqla iki v ya daha çox mü llifin yaratd r;
«efirl kütl vi bildiri » - rl rin, ifalar n, fonoqramlar n, yay m t kilat n verili rinin radio v televiziya vasit si il (kabel televiziyas istisna olmaqla), o cüml n peykl rin köm yi il kütl çatd lmas . rl rin, ifalar n, fonoqramlar n, yay m t kilat n verili rinin peyk vasit si il efirl kütl vi bildiri i dedikd , yerd yerl n stansiyadan gönd ril n siqnallar n peykl q bul edilm si v h min siqnallar vasit si il kütl nin faktik q bul etm sind n as olmayaraq, rl rin, ifalar n, fonoqramlar n, yay m t kilat n verili rinin kütl çatd lmas ba a dü ülür. Kodla lm siqnallar n bildiri i, r kodun aç lmas vasit ri yay m t kilat
find n v ya onun raz il haliy t qdim olunarsa, efirl kütl vi bildiri say r; «kabell kütl vi bildiri » - rl rin, ifalar n, fonoqramlar n, yay m t kilat n
verili rinin kabel, naqil, optik tel v dig r ox ar vasit rl kütl çatd lmas ; «fonoqram» - ifalar n v dig r s sl rin müst sna olaraq s sli yaz lmas ;
r nüsx si» - rin h r hans maddi formada haz rlanm sur ti; «fonoqram nüsx si» - fonoqramda yaz lm s sl rin ham n v ya bir hiss sinin
bilavasit v ya dolay il h r hans maddi da ya köçürülmü sur ti; «retranslyasiya» - yay m t kilat n verili inin ba qa yay m t kilat t find n eyni
vaxtda efirl (kabell ) verilm si.
II. BÖLM . MÜ LL FL K HÜQUQU
I F L. MÜ LL FL K HÜQUQUNUN OBYEKTL
Madd 5. Mü lliflik hüququnun obyekti
1. Mü lliflik hüququ t yinat ndan, d rind n v m zmunundan, habel ifad formas ndan v üsulundan as olmayaraq yarad q f aliyy tinin n tic si olan h m aç qlanm , h m d aç qlanmam , obyektiv formada mövcud olan elm, biyyat v inc t rl rin amil edilir.
Mü lliflik hüququnun yaranmas v h yata keçirilm si üçün rin qeydiyyata al nmas , yaxud h r hans ba qa üsullarla r smil dirilm si t b olunmur.
6
2. Mü lliflik hüququnun amil edildiyi h m aç qlanm , h m d aç qlanmam rl r dak obyektiv formalarda mövcud ola bil r:
- yaz ( lyazmas , makina yaz , not yaz v s.); - ifahi (kütl vi ç , kütl vi ifa v s.); - s s, yaxud videoyaz lma (mexaniki, maqnit, r mli, optik, v s.); - t sviri (r sm, eskiz, kil, plan, cizgi, kino-, tele-, video - yaxud fotokadr v s.); - h cmli-f zavi (heyk l, model, maket, tikili v s.); - dig r formalar.
rin hiss ri (ad , personaj v s.) bu madd nin 1-ci b ndind göst ril n lam tl malik oldu u v müst qil istifad oluna bildiyi halda mü lliflik hüququnun obyekti say r.
3. Mü lliflik hüququ il qorunma öz-özlüyünd ideyalara, prosesl , i metodlar na v ya riyazi konsepsiyalara deyil, ifad formas na amil edilir.
4. mü lliflik hüququ onun ifad edildiyi maddi obyekt olan mülkiyy t hüququ il ba deyil.
Maddi obyekt mülkiyy t hüququnun v ya maddi obyekt sahiblik hüququnun verilm si qanunda xüsusi göst ril n hallardan ba qa öz-özlüyünd bu obyektd ifad edilmi mü lliflik hüququnun verilm sin s b olmur.
Madd 6. Mü lliflik hüququnun obyekti olan rl r.
1. Mü lliflik hüququnun obyektl ri a dak lard r: bi rl r (kitablar, bro üralar, m qal r, mühazir r v ç lar, kompyuter
proqramlar v s.); dram, musiqili-dram v ba qa s hn rl ri; xoreoqrafiya rl ri v pantomimalar;
tnli v ya m tnsiz musiqi rl ri; audiovizual rl r (kino, tele- v videofilml r, slayd filml r, diafilml r v ba qa kino tele rl r); heyk lt ra q, r ngkarl q, qrafika, dizayn, litoqrafiya rl ri, qrafik hekay r,
komiksl r v dig r t sviri s t rl ri; dekorativ t tbiqi v s hn t rtibat s ti rl ri, l il toxunan xalçalar; memarl q, rsalma v ba -park s ti rl ri; fotoqrafiya rl ri v ona ox ar üsulla yarad lm rl r; co rafiya, topoqrafiya v dig r elml aid olan x rit r, planlar, eskizl r,
illüstrasiyalar v plastik rl r; tör rl r (t rcüm r, d yi dirm r, iqtibaslar, annotasiyalar, referatlar, xülas r,
icmallar, s hn dirm r, aranjemanlar, elm, biyyat v inc t rl rinin yenid n nm si); toplular; Tör rl v toplulara mü lliflik hüququ onlar n sasland v ya onlara daxil
edil n rl rin mü lliflik hüququ obyektl ri olmas ndan as olmayaraq qorunur.
7
teleradio verili rinin proqramlar , kataloqlar, bukletl r, fotoalbomlar, münd ricatlar, multimedia m hsullar ( rl ri) v dig r rl r.
2. Kompyuter proqramlar bi rl r kimi qorunur. Kompyuter proqramlar n qorunmas ilkin m tn v obyekt kodu da daxil olmaqla ist nil n dild v formada ifad edil n proqramlar n bütün növl rin , o cüml n liyyat sisteml rin amil edilir.
Madd 7. Mü lliflik hüququ il qorunmayan obyektl r
dak lar mü lliflik hüququnun obyektl ri deyildir: a) r smi s dl r (qanunlar, m hk q rarlar , qanunvericilik, inzibati v m hk
xarakterli dig r m tnl r), h mçinin onlar n r smi t rcüm ri; b) dövl t r mzl ri v ni anlar (bayraqlar, gerbl r, himnl r, ordenl r, pul ni anlar ,
dig r dövl t r mzl ri v ni anlar ); v) xalq yarad (folklor) nümun ri; q) günün yenilikl ri, müxt lif hadis v faktlar bar informasiya xarakterli
lumatlar.
Madd 8. Mü lliflik hüququnun yaranmas . Mü lliflik prezumpsiyas
1. ri yaradan xs onun mü llifi say r. mü lliflik, dig r sübutlar yoxdursa, ad alt nda aç qlanm xs m xsusdur.
2. Müst sna mü lliflik hüququnun sahibinin öz hüquqlar bildirm si üçün rin h r nüsx sind göst ril n v üç ünsürd n ibar t mü lliflik hüququnu qoruma
ni an ndan istifad etm k hüququ vard r: dair al nm C lat n h rfi- ; müst sna mü lliflik hüquqlar n sahibinin ad (fiziki v hüquqi xsl r);
rin ilk d d rc edildiyi il. 3. rin anonim v ya t llüsl d rc edildiyi hallarda (mü llifin t llüsünü onun
xsiyy tini übh alt nda qoymad hallar istisna olmaqla) rd ad göst ril n na ir, dig r sübutlar olmad qda, bu Qanuna uy un olaraq mü llifin nümay nd si say r v bu simada mü llifin hüquqlar qorumaq v h yata keçirm k s lahiyy tin malikdir. Bu müdd a mü llifin öz xsiyy tini aç qlad v mü llifliyini b yan etdiyi ana q r qüvv qal r.
4. Kütl çatd lm v ya çatd lmam müst sna mü lliflik hüquqlar n sahibl ri onu mü lliflik hüququnun qüvv oldu u müdd td Az rbaycan Respublikas n mü lliflik hüquqlar sah sind f aliyy t göst n müvafiq icra hakimiyy ti orqan nda qeydiyyatdan keçir bil rl r.
5. ri qeydiyyatdan keçir n hüquq sahibin nümun si müvafiq icra hakimiyy ti orqan t find n t sdiq edilmi had tnam verilir. Mübahis yaranan hallarda, dig r sübutlar olmad qda, qeydiyyat haqq nda had tnam m hk t find n mü lliflik prezumpsiyas kimi tan r.
Madd 9. rikli rl mü lliflik hüququ ( rikli mü lliflik)
8
ki v ya daha çox xsin birg yi il yarad lan mü lliflik hüququ ( rikli mü lliflik) h min rin, ayr lmaz bütöv v ya müst qil miyy malik olan ayr -ayr hiss rd n ibar t olmas ndan as olmayaraq birlikd rik mü llifl m xsusdur.
rikli rl rd n istifad hüququ bütövlükd onu birg yaratm mü llifl xsusdur.
rikli rin mü llifl rind n heç birinin sasl d lill r olmadan dig rin h min rd n istifad ni qada an etm ixtiyar yoxdur.
rikli rin müst qil miyy tli hiss si h min rin dig r hiss rind n ayr qda istifad oluna bil rs , müst qil r kimi q bul edilir.
Aralar ndak müqavil ba qa hal n rd tutulmad qda, rikli rin mü llifl rind n r birinin özünün müst qil miyy t da yan hiss sind n öz ist yin uy un kild
istifad etm k ixtiyar vard r. rik mü llifl r aras ndak münasib tl r onlar n raz il mü yy n edilir. rikli r mü llifl rinin h r birinin ayr qda h min ri Az rbaycan Respublikas n
mü lliflik hüquqlar sah sind f aliyy t göst n müvafiq icra hakimiyy ti orqan nda qeydiyyatdan keçirm k v rin qeydiyyat haqq nda had tnam almaq, habel öz hüquqlar n müdafi si il laq dar, o cüml n rin hiss ri ayr lmaz olduqda da müst qil t dbirl r görm k hüququ vard r.
