عن الملكية الفكرية التدريب في مجال الملكية الفكرية إذكاء الاحترام للملكية الفكرية التوعية بالملكية الفكرية الملكية الفكرية لفائدة… الملكية الفكرية و… الملكية الفكرية في… معلومات البراءات والتكنولوجيا معلومات العلامات التجارية معلومات التصاميم الصناعية معلومات المؤشرات الجغرافية معلومات الأصناف النباتية (الأوبوف) القوانين والمعاهدات والأحكام القضائية المتعلقة بالملكية الفكرية مراجع الملكية الفكرية تقارير الملكية الفكرية حماية البراءات حماية العلامات التجارية حماية التصاميم الصناعية حماية المؤشرات الجغرافية حماية الأصناف النباتية (الأوبوف) تسوية المنازعات المتعلقة بالملكية الفكرية حلول الأعمال التجارية لمكاتب الملكية الفكرية دفع ثمن خدمات الملكية الفكرية هيئات صنع القرار والتفاوض التعاون التنموي دعم الابتكار الشراكات بين القطاعين العام والخاص أدوات وخدمات الذكاء الاصطناعي المنظمة العمل مع الويبو المساءلة البراءات العلامات التجارية التصاميم الصناعية المؤشرات الجغرافية حق المؤلف الأسرار التجارية أكاديمية الويبو الندوات وحلقات العمل إنفاذ الملكية الفكرية WIPO ALERT إذكاء الوعي اليوم العالمي للملكية الفكرية مجلة الويبو دراسات حالة وقصص ناجحة في مجال الملكية الفكرية أخبار الملكية الفكرية جوائز الويبو الأعمال الجامعات الشعوب الأصلية الأجهزة القضائية الموارد الوراثية والمعارف التقليدية وأشكال التعبير الثقافي التقليدي الاقتصاد المساواة بين الجنسين الصحة العالمية تغير المناخ سياسة المنافسة أهداف التنمية المستدامة التكنولوجيات الحدودية التطبيقات المحمولة الرياضة السياحة ركن البراءات تحليلات البراءات التصنيف الدولي للبراءات أَردي – البحث لأغراض الابتكار أَردي – البحث لأغراض الابتكار قاعدة البيانات العالمية للعلامات مرصد مدريد قاعدة بيانات المادة 6(ثالثاً) تصنيف نيس تصنيف فيينا قاعدة البيانات العالمية للتصاميم نشرة التصاميم الدولية قاعدة بيانات Hague Express تصنيف لوكارنو قاعدة بيانات Lisbon Express قاعدة البيانات العالمية للعلامات الخاصة بالمؤشرات الجغرافية قاعدة بيانات الأصناف النباتية (PLUTO) قاعدة بيانات الأجناس والأنواع (GENIE) المعاهدات التي تديرها الويبو ويبو لكس - القوانين والمعاهدات والأحكام القضائية المتعلقة بالملكية الفكرية معايير الويبو إحصاءات الملكية الفكرية ويبو بورل (المصطلحات) منشورات الويبو البيانات القطرية الخاصة بالملكية الفكرية مركز الويبو للمعارف الاتجاهات التكنولوجية للويبو مؤشر الابتكار العالمي التقرير العالمي للملكية الفكرية معاهدة التعاون بشأن البراءات – نظام البراءات الدولي ePCT بودابست – نظام الإيداع الدولي للكائنات الدقيقة مدريد – النظام الدولي للعلامات التجارية eMadrid الحماية بموجب المادة 6(ثالثاً) (الشعارات الشرفية، الأعلام، شعارات الدول) لاهاي – النظام الدولي للتصاميم eHague لشبونة – النظام الدولي لتسميات المنشأ والمؤشرات الجغرافية eLisbon UPOV PRISMA UPOV e-PVP Administration UPOV e-PVP DUS Exchange الوساطة التحكيم قرارات الخبراء المنازعات المتعلقة بأسماء الحقول نظام النفاذ المركزي إلى نتائج البحث والفحص (CASE) خدمة النفاذ الرقمي (DAS) WIPO Pay الحساب الجاري لدى الويبو جمعيات الويبو اللجان الدائمة الجدول الزمني للاجتماعات WIPO Webcast وثائق الويبو الرسمية أجندة التنمية المساعدة التقنية مؤسسات التدريب في مجال الملكية الفكرية الدعم المتعلق بكوفيد-19 الاستراتيجيات الوطنية للملكية الفكرية المساعدة في مجالي السياسة والتشريع محور التعاون مراكز دعم التكنولوجيا والابتكار نقل التكنولوجيا برنامج مساعدة المخترعين WIPO GREEN WIPO's PAT-INFORMED اتحاد الكتب الميسّرة اتحاد الويبو للمبدعين WIPO Translate أداة تحويل الكلام إلى نص مساعد التصنيف الدول الأعضاء المراقبون المدير العام الأنشطة بحسب كل وحدة المكاتب الخارجية المناصب الشاغرة المشتريات النتائج والميزانية التقارير المالية الرقابة
Arabic English Spanish French Russian Chinese
القوانين المعاهدات الأحكام التصفح بحسب كل ولاية قضائية

