WIPO Arbitration and Mediation Center
İDARİ HAKEM KARARI
Hacı Ömer Sabancı Holding Anonim Şirketi v. Hakan Köseliören
Dava No. D2014-0858
1. Taraflar
Şikâyet Eden, Türkiye, Istanbul’da yerleşik BT Legal tarafından temsil edilen, Hacı Ömer Sabancı Holding Anonim Şirketi’dir.
Şikâyet Edilen, Türkiye, Istanbul’da yerleşik Hakan Köseliören’dir.
2. Alan Adı ve Tescil Eden Kuruluş
İhtilaflı alan adı <sabancı.com> [xn--sabanc-u9a.com] Key-Systems GmbH dba domaindiscount24.com (“Tescil Eden Kuruluş”) tarafından tescil edilmiştir.
3. Usuli İşlemler
Şikâyet 22 Mayıs 2014 tarihinde WIPO Tahkim ve Arabuluculuk Merkezine (“Merkez”) sunulmuştur. 22 Mayıs 2014 tarihinde Merkez ihtilaflı alan adı ile ilgili olarak Tescil Eden Kuruluş’a tescil teyidi talebini göndermiştir. 23 Mayıs 2014 tarihinde, Tescil Eden Kuruluş ihtilaflı alan adını tescil ettiren ve tescil ettirenin iletişim bilgileri ile, Şikâyet’te belirtilen Şikâyet Edilen ve Şikâyet Edilen’in iletişim bilgileri ayni olduğunu berlirtmiştir.
Merkez taraflara 26 Mayıs 2014 tarihinde prosedürün dili konusunda İngilizce ve Türkçe olarak bildirimde bulunmuştur. Şikâyet Eden 27 Mayıs 2014 tarihinde şikâyetin Türkçe çevirisini Merkez’e sunmuştur. Şu konuda, Şikâyet Edilen tarafından Merkez’e herhangi bir yorum sunulmamıştır.
Merkez, Şikâyet’in, Alan Adı Uyuşmazlıkları Çözümü Politikası (“Politika” veya “UDRP”), Alan Adı Uyuşmazlık Çözümü Politikası için Yeknesak Kurallar (“Kurallar”) ve Alan Adı Uyuşmazlık Çözümü Politikası için Yeknesak Kurallara Ek Kurallar (“Ek Kurallar”)’da öngörülen şekil şartlarına uygun bir Şikâyet olduğunu teyit etmiştir.
Kurallar’ın 2(a) ve 4(a) maddelerine göre, Merkez, Şikâyet Edilen’e usulüne uygun şekilde Şikâyet’i bildirmiştir ve idari işlem süreci 6 Hazıran 2014’de başlamıştır. Kurallar’in 5(a) maddesine göre, Cevap sunumu için son tarih 26 Hazıran 2014 olarak belirlenmiştir. Şikâyet Edilen tarafindan Merkeze resmi Cevap 26 Hazıran 2014 tarihinde sunulmuştur. 27 Hazıran 2014 tarihinde, Merkez taraflara Cevap’ın alındığını ve idari Hakem ataması prosedürün başlanmasını belirtmiştir.
Merkez, 10 Temmuz 2014 tarihinde tek Hakem olarak Selma Ünlü’nü atamıştır. Hakem, atamanın uygun olduğu kararına varmıştır. Hakem, Kurallar’in 7 maddesi uyarınca Kabul Bildirimi ve Tarafsızlık ve Bağımsızlık Beyanı’nı Merkez’e sunmuştur.
4. Vakıalar
Şikâyette aşağıdaki vakıalar beyan edilmiştir:
(1) Şikâyet Eden, Hacı Ömer Sabancı Holding A.Ş., Sabancı Topluluğu’na bağlı olan şirketleri temsil eden ana şirkettir. Topluluk, finansal hizmetler, enerji, çimento, perakende ve sanayi alanında faaliyet göstermektedir ve etkin olduğu alanların büyük çoğunluğunda Türkiye çapında lider konumdadır.
(2) 170885 numaralı SABANCI markası Türk Patent Enstitüsü nezdinde 2 Nisan 1996 tarihinden itibaren tescille koruma altındadır, aynı zamanda OHIM nezdinde Topluluk markası olarak da tescille koruma altındadır. TPE ve OHIM nezdinde sahip olunan tescil evrakları da dosyaya sunulmuştur.
