Лаосская Народно-Демократическая Республика

1

ສາທາລະນະລດັ ປະຊາທິປະໄຕ ປະຊາຊນົລາວ

ສນັຕິພາບ ເອກະລາດ ປະຊາທິປະໄຕ ເອກະພາບ ວດັທະນະຖາວອນ

ສະພາແຫງ່ຊາດ ເລກທີ 01 /ສພຊ

ນະຄອນຫຼວງວຽງຈນັ, ວນັທີ 20 ທນັວາ 2011

ກດົໝາຍ

ວາ່ດວ້ຍ ຊບັສນິທາງປນັຍາ

(ສະບບັປບັປງຸ)

ພາກທີ I

ບດົບນັຍດັທ ົ່ວໄປ

ມາດຕາ 1. ຈດຸປະສງົ

ກດົໝາຍສະບບັນີ້ ການດົ ຫຼກັການ, ລະບຽບການ ແລະ ມາດຕະການ ກຽ່ວກບັການສ ົ່ງ

ເສມີຫວົຄດິປະດດິສາ້ງ, ການປະດດິຄດິແຕງ່, ເສດຖະກດິພມູປນັຍາ, ການຄຸມ້ຄອງ ແລະ ປກົ

ປ້ອງສດິທາງດາ້ນ ສິນທາງປນັຍາ ເພ່ືອຮບັປະກນັຜນົປະໂຫຍດອນັຊອບທາ ຂອງເຈົາ້ຂອງຊບັ

ສນິທາງປນັຍາ ແລະ ຜນົປະໂຫຍດ ຂອງລດັ, ສງັຄມົ, ຊຸກຍູກ້ານຄ ົນ້ຄວາ້ ແລະ ພດັທະນາວິທະ

ຍາສາດ ແລະ ເຕັກໂນໂລຊ,ີ ການຖາ່ຍທອດ ເຕັກໂນໂລຊີ ຢູພ່າຍໃນ ແລະ ຈາກຕາ່ງປະເທດ,

ແນໃສສ່ ົ່ງເສມີການຄາ້, ການລງົທຶນ ແລະ ຄວາມອາດສາມາດແຂງ່ຂນັໃຫແ້ກເ່ສດຖະກດິແຫງ່ຊາດ

ໃນຍກຸໂລກາພິວດັ ຢາ່ງມປີະສດິທິພາບ, ປະກອບສວ່ນເຂ້ົາໃນການຫນັປະເທດ ເປັນອດຸສາຫະກາ

ແລະ ທນັສະໄໝເທ່ືອລະກາ້ວ.

ມາດຕາ 2 (ປບັປງຸ). ຊບັສິນທາງປນັຍາ

ຊບັສນິທາງປນັຍາ ແມນ່ ຜນົງານທ່ີໄດມ້າຈາກສະຕິປນັຍາຂອງມະນດຸ ຊຶ່ ງເປັນຜູປ້ະດດິ

ສາ້ງ ແລະ ປະດດິຄິດແຕງ່ຂຶນ້ມາ.

2

ມາດຕາ 3 (ປບັປງຸ). ການອະທິບາຍຄາສບັ

ຄາສບັທ່ີນາໃຊ້ ໃນກດົໝາຍສະບບັນີ້ ມຄີວາມໝາຍ ດ ັງ່ນີ:້

1. ສິດຕ່ຊບັສິນທາງປນັຍາ ໝາຍເຖງິ ສດິຂອງບກຸຄນົ, ນຕິບິກຸຄນົ ຫືຼ ການຈດັຕ ັງ້

ກຽ່ວກບັຊບັສນິທາງປນັຍາ;

2. ຊບັສນິອດຸສາຫະກາ ໝາຍເຖງິ ຊບັສນິທາງປນັຍາ ໃນຂງົເຂດ ອດຸສາຫະກາ,

ຫດັຖະກາ, ກະສກິາ, ການປະມງົ, ການຄາ້ ແລະ ການບລິການ;

3. ສິດທາງດາ້ນຊບັສນິອດຸສາຫະກາ ໝາຍເຖງິ ສດິຂອງບກຸຄນົ, ນຕິບິກຸຄນົ ຫືຼ

ການຈດັຕ ັງ້ ກຽ່ວກບັຊບັສນິອດຸສາຫະກາ;

4. ສິດທິບດັ ໝາຍເຖງິ ເອກະສານຢັງ້ຢືນທ່ີເປັນທາງການຈາກການຈດັຕ ັງ້ລດັ ເພ່ືອ

ປກົປ້ອງການປະດດິສາ້ງທ່ີໃໝ,່ ມຂີ ັນ້ຕອນການປະດດິສາ້ງ ແລະ ສາມາດນາໃຊ້

ເຂ້ົາສູກ່ານຜະລິດອດຸສາຫະກາໄດ;້

5. ການປະດດິສາ້ງ ໝາຍເຖງິ ການນາໃຊວ້ທີິການທາງດາ້ນເຕັກນກິ ເພ່ືອສາ້ງ

ຜະລິດຕະພນັ ຫືຼ ກາມະວທີິການຜະລິດໃໝ່ ໃນການແກໄ້ຂບນັຫາສະເພາະໃດ

ໜ່ຶງ;