تركيا

TR102

رجوع

Tekonloji Transferi Anlaşmalarına İlişkin Grup Muhafiyeti Tebliği 2008/2

 TEKNOLOJİ TRANSFERİ ANLAŞMALARINA İLİŞKİN GRUP MUHAFIYET TEBLIGI

REKABET KURUMU

TEKNOLOJİ TRANSFERİ ANLAŞMALARINA İLİŞKİN GRUP MUAFİYETİ TEBLİĞİ’NİN

GENEL GEREKÇESİ1

Patent, faydalı model, endüstriyel tasarım, entegre devre topoğrafyası, ıslahçı hakkı veya yazılım üzerindeki hakkı ifade eden fikri mülkiyet hakları ve know-how içeren teknoloji transferi anlaşmaları; araştırma ve geliştirme faaliyetleri yapılmasını teşvik etmek, aynı amaca yönelik birden çok araştırma ve geliştirme yapılarak kaynakların israf edilmesini önlemek, anılan araştırma ve geliştirme faaliyetleri sonucunda elde edilen bilginin ve teknolojinin yayılmasına olanak tanımak, piyasaya sunulan yeni veya daha nitelikli ürünlerle rekabeti artırmak gibi çeşitli iktisadi etkinliklere yol açabilmektedir. Anılan iktisadi etkinliklerin yanı sıra, fikri mülkiyet haklarının sahiplerine tekel niteliğinde yetkiler vermesi nedeniyle, bu hakları konu edinen teknoloji transferi anlaşmaları içerdikleri diğer bazı hükümler de dikkate alındığında rekabetin belirli ölçüde sınırlanmasına yol açabilmekte, bu nedenle anılan anlaşmaların rekabet hukuku kapsamında ele alınması söz konusu olabilmektedir.

Yukarda bahsedilen fikri mülkiyet haklarının lisansının verildiği teknoloji transferi anlaşmaları, esas olarak bu haklar ile ilgili mevzuat çerçevesinde düzenlenmektedir. Söz konusu mevzuat, örneğin inhisari lisans verilmesi gibi bazı hallerde rekabeti kısıtlayıcı olabilecek hükümlerin teknoloji transferi anlaşmalarında yer almasına cevaz vermektedir. Bu bağlamda, söz konusu anlaşmalar kapsamındaki fikri mülkiyet haklarına yönelik hukuki düzenlemelerin varlığı ve bu düzenlemelerde hak sahiplerine tanınan yetkiler dikkate alındığında, anılan yetkiler ile rekabet hukuku düzenlemeleri arasındaki ilişkinin ortaya konulması gerekmektedir. Bu Tebliğ ile teknoloji transferi anlaşmalarında yer alan ve 4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun’un 4 üncü maddesi kapsamında rekabeti kısıtlayıcı nitelikteki hükümlerden, 4054 sayılı Kanun’un 5 inci maddesindeki şartları taşıdıkları kabul edilenlere grup muafiyeti tanınmasının koşulları düzenlenmektedir.

Rekabeti sınırlayıcı nitelikteki teknoloji transferi anlaşmalarının muafiyet şartlarını taşıyıp taşımadığına karar verilirken, özellikle bu anlaşmalara taraf olan teşebbüslerin ilgili ürün ve ilgili teknoloji pazarlarında sahip oldukları güç dikkate alınmalıdır. Bir başka deyişle, anılan teşebbüslerin rakiplerinin elinde bulunan ikame teknolojilerin ve ikame ürünlerin varlığı önem kazanmaktadır.