(3) Şikâyet Eden’in SABANCI markası tanınmış marka olup, tanınmış marka statüsü 556 sayılı Kanun Hükmünde Kararname’nin 7/1(ı) bendi çerçevesinde Türk Patent Enstitüsü (“TPE”) tarafından gönderilen ve dosyaya sunulmuş bulunan tutanak ile kanıtlanmış bulunmaktadır.
(4) İhtilaflı alan adı Şikayet Eden’in SABANCI markasını içermektedir.
Hakem dosya üzerindeki incelemesi neticesinde aşağıdakileri tespit etmiştir:
(1) Şikayet Edilen’in Tescil Eden Kuruluş tarafından bildirilen bilgiler ile isim ve adresi doğrultusunda Şikayet Edilen’in Türkiye’de ikamet etmekte olduğu ve ihtilaflı alan adı kaydına ilişkin sözleşmenin Türkçe dilinde olduğu anlaşılmaktadır.
(2) Hakemin Şikayet Edilen’in ihtilaflı alan adına sahip web sitesini ziyaret ettiği 23 Temmuz 2014 tarihinde söz konusu alan adı aktif olmayıp herhangi bir içerik mevcut değildir.
(3) Şikâyet Eden’in ticari unvanı ve tescilli markası olan “Sabancı” ifadesi ihtilaflı alan adının içinde aynı şekilde geçmektedir.
(4) Şikayet Edilen ile Şikayet Eden arasında Alan Adı Uyuşmazlık Çözümü prosedüründen evvel de bazı yazışmaların yapıldığı tespit edilmiştir.
5. Tarafların İddiaları
A. Şikâyet Eden
Şikâyet Eden, aşağıdaki sebeplere dayanarak, ihtilaflı alan adının Şikâyet Eden’e devredilmesi yönünde bir karar verilmesini talep etmektedir:
(i) İhtilaflı alan adı, Şikâyet Eden’in üzerinde hak sahibi olduğu bir marka ya da hizmet markası ile aynı veya iltibas düzeyinde benzerdir, ve;
(ii) Şikâyet Edilen’in, ihtilaflı alan adı üzerinde herhangi bir hakkı veya meşru menfaati bulunmamaktadır, ve;
(iii) İhtilaflı alan adı, kötü niyetle kayıt ettirilmiş ve kullanılmaktadırlar.
(i) Ayniyet veya İltibas Düzeyinde Benzerlik
Şikâyet Eden, SABANCI markasının TPE ve yurtdışındaki birçok ülke ofisi nezdinde tescilli olduğunu belirtmektedir. Bu doğrultuda, Şikâyet Edilen tarafından <sabancı.com> alan adının kaydettirildiğini ve “www” ve “.com” ekleri haricinde ihtilaflı alan adının Şikayet Eden’in adına tescil edilmiş olan tanınmış SABANCI markasının tamamını içerdiğini ifade edilmektedir.
Şikâyet Eden, ihtilaflı alan adının Şikayet Eden’in SABANCI markasıyla aynı ve özdeş olması sebebiyle Şikayet Eden’ne ait olan markalara iltibas yaratacak derece benzer olduğunu savunmaktadır.
(ii) Haklar veya Meşru Menfaatler
Şikâyet Eden, Politika’nın 4(c) maddesinde sayılan ve hak veya meşru menfaat oluşturabilecek üç durumdan hiç birinin ihtilafa konu olayda mevcut olmadığını savunmaktadır.
Şikayet Eden, “sabancı” ifadesinin Şikayet Eden’in ismi olduğunu ve ihtilaflı alan adının tescilinin talep edildiği vakitte Şikayet Edilen tarafından bilindiğini ifade etmiştir.
Şikayet Eden daha evvel Şikayet Edilen ile irtibata geçtiğini ve ihtilaflı alan adının devrini talep ettiğini belirtmiştir. Şikayet Eden, Şikayet Edilen’in ihtilaflı alan adına sahip olmak için herhangi bir meşru hakkı olduğuna ilişkin cevap veremediğini ve SABANCI markasını bildiğini de ikrar ettiğini belirtmiştir.