6. ອະນສຸິດທິບດັ ໝາຍເຖງິ ເອກະສານຢັງ້ຢືນທ່ີເປັນທາງການຈາກການຈດັຕ ັງ້ລດັ

ເພ່ືອປກົປ້ອງສິ່ ງປະດດິ;

7. ສິ່ ງປະດດິ ໝາຍເຖງິ ຜນົງານການປະດດິໃໝ່ ທ່ີໄດຈ້າກການປບັປງຸ ທາງດາ້ນ

ເຕັກນກິ ດວ້ຍການນາໃຊເ້ຕັກນກິ ທ່ີບ່ສງູຄກືານປະດດິສາ້ງ;

8. ແບບອດຸສາຫະກາ ໝາຍເຖງິ ຮບູແບບ ຫືຼ ຮບູຮາ່ງ ຂອງຜະລິດຕະພນັ ທ່ີຈະ

ສາ້ງຂຶນ້ ຊຶ່ ງປະກອບດວ້ຍຮບູຮາ່ງ, ລວດລາຍ, ເສ້ັນສາຍ, ສສີນັ ແລະ ອື່ ນໆ;

9. ເຄື່ ອງໝາຍ ໝາຍເຖງິ ສນັຍາລກັໃດໜ່ຶງ ຫືຼ ຫຼາຍສນັຍາລກັລວມກນັ ທ່ີສາມາດ

ຈາແນກສນິຄາ້ ຫືຼ ການບລິການ ຂອງບລິສດັໃດໜ່ຶງ ແຕກຕາ່ງຈາກບລິສດັອື່ ນ;

10.ເຄື່ ອງໝາຍການຄາ້ ໝາຍເຖງິ ເຄື່ ອງໝາຍ ທ່ີໄດກ້ານດົໄວໃ້ນ ຂ້ 9 ຂອງມາດ

ຕານີ້ ເພ່ືອນາໃຊກ້ບັສນິຄາ້ ຫືຼ ການບລິການ ທງັເປັນການຈາແນກ ລະຫວາ່ງ

ສນິຄາ້ ຫືຼ ການບລິການນີ້ ກບັສິນຄາ້ ຫືຼ ການບລິການອື່ ນ;

11.ເຄື່ ອງໝາຍລວມໝູ່ ໝາຍເຖງິ ເຄື່ ອງໝາຍການຄາ້ ທ່ີນາໃຊຮ້ວ່ມກນັໂດຍວສິາ

ຫະກດິ ໃນກຸມ່ດຽວກນັ ຫືຼ ໂດຍສະມາຊກິຂອງສະມາຄມົ, ສະຫະກອນ, ອງົການ

ຈດັຕ ັງ້ໃດໜ່ຶງ ຂອງລດັ ຫືຼ ເອກະຊນົ ຫືຼ ກຸມ່ບກຸຄນົ;

12.ເຄື່ ອງໝາຍຮບັຮອງ ໝາຍເຖງິ ເ ໝາຍການຄາ້ ທ່ີເຈົາ້ຂອງໄດອ້ະນຍຸາດໃຫ້

ບກຸຄນົ, ນຕິບິກຸຄນົ ຫືຼ ການຈດັຕ ັງ້ອື່ ນ ນາໃຊກ້ບັສິນຄາ້ ຫືຼ ການບລິການ ຂອງ

ບກຸຄນົ, ນຕິບິກຸຄນົ ຫືຼ ການຈດັຕ ັງ້ນ ັນ້ ເພ່ືອຢ ັງ້ຢືນຄນຸລກັສະນະ ທ່ີພວົພນັເຖງິ

ແຫຼງ່ທ່ີມາ, ວດັຖດຸບິ ແລະ ວທີິການຜະລິດສນິຄາ້ ຫືຼ ວທີິການໃຫກ້ານບລິການ,

ຊະນດິ, ຄນຸນະພາບ, ຄວາມປອດໄພ ຫືຼ ຄນຸລກັສະນະອື່ ນຂອງສິນຄາ້ ຫືຼ ການ

3

ບລິການ;

13.ເຄື່ ອງໝາຍທ່ີມຊີື່ ສຽງ ໝາຍເຖງິ ເຄື່ ອງໝາຍການຄາ້ ທ່ີຮບັຮູກ້ນັໂດຍທົ່ວໄປຢາ່ງ

ກວາ້ງຂວາງ ລວມທງັເຄື່ ອງໝາຍການຄາ້ ທ່ີມກີານຮບັຮູຈ້າກຜນົຂອງການສ ົ່ງ

ເສມີເຄື່ ອງໝາຍການຄາ້ດ ັງ່ກາ່ວ ຢູໃ່ນດນິແດນ ຂອງ ສປປລາວ;