Madd 10. T rtib olunmu (t rtibatç q) v kollektiv rl mü lliflik hüququ
1. Toplular n v t rtib edilmi dig r rl rin mü llifi (t rtibatç ) yarad q yinin tic si olan, materiallar n seçilm si v ya düzümü klind olan rl mü lliflik
hüququna malikdir. rtibatç topluya daxil edilmi h r bir rin mü llifinin hüquqlar na riay t etm kl
min topluya mü llif hüququna malikdir. Toplulara daxil edilmi rl rin mü llifl ri, mü llif müqavil sind ba qa hallar n rd tutulmad qda, öz rl rind n ist dikl ri qaydada istifad ed bil rl r.
rtibatç n mü lliflik hüququ dig r xsl rin h min materiallar müst qil sur td seçm v düzm yolu il yeni toplu yaratmas na mane olmur.
2. Ensiklopediyalar , ensiklopedik lü tl ri, dövri v davam olan elmi rl rin toplular , q zetl ri, jurnallar v ba qa dövri n rl ri buraxan fiziki v hüquqi xsl r bel n rl rd n bütövlükd istifad etm k üçün müst sna hüquqa malikdirl r.
Na irin bel n rl rd n h r hans kild t krar istifad olunark n öz ad (t kilat n ad ) göst rm k, yaxud göst rilm sini t b etm k ixtiyar vard r.
Kollektiv daxil edilmi rl rin mü llifl ri mü llif müqavil sind ba qa hal rd tutulmad qda, bütövlükd kollektiv rd n as olmayaraq öz rl rind n
istifad müst sna hüququ saxlay rlar. Madd 11. Tör rl mü lliflik hüququ
rcüm çinin v dig r tör r mü llifl rinin etdikl ri t rcüm , d yi , aranjemana v dig r yenid n i nm mü lliflik hüququ tan r.
9
rcüm edil n, d yi il n, aranjeman edil n, yaxud ba qa cür yenid n i n rl rin mü llifl rinin hüquqlar saxlan lmaqla, t rcüm çi v dig r tör r mü llifi öz yaratd mü lliflik hüququndan istifad edir.
rcüm çil rin v dig r tör r mü llifl rinin mü lliflik hüququ h min rl rin ba qa xsl r t find n t rcüm sin v yenid n i nm sin mane olmur.
Madd 12. Audiovizual rl mü lliflik hüququ
1. Audiovizual rin mü llifl ri ( rikli mü llifl ri) a dak lard r: qurulu çu rejissor; ssenari mü llifi; qurulu çu r ssam; qurulu çu operator; xüsusi olaraq audiovizual r üçün yarad lm musiqili rin (m tnli, yaxud
tnsiz) mü llifi (b st kar). Audiovizual rin ssenarisinin haz rlanmas nda istifad olunmu , yaxud audiovizual r üz rind i prosesind yarad lm v ya audiovizual rin t rkibin hiss kimi daxil
edilmi rin mü llifi öz hiss sin münasib td audiovizual rin mü llifi say r. Öz rinin audiovizual rin t rkibin daxil edilm sin raz q vermi r
mü llifl rinin audiovizual rin istifad sini qada an etm k v ya h r hans kild hdudla rmaq hüququ yoxdur. 2. Audiovizual rin yarad lmas na dair mü llifl rl filmin istehsalç (prodüseri)
aras nda ba lanm mü llif müqavil sind ba qa hal n rd tutulmad qda, mü llifl r find n bu müqavil sas n audiovizal rin istehsalç na (prodüserin ) h min rin sur tinin ç xar lmas , yay lmas , kütl vi ifas , kütl vi nümayi i, kabel televiziyas il
kütl vi bildiri i, efir verilm si v ya h r hans ba qa kild kütl vi bildiri i, h mçinin tnin subtitrl dirilm si v dublyaj edilm si üçün müst sna hüquqlar verilmi olur.
Göst ril n hüquqlar audiovizual mü lliflik hüququnun qüvv oldu u müdd td qüvv qal r.
Audiovizal r istehsalç n h min rd n h r hans kild istifad olunark n özünün v ya t kilat n ad göst rm k, yaxud göst rilm sini t b etm k hüququ vard r.
3. Xüsusi olaraq audiovizual r üçün yarad lm musiqili rin (m tnli, yaxud tnsiz) mü llifi audiovizual rin kütl vi ifas zaman öz musiqili rinin kütl vi
ifas na gör mü llif qonorar almaq hüququnu saxlay r. 4. Audiovizual rin mü llifl rinin audiovizual rin orijinal n v ya nüsx rinin
kommersiya m qs dil kiray verilm sin v ya dig r üsullarla istifad edilm sin gör qonorar almaq hüququ vard r. H min qonorar bu hüquq sahibi v ya mlak hüquqlar kollektiv sasda idar ed n t kilatlarla istifad çi aras nda ba lanm müqavil n rd tutulan rtl uy un olaraq öd nilir.
Madd 13. Xidm ti v zif sini, yaxud i götür nin xidm ti tap yerin yetirm k qaydas nda yarad lm mü lliflik hüququ
10
1. Xidm ti v zif sini, yaxud i götür nin xidm ti tap yerin yetirm k qaydas nda yarad lm (xidm ti r) mü lliflik hüququ xidm ti rin mü llifin
xsusdur. 2. Xidm ti rd n istifad müst sna hüquq aralar ndak müqavil ba qa hal
rd tutulmazsa, mü llifin k münasib tl rind oldu u xs (i götür ) xsusdur. Xidm ti rd n h r hans formada istifad olunark n (xidm ti rin t krar n ri,
ba qa dil t rcüm si, yenid n i nm si v s.), xidm ti r mü llifinin qonorar almaq hüququ vard r. Xidm ti rd n istifad nin h r növün gör mü llif qonorar n h cmi v öd nilm si qaydalar i götür nl mü llif aras ndak müqavil il mü yy nl dirilir.
3. Xidm ti r i götür n (xidm ti rin sifari çisi) t find n heç bir sas olmadan 3 il müdd tind istifad olunmazsa, rd n istifad müst sna hüquqlar mü llif keçir. Bu müdd t t fl r aras nda raz la ma yolu il azald la bil r.
4. götür nin xidm ti rd n h r hans kild istifad olunark n öz ad göst rm k, yaxud göst rilm sini t b etm k ixtiyar vard r.
5. Bu madd nin müdd alar xidm ti v zif sini v ya i götür nin xidm ti tap yerin yetirm k qaydas nda yarad lm kollektiv rl (bu Qanunun 10-cu madd si) amil edilmir.
II F L. MÜ LL FL K HÜQUQLARI
Madd 14. xsi (qeyri- mlak) hüquqlar
1. rin mü llifinin a dak xsi (qeyri- mlak) hüquqlar vard r: a) rin mü llifi kimi tan nmaq hüququ (mü lliflik hüququ); b) rd n öz ad il , t llüsl , yaxud ads z (anonim) istifad etm k v ya bu cür
istifad icaz verm k hüququ (ad hüququ); v) rinin m nas n d yi ilm sin , t hrif olunmas na v mü llifin f v l yaq tin l g tir n h r hans ba qa h tl qar ç xmaq hüququ öhr tin hörm t edilm si
hüququ); q) istifad n götürm k d daxil olmaqla, rini ist nil n formada aç qlamaq v ya
aç qlanmas na icaz verm k hüququ (aç qlama hüququ). 2. xsi hüquqlar bölünm z v özg ninkil dirilm z olub mlak hüquqlar ndan as
olmayaraq, mü llif m xsusdur v mlak hüququnun ba qas na verildiyi hallarda da mü llifd qal r.
3. Mü llif, istifad çiy d n z ri v qazanaca g liri öd k rti il rin aç qlanmas haqq nda vv r q bul edilmi q rardan imtina ed bil r (imtina hüququ).
r r aç qlanm rsa, mü llif imtina bar aç q ç etm lidir. Bel halda mü llifin min ana q r haz rlanm r nüsx rini öz v saiti hesab na almaq ixtiyar vard r. Xidm ti v audiovizual rl münasib td bu b ndin müdd alar t tbiq olunmur.
11
Madd 15. mlak (iqtisadi) hüquqlar
1. Mü llifin v ya mü lliflik hüququnun dig r sahibinin bu Qanunda n rd tutulan hallar istisna olmaqla, rd n h r hans formada v üsulla istifad etm müst sna hüququ vard r.
2. rd n istifad müst sna hüquqlar a dak lar h yata keçirm yi, h yata keçirilm sin icaz verm yi, yaxud qada a qoyma bildirir:
rin birba a v ya dolay yolla sur tini ç xarmaq (sur tç xarma hüququ); - rin orijinal v ya nüsx rini sat , yaxud mülkiyy t hüququnun ba qa cür
verilm si yolu il yaymaq (yaymaq hüququ); - rin orijinal v ya nüsx rini kiray verm k (kiray hüququ);
rin nüsx rini (o cüml n mü llifin, yaxud müst sna mü lliflik hüquqlar n sahibinin raz sas nda istehsal edilmi nüsx ri) yaymaq m qs di il idxal etm k (idxal hüququ);
ri kütl vi nümayi etdirm k (kütl vi nümayi hüququ); ri kütl vi ifa etm k (kütl vi ifa hüququ);
kütl çatd lmas m qs di il v rin kütl vi bildiri i (verili in efirl v ya kabell kütl vi bildiri i daxil olmaqla (kütl vi bildiri hüququ);
rin kütl çatd lmas üçün onun ilk v ya sonrak bildiri ri d daxil olmaqla efirl kütl vi bildiri i (efirl kütl vi bildiri hüququ);
kütl çatd rmaq üçün ilk v sonrak bildiri r d daxil olmaqla rin kabell (kabel, naqil v ya dig r ox ar vasit rl ) bildiri i (kabell kütl vi bildiri i hüququ);
ri interaktiv istifad üçün kütl çatd rma (interaktiv kütl vi bildiri hüququ); ri t rcüm etm k (t rcüm hüququ);
yi dirm k, aranjeman etm k, yaxud ba qa formada yenid n i k (yenid n k hüququ).