Teknoloji transferi anlaşmaları değerlendirilirken anlaşmanın rakipler arasında olup olmadığı ayrımına dikkat edilmesi oldukça önemlidir. Rakip olmayan teşebbüsler arasındaki teknoloji transferi anlaşmalarının rekabeti olumsuz yönde etkilemesi ihtimali rakipler arasındakilere nazaran daha düşük olmaktadır. Bu nedenle rakip olan ve olmayanlar arasındaki teknoloji transferi anlaşmalarına uygulanacak kuralların ve özellikle de pazar payı eşikleri ile anlaşmayı grup muafiyeti kapsamından çıkaracak sınırlamalar gibi hususların farklılaştırılmasına ihtiyaç duyulmuştur.

Teknoloji transferi anlaşmalarına taraf olan teşebbüslerin pazar paylarının bu Tebliğ’de belirtilen pazar payı eşiklerini aşması durumunda, söz konusu anlaşmaların 4054 sayılı Kanun’un 4 üncü maddesi kapsamında olup olmadığının ve 5 inci maddedeki muafiyet şartlarını taşıyıp taşımadığının ortaya konabilmesi için ayrıntılı bir inceleme yapılması gerekmektedir. Söz konusu değerlendirme yapılırken anlaşmalarla ilgili tüm hukuki ve iktisadi unsurların, özellikle ilgili teknoloji ve ürün pazarının yapısının dikkate alınması gerekmektedir.

1 Genel gerekçeye dair bu kısım Resmi Gazete’de yayımlanmamıştır.

REKABET KURUMU

Bu Tebliğ’de, pazarda rekabetin korunması ve teşebbüslere hukuki belirlilik sağlanması amaçları güdülmektedir. Bu doğrultuda, Tebliğ’de teknoloji transferi anlaşmalarına yönelik grup muafiyetinin genel koşulları verilerek, anılan anlaşmaların grup muafiyetinden yararlanmasına engel olacak hükümler sıralanmaktadır. Bunlara ilaveten, belirli yükümlülüklerle ilgili olarak anlaşmanın tamamının grup muafiyetinin kapsamı dışında tutulması yaklaşımı yerine, sadece ilgili yükümlülüklerin grup muafiyetinden yararlanamaması uygulamasının benimsenmesi ve dolayısıyla bunları içeren anlaşmaların grup muafiyetinden yararlanmaya devam etmesi uygun olacaktır. Pazar payı eşikleri, anlaşmayı grup muafiyeti kapsamından çıkaran yükümlülükler, grup muafiyetinden yararlanamayan yükümlülükler gibi unsurların varlığı genel olarak, pazarda rekabeti korumak için yeterli olmakla birlikte, bu Tebliğ ile muafiyet elde etmiş bir anlaşmanın veya anlaşma ağlarının yine de 4054 sayılı Kanun’un 5 inci maddesindeki koşulları sağlamadığının tespit edilmesi durumunda muafiyetin geri alınması yoluna gidilecektir.

Bu Tebliğ yalnızca bir lisans veren ve lisans alan arasındaki teknoloji transferi anlaşmalarını kapsamakla beraber, bu anlaşmalarda bulunan ancak anlaşmanın esas amacını oluşturmamakla birlikte anlaşma konusu teknolojinin uygulanmasıyla doğrudan ilgili hükümler de muafiyet kapsamında olacaktır. Teknoloji transferi anlaşmalarının, örneğin belirli bir dağıtım sisteminin oluşturulmasına yönelik olarak lisans alanın yeniden satıcılara getirmesi gereken yükümlülükler gibi birden fazla ticaret seviyesi ile ilgili unsurlar içermesi halinde de bu Tebliğ uygulanacaktır. Ancak bu tür bir durumda, söz konusu yükümlülüklerin ilgili Rekabet Kurulu düzenlemeleri ile uyumlu olması gerekmektedir. Bu Tebliğ, lisans alan ile alıcıları arasındaki tedarik ve dağıtım anlaşmalarına ise uygulanmayacaktır.

Tebliğ’in uygulanmayacağı diğer anlaşmalar arasında üçüncü kişilere bir paket halinde lisans vermek için teknolojilerin bir araya getirilerek havuz oluşturulması suretiyle yapılan lisans anlaşmaları da yer almaktadır. Bir teşebbüse araştırma ve geliştirme faaliyetleri yaptırmak amacıyla düzenlenen lisans anlaşmaları da bu Tebliğ kapsamında ele alınmayacaktır.

Rekabet Kurulu yukarıda yer verilen açıklamaları dikkate alarak, bu Tebliğ’in yayımlanmasına karar vermiştir.