14.ຊື່ ການຄາ້ ໝາຍເຖງິ ຊື່ ຂອງວສິາຫະກດິ ທ່ີໃຊເ້ຂ້ົາໃນການເຄື່ ອນໄຫວທລຸະກດິ;

15.ວງົຈອນລວມ ໝາຍເຖງິ ຜະລິດຕະພນັສາເລັດຮບູ ຫືຼ ເຄິ່ ງສາເລັດຮບູ ຊຶ່ ງສວ່ນ

ປະກອບຕາ່ງໆ ຂອງຜະລິດຕະພນັ ແມນ່ສວ່ນປະກອບທ່ີໃຊກ້ານໄດ້ ແລະ ສວ່ນ

ເຊື່ ອມຕ່ບາງສວ່ນ ຫືຼ ທງັໝດົ ຖກືເຊື່ ອມຕ່ປະສານຮວ່ມເຂ້ົາກນັຢູໃ່ນ ແລະ/ຫືຼ ຢູ່

ເທິງວດັຖເຸຄິ່ ງຕວົນາ ແລະ ຜະລິດຕະພນັນ ັນ້ ມຈີດຸປະສງົປະຕິບດັໜາ້ທ່ີ ທາງ

ດາ້ນ ເລັກໂຕຣນກິ;

16.ວດັຖເຸຄິ່ ງຕວົນາ (Semiconductor) ໝາຍເຖງິ ວດັຖທ່ີຸມໜີາ້ທ່ີນາກະແສໄຟຟ້າ

ເຊື່ ອມຕ່ ລະຫວາ່ງ ຕວົນາ ກບັ ສະນວນກນັໄຟຟ້າ;

17.ແບບຜງັວງົຈອນລວມ ໝາຍເຖງິ ການຈດັວາງວງົຈອນລວມ ທ່ີສະແດງອອກໃນ

ຮບູແບບສາມມິ ໃດກຕາມ ຊຶ່ ງຢາ່ງໜອ້ຍມສີວ່ນປະກອບໜ່ຶງ ທ່ີໃຊກ້ານໄດ້ ແລະ

ສວ່ນເຊື່ ອມຕ່ບາງສວ່ນ ຫືຼ ທງັໝດົ ຂອງວງົຈອນລວມ ຫືຼ ການຈດັວາງວງົຈອນ

ລວມໃນຮບູແບບສາມມຕິເິຫ່ົຼານ ັນ້ ເຮັດຂຶນ້ມາເພ່ືອວງົຈອນລວມທ່ີມຈີດຸປະສງົສາ

ລບັການຜະລິດ;

18.ແຫຼງ່ກາເນດີ ໝາຍເຖງິ ສນັຍາລກັ ທ່ີບ ົ່ງບອກເຖງິແຫຼງ່ທ່ີມາ ຂອງສນິຄາ້ຈາກດນິ

ແດນ, ເຂດ ຫືຼ ທອ້ງຖິ່ນ ຂອງປະເທດໃດໜ່ຶງ ຊຶ່ ງເປັນສິ່ ງສາຄນັພາໃຫສ້ິນຄາ້ມ ີ

ຄນຸນະພາບ ແລະ ມຊີື່ ສຽງ ຫືຼ ຄນຸລກັສະນະອື່ ນ ທ່ີຕິດພນັກບັພມູສາດ;

19.ຄວາມລບັທາງການຄາ້ ໝາຍເຖງິ ຂມ້ນູທ່ີເປັນຄວາມລບັ ຊຶ່ ງຍງັບ່ເປັນທ່ີຮູຈ້ກັໃນ

ກຸມ່ບກຸຄນົ ຫືຼ ຍງັບ່ທນັສາມາດເຂ້ົາເຖງິໄດຢ້າ່ງງາ່ຍດາຍ ສາລບັບກຸຄນົ ທ່ີກຽ່ວ

ຂອ້ງ ຢູໃ່ນວງົການກາກບັຂມ້ນູປະເພດຕາ່ງໆ ເຊ່ັນ ສດູ, ກາມະວທີິການຜະລິດ

ຫືຼ ມນູໃດໜ່ຶງ ທ່ີມຄີນຸຄາ່ທາງການຄາ້ ຍອ້ນເປັນຄວາມລບັ;

20.ພນັພືດ ໝາຍເຖງິ ກຸມ່ຂອງພືດ ທ່ີມລີກັສະນະທາງພຶກສາຊາດ ຢາ່ງດຽວກນັ

ແລະ ຍງັບ່ທນັຮູຈ້ກັກນັທ ົ່ວໄປ ຊຶ່ ງສາມາດການດົຄນຸລກັສະນະຕາ່ງໆ ທ່ີເປັນຜນົ

ມາຈາກ ປະເພດພນັທກຸາໃດໜ່ຶງ ຫືຼ ຫຼາຍປະເພດພນັທກຸາຮວ່ມກນັ, ມຄີວາມ

ແຕກຕາ່ງຈາກກຸມ່ອື່ ນ ໃນພືດຊະນດິດຽວກນັ ຢາ່ງໜອ້ຍໜ່ຶງຄນຸລກັສະນະ, ມີ

ຄວາມສະໜາ່ສະເໜີ ແລະ ມຄີວາມຄງົຕວົ ໃນເວລານາໄປຂະຫຍາຍພນັ ໂດຍບ່

ຄານງຶວາ່ ຈະຄບົຕາມເງື່ອນໄຂ ສາລບັການໃຫສ້ິດການປກົປ້ອງກຸມ່ຂອງພືດດ ັງ່

ກາ່ວ ແກນ່ກັປະສມົພນັກຕາມ;