Memarl q, rsalma v ba -park layih rind n istifad üzr müst sna hüquqlara m d bel layih rd n praktik istifad etm hallar daxildir. Q bul edilmi memarl q
layih sinin mü llifinin, müqavil ba qa hal n rd tutulmad qda, sifari çid n öz layih sinin tikinti üçün s dl rinin haz rlanmas nda v binan n tikintisind (tikilid )
tirak t b etm k hüququ vard r. Mü llifin özünün qonorardan imtina etdiyi hal v bu Qanunla mü yy n edilmi hdudiyy tl r istisna olmaqla, rd n istifad gör mü llif qonorar öd nilm lidir. 3. rin qanuni d rc edilmi nüsx ri sat lma yolu il mülki dövriyy
burax lm rsa, sonradan h min nüsx rin mü llifin raz olmadan v mü llif qonorar öd nilm n (bu Qanunun 16-c madd sind göst ril n hal istisna olmaqla) yay lmas na yol verilir.
Bununla birlikd , rin orijinal n v ya nüsx rinin bu nüsx mülkiyy t hüququndan as olmayaraq kiray verilm kl yay lmas hüququ mü llifd v mü lliflik hüququnun dig r sahibind qal r.
12
4. Mü llifin rd n istifad nin h r növün gör mü llif qonorar almaq hüququ vard r (qonorar almaq hüququ). Bu qonorar n h cmi v hesablanmas qaydas mü llifl rl (hüquq sahibl ri il ) istifad çil r aras nda ba lanm mü llif müqavil si v ya mü llifl rin verdikl ri s lahiyy tl r h cmind mlak hüquqlar kollektiv sasda idar ed n
kilatlarla istifad çil r aras nda ba lanm müqavil rl mü yy n edilir. 5. Bu madd nin ikinci b ndind n rd tutulan mlak hüquqlar üçün m hdudiyy tl r
bu Qanunun 17-24-cü madd ri il o rtl mü yy n edilir ki, bel m hdudiyy tl r rd n normal istifad z r vurmas n v mü llifin v mü lliflik hüququnun dig r
sahibinin qanuni maraqlar sass z olaraq m hdudla rmas n.
Madd 16. nc t rl ri il t masda olmaq hüququ. zl hüququ
1. T sviri s t rinin mü llifinin, habel yaz n v ya b st kar n mülkiyy tçid n ya dig r hüquq sahibind n öz rinin v ya lyazmalar n sur tini ç xarmaq
ixtiyar n h yata keçirilm sin imkan verilm sini t b etm k hüququ vard r (t masda olmaq hüququ). Bununla bel , mülkiyy tçid n rin mü llif çatd lmas t b etm k olmaz.
2. Bu madd nin 1-ci b ndind göst ril n rl mülkiyy t hüququnun mü llifd n ba qa xs keçm si rin birinci sat kimi q bul edilir ( zi öd nilm kl v ya öd nilm kl ).
sviri s t rl rinin orijinallar n v ya yaz v b st kar n lyazmalar n mülkiyy t hüququnun birinci d ba qa xs keçm sind n sonra h r d onlar n orijinallar n aç q (h rrac, t sviri s t rl ri qalereyas , b dii salon, ma aza vasit si il
s.) sat zaman mü llifin v ya onun v rinin, r sonrak sat qiym ti vv lki sat qiym tind n 20 % çox olarsa, sat qiym tinin 5 %-ni almaq hüququ (izl hüququ) vard r.
Göst ril n hüquq mü llifin sa nda ayr lmazd r v ancaq qanun üzr v ya siyy tnam il mü lliflik hüququnun qüvv oldu u müdd td mü llifin v rin
keçir.
Madd 17. rl rd n v fonoqramlardan xsi m qs dl r üçün istifad
1. Mü llifin v ya mü lliflik hüquqlar n dig r sahibinin raz olmadan v mü llif qonorar öd n fiziki xsin qanuni d rc edilmi rd n, bu madd nin üçüncü
ndind n rd tutulan hallar istisna olmaqla, lir götürm n ancaq xsi m qs dl r üçün bir nüsx haz rlamas na yol verilir.
2. Bu madd nin birinci b ndinin müdd alar a dak hallarda t tbiq olunmur: memarl q rinin bina v ona ox ar tikili formas nda sur tinin ç xar lmas ;
lumat bazalar n v ya onlar n sas hiss rinin sur tinin ç xar lmas ; bu Qanunun 24-cü madd sind n rd tutulan hallar istisna olmaqla, kompyuter
proqramlar n sur tinin ç xar lmas ;
13
kitablar n (bütövlükd ), not m tnl rinin v t sviri s t rl rinin orijinallar n reprosur tinin ç xar lmas (reprosur tç xarma);
- interaktiv bildiri vasit si il kütl çatd lm rin icaz siz sur tinin ç xar lmas ; - interaktiv bildiri vasit si il kütl çatd lm rd n normal istifad z r vuran ya mü llifin maraqlar sass z olaraq m hdudla ran h r hans sur tç xarma. 3. xsi m qs dl r üçün audiovizual rin v fonoqram n g lir götürm n sur ti
xar lark n, audiovizual münasib td mü llifl rin, ifaç lar n v audiovizual r istehsalç lar n, fonoqrama münasib td is ifaç lar n v fonoqram istehsalç lar n qonorar almaq hüququ vard r. Göst ril n qonorar istehsalç , yaxud sür tç xarma üçün istifad olunan avadanl n (audio v videomaqnitofonlar, ba qa avadanl qlar) v maddi da lar n (s s (v ya) videolent v kasetl r, lazer diskl ri v dig r maddi da lar) idxalç t find n öd nilir.
Bu madd göst ril n qonorar n minimum m bl i, bölü dürülm si v öd nilm si qaydalar müvafiq icra hakimiyy ti orqan t find n mü yy n edilir.
4. Bu madd nin üçüncü b ndind göst ril n qonorar n y lmas v bölü dürülm si mü llif, ifaç v fonoqram istehsalç lar n mlak hüquqlar kollektiv sasda idar ed n
kilat t find n onlar n aras nda ba lanm müqavil uy un olaraq h yata keçirilir (bu Qanunun 42-ci madd si). Göst ril n müqavil ba qa hal n rd tutulmad qda, qonorar a dak qaydada bölü dürülür: 40% - mü llifl , 30% - ifaç lara, 30% - fonoqram istehsalç lar na.
Qonorar n m bl i v öd nilm si rtl ri, bir t fd n göst ril n istehsalç v ya idxal ed n, dig r t fd n mü llif, ifaç v audiovizual r v fonoqram istehsalç lar , yaxud onlar n mlak hüquqlar kollektiv sasda idar ed n t kilatlar aras nda ba lanm müqavil il , t fl rin raz q ld ed bilm dikl ri hallarda is Az rbaycan Respublikas n mü lliflik hüquqlar sah sind f aliyy t göst n müvafiq icra hakimiyy ti orqan t find n mü yy n edilir.
Bu madd nin birinci b ndind göst ril n qaydada xsi m qs dl r üçün rin sur tinin xar lmas na gör qonorar n bölü dürülm si mü llifl r v ya mü lliflik hüquqlar n dig r
sahibl ri, ifaç lar v fonoqram istehsalç lar aras nda adi qaydada h yata keçirilir. 5. Bu madd nin 3-cü b ndind göst ril n avadanl q v maddi da lar ixrac
edildikd v ev raitind istifad üçün n rd tutulmayan professional avadanl q olduqda onlara gör qonorar öd nilmir.
Göst ril n avadanl v materiallar fiziki xsl r ancaq xsi m qs dl r üçün idxal ed rk n d qonorar öd nilmir.
Madd 18. Kitabxanalar, arxivl r v t hsil mü ssis ri t find n rl rin reprosur tinin ç xar lmas
14
Mü llifin v ya mü lliflik hüququnun dig r sahibinin raz olmadan v mü llif qonorar verilm n, lakin istifad olunan rin mü llifinin ad , götürülm m nb yini mütl q göst rm kl v g lir ld etm k m qs di olmadan, rin mü yy n m qs d üçün laz m olan h cmd reprosur tinin ç xar lmas na yol verilir:
a) itirilmi , m hv edilmi v ya istifad yaramayan nüsx rin d yi dirilm si qs di il qanuni sasda çap edilmi rl rin reprosur tinin ç xar lmas üçün kitabxana arxivl ; ba qa kitabxana v arxivl rin fondlar ndan itirilmi , m hv edilmi v ya
istifad yaramayan nüsx rin d yi dirilm si üçün rl rin nüsx rinin verilm sin , r adi raitd bel nüsx rin al nmas ba qa yolla mümkün deyils ; b) qanuni sasda çap edilmi ayr ca m qal v ba qa kiçik h cmli rl rin v ya rin
sa parças n, ya da yaz rl rin (kompyuter proqramlar istisna olmaqla) q sa hiss rinin t dris, elmi v ya xsi m qs dl r üçün fiziki xsl rin sor usu üzr kitabxanalar t find n vahid nüsx reprosur tinin ç xar lmas na;
v) ümumt hsil mü ssis rind m r üçün qanuni sasda çap edilmi ayr -ayr qal rin v dig r kiçik h cmli rl rin v ya yaz rl rd n q sa parçalar n
(kompyuter proqramlar istisna olmaqla) sur tinin ç xar lmas na.