Şikayet Eden, Şikayet Edilen’in ihtilaflı alan adını kullanırken Politika’nın 4(c)(i) maddesine göre iyi niyetli olarak kullandığına ilişkin bir iddia da bulunmadığını belirtmiştir. Ayrıca Şikayet Eden, Şikayet Edilen’in hususi bir şekilde lisans veya herhangi bir şekilde malların satışına ilişkin yetkilendirilmediğini ifade etmiştir.
(iii) Kötü Niyetli Tescil ve Kullanım
Şikâyet Eden, Şikâyet Edilen’in ihtilaflı alan adını kaydettirmesinin ve kullanmasının Politika’nın 4(b) maddesinde sayılan koşullar çerçevesinde kötü niyetli olduğunu savunmaktadır.
Şikâyet Eden, ihtilaflı alan adını fark ettiğinde Şikâyet Edilen’e hem e-posta yoluyla hem de ihtarat yoluyla bildirim göndererek alan adının Şikâyet Eden’e barışçıl yollarla devredilmesini talep ettiğini ve bu bildirime bir cevap alınmadığını belirtmiştir.
İhtilaflı alan adının pasif kullanımının da bazı şartlarda kötü niyet olarak adlandırılabileceğini ifade etmiştir. Buna ilişkin olarak da Telstra Corporation Limited v. Nuclear Marshmallows, WIPO Dava No. D2000-0003 ve benzeri kararları örnek göstermiştir. Ayrıca Şikayet Eden, Şikayet Edilen’in ihtilafl; alan adını bir ticari emtia olarak nitelendirmesinin de kötü niyet belirtisi olduğunu ifade etmiştir.
Şikayet Edilen’le irtibata geçildiğini ve “Sabancı” ibaresinin tanınmışlığı ve bilinirliğinden ve haksız menfaat sağlama çabasının bırakılmasının ihtaratı yapıldığını ancak buna rağmen Şikayet Edilen tarafından ihtilaflı alan adının yenilenmesi işlemi yapıldığını ve bu durumun dahi Şikayet Edilen’in kötü niyetli olarak hareket ettiğini gösterdiğini iddia edilmiştir.
B. Şikâyet Edilen
Şikayet Edilen 26 Haziran 2014 tarihinde Merkez’e göndermiş olduğu Cevap ile ihtilaflı alan adına ilişkin hakkın mülkiyet hakkı olduğunu, buna ilişkin faturaya sahip olduğunu belirtmiştir. İhtilaflı alan adının alınması sırasında alan adı sağlayıcılarının bir kısıtlama getirmediğini, her alan adını herkesin almaya özgür olduğunu ifade etmiştir. İhtilaflı alan adının tescil edilmesinden sonra alan adına ilişkin olarak Şikayet Edilen aşağıdaki hususları belirtmiştir: bu domainin sahibi olduğunu, hiçbir sosyal ortam, Internet ve basın üzerinden paylaşmadığını veya yayınlamadığını; ihtilaflı alan adının aktif olmadığını ve çalışmadığını; ihtilaflı alan adını satma amacıyla elde etmediğini; ihtilaflı alan adının tescili hasebiyle menfaat sağlayacak bir tutum ve ya eylemi olmadığını ifade etmiştir.
6. Değerlendirme ve Tespitler
Şikayet Eden öncelikle Şikayet dilekçesini Merkeze İngilizce sunmuştur. Ancak yapılan araştırmalar neticesinde alan adı tahsis sözleşmesinin Türkçe olduğu anlaşıldığında da Şikayet Eden Şikayet dilekçesini Türkçe hazırlayarak Merkez’e iletmiştir. Bu nedenle Kurallar’ın 11(a) no’lu maddesine göre, Taraflar aksini kabul etmedikçe veya tescil kayıt sözleşmesi aksini belirtmedikçe, işlem dili tescil sözleşmesinin dili olacaktır. Dolayısıyla uyuşmazlık çözümünün dilinin Türkçe dilinde giderilmesine karar verilmiştir.
Politika’nın 4(a) maddesi uyarınca Şikâyet Eden, aşağıdaki üç hususun mevcudiyetini ortaya koymak zorundadır:
(i) ihtilaflı alan adının, Şikayet Eden’in üzerinde hak sahibi olduğu markayla aynı veya karıştırılma ihtimali yaratacak derecede benzer olduğunu, ve:
(ii) ihtilaflı alan adıyla ilgili olarak Şikayet Edilen’in hiçbir hakkı veya meşru menfaati bulunmadığını, ve;
(iii) ihtilaflı alan adının kötü niyetle tescil edildiğini ve kullanıldığını.