21.ປະເພດພນັທກຸາ ໝາຍເຖງິ ຂມ້ນູທາງພນັທກຸາໂດຍລວມ ທ່ີສະແດງເຖງິຄນຸລກັ

ສະນະຕາ່ງໆ ຂອງສິ່ ງທ່ີມຊີວີດິ ຮວ່ມກບັສິ່ ງແວດລອ້ມ ຂອງຕວົມນັເອງ;

4

22.ສວ່ນຂະຫຍາຍພນັ ໝາຍເຖງິ ພືດ ຫືຼ ສວ່ນໃດສວ່ນໜ່ຶງ ຂອງພືດດ ັງ່ກາ່ວ ທ່ີສາ

ມາດນາມາຂະຫຍາຍພນັເປັນພືດໃໝ່ ເຊ່ັນ: ໜ່, ເຫງົາ້, ແກນ່;

23.ນກັປະສມົພນັພືດ ໝາຍເຖງິ ບກຸຄນົ ທ່ີປະສມົພນັ ຫືຼ ຄ ົນ້ພບົ ແລະ ພດັທະນາ

ພນັພືດ ຫືຼ ບກຸຄນົ ທ່ີເປັນຜູວ້າ່ຈາ້ງນກັປະສມົພນັພືດ ຫືຼ ບກຸຄນົທ່ີມອບໝາຍ

ວຽກໃຫນ້ກັປະສມົພນັພືດ ຫືຼ ບກຸຄນົທ່ີຮວ່ມກນັປະສມົພນັພືດ ທ່ີໄດກ້ານດົໄວໃ້ນ

ສນັຍາ ຕາມລະບຽບກດົໝາຍ ລວມທງັຜູສ້ບືທອດສດິ ຂອງບກຸຄນົທ່ີກາ່ວມາ

ກອ່ນຂາ້ງເທິງນີ;້

24.ສິດຕ່ພນັພືດ ຫືຼ ສດິຂອງນກັປະສມົພນັພືດ ໝາຍເຖງິ ສດິອອກໃຫ້ ໂດຍການ

ຈດັຕ ັງ້ລດັ ເພ່ືອປກົປ້ອງພນັພືດ ຕາມກດົໝາຍ ສະບບັນີ;້

25. ລິຂະສິດ ໝາຍເຖງິ ສດິຂອງບກຸຄນົ, ນຕິິບກຸຄນົ ຫືຼ ການຈດັຕ ັງ້ ຕ່ຜນົງານປະດດິ

ຄດິແຕງ່ຂອງຕນົເອງ ທາງດາ້ນສລິະປະກາ ແລະ ວນັນະກາ ລວມທງັຜນົງານ

ທາງດາ້ນວທິະຍາສາດ;

26.ສິດກຽ່ວຂອ້ງກບັລິຂະສດິ ໝາຍເຖງິ ສດິຂອງບກຸຄນົ, ນຕິິບກຸຄນົ ຫືຼ ການຈດັຕ ັງ້

ຕ່ຜນົງານທາງດາ້ນການສະແດງ, ການບນັທຶກສຽງ, ລາຍການກະຈາຍສຽງ-ແຜ່

ພາບ ຫືຼ ລາຍການຜາ່ນສນັຍານດາວທຽມ ທ່ີເຂ້ົາລະຫດັ ຫືຼ ບ່ເຂ້ົາລະຫດັ;

27.ຜນົງານ ໝາຍເຖງິ ການປະດດິຄດິແຕງ່ຂອງບກຸຄນົ, ນຕິບິກຸຄນົ ຫືຼ ການຈດັຕ ັງ້

ໃດໜ່ຶງ ໃນຂງົເຂດສລິະປະກາ, ວນັນະກາ ແລະ ວທິະຍາສາດ ຊຶ່ ງສະແດງອອກ

ດວ້ຍຮບູແບບ ຫືຼ ວທີິການໃດໜ່ຶງ;

28.ຜນົງານທ່ີສບືເນື່ ອງ ໝາຍເຖງິ ຜນົງານທ່ີອງີໃສໜ່ຶ່ງ ຫືຼ ຫຼາຍກວາ່ໜ່ຶງຜນົງານທ່ີ

ມຢີູແ່ລວ້ ລວມທງັການແປ, ການປບັປງຸ, ການຈດັລຽງດນົຕີ, ການດດັແກ,້ ການ

ປ່ຽນຮບູ, ການໃຫຄ້ວາມໝາຍ ແລະ ການປ່ຽນແປງອື່ ນໆ ຂອງຜນົງານທ່ີມລິີຂະ

ສດິໃດໜ່ຶງ;