REKABET KURUMU

TEKNOLOJİ TRANSFERİ ANLAŞMALARINA İLİŞKİN

GRUP MUAFİYETİ TEBLİĞİ

(Tebliğ No: 2008/2)

Amaç

MADDE 1 - (1) Bu Tebliğ’in amacı, teknoloji transferi anlaşmalarının, 07/12/1994 tarihli ve 4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun’un 4 üncü maddesi hükümlerinin uygulanmasından grup olarak muaf tutulmasının koşullarını belirlemektir.

Kapsam

MADDE 2 - (1) Lisans verenin lisans alana lisansı verilen teknolojiyi anlaşma konusu ürünlerin üretimi için kullanma izni verdiği ve 4054 sayılı Kanun’un 4 üncü maddesi kapsamındaki teknoloji transferi anlaşmaları bu Tebliğ kapsamındadır.

Dayanak

MADDE 3 - (1) Bu Tebliğ, 4054 sayılı Kanun’un 1 inci ve 5 inci maddeleri ile 27 nci maddesinin (f) bendine dayanılarak hazırlanmıştır.

Tanımlar

MADDE 4 - (1) Bu Tebliğin amaçları doğrultusunda aşağıdaki tanımlar geçerli olacaktır:

a) Teknoloji transferi anlaşması: İlgili fikri mülkiyet haklarının ve know how’ın tek tek veya karma halde lisansının verildiği anlaşmaları ifade eder. Bu anlaşmaların, ürünlerin satışı ve alımına veya diğer fikri mülkiyet haklarının lisansının verilmesine veya devredilmesine ilişkin hükümler içermeleri halinde, bu tür hükümlerin anlaşmanın esas amacını oluşturmaması ve anlaşma konusu ürünlerin üretimi ile doğrudan ilgili olması kaydıyla bu tanım kapsamına girdikleri kabul edilecektir.

b) Ürün: Ara mallar ve hizmetler de dahil olmak üzere tüm mal veya hizmetleri içermektedir.

c) Anlaşma konusu ürünler: Lisansı verilen teknolojiyle üretilen ürünlerdir.

ç) Fikri mülkiyet hakları: Patent, faydalı model, endüstriyel tasarım, entegre devre topoğrafyası ve ıslahçı hakkını, bunlarla ilgili başvuruları ve yazılım üzerindeki hakkı ifade eder.

d) Know-how: Tecrübe ve denemeler sonucu elde edilen uygulamaya yönelik, gizli, esaslı ve belirlenmiş bilgi paketi anlamına gelir.

Bu tanımdaki;

1) Gizli kavramı, know-how’ın bir bütün halinde veya parçaları tam olarak biraraya getirildiğinde ve birleştirildiğinde dahi herkes tarafından bilinmemesini ya da kolaylıkla erişilebilir olmamasını,

2) Esaslı kavramı, know-how’ın, anlaşma konusu ürünlerin üretimi için önemli ve yararlı olmasını,

3) Belirlenmiş kavramı, know-how'ın, gizli ve esaslı olma şartlarını taşıdığını doğrulayabilmek için, yeterince geniş kapsamlı ve ayrıntılı bir şekilde tanımlanmış olmasını

ifade eder.

REKABET KURUMU

e) Rakip teşebbüsler (rakip): İlgili teknoloji ve/veya ilgili ürün pazarında rekabet eden teşebbüslerdir. Bu bağlamda:

1) İlgili teknoloji pazarındaki rakip teşebbüsler, rakip teknolojilere dair lisans veren teşebbüslerdir (teknoloji pazarındaki mevcut rakipler). İlgili teknoloji pazarı ise, lisans alan kişiler tarafından özellikleri, lisans bedelleri ve kullanım amaçları bakımından lisans verilen teknolojiyle değiştirilebilir veya ikame edilebilir kabul edilen teknolojileri kapsamaktadır,

2) İlgili ürün pazarındaki rakip teşebbüsler, teknoloji transferi anlaşması yapıldığı sırada,

1. Anlaşma konusu ürünlerin satıldığı ilgili ürün pazarında ve ilgili coğrafi pazarda halihazırda faal olan teşebbüsleri (ilgili pazardaki mevcut rakipler) veya