Politika’nın 4(a) maddesine göre, bütün bu şartların yerine getirilmesi konusunda ispat yükü Şikâyet Eden’dedir.
A. Aynı veya Karıştırılma İhtimali Yaratacak Kadar Benzer
Politika, madde 4(a)(i) altında yer alan ayniyet ve karıştırılma ihtimali yaratacak kadar benzerliğin testi, Şikâyet Eden’in markası ile ihtilaflı alan adını kapsayan metin dizisinin doğrudan karşılaştırılması ile sınırlıdır. Bu vakıada, Şikâyet Eden 1996 yılından beri “Sabancı” ifadesi üzerindeki TPE nezdinde tescilli marka haklarını kanıtlamıştır. Aynı zamanda “Sabancı” ifadesi üzerindeki OHIM nezdinde 000262675 numaralı Birlik Markası tesciline ilişkin belgeler de sunulmuştur. Söz konusu tescil belgelerinde görülmüş olduğu üzere “Sabancı” ifadesinin Şikâyet Eden’in ticaret unvanında da aynen yer aldığı görülmüştür.
Hakem, ihtilaflı alan adında Şikâyet Eden’in tescilli SABANCI markası olan ve aynı zamanda ticaret unvanı olan “Sabancı” ifadesinin tamamının aynen yer aldığını belirlemiştir. Yukarıdakiler ışığında Hakem, Şikâyet Eden’in ilgili markasal haklara sahip olduğunu kanıtlayacak şekilde yeterli delil sunduğu kanaatine varmıştır.
Bunun ötesinde Şikayet’in dilekçe ve eklerinde belirttiği üzere, ihtilaflı alan adını içerir ifadenin Şikayet Eden tarafından kullanıldığı ve bulunduğu ülkede maruf hale geldiği açıktır. Şikayet Eden’in tescilli markasının TPE nezdinde de tanınmış olduğu kanıtlanmıştır.
İhtilaflı alan adı sadece “Sabancı” ibaresini geçirmemektedir. Benzer dosyalarda da, hakemler URL başlangıçlarının ya da genel üst seviye alan adı uzantılarının önem arzeden bir kaynak içermediğini ve marka ile o markayı içeren alan adı arasındaki karıştırılma ihtimalini ortadan kaldırmadığını belirtmişlerdir. Bu nedenle Hakem, “.com” son ekinin herhangi bir önem arz etmediği görüşündedir.
Dolayısıyla, Hakem, ihtilaflı alan adının Şikayet Eden’e ait olan SABANCI markası ile aynıyet arzettiği kararına varmış ve böylece Politika madde 4(a)‘da yer alan ilk gerekliliğin yerine getirildiği kanaatine varmıştır.
B. Haklar ve Meşru Menfaatler
Politika’nın 4(c) maddesi uyarınca Şikâyet Edilen, diğer şartlarla beraber, aşağıdaki hususlardan herhangi birini ileri sürerek, ihtilaflı alan adı üzerindeki hak ve meşru menfaatlerini ortaya koyabilir:
(i) “Şikâyet Edilen’in, herhangi bir ihtilaf bildirimi yapılmadan önce, iyi niyetli (“bona fide”) mal ve hizmet sunumu için alan adı veya alan adına tekabül eden bir ibareyi kullanımı, veya herhangi kanıtlanabilir kullanım hazırlığı veya;
(ii) Şikâyet Edilen’in hiç marka ya da hizmet markası hakkı edinmemiş olmasına rağmen, söz konusu alan adıyla tanınıyor hale gelmiş olması veya;
(iii) Şikâyet Edilen’in, alan adını, ticari olmayan ve meşru şekilde, müşterileri yanlış yönlendirmek ve bu şekilde haksız ticari kazanç elde etmek veya söz konusu ticari marka ya da hizmet markasına zarar verme amacı gütmeyecek şekilde kullanımı”.