29.ການເຜີຍແຜສ່າລບັຈດຸປະສງົຂອງລິຂະສດິ ໝາຍເຖງິ ການ ເອົາຜນົງານອອກ

ສູສ່າທາລະນະຊນົ ດວ້ຍການເຫັນດຂີອງຜູປ້ະດດິຄດິແຕງ່ຜນົງານ ຊຶ່ ງມຈີານວນ

ສາເນົາພຽງພ ເພ່ືອຕອບສະໜອງຄວາມຕອ້ງການທ່ີເໝາະສມົ ຂອງສາທາລະນະ

ຊນົ ໂດຍ ນງຶເຖງິລກັສະນະຂອງຜນົງານ. ການສະແດງລະຄອນ, ດນົຕີປະ

ກອບລະຄອນ, ຜນົງານການສາ້ງຮບູເງາົ ຫືຼ ຜນົງານດນົຕີ, ການເລ່ົາຜນົງານ

ວນັນະກາ ໃນທ່ີສາທາລະນະ, ການສື່ ສານດວ້ຍສາຍ ຫືຼ ການກະຈາຍສຽງ-ແຜ່

ພາບ ຂອງຜນົງານວນັນະກາ ຫືຼ ສິລະປະກາ, ການວາງສະແດງຜນົງານສລິະປະ

ແລະ ການກ່ສາ້ງຂອງຜນົງານດາ້ນສະຖາປດັຕິຍະກາ ຈະບ່ຖວືາ່ແມນ່ການເຜີຍ

ແຜ;່

30.ການເຜີຍແຜສ່າລບັຈດຸປະສງົຂອງສິດກຽ່ວຂອ້ງກບັລິຂະສດິ ໝາຍເຖງິ ການ

ຕອບສະໜອງ ສາເນົາການບນັທຶກການສະແດງ ຫືຼ ການບນັທຶກສຽງ ຕ່ສາທາລະ

5

ນະຊນົ ດວ້ຍການເຫັນດີ ຂອງຜູຖ້ສືດິ ແລະ ໃຫສ້າເນົາແກສ່າທາລະນະຊນົ ໃນ

ປະລິມານທ່ີເໝາະສມົ;

31.ການຜະລິດຊາ້ສາລບັຈດຸປະສງົຂອງລິຂະສິດ ແລະ ສດິກຽ່ວຂອ້ງກບັລິຂະສດິ

ໝາຍເຖງິ ການອດັສາເນົາ ຜນົງານ ຫືຼ ການບນັທຶກສຽງ ຫືຼ ສິ່ ງທ່ີພວົພ ັ ເຖງິ

ສດິກຽ່ວຂອ້ງກບັລິຂະສດິ ດວ້ຍວທີິການໃດໜ່ຶງ ລວມທງັການອດັສາເນົາຜນົງານ

ຫືຼ ການບນັທຶກສຽງ ຫືຼ ສິດກຽ່ວຂອ້ງກບັລິຂະສດິ ແບບຖາວອນ ຫືຼ ຊ ົ່ວຄາວ;

32.ການບນັທຶກສຽງ ໝາຍເຖງິ ການບນັທຶກສຽງ ຂອງການສະແດງ ຫືຼ ຂອງສຽງ

ອື່ ນໆ ລງົໃສອ່ປຸະກອນບນັທຶກ ເຊ່ັນ ແຜນ່ສຽງ, ກະແຊັດ, ແຜນ່ເລເຊດີສິ, ແຜນ່

ຊດີຣີອມ ຫືຼ ການບນັທຶກສຽງ ດວ້ຍວທີິອື່ ນໆ;

33.ການກະຈາຍສຽງ-ແຜພ່າບ ໝາຍເຖງິ ການນາ ຜນົງານອອກສູສ່າທາລະນະ

ຊນົ ທາງວທິະຍກຸະຈາຍສຽງ ຫືຼ ທາງໂທລະພາບ ຫືຼ ດວ້ຍວທີິການອື່ ນ ທ່ີຄາ້ຍຄື

ກນັ ເຊ່ັນ ອນິເຕເີນັດ ຫືຼ ສ ົ່ງຜາ່ນສນັຍານດາວທຽມ;

34.ສິລະປະປບັໃຊ້ ໝາຍເຖງິ ສລິະປະ ທ່ີໄດມ້ກີານປບັປງຸ ເພ່ືອ ໃຊ້ເ້ຂ້ົາໃນເປ້ົາ

ໝາຍອື່ ນ;