Madd 19. rl rd n informasiya, elmi, t dris v dig r m qs dl r üçün istifad
Mü llifin v ya mü lliflik hüquqlar n dig r sahibinin raz olmadan v mü llif qonorar verilm n, lakin istifad olunan rin mü llifinin ad v götürülm m nb yini mütl q göst rm kl a dak hallara yol verilir:
1) elmi, t dqiqat, polemika, t nqidi v informasiya m qs di il qanuni d rc edilmi rd n, h mçinin q zet v jurnallardan, sitat n m qs din müvafiq h cmd çap icmal
formas nda q sa parçalar n orijinalda v ya t rcüm sitat kimi verilm sin ; 2) qanuni d rc edilmi rl rd n q sa parçalar mü yy n m qs d üçün laz m olan
cmd t dris xarakterli n rl rd , radio v televerili rd , s s v videoyaz lmalarda istifad etm ;
3) mü llif v ya mü lliflik hüquqlar n dig r sahibinin qada an etdiyi hallar istisna olmaqla, qanuni sasda d rc edilmi cari iqtisadi, siyasi, sosial v dini m r üzr
qal rin, yaxud efirl verilmi eyni xarakterli rl rin q zetl rd , jurnallarda v dig r dövri n rl rd çap edilm sin v ya kütl vi bildiri in ;
4) fotoqrafiya, kinematoqrafiya, efir v ya kabel televiziyas vasit ri il cari hadis r haqq nda icmalda hadis rin gedi ind görül nl rin v e idil nl rin informasiya m qs di üçün laz m olan h cmd sur tinin ç xar lmas na v ya kütl vi bildiri in ; bununla birlikd , mü llifin bel rl ri toplularda d rc etdirm k hüququ saxlan r;
5) aç q siyasi nitql rin, mülahiz rin, müraci tl rin, t bli at xarakterli fikirl rin v hk nin gedi ind söyl n nitql r d daxil olmaqla dig r ox ar rl rin q zetl rd ,
jurnallarda v dig r dövri n rl rd çap edilm sin v ya kütl vi bildiri in ; bununla birlikd , mü llifin bel rl ri toplularda d rc etdirm k hüququ saxlan r;
15
6) qanuni d rc edilmi rl rin g lir götürm n qabar q nöqt li riftl v ya dig r xüsusi üsullarla korlar üçün sur tinin ç xar lmas na (xüsusi olaraq bel üsullarla d rc etm k m qs di il yarad lm rl rd n ba qa).
Madd 20. S rb st giri üçün daim aç q olan yerl rd rl rd n istifad
Mü llifin v ya mü lliflik hüquqlar n dig r sahibinin raz olmadan v mü llif haqq verm n, rin t svirinin sur tç xarma v ya kütl vi bildiri üçün sas obyekt oldu u v ya rin sur tinin kommersiya m qs di il istifad olundu u hallar istisna olmaqla, s rb st giri üçün daim aç q olan yerl rd qoyulmu memarl q, fotoqrafiya,
sviri s t rl rinin sur tinin ç xar lmas na v ya kütl vi bildiri in yol verilir.
Madd 21. R smi v dig r m rasiml r zaman rl rin kütl vi ifas
Mü llifin v ya mü lliflik hüquqlar n dig r sahibinin raz olmadan v mü llif haqq verm n r smi v dini m rasiml rd , h mçinin d fn m rasiml rind qanuni d rc edilmi musiqili rl rin bel m rasiml rin xarakterin uy un h cmd kütl vi ifas na yol verilir.
Madd 22. M hk v inzibati m qs dl r üçün rin sur tinin ç xar lmas
Mü llifin v ya mü lliflik hüquqlar n dig r sahibinin raz olmadan v mü llif haqq verilm n rin m hk v inzibati i rin apar lmas üçün laz m olan h cmd sur tinin ç xar lmas na yol verilir.
Madd 23. Efir yay t kilatlar n q samüdd tli istifad üçün yaratd qlar yaz lmalar
dak rtl r gözl nilm kl mü llifin v ya mü lliflik hüquqlar n dig r sahibinin raz olmadan v lav haqq verm n efir yay t kilat n efir bildiri i hüququnu ald rin q samüdd tli istifad üçün yaz lmas na hüququ vard r:
a) yaz lman n efir yay t kilat n öz avadanl vasit si il v onun öz verili ri üçün haz rlanmas ;
b) yaz lm rin mü llifi il daha uzun müdd t haqq nda raz q ld edilm dikd , bel yaz lman n 6 ay müdd tind m hv edilm si; bel yaz lma müst sna s dli xarakter da rsa mü llifin raz olmadan dövl t arxivl rind saxlana bil r.
Madd 24. Kompyuter proqramlar n v m lumat bazalar n sur tinin ç xar lmas . Kompyuter proqramlar n dekompilyasiyas
1. Kompyuter proqram v ya m lumat bazas qanuni sasda ld ed n xs mü llifin v ya mü lliflik hüquqlar n dig r sahibinin raz olmadan v mü llif haqq verm n a dak lar h yata keçir bil r:
a) kompyuter proqram nda v ya m lumat bazas nda istifad çinin texniki vasit rinin aliyy ti üçün laz m olan q r d yi iklikl r etm k, h mçinin kompyuter proqram n v
16
ya m lumat bazas n t yinat na uy un kild i si il ba h r hans bir h ti etm k, o cüml n yaz lma v kompyuterin (bir kompyuterin, yaxud kompyuter
sin qo ulmu istifad çi kompyuterin) yadda nda saxlamaq, h mçinin a kar edilmi s hvl ri düz ltm k;
b) qanuni sahibkar n kompyuter prqram n v ya m lumat bazas n itirilmi , m hv edilmi v ya istifad yarars z formaya dü mü nüsx sinin d yi dirilm si v arxivl dirilm si üçün n rd tutulmu ehtiyat nüsx ni haz rlmaq.
2. Kompyuter proqram n v ya m lumat bazas n ehtiyat nüsx si bu madd nin birinci b ndi il n rd tutulan hallardan ba qa, dig r m qs dl r üçün istifad oluna bilm z, kompyuter proqram na v ya m lumat bazas na sahiblik hüququna xitam verildiyi hallarda bu nüsx m hv edilm lidir.
3. Kompyuter proqram n nüsx sini qanuni sasda ld ed n xsin mü llifin v ya mü lliflik hüquqlar n dig r sahibinin icaz si olmadan v haqq verm n kompyuter proqram dekompilyasiya etm k (sur tini haz rlamaq v obyekt kodunu çevirm kl onu ilkin m tn çevirm k) ya da r dig r xs t find n müst qil qaydada i nmi kompyuter proqram n ba qa proqram v dekompilyasiya olunan proqramlarla qar ql laq i k qabiliyy tinin ld edilm si üçün onlar n dekompilyasiya edilm sinin
vacibliyi ortaya ç xarsa, bu halda h min xs proqram n dekompilyasiyas a dak rtl r gözl nilm kl tap rmaq hüququ vard r: 1) proqramlar n qar ql laq i k qabiliyy tinin ld edilm si üçün vacib olan
informasiya vv ll r bu xs ba qa m nb rd n m lum olmam r; 2) göst ril n h tl r dekompilyasiya edilmi proqramlar n qar ql laq
k qabiliyy tinin ld edilm si üçün vacib olan hiss rl m hdudla r; 3) dekompilyasiya n tic sind al nm informasiya ancaq müst qil qaydada i nmi
kompyuter proqram n ba qa proqramlarla qar ql laq i k qabiliyy tinin ld edilm si üçün istifad oluna bil r, dig r xsl veril bilm z, h mçinin növün gör dekompilyasiya edilmi proqramla ox ar olan kompyuter proqram n i nm si v ya mü lliflik hüquqlar pozan dig r h tl rin h yata keçirilm si üçün istifad oluna bilm z.
III F L. MÜ LL FL K HÜQUQUNUN QÜVV OLMA MÜDD
Madd 25. Mü lliflik hüququnun qüvv olma müdd ti
1. Mü lliflik hüququ rin yarad lmas il yaran r, mü llifin bütün h yat boyu v bu Qanunun 26-c madd sind n rd tutulan hallar istisna olmaqla, onun ölümünd n sonra 70 il müdd tind qüvv qal r.
Mü llifin xsi hüquqlar n qorunmas müdd tsizdir. Mü llifin v fat ndan sonra onun xsi hüquqlar n qorunmas bu Qanunun 29-cu madd sind n rd tutulmu qaydada yata keçirilir.
17
2. Bu madd nin birinci b ndi v 26-c madd il n rd tutulmu müdd tl rin hesablanmas göst ril n müdd tin vv li üçün sas götürül n hüquqi fakt n ba verdiyi ild n sonra g n ilin vv lind n hesablan r.
3. Bu Qanunla mü yy n edilmi qorunma müdd tl ri bu Qanunun qüvv mindiyi tarix q r qorunma müdd ti bitm mi bütün rl amil edilir.
Madd 26. Mü lliflik hüququnun xüsusi müdd tl ri
1. Anonim v ya t llüsl d rc edilmi mü lliflik hüququ h min rin qanuni rc edildiyi tarixd n 70 il müdd tind qüvv qal r.
r göst ril n müdd td anonim v t llüsl d rc edilmi rin mü llifi öz xsiyy tini açarsa v ya onun xsiyy ti sonradan übh do urmazsa, ona 25-ci madd nin
birinci b ndinin müdd alar t tbiq edilir. 2. rikli mü lliflik hüququ mü llifl rin bütün h yat boyu v rik mü llifl rin
ax nc n v fat ndan sonra 70 il müdd tind qüvv qal r. 3. Mü llifin v fat ndan sonra 30 il müdd tind ilk d d rc edilmi mü lliflik
hüququ onun qanuni d rc edilm tarixind n sonra 70 il müdd tind qüvv qal r. 4. Kollektiv bu Qanunun 10-cu madd si il n rd tutulmu hüquqlar bel rin
rc edildiyi, r d rc edilm mi dirs , yarad ld tarixd n 70 il müdd tind qüvv qal r.