İspat yükü kural olarak, Şikâyet Edilen’in ihtilaflı alan adı üzerinde hakkı ya da meşru menfaatinin bulunmadığının ilk bakışta kanıtlamak zorunda olan Şikâyet Eden’dedir. Şikâyet Eden’in Şikâyet’inin ilk bakışta haklılığını ortaya koyması üzerine Şikâyet Edilen, belirtilen hususlardan birini ileri sürmek suretiyle, ihtilaflı alan adı üzerindeki hak ya da meşru menfaatini ortaya koyabilir.
Hakem Şikâyet Eden’in SABANCI markası üzerindeki haklarını ispat ettiği kararına varmıştır. Ayrıca Hakem, Politika’nın amacı gereğince Şikâyet Eden’in, Şikâyet Edilen’in ihtilaflı alan adı üzerinde bir hak ya da meşru bir menfaatinin bulunmadığı hususunu da yeterli şekilde ispatladığı kararına varmıştır. Şikâyet Eden, Şikâyet Edilen’e SABANCI markasını kullanması için herhangi bir hak ya da lisans vermemiştir. Şikayet Edilen tarafından sunulan Cevap dilekçesinde ise bu konuda kendisine herhangi bir lisans ya da hak tanındığına dair bir delil sunulmadığı ve bu konuda herhangi bir aksi iddiasının bulunmadığı görülmüştür.
Hakem, Şikâyet Edilen tarafından Politika’nın 4(c) maddesinde belirtilen hususlar ile ihtilaflı alan adı üzerinde bir hak veya meşru menfaat belirten herhangi bir durumu ortaya koyan herhangi bir delil sunulmadığını tespit etmiştir. Aksine, Şikâyet Edilen Merkez’e gönderdiği Cevapta Şikâyet Eden ile hiçbir bağlantısı veya ilgisi bulunmadığını da açıkça ifade etmiştir. Bu sebeple Hakem, Şikâyet Edilen’in ihtilaflı alan adı üzerindeki haklarını veya meşru menfaatlerini gösterecek herhangi bir delil bulunmadığına karar vermiştir.
Bu bağlamda, Hakem, dosya içeriğine dayanarak, Şikâyet Edilen’in SABANCI markasını kullanmak için yetkisi ya da lisansı bulunmadığı, ihtilaflı alan adının Şikâyet Edilen’in tanınmış hale geldiği bir isim ya da ticaret unvanına ilişkin olmadığı kararına varmıştır.
Bundan dolayı, Şikâyet Edilen’in ihtilaflı alan adı üzerinde haklar ve hukuki menfaatleri kanıtlanamamış olduğundan, Hakem Şikâyet Eden’in Politika’nın 4(a) maddesinde yer alan ikinci şartın da yerine getirdiği kanısına varmıştır.
C. Kötü Niyetli Tescil ve Kullanım
Politika’nın 4(b) maddesi, bunların varlığının Hakem tarafından tespiti halinde alan adının kullanım ve tescilinin kötü niyetli olduğuna dair delil oluşturacağını belirttiği dört koşul saymaktadır:
(i) Alan adının, Şikâyet Edilen tarafından, tescilli marka veya hizmet markası sahibi Şikâyet Eden veya Şikâyet Eden’in ticari rakibine, Şikâyet Edilen’in alan adı için cebinden çıkan belgelenmiş bedelin üzerinde bir fiyata satış, kiralama veya herhangi bir şekilde devretme amacını gösteren durumlar varsa veya;
(ii) Böyle bir davranış biçimini benimsemiş olması koşuluyla Şikâyet Edilen, bu alan adını ticaret veya hizmet markası sahibinin ilgili alan adını kullanmasını engellemek amacıyla tescil ettirmişse veya;
(iii) Şikâyet Edilen alan adı tescilini esasen ticari rakiplerin ticari faaliyetlerine zarar vermek amacıyla yaptırmışsa veya;
(iv) Şikâyet Edilen, alan adını kullanarak, ticari kazanç edinmek adına, Şikâyet Eden’in markası ile kaynak, sponsorluk ilişkisi, ekonomik bağlantı ya da Şikâyet Edilen’in web sitesine veya alanına ya da bu site veya alanda sunulan mal ve hizmetlere ilişkin destek anlamında karıştırılma ihtimali yaratarak Internet kullanıcılarını kasten kendi web sitesi ya da bir diğer çevrimiçi alana çekmeyi amaçlıyorsa.