2. Gerçekçi bir yaklaşımla, nispi fiyatlarda az ama sürekli bir artışa karşılık, söz konusu ilgili ürün pazarına veya ilgili coğrafi pazara, uygun zamanda girmek için gerekli ek yatırımları veya gerekli değişim maliyetlerini üstlenecek teşebbüsleri (ilgili pazardaki potansiyel rakipler)

ifade eder.

f) Seçici dağıtım sistemi: Lisans verenin anlaşma konusu ürünlerin üretimi için yalnızca belirli kriterlere göre seçtiği lisans alanlara lisans verdiği ve bu lisans alanların da anlaşma konusu ürünleri yetkili olmayan dağıtıcılara satmamayı taahhüt ettiği dağıtım sistemidir.

g) Münhasır bölge: Yalnızca bir teşebbüsün anlaşma konusu ürünleri lisansı verilen teknolojiyle üretmesine ve satmasına izin verilen bölgedir. Bununla birlikte, yalnızca belirli bir müşteriye alternatif bir arz kaynağı yaratmak amacıyla, söz konusu bölgede anlaşma konusu ürünlerin üretimi için ikinci bir kişiye lisans verilmesi bu bölgenin münhasırlık niteliğini ortadan kaldırmaz.

ğ) Münhasır müşteri grubu: Lisansı verilen teknolojiyle üretilen anlaşma konusu ürünleri yalnızca bir teşebbüsün aktif olarak satmasına izin verilen müşteri grubudur.

h) Ayrılabilir iyileştirme: Lisansı verilen teknoloji üzerindeki hak ihlal edilmeden kullanılabilen iyileştirmedir.

(2) ‘Teşebbüs’, ‘lisans veren’ ve ‘lisans alan kişi’ terimleri bunların bağlantılı teşebbüslerini de içermektedir.

(3) Bağlantılı teşebbüsler:

a) Anlaşmaya taraf bir teşebbüsün, doğrudan veya dolaylı olarak:

1) Oy haklarının yarısından fazlasını kullanmaya yetkili olduğu ya da

2) Denetim kurulu, yönetim kurulu veya teşebbüsü hukuken temsil eden organların üyelerinin yarısından fazlasını atamaya yetkili olduğu ya da

3) İşlerini idare etme hakkına sahip olduğu

teşebbüsleri;

b) Bir anlaşma tarafı üzerinde, (a) bendinde sıralanan haklara veya yetkilere doğrudan veya dolaylı olarak sahip olan teşebbüsleri;

c) (b) bendinde anılan bir teşebbüsün, (a) bendinde sıralanan haklara veya yetkilere doğrudan veya dolaylı olarak sahip olduğu teşebbüsleri;

REKABET KURUMU

ç) (a), (b) veya (c) bendinde anılan teşebbüslerden biriyle veya daha fazlasıyla birlikte bir anlaşma tarafının veya (a), (b) veya (c) bendinde anılan teşebbüslerden ikisinin veya daha fazlasının, (a) bendinde sıralanan haklara veya yetkilere ortaklaşa sahip olduğu teşebbüsleri;

d) (a) bendinde sıralanan hakların veya yetkilerin:

1) Anlaşma tarafları veya bunların (a) ila (ç) bentlerinde anılan kendi bağlantılı teşebbüsleri ya da

2) Anlaşma taraflarından biri veya daha fazlası ya da bunların (a) ila (ç) bentlerinde anılan bağlantılı teşebbüslerinden biri veya daha fazlası ve bir veya daha fazla üçüncü kişi,

tarafından ortaklaşa elde tutulduğu teşebbüsleri,

ifade eder.

Muafiyetin genel koşulları

MADDE 5 - (1) Bu Tebliğ’in sağladığı muafiyetten lisans veren ve lisans alan olmak üzere iki teşebbüs arasında yapılan ve anlaşma konusu ürünlerin üretimine ilişkin teknoloji transferi anlaşmaları yararlanacaktır. Muafiyet, lisansı verilen teknoloji ile ilgili fikri mülkiyet haklarına tanınan korumanın geçerli olduğu müddetçe, know-how söz konusu olduğunda ise, know-how’ın gizli kaldığı sürece devam edecektir. Know-how’ın lisans alan yüzünden aleni hale gelmesi durumunda muafiyet, anlaşma süresince geçerli olmaya devam edecektir.

(2) Anlaşmaya taraf olan teşebbüslerin rakip olduğu hallerde, bu Tebliğ’de öngörülen muafiyet, tarafların toplam pazar payının etkilenen ilgili teknoloji ve ürün pazarında %30’u geçmemesi koşuluyla geçerli olacaktır.