Madd 27. ctimai varidat
1. mü lliflik hüququnun qüvv olma müdd ti qurtard qda r ictimai varidata keçir.
Az rbaycan Respublikas n razisind heç vaxt qorunmam r d ictimai varidat say r.
Az rbaycan folkloru nümun ri ( vi m ni nümun r) v Az rbaycan n vi bilikl ri ictimai varidata daxildir.
Az rbaycan folkloru nümun ri “Az rbaycan folkloru nümun rinin hüquqi qorunmas haqq nda” Az rbaycan Respublikas n Qanunu il qorunur.
ctimai varidata keçmi rl rd n, bu madd nin ikinci b ndind n rd tutulan hallar istisna olmaqla, mü llif qonorar verilm n, s rb st istifad oluna bil r. Lakin mü llifin bu Qanunun 14-cü madd si il n rd tutulmu xsi hüquqlar gözl nilm lidir.
2. Az rbaycan mü llifl rinin ictimai varidat dair sin aid edil n rl ri müvafiq icra hakimiyy ti orqan n mü yy n etdiyi qaydada dövl t varidat elan edil v ondan istifad gör xüsusi öd ni r mü yy nl diril bil r. Dövl t varidat elan olunmu
rl rd n istifad gör hesablanan qonorar Az rbaycan Respublikas n dövl t büdc sin köçürülür.
IV F L. MÜ LL FL K HÜQUQLARININ KEÇM . MÜ LL F MÜQAV
18
Madd 28. Mü lliflik hüquqlar n verilm si v keçm si
Mü llifin bu Qanunla n rd tutulan mlak hüquqlar mü llif müqavil ri üzr verilir v lik qaydas nda keçir.
Madd 29. V lik qaydas nda mü lliflik hüququnun keçm si
1. Mü lliflik hüququ v lik qaydas nda qanun v ya v siyy tnam üzr keçir. Mü llifin bu Qanunun 14-cü madd si il n rd tutulmu xsi hüquqlar v lik
üzr keçmir. Mü llifin v ri xsi hüquqlar n qorunmas h yata keçir bil rl r. rin bu s lahiyy tl ri müdd tl m hdudla lm r.
2. Mü llif v siyy tnam nin icras t yin etdiyi qaydada xsi hüquqlar n qorunmas h val etdiyi xsi göst bil r. Bel xs öz s lahiyy tl rini ömürlük h yata keçirir.
Mü llifin xsi hüquqlar n qorunmas haqq nda bel göst ri i olmad qda o, v fat ed nd n sonra xsi hüquqlar n qorunmas onun v ri, yaxud v ri yoxdursa
ya mü lliflik hüququnun qorunma müdd ti qurtarm rsa, bel hüquqlar n qorunmas yata keçir n Az rbaycan Respublikas n mü lliflik hüquqlar sah sind f aliyy t
göst n müvafiq icra hakimiyy ti orqan yerin yetirir.
Madd 30. Mü llif müqavil ri üzr mü lliflik hüquqlar n verilm si
1. Bu Qanunun 15-ci madd si il n rd tutulmu mlak hüquqlar mü llifl r v mü lliflik hüquqlar n dig r sahibl ri t find n mü llif müqavil si üzr veril bil r.
mlak hüquqlar n verilm si müst sna hüquqlar n verilm si haqq nda mü llif müqavil si (müst sna lisenziya), yaxud qeyri-müst sna hüquqlar n verilm si haqq nda mü llif müqavil si (qeyri-müst sna lisenziya) sas nda h yata keçiril bil r.
2. Müst sna hüquqlar n verilm si haqq nda mü llif müqavil si üzr (müst sna lisenziya) mü llif v ya mü lliflik hüquqlar n dig r sahibi rd n mü yy n üsulla v müqavil mü yy n edilmi h dd istifad müst sna hüququnu ba qa xs verir v bununla h min xs dig r xsl rin d rd n bu cür istifad etm sin icaz verm k v ya qada an etm k hüququnu verir.
3. Qeyri-müst sna hüquqlar n verilm si haqq nda mü llif müqavil si üzr (qeyri- müst sna lisenziya) mü llif v ya mü lliflik hüquqlar n dig r sahibi istifad çiy h min
rd n eyni üsulla istifad raz q alm ba qa xsl b rab r istifad icaz verir. 4. Mü llif müqavil si üzr veril n hüquqlar, müqavil ba qa hal n rd
tutulmad qda, qeyri-müst sna hüquqlar olur. 5. rin, laq li hüquqlar obyektinin v onlardan istifad il ba hüquqlar n ( mlak
hüquqlar n) tam v ya qism n verilm si haqq nda müqavil rin qeydiyyat na gör qanunvericilikl mü yy n edilmi qaydada dövl t rüsumu öd nilir.
Madd 31. Mü llif müqavil sinin rtl ri v formalar
1. Mü llif müqavil sind a dak lar mü yy n olunmal r:
19
rd n istifad üsullar (bel müqavil üzr veril n konkret hüquqlar); hüquqlar n verildiyi müdd t v razi;
qonorar n m bl rinin v (v ya) rd n istifad nin h r növün gör qonorar n bl rinin mü yy n edilm si qaydalar ;
öd ni qaydalar v müdd ti, h mçinin t fl rin mühüm hesab etdikl ri dig r rtl r. Mü llif müqavil sind rd n istifad nin üsullar haqq nda rt olmad qda (mü llif
müqavil si üzr veril n konkret hüquqlar), müqavil onu ba layan t fl rin ist kl rinin ld edilm si üçün vacib hesab etdikl ri istifad üsuluna gör ba lanm hesab oluna bil r.
Mü llif müqavil sind istifad nin müdd ti haqq nda rt olmad qda h min müqavil ba land tarixd n be il keç nd n sonra mü llif t find n pozula bil r, h m d istifad çi müqavil nin pozulmas haqq nda alt ay vv ld n yaz x rdar edilm lidir.
Mü llif müqavil sind razi haqq nda rt olmad qda, müqavil üzr n rd tutulan tl r Az rbaycan Respublikas n razisi il m hdudla r.
2. Mü llif müqavil si üzr mü llif haqq rd n müvafiq üsulla istifad gör al nan lird n faizl , r rin xarakteri v ya istifad xüsusiyy tl ri il ba g liri mü yy n
etm k mümkün deyils , onda müqavil konkret m bl göst rm kl v ya ba qa kild mü yy n edilir.
3. Mü llif müqavil sinin mü llifin g kd mü yy n mövzuda v ya mü yy n sah r yaratmaq imkanlar m hdudla ran v bu Qanunun müdd alar na zidd olan
rtl ri etibars zd r. 4. Mü llif müqavil si yaz kild ba lanmal r.
III BÖLM . LAQ HÜQUQLAR
Madd 32. laq li hüquqlar n subyektl ri
1. faç lar, fonoqram istehsalç lar v yay m t kilatlar laq li hüquqlar n subyektl ridir. laq li hüquqlar bu Qanunun ikinci bölm sind n rd tutulmu mü lliflik hüquqlar na z r vurmadan h yata keçirilir.
2. Fonoqram istehsalç v yay m t kilat bu bölm n rd tutulan hüquqlar ifaç fonoqrama yaz lan v ya efirl , yaxud kabel televiziyas il veril n rin mü llifi il
ba lanan müqavil üzr ald hüquqlar h ddind h yata keçirir. 3. faç bu bölm n rd tutulan hüquqlar , ifa olunan rin mü llifinin hüquqlar na
riay t etm k rti il h yata keçirir. 4. laq li hüquqlar n yaranmas v h yata keçirilm si üçün h r hans formal qayda b olunmur. Fonoqram istehsalç n v (v ya) ifaç n öz hüquqlar bildirm si üçün
laq li hüquqlar qoruma ni an ndan istifad etm k hüququ vard r; bu ni an fonoqram n r nüsx sind v (v ya) onun için qoyuldu u qutuda göst rilir v üç ünsürd n ibar t
olur: - dair al nm P lat n h rfi - ;
20
- laq li hüquqlar n sahibinin ad ; - fonoqram n ilk d istehsal olundu u il. 5. laq li hüquqlar n obyektl rin müst sna hüquq sahibl ri onlar laq li hüquqlar n
qüvv oldu u müdd td Az rbaycan Respublikas n mü lliflik hüquqlar sah sind aliyy t göst n müvafiq icra hakimiyy ti orqan nda qeydiyyatdan keçir bil rl r. Bu
halda laq li hüquqlar n obyektl rinin qeydiyyat haqq nda nümun si müvafiq icra hakimiyy ti orqan t find n t sdiq edilmi had tnam verilir.
Madd 33. faç n hüquqlar
1. faç n a dak xsi (qeyri- mlak) v mlak (iqtisadi) hüquqlar vard r: ad hüququ; ifan ifaç n f v l yaq tin x l g tir bil k h r hans t hrif, d yi v dig r
sdl rd n müdafi etm k hüququ ( öhr tin hörm t edilm si hüququ); ifadan bu Qanunda n rd tutulan hallardan ba qa, istifad nin h r növün gör
qonorar almaq hüququ da daxil olmaqla, h r hans formada istifad müst sna hüquq. 2. fadan istifad müst sna hüquq a dak h tl ri h yata keçirm yi, h yata
keçirilm sin icaz verm yi v ya qada a qoyma bildirir: a) ifan n efirl v ya kabell kütl vi bildiri i, r bel bildiri üçün istifad olunan ifa
vv ll r efirl ötürülm mi dirs , yaxud yaz lmadan istifad etm n h yata keçirilirs ; b) vv ll r yaz lmam ifan n yaz lmas ; c) ifan n yaz lmas n birba a v ya dolay yolla sur tinin ç xar lmas ; ç) ifan n ilkin halda kommersiya m qs di olmadan haz rlanm yaz lmas n efirl v
ya kabell bildiri i; d) fonoqrama yaz lm ifan n orijinal n v ya nüsx rinin sat , yaxud mülkiyy t
hüququnun ba qa cür verilm si yolu il yay lmas . Fonoqrama yaz lm ifan n orijinal v ya nüsx ri sat , yaxud mülkiyy t hüququnun ba qa cür verilm si yolu il qanuni kild mülki dövriyy burax lm rsa, sonradan ifaç n raz olmadan v ölk razisind haqq öd nilm n onlar n yay lmas na yol verilir;
e) fonoqrama yaz lm ifan n orijinal n v ya nüsx rinin h tta ifaç n raz il yay lmas ndan sonra, orijinala v nüsx mülkiyy t hüququndan as olmayaraq, kiray verilm si;
) fonoqrama yaz lm ifan n interaktiv istifad üçün kütl çatd lmas (interaktiv kütl vi bildiri ).