35.ວນັບລິຸມະສິດ ໝາຍເຖງິ ວນັຮອ້ງຂເອົາວນັ ທ່ີໄດຍ້ື່ ນຂຈດົທະບຽນ ຢູ່ຕ່າ່ງປະ

ເທດ, ຢູສ່ານກັງານອື່ ນ ຫືຼ ຢູ່ ສປປ ລາວ ຊຶ່ ງມຜີນົໃຊໄ້ດກ້ອ່ນໜາ້ນີ;້

36.ການສະແຫວງຫາຜນົປະໂຫຍດ ໝາຍເຖງິ ການດາເນນີການ ຫືຼ ການສະເໜີ ທ່ີ

ຈະດາເນນີການກະທາຢູພ່າຍໃຕກ້ານອະນຍຸາດຂອງຜູຖ້ສືດິ ໂດຍມີ ຫືຼ ບ່ມຄີາ່

ຕອບແທນ ຫືຼ ຜນົປະໂຫຍດອື່ ນ.

ມາດຕາ 4. ນະໂຍບາຍ ຂອງລດັ ກຽ່ວກບັ ຊບັສນິທາງປນັຍາ

ລດັ ສ ົ່ງເສມີ ການເພ່ີມພນູຄນູສາ້ງ, ການເຄື່ ອນໄຫວວຽກງານຊບັສິນທາງປນັຍາ ແລະ

ການນາໃຊໝ້າກຜນົ ຂອງການປະດດິສາ້ງ, ການປະດດິຄດິແຕງ່ ຂອງບກຸຄນົ, ນຕິບິກຸຄນົ ຫືຼ

ການຈດັຕ ັງ້ ພອ້ມທງັຮບັຮູ້ ແລະ ປກົປ້ອງສິດຜນົປະໂຫຍດຂອງເຈົາ້ຂອງຊບັສນິທາງປນັຍາ.

ລດັ ຊຸກຍູກ້ານເຄື່ ອນໄຫວວຽກງານ ແລະ ການລງົທຶນ ເຂ້ົາໃນຂງົເຂດຊບັສນິທາງປນັຍາ

ດວ້ຍ ການວາງນະໂຍບາຍ, ລະບຽບກດົໝາຍ ແລະ ມາດຕະການຕາ່ງໆ ເພ່ືອຮອງຮບັ.

ລດັ ປກົປ້ອງຊບັສນິທາງປນັຍາ ທ່ີບ່ຂດັກບັລະບຽບກດົໝາຍ, ວດັທະນະທາ ຫືຼ ຮດີຄອງ

ປະເພນີ ອນັດງີາມຂອງຊາດ, ວຽກງານປ້ອງກນັຊາດ, ປ້ອງກນັຄວາມສະຫງບົ, ສຂຸານາໄມ, ສິ່ ງ

ແວດລອ້ມ.

ມາດຕາ 5 (ປບັປງຸ). ຫຼກັການລວມ ກຽ່ວກບັ ຊບັສິນທາງປນັຍາ

ຫຼກັການລວມ ກຽ່ວກບັ ຊບັສິນທາງປນັຍາ ມດີ ັງ່ນີ:້

1. ການຮບັຮູ,້ ປກົປ້ອງ ແລະ ຮບັປະກນັຄວາມຍຕຸິທາຕ່ເຈົາ້ຂອງຊບັສນິທາງປນັຍາ;

6

2. ການປກົປ້ອງຊບັສນິອດຸສາຫະກາ ຢູ່ ສປປ ລາວ ຈະມຜີນົບງັຄບັໃຊ້ ກຕ່ເມ ື່ອ

ເຈົາ້ຂອງຊບັສນິອດຸສາຫະກາ ໄດຮ້ບັການຈດົທະບຽນຕາມກດົໝາຍສະບບັນີ;້

3. ລິຂະສດິ ແລະ ສິດກຽ່ວຂອ້ງກບັລິຂະສດິ ໄດຮ້ບັການປກົປ້ອງໂດຍທນັທີ ພາຍ

ຫຼງັທ່ີໄດມ້ກີານປະດດິຄດິແຕງ່ຜນົງານທາງດາ້ນສລິະປະກາ ແລະ ວນັນະກາ

ລວມທງັ ຜນົງານທາງດາ້ນວທິະຍາສາດ;

4. ທກຸການສະແຫວງຫາຜນົປະໂຫຍດ ຈາກຊບັສນິທາງປນັຍາ ຕອ້ງໄດຮ້ບັອະນຸ

ຍາດຈາກເຈົາ້ຂອງສິດ;

5. ການການດົ ຂອງກດົໝາຍສະບບັນີ້ ຫາກຂດັກບັ ສນົທິສນັຍາ ຫືຼ ສນັຍາສາກນົ

ທ່ີ ສປປ ລາວ ເປັນພາຄີ ແມນ່ໃຫປ້ະຕິບດັຕາມການການດົຂອງສນົທິສນັຍາ ຫືຼ

ສນັຍາສາກນົ ທ່ີ ສປປ ລາວ ເປັນພາຄີນ ັນ້.