(3) Anlaşmaya taraf olan teşebbüslerin rakip olmadığı hallerde, bu Tebliğ’de öngörülen muafiyet, taraflardan her birinin etkilenen ilgili teknoloji ve ürün pazarında sahip olduğu pazar payının %40’ı geçmemesi koşuluyla geçerli olacaktır.

(4) İkinci ve üçüncü fıkralar bakımından, ilgili teknoloji pazarındaki pazar payı, lisansı verilen teknolojinin ilgili ürün pazarındaki varlığına dayanarak tanımlanmaktadır. Lisans verenin ilgili teknoloji pazarındaki pazar payı, lisans veren ve lisans alanlar tarafından üretilen anlaşma konusu ürünlerin ilgili ürün pazarındaki toplam pazar payı olacaktır.

Teknoloji transferi anlaşmalarını grup muafiyeti kapsamı dışına çıkaran sınırlamalar

MADDE 6 - (1) Bir teknoloji transferi anlaşmasının bu maddede sayılan sınırlamalardan herhangi birini içermesi durumunda, anlaşmanın tamamı grup muafiyetinden yararlanamayacaktır.

(2) Anlaşmaya taraf olan teşebbüslerin rakip olmaları halinde, bu Tebliğ ile öngörülen muafiyet, doğrudan veya dolaylı olarak, tek başına veya tarafların kontrolünde olan diğer etkenlerle birleşerek aşağıdaki amaçları taşıyan anlaşmalara uygulanmaz:

a) Taraflardan birinin kendi satış fiyatını belirleme hakkının sınırlanması.

b) Anlaşma konusu ürünlerin üretim ve satış miktarının sınırlanması.

c) Aşağıdaki haller hariç olmak üzere, pazarların veya müşterilerin paylaşılması:

REKABET KURUMU

1) Lisans verene ve/veya lisans alana getirilen, lisansı verilen teknolojiyle, bir ya da daha fazla teknik kullanım alanı, ürün pazarı veya bölgede üretim yapma veya yapmama yükümlülüğü.

2) Lisans verene getirilen, belirli bir bölgede üçüncü bir kişiye lisans vermeme ve kendisinin de lisans konusunu kullanmama yükümlülüğü.

3) Lisans verenin ve/veya lisans alanın diğer tarafa ayrılan bölge veya müşteri grubuna aktif satışlarının sınırlanması. Ancak tarafların kendi bölgelerinde bulunan ve ülke içindeki başka bölgelere veya müşteri gruplarına satış yapacak üçüncü kişilere satış yapmaları doğrudan veya dolaylı olarak sınırlanamaz.

4) Bir lisans alanın, lisans veren tarafından başka bir lisans alana tahsis edilen bölge veya müşteri grubuna yapacağı aktif satışların sınırlanması. Ancak tarafların kendi bölgelerinde bulunan ve ülke içindeki başka bir bölge veya müşteri grubuna satış yapacak üçüncü kişilere satış yapmaları doğrudan veya dolaylı olarak sınırlanamaz.

5) Lisans alana getirilen anlaşma konusu ürünleri sadece kendi kullanımı için üretmesi yükümlülüğü. Ancak lisans alanın anlaşma konusu ürünleri kendi ürünlerinin yedek parçası olarak aktif veya pasif şekilde satmasının sınırlanmaması gerekmektedir.

6) Belirli bir müşteri için alternatif arz kaynağı oluşturmak amacıyla lisans verilmesi halinde, lisans alanın anlaşma konusu ürünleri yalnızca söz konusu müşteri için üretmesi yükümlülüğü.

ç) Lisans alanın kendi teknolojisini kullanma hakkının sınırlanması ya da lisansı verilen know-how’ın üçüncü kişilere ifşasını engellemek için zorunlu olmadıkça anlaşma taraflarından herhangi birinin araştırma ve geliştirme faaliyetinde bulunmasının sınırlanması.