3. Bu madd nin 2-ci b ndi il mü yy n olunan s lahiyy tl r ifaç , ifan n kollektiv ifaç lar t find n ifa olundu u halda is h min kollektivin r hb ri t find n istifad çi il ba lanm yaz müqavil sas nda h yata keçirilir.
4. faç il yay m t kilat aras nda ifan n efirl v ya kabel televiziyas il bildiri i v özünün canl ifas n kütl vi bildiri i üçün müqavil ba lanmas , r bu, ifaç il yay m
kilat aras nda ba lanm müqavil birba a n rd tutulursa, bu madd nin 2-ci ndinin “a”, “b” v “c” yar mb ndl rind göst ril n hüquqlar n ifaç t find n
21
verilm sini bildirir. Bu cür istifad gör ifaç ya veril si qonorar n m bl i göst ril n müqavil il mü yy nl dirilir.
5. faç il audiovizual rin istehsalç aras nda audiovizual rin yarad lmas na gör müqavil ba lanmas ifaç t find n bu madd nin ikinci b ndind göst ril n hüquqlar n verilm sini bildirir. Müqavil ba qa hal n rd tutulmad qda, ifaç
find n bel hüquqlar n verilm si audiovizual rl rin istifad si il m hdudla r. Audiovizal rd qeyd al nm s s v t svirl rd n ayr -ayr qda istifad hüququ istisna edilir.
6. faç il fonoqram istehsalç aras nda ifan n fonoqrama yaz lmas na gör müqavil ba lanmas ifaç t find n fonoqram n kiray verilm si hüququnun verilm sini bildirir (bu madd nin ikinci b ndinin 4-cü yar mb ndi); ifaç h min fonoqram nüsx rinin kiray verilm sin gör qonorar almaq ixtiyar saxlay r.
7. Xidm ti v zif v ya i götür nin xidm ti tap yerin yetirm k qaydas nda yarad lm ifaya gör ifaç n ad v öhr tin hörm t edilm si hüququ vard r. r aralar ndak müqavil ba qa hal n rd tutulmazsa, h min ifadan istifad müst sna hüquq, ifaç n k münasib tl rind oldu u xs m xsusdur.
8. faç n bu madd nin ikinci b ndi il n rd tutulmu müst sna hüquqlar müqavil üzr ba qa xsl veril bil r.
Madd 34. Fonoqram istehsalç n hüquqlar
1. Fonoqram istehsalç , bu Qanunla n rd tutulan hallardan ba qa, fonoqram n h r hans istifad sin gör haqq almaq hüququ da daxil olmaqla, fonoqramdan ist nil n formada istifad üçün müst sna hüquqa malikdir.
2. Fonoqramdan istifad müst sna hüquq a dak h tl ri h yata keçirm yi, yata keçirilm sin icaz verm yi v ya qada a qoyma bildirir: a) fonoqram n birba a v dolay yolla sur tinin ç xar lmas ; b) fonoqramda d yi iklik edilm si v ya onun ba qa cür yenid n i nilm si; c) fonoqram n orijinal n v ya nüsx rinin sat , yaxud mülkiyy t hüququnun ba qa
cür verilm si yolu il yay lmas . Fonoqram n qanuni d rc olunmu (burax lm ) nüsx ri sat , yaxud mülkiyy t hüququnun ba qa cür verilm si yolu il mülki dövriyy burax lm rsa, h min nüsx rin sonradan fonoqram istehsalç n raz olmadan v haqq öd nilm n ölk razisind yay lmas na yol verilir;
ç) fonoqram istehsalç n icaz si il istehsal edilmi nüsx r d daxil olmaqla, fonoqram nüsx rinin yaymaq m qs di il idxal edilm si;
d) fonoqram n orijinal n v ya nüsx rinin fonoqram istehsalç n raz il yay lmas ndan sonra, orijinala v nüsx mülkiyy t hüququndan as olmayaraq, kiray verilm si;
e) fonoqram n interaktiv istifad üçün kütl çatd lmas (interaktiv kütl vi bildiri ). 3. Fonoqram istehsalç n bu madd nin ikinci b ndi il n rd tutulmu müst sna
hüquqlar müqavil sas nda ba qa xsl veril bil r.
22
Madd 35. Yay m t kilat n hüquqlar
Verili n h r hans istifad gör qonorar almaq hüququ da daxil olmaqla yay m kilat n ondan ist nil n formada istifad müst sna hüququ vard r. Yay m t kilat n verili rind n istifad müst sna hüquq efir (kabel) yay kilat n a dak h tl ri h yata keçirm yi, h yata keçirm icaz verm yi v ya
qada a qoyma bildirir: verili i yazmaq; verili in yaz lmas n sur tini ç xarmaq; öz verili inin eyni vaxtda kütl vi bildiri üçün ba qa yay m t kilat vasit si il efir v
ya kabell bildiri i; öz verili ini kütl vi bildiri üçün kabel televiziyas il göst rm k; öz verili inin pullu giri olan yerl rd kütl vi bildiri i;
- verili in yaz lmas yaymaq.
Madd 36. faç n, fonoqram istehsalç n v yay m t kilat n hüquqlar n m hdudla lmas
1. Bu Qanun 33-35-ci madd rind n rd tutulmu hüquqlara Qanunun 36-38-ci madd ri il mü yy n olunan m hduddiyy tl r bu rtl t tbiq olunur ki, h min
hdudiyy tl r ifalardan, fonoqramlardan v yay m t kilat n verili rind n v onlar n yaz lmalar ndan, h mçinin onlara daxil edilmi elm, biyyat v inc t rl rind n normal istifad ziyan vurmas n v ifaç n, fonoqram istehsalç n, yay m t kilat n
göst ril n rl rin mü llifl rinin qanuni maraqlar sass z kild hdudla rmas n. 2. faç n, fonoqram istehsalç n yay m t kilat n raz olmadan v qonorar
verilm n ifalardan, fonoqramlardan v yay m t kilat n verili rind n v onlar n yaz lmalar ndan a dak hallarda istifad yol verilir:
1) elmi, t dqiqat, polemika, t nqid v informasiya m qs di il ifalardan, fonoqramlardan v yay m t kilat n verili rind n m qs laz m olan h cmd q sa parçalar formas nda sitat g tirilm si;
2) mü yy n m qs d üçün laz m olan h cmd q sa parçalar formas nda illüstrasiya xarakterli t lim, yaxud elmi-t dqiqat m qs di il istifad ;
3) ifalardan, fonoqramlardan v yay m t kilat n verili rind n q sa parçalar n cari hadis r haqq nda icmala daxil edilm si;
4) elm, biyyat v inc t rl rinin mü llifl rinin mlak hüquqlar n hdudla lmas na münasib td bu Qanunun ikinci bölm sinin müdd alar il mü yy n
edilmi dig r hallarda.
Madd 37. Kommersiya m qs di il burax lm fonoqramlardan istifad
23
1. Kommersiya m qs di il burax lm fonoqram n istehsalç n v ifas fonoqrama yaz lm ifaç n raz olmadan, lakin qonorar verilm kl a dak lara icaz verilir:
fonoqram n kütl vi ifas na; fonoqram n efirl kütl vi bildiri in ; fonoqram n kabell kütl vi bildiri in .
2. Bu madd nin birinci b ndi il n rd tutulmu qonorar n y lmas , bölünm si v öd nilm si fonoqram istehsalç lar il ifaç lar n hüquqlar kollektiv sasda idar ed n
kilatlar (bu Qanunun 42-ci madd si) aras nda ba lanan müqavil sas nda h yata keçirilir. Müqavil ba qa hal n rd tutulmad qda, göst ril n qonorar fonoqram istehsalç il ifaç aras nda b rab r bölünür.
3. Qonorar n m bl i v öd nilm si rtl ri fonoqram n istifad çisi v ya bel istifad çil rin birlikl ri (assosiasiyalar ) il fonoqram istehsalç lar v ifaç lar n hüquqlar kollektiv sasda idar ed n t kilatlar aras nda ba lanm müqavil sas nda,
fl rin raz a g lm dikl ri hallarda is Az rbaycan Respublikas n mü lliflik hüquqlar sah sind f aliyy t göst n müvafiq icra hakimiyy ti orqan t find n mü yy n edilir.
Qonorar n m bl i fonoqramdan istifad nin h r növün gör mü yy n edilir.
Madd 38. Efir yay t kilatlar n h yata keçirdikl ri ifalar n v verili rin q samüdd tli istifad üçün yaz lmas
Efir yay t kilat n a dak rtl r gözl nilm kl , ifaç n, fonoqram istehsalç n v yay m t kilat n raz olmadan q samüdd tli istifad üçün ifan v ya verili i yazmaq v h min yaz lman n sur tini ç xarmaq hüququ vard r:
1) efir yay t kilat n q samüdd tli istifad üçün yazmaq, yaxud sur tini ç xarmaq ist diyi ifan n v ya verili in efirl kütl vi bildiri in vv lc n icaz almas ;
2) efir yay t kilat t find n öz avadanl vasit si il v m xsusi olaraq öz verili ri üçün q samüdd tli istifad üçün yaz lman n haz rlanmas v sur tinin
xar lmas ; 3) bu Qanunun 23-cü madd sinin ikinci yar mb ndi il biyyat, elm v inc t rl rinin q samüdd tli istifad üçün yaz lmalar bar sind n rd tutulmu rtl rl bel
yaz lmalar n sonradan m hv edilm si.