ມາດຕາ 6. ຂອບເຂດການນາໃຊກ້ດົໝາຍ

ກດົໝາຍສະບບັນີ້ ນາໃຊສ້າລບັ ບກຸຄນົ, ນຕິິບກຸຄນົ ແລະ ການຈດັຕ ັງ້ ທງັພາຍໃນ

ແລະ ຕາ່ງປະເທດ ທ່ີພວົພນັກບັວຽການຊບັສນິທາງປນັຍາ ພາຍໃຕກ້ດົໝາຍສະບບັນີ້ ແລະ ສນົທິ

ສນັຍາ ຫືຼ ສນັຍາສາກນົ ທ່ີ ສປປ ລາວ ເປັນພາຄີ.

ມາດຕາ 7. ການຮວ່ມມສືາກນົ

ລດັ ສ ົ່ງເສມີໃຫມ້ ີ ການພວົພນັຮວ່ມມ ື ກບັຕາ່ງປະເທດ, ພາກພ້ືນ ແລະ ສາກນົ ກຽ່ວກບັ

ວຽກ ງານຊບັສນິທາງປນັຍາ ບນົພ້ືນຖານການເຄົາລບົເອກະລາດ, ອະທິປະໄຕ ຊຶ່ ງກນັ ແລະ ກນັ,

ຕາ່ງຝາ່ຍ ຕາ່ງໄດຮ້ບັຜນົປະໂຫຍດເພ່ືອພດັທະນາ ແລະ ຄຸມ້ຄອງວຽກງານຊບັສນິທາງປນັຍາ,

ແລກປ່ຽນບດົຮຽນທາງດາ້ນວທິະຍາສາດ, ເຕັກໂນໂລຊ,ີ ການແລກປ່ຽນຂມ້ນູຂາ່ວສານ, ການບາ

ລງຸຍກົລະດບັບກຸຄະລາກອນ, ການເຂ້ົາຮວ່ມ ແລະ ປະຕິບດັສນົທິສນັຍາ ແລະ ສນັຍາສາກນົ ທ່ີ

ສປປ ລາວ ເປັນພາຄ.ີ

ພາກທີ II

ຊບັສນິທາງປນັຍາ

ມາດຕາ 8. ໂຄງປະກອບ ຂອງຊບັສິນທາງປນັຍາ

ຊບັສນິທາງປນັຍາ ປະກອບດວ້ຍ:

1. ຊບັສນິອດຸສາຫະກາ;

2. ພນັພືດໃໝ;່

3. ລິຂະສດິ ແລະ ສິດກຽ່ວຂອ້ງກບັລິຂະສດິ.

7

ມາດຕາ 9 (ປບັປງຸ). ຊບັສິນອດຸສາຫະກາ

ຊບັສນິອດຸສາຫະກາ ປະກອບດວ້ຍ:

1. ສດິທິບດັ;

2. ອະນສຸດິທິບດັ;

3. ແບບອດຸສາຫະກາ;

4. ເຄື່ ອງໝາຍການຄາ້;

5. ຊື່ ການຄາ້;

6. ແບບຜງັວງົຈອນລວມ;

7. ແຫຼງ່ກາເນດີ;

8. ຄວາມລບັທາງການຄາ້.

ມາດຕາ 10 (ປບັປງຸ). ພນັພືດໃໝ່

ພນັພືດໃໝ່ ປະກອບດວ້ຍ:

1. ພນັພືດທ່ີມຢີູທ່ ົ່ວໄປ ທ່ີໄດຜ້າ່ນການປບັປງຸ ໃຫເ້ປັນພນັພືດໃໝ.່

2. ພນັພືດ ທ່ີຄ ົນ້ພບົໃນທາມະຊາດ ແລວ້ນາມາພດັທະນາ ໃຫເ້ປັນພນັພືດໃໝ.່

ມາດຕາ 11. ລິຂະສິດ ແລະ ສດິກຽ່ວຂອ້ງກບັລິຂະສິດ

ລິຂະສິດ ແລະ ສິດກຽ່ວຂອ້ງກບັລິຂະສິດ ປະກອບດວ້ຍ:

1. ລິຂະສດິ ຕ່ຜນົງານທາງດາ້ນສິລະປະກາ, ວນັນະກາ ແລະ ວທິະຍາສາດ ລວມ

ທງັໂປຣແກຣມຄອມພິວເຕີ;

2. ສດິກຽ່ວຂອ້ງກບັລິຂະສດິ ຕ່ຜນົງານຂອງຜູສ້ະແດງ, ຜູຜ້ະລິດການບນັທຶກສຽງ

ແລະ ອງົການກະຈາຍສຽງ-ແຜພ່າບ.