(3) Anlaşmaya taraf olan teşebbüslerin rakip olmamaları halinde, bu Tebliğ ile öngörülen muafiyet, doğrudan veya dolaylı olarak, tek başına veya tarafların kontrolünde olan diğer etkenlerle birleşerek, aşağıdaki amaçları taşıyan anlaşmalara uygulanmaz:

a) Taraflardan birinin kendi satış fiyatını belirleme hakkının sınırlanması. Bununla birlikte, taraflardan herhangi birinin baskısı veya teşviki sonucu sabit veya asgari satış fiyatına dönüşmemesi kaydıyla, azami satış fiyatının belirlenmesi veya satış fiyatının tavsiye edilmesi mümkündür.

b) Aşağıdaki haller hariç olmak üzere, lisans alanın anlaşma konusu ürünleri pasif olarak satabileceği bölge ya da müşterilere ilişkin sınırlamalar getirilmesi:

1) Lisans verene ayrılan münhasır bölgeye veya münhasır müşteri grubuna yapılan pasif satışların sınırlanması.

2) Başka bir lisans alana tahsis edilen münhasır bölge veya münhasır müşteri grubuna yapılan pasif satışların, bu kişinin anlaşma konusu ürünleri bu bölgede veya bu müşteri grubuna sattığı ilk iki yıl boyunca sınırlanması.

3) Lisans alana getirilen anlaşma konusu ürünleri sadece kendi kullanımı için üretmesi yükümlülüğü. Ancak lisans alanın anlaşma konusu ürünleri kendi ürünlerinin yedek parçası olarak aktif veya pasif şekilde satmasının sınırlanmaması gerekmektedir.

4) Belirli bir müşteri için alternatif arz kaynağı oluşturmak amacıyla lisans verilmesi halinde, lisans alanın anlaşma konusu ürünleri yalnızca söz konusu müşteri için üretmesi yükümlülüğü.

5) Toptancı seviyesinde faaliyet gösteren bir lisans alanın son kullanıcılara yönelik satışlarının sınırlanması.

REKABET KURUMU

6) Seçici dağıtım sistemi üyelerinin yetkili olmayan dağıtıcılara satış yapmasının sınırlanması.

c) Seçici dağıtım sisteminde bir sistem üyesinin yetkili olmadığı yerde faaliyet göstermesinin yasaklanması hakkı saklı kalmak kaydıyla, perakende seviyesinde faaliyet gösteren bir lisans alanın son kullanıcılara yapacağı aktif veya pasif satışların sınırlanması.

(4) Anlaşmanın yapıldığı sırada rakip olmayan anlaşma taraflarının daha sonra rakip duruma gelmeleri halinde, anlaşmanın yürürlükte olduğu süre boyunca, ikinci değil, üçüncü fıkra geçerli olacaktır. Ancak, üçüncü fıkranın geçerli olabilmesi için tarafların rakip hale gelmelerinden sonra anlaşmanın esasa ilişkin olarak değiştirilmemesi gerekmektedir.

Grup muafiyetinden yararlanamayan sınırlamalar

MADDE 7 - (1) Bir teknoloji transferi anlaşmasının bu maddede sayılan sınırlamalardan herhangi birini içermesi ve ilgili sınırlamanın anlaşmanın geri kalan kısmından ayrılabilir olması durumunda, sadece bu sınırlama grup muafiyetinden yararlanamayacak, anlaşmanın kalan kısmı grup muafiyetinden yararlanmaya devam edecektir. Bu maddede düzenlenen herhangi bir sınırlamanın anlaşmanın kalan kısmından ayrılamaması durumunda ise anlaşmanın tamamı grup muafiyetinden yararlanamayacaktır.

(2) Bu Tebliğ’de öngörülen muafiyet, teknoloji transferi anlaşmalarında yer alan aşağıdaki sınırlamalara uygulanmaz:

a) Lisans alana doğrudan veya dolaylı olarak, lisansı verilen teknoloji üzerinde yaptığı ve bu teknolojiden ayrılabilir nitelikte olan iyileştirmeler ya da lisansı verilen teknolojinin yeni uygulamaları bakımından, lisans verene veya lisans veren tarafından gösterilen üçüncü bir kişiye münhasır lisans vermesi yükümlülüğü getirilmesi,

b) Lisans alana doğrudan veya dolaylı olarak, lisansı verilen teknoloji üzerinde yaptığı ve bu teknolojiden ayrılabilir nitelikte olan iyileştirmeler ya da lisansı verilen teknolojinin yeni uygulamaları ile ilgili hakları kısmen veya tamamen lisans verene veya lisans veren tarafından gösterilen üçüncü bir kişiye devretmesi yükümlülüğü getirilmesi,

c) Lisans alana lisans verenin Türkiye’de sahip olduğu ilgili fikri mülkiyet haklarının geçerliliğine itiraz etmeme yükümlülüğü getirilmesi. Ancak lisans alanın lisansı verilen ilgili fikri mülkiyet haklarından bir ya da daha fazlasının geçerliliğine itiraz etmesi durumunda, lisans verenin teknoloji transferi anlaşmasını feshetme hakkı saklıdır.