Madd 39. laq li hüquqlar n qüvv olma müdd ti
1. faç n bu Qanunun 33-cü madd si il mü yy n olunmu hüquqlar ilk ifa edil n tarixd n 50 il müdd tind qüvv olur. faç n xsi hüquqlar 29-cu madd n rd tutulan qaydada müdd tsiz qorunur. Fonoqram istehsalç n bu Qanunun 34-cü madd si il n rd tutulmu hüquqlar fonoqram n ilk d d rc edildiyi tarixd n 50 il müdd tind , r fonoqram h min müdd t rzind d rc edilm mi dirs , onun ilk yaz lma tarixind n 50 il müdd tind qüvv olur.
24
Efir yay (kabel televiziyas ) t kilat n bu Qanunun 35-ci madd si il n rd tutulmu hüquqlar h min t kilat n verili i birinci d efir (kabel televiziyas ) vasit si il
yata keçirildiyi tarixd n 50 il müdd tind qüvv olur. 2. Bu madd n rd tutulmu müdd tl rin hesablanmas h min müdd tin vv li
üçün sas olan hüquqi fakt n ba verdiyi ild n sonrak ilin yanvar ay n 1-d n ba lay r. faç n, fonoqram istehsalç n, yay m t kilat n bu bölm n rd tutulmu
hüquqlar v , hüquqi xsl münasib td is hüquqi varisl bu madd göst rilmi müdd tl rin qalan hiss ri h ddind keçir.
3. Bu Qanunla mü yy n edilmi qorunma müdd tl ri bu Qanunun qüvv mindiyi tarix q r qorunma müdd tl ri bitm mi bütün laq li hüquqlar n obyektl rin amil edilir.
IV BÖLM . MÜ LL FL K HÜQUQU V LAQ HÜQUQLAR SAH ND DÖVL T
YAS V DAR
Madd 40. Mü lliflik hüququ v laq li hüquqlar sah sind dövl t siyas ti v idar çiliyi
Mü lliflik hüquqlar v laq li hüquqlar sah sind dövl t siyas tinin istiqam tl ri dak lard r:
1) elm, biyyat v inc t rl rinin yarad lmas , xalq n m vi d rl rinin art mas sah sind f aliyy tin h sl ndirilm si;
2) müt qqi beyn lxalq t crüb uy un olaraq mü lliflik hüquqlar mü yy n ed n v qoruyan qanunvericilik bazas n yarad lmas ;
3) mü lliflik hüquqlar v laq li hüquqlar sah sind dövl t idar çiliyinin t kili; 4) beyn lxalq laq rin inki af etdirilm si yolu il mü llifl rin dig r dövl tl rin
razil rind hüquqlar n qorunmas . Mü llif qonorar n minimum m bl i müvafiq icra hakimiyy ti orqan t find n
mü yy nl dirilir. Az rbaycan Respublikas n mü lliflik hüquqlar sah sind f aliyy t göst n müvafiq
icra hakimiyy ti orqan s lahiyy tl ri daxilind : mü lliflik hüququ v laq li hüquqlar sah sind dövl t siyas tini v idar çiliyini h yata keçirir; mü lliflik hüququ v laq li hüquqlar sah sind qanunvericiliyin t kmill dirilm sin dair t klifl r haz rlay r; mü lliflik hüququ v laq li hüquqlar sah sind qüvv olan qanunvericiliy l edilm sin n zar t edir; mü lliflik hüququ v laq li hüquqlar üzr beyn lxalq t kilatlarda Az rbaycan Respublikas t msil edir v bu sah kda t kil edir; elm, biyyat v inc t rl rinin dövl t qeydiyyat apar r;
25
mlak hüquqlar n kollektiv sasda idar edilm si üzr dövl t qeydiyyat na al nm kilatlar qeydiyyata al r v onlar n f aliyy tin n zar t edir;
qanunvericilikd n rd tutulmu dig r v zif ri yerin yetirir. Az rbaycan Respublikas n mü lliflik hüquqlar sah sind f aliyy t göst n müvafiq
icra hakimiyy ti orqan dövl t büdc si v qanunvericilikl n rd tutulan dig r m nb r hesab na maliyy dirilir.
Madd 41. mlak hüquqlar kollektiv sasda idar ed n t kilatlar n yarad lmas
1. Mü llifl rin v laq li hüquqlar n sahibl rinin mlak hüquqlar n t min edilm sini rdi qaydada h yata keçirm k praktik olaraq mümkün olmad qda (kütl vi ifa, o cüml n
radio v televiziyada; mexaniki, maqnit v s. yaz lma üsulu il sur tç xarma, reprosur tç xarma v ba qa hallar) müvafiq qanunvericiliy uy un olaraq göst ril n
xsl rin mlak hüquqlar kollektiv sasda idar ed n t kilatlar yarad la bil r. Onlar müvafiq qaydada dövl t qeydiyyat na al rlar. H min t kilatlara qanunvericilikl
niyy t t kilatlar na veril n güz tl r amil edilir. 2. Müxt lif hüquqlar v hüquq sahibl rinin müxt lif kateqoriyalar üzr ayr -ayr kilatlar n, yaxud bir kateqoriyadan olan hüquq sahibl rinin müxt lif hüquqlar v ya
müxt lif kateqoriyadan olan hüquq sahibl rinin bir növ hüquqlar idar ed n t kilatlar n yarad lmas na yol verilir. Bu cür t kilatlar mü llifl r v laq li hüquqlar n sahibl ri
find n yarad r. mlak hüquqlar kollektiv sasda idar ed n t kilatlar n kommersiya f aliyy ti il ul olmaq v kollektiv sasda idar etm üçün al nan rl rd v laq li hüquqlar n
obyektl rind n h min m qs dl istifad etm k hüququ yoxdur. min t kilatlar n f aliyy tin antiinhisar qanunvericiliyi üzr n rd tutulan
hdudiyy tl r t tbiq edilmir. Bel t kilatlara mlak hüquqlar kollektiv sasda idar etm k s lahiyy tini bilavasit
mü lliflik hüququnun v laq li hüquqlar n sahibl ri könüllü olaraq yaz müqavil r sas nda v ya bu t kilatlara üzv olmaqla verirl r.
mlak hüquqlar kollektiv sasda idar ed n t kilatlar yaln z qanunvericilikd rd tutulan qaydada özl rinin mlak hüquqlar n idar çiliyini onlara h val etmi
mü llifl ri v ya dig r hüquq sahibl rini t msil edirl r v onlar n hüquqlar n müdafi si qs dil m hk v ya dig r t kilatlara müraci t ed bil rl r. 3. Dövl t qeydiyyat na al nm mlak hüquqlar kollektiv sasda idar ed n t kilatlar
Az rbaycan Respublikas n mü lliflik hüquqlar sah sind f aliyy t göst n müvafiq icra hakimiyy ti orqan nda qeydiyyatdan (akkreditasiyadan) keçirl r.
Bu Qanunun t bl rin l etm n mlak hüquqlar kollektiv sasda idar ed n kilatlar hüquq pozuntular n aradan qald lmas bar Az rbaycan Respublikas n
mü lliflik hüquqlar sah sind f aliyy t göst n müvafiq icra hakimiyy ti orqan n yaz t bl rini icra etm dikd , bu orqan t find n h min t kilat n akkreditasiyas n
vi bar sasland lm q rar q bul edilir. Az rbaycan Respublikas n mü lliflik
26
hüquqlar sah sind f aliyy t göst n müvafiq icra hakimiyy ti orqan akkreditasiyas n vi bar q rar q bul edilmi mlak hüquqlar kollektiv sasda idar ed n kilatlar n l vi haqq nda m hk müraci t edir.
Madd 42. mlak hüquqlar kollektiv sasda idar ed n t kilatlar n funksiyalar
1. mlak hüquqlar kollektiv sasda idar ed n t kilatlar öz s lahiyy tl rin uy un olaraq a dak funksiyalar h yata keçirir:
1) lisenziya veril n hallarda istifad çi il qonorar n m bl rini v ba qa rtl ri raz la r;
2) idar edilm si il m ul oldu u hüquqlardan istifad üçün istifad çil lisenziya verir;
3) lisenziya verm n qonorar y lmas il m ul oldu u hallarda (bu Qanunun 12-ci madd sinin 4-cü b ndi, 17-ci madd sinin 3-cü b ndi v 37-ci madd sinin 1-ci b ndi) istifad çil rl qonorar n m bl rini raz la r;
4) lisenziya üzr v (v ya) bu b ndin 3-cü yar mb ndind n rd tutulmu qonorar r; 5) lm qonorar onun t msil etdiyi mü lliflik hüququnun v laq li hüquqlar n
sahibl ri aras nda bölü dürür v öd yir; 6) idar etdiyi hüquqlar n qorunmas üzr vacib olan dig r hüquqi h tl ri edir; 7) mü lliflik hüququnun v laq li hüquqlar n sahibl rinin verdiyi s lahiyy tl
uy un olaraq dig r i ri h yata keçirir. 2. mlak hüquqlar kollektiv sasda idar ed n t kilatlar n rl rd n v laq li
hüquqlar n obyektl rind n istifad ed n xsl rd n istifad edil n rl r v g lirl ri haqq nda müvafiq qaydada t sdiq olunmu proqram v dig r s dl r almaq, h mçinin mü yy n olunmu müdd td qonorar öd yi t b etm k hüququ vard r.