Hakem, yukarıdakileri dikkate alarak ve dosya içeriğini göz önünde bulundurarak Şikâyet Eden’in markasının tanınmışlık nedeniyle ve Türkiye’de ikamet etmekte olan Şikâyet Edilen’in bu tür markanın varlığından habersiz olmasının düşünülemeyeceği kanaatindedir. Bkz. Ebay Inc. v. Wangming, WIPO Dava No. D2006-1107; General Electric Company v. CPIC NET and Hussain Syed, WIPO Dava No. D2001-0087. Ayrıca bunun da ötesinde Şikayet Edilen’in SABANCI markasının ve grubunun tanınmış olduğunu da hem daha evvelden 2 Ağustos 2014 tarihili ihtarnameye cevap dilekçesinde hem de vermiş olduğu Cevap dilekçesinde ikrar ettiği görülmektedir.
Ayrıca, Şikayet Edilen tarafından gönderilen ihtara verilen 22 Ağustos 2013 tarihli cevap yazısında söz konusu ihtilafın sulh ile çözümlenebilmesi için kendisi ile irtibata geçilmesi için adım atılması gerektiğini belirtmiş ancak bu sulhün nasıl gerçekleşeceği, ya da sulh ile neyin kastedildiği anlaşılmamaktadır. Şikayet Eden’in bu konudaki açıklama beklediği e-postalarına ise herhangi bir cevap verilmemiştir.
Hakem, yukarıdakileri dikkate alarak ve dosya içeriğini göz önünde bulundurarak, Şikayet Eden’in markasının tanınmışlık düzeyi ve bu tür markaların ve de yukarıda bahsedilen alan adlarının yaygın ve yoğun kullanımları nedeniyle, Türkiye’de ikamet etmekte olan Şikâyet Edilen’in bu tür markaların varlığından habersiz olmasının düşünülemeyeceği kanaatindedir. Bkz. Ebay Inc. v. Wangming, WIPO Dava No. D2006-1107; General Electric Company v. CPIC NET and Hussain Syed, WIPO Dava No. D2001-0087.
Ayrıca dosya içeriğinden anlaşıldığı üzere Hakem, ihtilaflı alan adının pasif olarak elde tutulduğu kanaatindedir. Bazı dosyalarda, bu tarz pasif olarak elde tutma hali kötüniyetin bir göstergesi olarak kabul edilmiştir. Bkz. Telstra Corporation Limited v. Nuclear Marshmallows, WIPO Dava No. D2000-0003, Compaq Computer Corporation v. Boris Beric, WIPO Dava No. D2000-0042 ve VEDA GmbH v. Mr. Nicholas Silverstone, WIPO Dava No. D2002-1040. Daha açık olmak gerekirse, Hakem bu kararlara aşağıdaki nedenlerle katılmaktadır:
(i) Şikayet Edilen Cevap dilekçesinde karşı argüman olarak gerekçeli olarak marka üzerindeki haklarını ispat edememiştir;
(ii) Şikayet Edenin markası Türkiye’de güçlü bir tanınmışlığa ve itibara sahiptir;
(iii) Şikayet Edilen ihtilaflı alan adı üzerindeki iyiniyetli bir kullanımı ispatlayamamıştır.
Hakem, Şikayet Edilen’in mukim olduğu ülkede bir çok alanda faaliyet gösteren Şikayet Eden’den haberdar olmasına rağmen meşru bir hakka dayanmadan satın almış olduğu ihtilaflı alan adının ediniminin kötü niyet ibaresi olarak değerlendirilmesi kanaatindedir.
Yukarıdaki açıklamalar ışığında, Hakem, ihtilaflı alan adın tescil ve kullanımının kötü niyetli olduğu ve Şikâyet Eden’in Politika’nın 4(a) maddesindeki üçüncü unsuru yerine getirdiğine kanaat getirmiştir.
7. Karar
Yukarıda belirtilen sebepler çerçevesinde, Hakem, Politika’nın 4(i) ve Kurallar’ın 15’inci maddeleri uyarınca, ihtilaflı <sabancı.com> [xn--sabanc-u9a.com] alan adının Şikâyet Eden’e devrine karar vermiştir.
Selma Ünlü
Tek İdari Hakem
Tarih: 24 Temmuz 2014