(3) Anlaşmaya taraf olan teşebbüslerin rakip olmadığı hallerde, bu Tebliğ’de öngörülen muafiyet, doğrudan veya dolaylı olarak;

a) Lisans alanın kendi teknolojisini kullanma hakkını sınırlayan ya da,

b) Lisansı verilen know-how’ın üçüncü kişilere ifşasını engellemek için zorunlu olmadıkça, anlaşma taraflarından herhangi birinin araştırma ve geliştirme faaliyetinde bulunmasını sınırlayan

herhangi bir yükümlülük için geçerli olmayacaktır.

Grup muafiyetinin geri alınması

MADDE 8 - (1) Rekabet Kurulu, bu Tebliğ’de öngörülen muafiyetten yararlanan bir teknoloji transferi anlaşmasının, 4054 sayılı Kanun’un 5 inci maddesinde düzenlenen koşullarla bağdaşmaz etkilere sahip olduğunu ve özellikle üçüncü kişilerin teknolojilerinin, örneğin bu kişilerin teknolojilerinin lisans alanlarca kullanımını yasaklayan benzer nitelikteki kısıtlamalar içeren anlaşma ağlarının oluşturduğu toplu etki nedeniyle, pazara girişinin sınırlandığını tespit ederse, bu Tebliğ ile tanınan muafiyeti 4054 sayılı Kanun’un 13 üncü

REKABET KURUMU

maddesine dayanarak geri alabilir. Rekabet Kurulu, muafiyetin geri alınmasına ilişkin nihai kararını vermeden önce tarafların yazılı ve/veya sözlü görüşlerini ister.

(2) Benzer teknoloji transferi anlaşmalarının oluşturduğu paralel ağların ilgili pazarın %50’sinden fazlasını kapsaması durumunda, Rekabet Kurulu, ayrıca çıkaracağı bir tebliğ ile ilgili pazarda belirli sınırlamaları içeren anlaşmaları bu Tebliğ’in sağladığı muafiyetin dışına çıkarabilir. Bu durumda, söz konusu tebliğin yürürlüğe girmesinden önce ilgililere, tebliğin gereklerini yerine getirebilmeleri için, tebliğin yayımı tarihinden başlamak üzere yeterli süre verilir.

Pazar payı eşiklerinin uygulanması

MADDE 9 - (1) Bu Tebliğ’de öngörülen pazar payları, pazardaki satış değerleri esas alınarak hesaplanacaktır. Satış değerleri ile ilgili verilere ulaşılamadığı takdirde, ilgili teşebbüsün pazar payını saptamak için pazardaki satış hacimleri dahil olmak üzere, diğer güvenilir pazar bilgilerine dayanan tahminler kullanılabilir.

(2) Pazar payları değerlendirmenin yapıldığı tarihten bir önceki yılın verisi kullanılarak hesaplanır.

(3) Tanımlar başlıklı 1 inci maddenin üçüncü fıkrasındaki bağlantılı teşebbüsler tanımının (d) bendindeki teşebbüslere ait pazar payı (a) bendindeki hak ve yetkilere sahip her bir teşebbüse eşit olarak dağıtılacaktır.

(4) Başlangıçta grup muafiyeti kapsamına girmekle birlikte, daha sonra bu Tebliğ’de öngörülen eşiğin aşılması durumunda muafiyet, eşiğin aşıldığı yılı takip eden ikinci yılın sonuna kadar devam edecektir.

Tebliğin uyumlu eylemlere ve teşebbüs birliği kararlarına uygulanması

MADDE 10 - (1) Bu Tebliğ hükümleri, uygun olduğu ölçüde teşebbüsler arasındaki uyumlu eylemlere ve teşebbüs birliği kararlarına da uygulanır.

Kanun’un 6 ncı maddesinin uygulanması

MADDE 11 - (1) Bu Tebliğ hükümlerine göre tanınmış olan muafiyet 4054 sayılı Kanun’un 6 ncı maddesinin uygulanmasını engellemez.

Yürürlük

MADDE 12 - (1) Bu Tebliğ yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

Yürütme

MADDE 13 - (1) Bu Tebliğ hükümlerini Rekabet Kurumu Başkanı yürütür.