Madd 43. mlak hüquqlar kollektiv sasda idar ed n t kilatlar n v zif ri
1. mlak hüquqlar kollektiv sasda idar ed n t kilatlar a dak v zif ri yerin yetirir:
1) lm qonorar mü lliflik hüququnun v laq li hüquqlar n sahibl ri aras nda bölm k v qanuni sahibl rin öd k; bununla birlikd t kilat n y lm qonorardan qonorar n y lmas na, bölünm sin v öd nilm sin ç kdiyi x rcl ri öd k üçün laz m olan m bl i, h mçinin mü lliflik hüququnun v laq li hüquqlar n sahibl rinin raz v maraqlar sas nda bu t kilat t find n yarad lan xüsusi fondlara yön ldil n m bl i
xmaq hüququ vard r; 2) lan qonorar bu b ndin 1-ci yar mb ndind göst ril n m bl i ç xarmaqla, rl rin v laq li hüquqlar n obyektl rinin faktik istifad sin uy un kild bölm k v
münt m olaraq öd k; 3) qonorar öd kl birlikd mü lliflik hüququnun v laq li hüquqlar n sahibl rin
onlar n hüquqlar ndan istifad bar m lumat verm k;
27
4) Az rbaycan Respublikas n mü lliflik hüquqlar sah sind f aliyy t göst n müvafiq icra hakimiyy ti orqan n mü yy n etdiyi m bl onun hesab na illik haqq öd k.
2. mlak hüquqlar kollektiv sasda idar ed n t kilatlara rl rind n v laq li hüquqlar n obyektl rind n istifad gör qonorar (42-ci madd nin birinci b ndinin 4-cü yar mb ndi) y maq s lahiyy ti verm mi mü lliflik hüququnun v laq li hüquqlar n sahibl rinin onlara çatas qonorar t b etm k, h mçinin özl rinin bu t kilat t find n istifad verilmi rl rini v laq li hüquqlar n obyektl rini lisenziyadan ç xarma
b etm k hüququ vard r. 3. mlak hüquqlar kollektiv sasda idar ed n t kilat Az rbaycan Respublikas n
mü lliflik hüquqlar sah sind f aliyy t göst n müvafiq icra hakimiyy ti orqan na dak m lumatlar t qdim etm lidir:
1) nizamnam d yi iklikl , qonorar n m bl in v ay rmalara dair q rarlar haqq nda;
2) kilat n eyni sah f aliyy t göst n xarici t kilatlar da daxil olmaqla ba lad müqavil r haqq nda;
3) illik balans, illik hesabat v f aliyy tinin audit yoxlanmas haqq nda; 4) bu t kilatlar t msil etm k s lahiyy ti verilmi xsl r haqq nda; 5) kilat n f aliyy tinin bu Qanuna, ba qa qanunvericilik aktlar na, h mçinin
nizamnam sin uy unlu unu yoxlamaq üçün vacib olan dig r s dl r.
V BÖLM . MÜ FL K HÜQUQUNUN V LAQ HÜQUQLARIN MÜDAF
Madd 44. Mü lliflik hüququnun v laq li hüquqlar n müdafi si. rl rin v ya fonoqramlar n pirat nüsx ri
1. Mü lliflik hüququnun v laq li hüquqlar n sahibl ri, habel s lahiyy tli dövl t orqanlar v mlak hüquqlar kollektiv sasda idar ed n t kilatlar mü lliflik hüquqlar v laq li hüquqlar pozan v ya pozmaq t hlük si yaradan h tl rin dayand lmas t b etm k hüququna malikdirl r.
2. stehsal (haz rlanmas ) v ya yay lmas mü lliflik hüququnun v ya laq li hüquqlar n pozulmas na s b olan r v ya fonoqram nüsx ri pirat nüsx r say r.
tirildiyi ölk heç vaxt qorunmam v ya qorunma müdd ti keçmi , lakin bu Qanuna müvafiq sur td qorunan rl rin v fonoqramlar n mü lliflik hüququnun v laq li hüquqlar n sahibl rinin icaz si olmadan Az rbaycan Respublikas na idxal edil n
nüsx ri pirat nüsx r hesab olunur. 3. rl v fonoqramlara münasib td a dak lara yol verilmir: a) müvafiq texniki mühafiz vasit ri il rl rd n v fonoqramlardan istifad
qoyulmu m hdudiyy tl rin mü llifin (v ya dig r hüquq sahibinin) v fonoqram n hüquq sahibinin icaz si olmadan aradan qald lmas na yön ldilmi h tl ;
28
b) rin v fonoqram n ist nil n texniki mühafiz vasit rinin v ya onun hiss rinin istehsal na, yay lmas na, kiray verilm sin , müv qq ti istifad sin , idxal na, reklam na,
lir götürm k m qs di il istifad sin , yaxud texniki mühafiz vasit rinin t tbiqini qeyri-mümkün ed n v ya texniki vasit rl bu hüquqlar n laz mi müdafi sinin t min edilm sin yön ldilmi xidm tl .
Hüquq sahibinin icaz si olmadan hüquqlar n idar edilm si haqq nda informasiyan n yi dirilm si v ya l v edilm si d hüquq pozuntusu say r.
Madd 45. Mü lliflik hüququnun v laq li hüquqlar n müdafi si vasit ri (üsullar )
1.Mü lliflik hüququnun v laq li hüquqlar n sahibl ri öz hüquqlar n müdafi si üçün hk müraci t ed bil rl r. 2. M hk mü lliflik hüququ v laq li hüquqlar il laq dar mübahis baxark n,
mülki-hüquqi müdafi nin ümumi vasit rind n ba qa iddiaç n t bi il a dak lar bar q rar q bul ed bil r:
1) z rin öd nilm si zin pozuntuya yol ver n xsd n mü lliflik hüququnun v laq li hüquqlar n pozulmas n tic sind ld etdiyi g lirin tutulmas ;
2) z rin öd nilm si v ya g lirin tutulmas zin 110 manatdan 55 min manatad k bl kompensasiya öd nilm si; 3) hüquq pozuntusunun a rl q d si v dig r xsl rin qanuni maraqlar n
al nmaqla, m hk q rar na sas n pirat nüsx rin sur tinin ç xar lmas (istehsal ) üçün istifad edilmi material v avadanl qlar n müsadir olunmas ;
4) pirat nüsx rin hüquqlar pozan t heç bir kompensasiya öd nilm n m hk qaydas nda müsadir olunmas v ya m hv edilm si.
3. Mü lliflik hüququ v laq li hüquqlar n obyektl rinin texniki müdafi vasit rinin birba a müdaxil yolu v ya dolay il keçirilm sin yön ldilmi h tl r mü lliflik hüququ v laq li hüquqlar n pozulmas na gör qanunvericilikd n rd tutulan
suliyy s b olur. 4. M hk hüquq pozuntusu fakt sübut edildiyi halda v kil öd nil n haqq da daxil
olmaqla, hüquq sahibinin ç kdiyi a labatan x rcl rin öd nilm si bar q rar ç xarmaq hüququna malikdir. M hk , h mçinin hüquq pozuntusuna yol vermi xsin bunu bilib- bilm sind n as olmayaraq pozuntulara gör h min xsin mü llif (dig r hüquq sahibin ) v ya laq li hüquqlar n sahibin kompensasiya öd si bar q rar ç xara bil r.
5. Mü llifin v ya laq li hüquqlar n sahibinin hüquq pozuntusuna yol ver n xsd n kompensasiya il yana ona m xsus olan rd n v ya dig r qli mülkiyy t hüququ obyektind n normal istifad zaman ld ed bil yi qonorar n öd nilm sini d t b etm k hüququ vard r.
Madd 46. Pozulmu mü lliflik hüququnun v laq li hüquqlar n b rpas n
29
t minat
1. Az rbaycan Respublikas n mü lliflik hüquqlar sah sind f aliyy t göst n müvafiq icra hakimiyy ti orqan mü lliflik hüququnun v laq li hüquqlar n müdafi si üçün iddia riz si verdiyi hallarda dövl t rüsumu öd mir.
2. Pozulmu mü lliflik hüququnun v laq li hüquqlar n b rpas n t minat üçün lahiyy tli v zif li xsl r v orqanlar Az rbaycan Respublikas n qanunvericilik
aktlar na uy un laz mi t dbirl ri görm lidirl r. 3. Mü lliflik hüququ v laq li hüquqlar n mülki-hüquqi müdafi sini t min ed n
prosedurlar b rab r, dal tli v sad olmal , s siz l ngim g tirib ç xarmamal v Az rbaycan Respublikas n mülki-prosessual qanunvericiliyind n rd tutulan qaydada
yata keçirilm lidir.
Madd 47. Qanunun pozulmas na gör m suliyy t
Bu Qanunla n rd tutulmu mü lliflik hüququnun v laq li hüquqlar n pozulmas na gör Az rbaycan Respublikas qanunvericiliyin uy un mülki, inzibati v cinay t
suliyy ti n rd tutulur.
II. Bu Qanun d rc edildiyi günd n qüvv minir.
Heyd r liyev, Az rbaycan Respublikas n Prezidenti
Bak ri, 5 iyun 1996-c il 115-IQ
«Az rbaycan» q zetind d rc edilmi dir (23 oktyabr 1996-c il, 203). Az rbaycan Respublikas n Qanunvericilik Toplusunda d rc edilmi dir
(30 sentyabr 1997-ci il, 3, madd 167). 12 oktyabr 2001-ci il tarixli, 199-IIQD nömr li; 22 noyabr 2002-ci il tarixli, 382-IIQD nömr li; 5 mart 2004-cü il tarixli, 598-IIQD nömr li; 10 iyun 2005-ci il tarixli, 925-IIQD nömr li;1 fevral 2008-ci il tarixli, 543-IIIQD nömr li; 1 aprel 2008-ci il tarixli, 580-IIIQD nömr li; 30 sentyabr 2010-cu il tarixli, 1079-IIIQD nömr li qanunlara sas n lav r v d yi iklikl rl