ພາກທີ III

ຊບັສນິອດຸສາຫະກາ

ໝວດທີ 1

ເງ ື່ອນໄຂ ຂອງຊບັສນິອດຸສາຫະກາ

ມາດຕາ 12 (ປບັປງຸ). ຊບັສິນອດຸສາຫະກາ ທ່ີຈະໄດຮ້ບັໃບຢັງ້ຢືນຈດົທະບຽນ

ຊບັສິນອດຸສາຫະກາ ທ່ີຈະໄດຮ້ບັໃບຢັງ້ຢືນຈດົທະບຽນ ມດີ ັງ່ນີ:້

- ສດິທິບດັ;

- ອະນສຸດິບດັ;

8

- ແບບອດຸສາຫະກາ;

- ເຄື່ ອງໝາຍການຄາ້;

- ແບບຜງັວງົຈອນລວມ;

- ແຫຼງ່ກາເນດີ.

ມາດຕາ 13 (ປບັປງຸ). ເງ ື່ອນໄຂ ທ່ີຈະໄດຮ້ບັສິດທິບດັ

ການປະດດິສາ້ງ ທ່ີຈະໄດຮ້ບັສິດທິບດັ ຕອ້ງມເີງ ື່ອນໄຂຄບົຖວ້ນ ດ ັງ່ນີ:້

1. ຕອ້ງແມນ່ການປະດດິສາ້ງໃໝ່ ທ່ີບ່ເຄຍີມມີາກອ່ນ, ບ່ເຄຍີຖກືເປີດເຜີຍ ສູສ່າທາ

ລະນະຊນົ ດວ້ຍວາລະສານ ຫືຼ ດວ້ຍການນາໃຊຕ້ວົຈງິ ຫືຼ ດວ້ຍຮບູການອື່ ນ ຢູ່

ສປປ ລາວ ຫືຼ ແຫງ່ໃດໜ່ຶງໃນໂລກ ກອ່ນວນັຍື່ ນຄາຮອ້ງຂຈດົທະບຽນ ຫືຼ ກອ່ນ

ວນັທ່ີໄດຮ້ອ້ງຂວນັບລິຸມະສິດ ຂອງຄາຮອ້ງຂຮບັສິດທິບດັ;

2. ຕອ້ງມຂີ ັນ້ຕອນການປະດດິສາ້ງທ່ີສງູຂຶນ້ ຊຶ່ ງບ່ເປັນທ່ີເຂ້ົາໃຈໄດງ້າ່ຍສາລບັບກຸຄນົ

ທ່ີມຄີວາມຮູທ້ ົ່ວໄປທາງດາ້ນເຕັກໂນໂລຊນີ ັນ້;

3. ຕອ້ງສາມາດນາໃຊໃ້ຫເ້ປັນປະໂຫຍດໃນຂງົເຂດ ອດຸສາຫະກາ, ຫດັຖະກາ, ກະ

ສກິາ, ການປະມງົ, ການບລິການ ແລະ ອື່ ນໆ.

ມາດຕາ 14 (ປບັປງຸ). ເງ ື່ອນໄຂ ທ່ີຈະໄດຮ້ບັອະນສຸິດທິບດັ

ສິ່ ງປະດດິ ທ່ີຈະໄດຮ້ບັອະນສຸິດທິບດັ ຕອ້ງມເີງ ື່ອນໄຂຄບົຖວ້ນ ດ ັງ່ນີ:້

1. ຕອ້ງແມນ່ສິ່ ງປະດດິໃໝ່ ຊຶ່ ງຜາ່ນມາບ່ໄດເ້ປັນທ່ີຮູຈ້ກັ ຫືຼ ຖກືນາໃຊ້ ໃນ ສປປ

ລາວ ພາຍໃນ ໜ່ຶງປີ ກອ່ນວນັຍື່ ນຄາຮອ້ງຂອະນສຸິດທິບດັ;

2. ຕອ້ງມກີານປບັປງຸເຕັກນກິໃໝ່ ທ່ີພວົພນັເຖງິຂ ັນ້ຕອນການປະດດິສາ້ງ ຊຶ່ ງອາດມີ

ຂ ັນ້ຕອນຕາ່ກວາ່ຂ ັນ້ຕອນການປະດດິສາ້ງ;

3. ຕອ້ງສາມາດນາໃຊໃ້ຫເ້ປັນປະໂຫຍດໃນຂງົເຂດ ອດຸສາຫະກາ, ຫດັຖະກາ, ກະ

ສກິາ, ການປະມງົ, ການບລິການ ແລະ ອື່ ນໆ.

ມາດຕາ 15 (ປບັປງຸ). ເງ ື່ອນໄຂ ທ່ີຈະໄດຮ້ບັ ໃບຢັງ້ຢືນແບບອດຸສາຫະກາ

ແບບ ທ່ີຈະໄດຮ້ບັໃບຢັງ້ຢືນແບບອດຸສາຫະກາ ຕອ້ງມເີງ ື່ອນໄຂຄບົຖວ້ນ ດ ັງ່ນີ:້

1. ຕອ້ງເປັນແບບໃໝ່ ຊຶ່ ງບ່ເຄຍີຖກືເປີດເຜີຍ ສູສ່າທາລະນະຊນົມາກອ່ນ ດວ້ຍວາ

ລະສານ ຫືຼ ດວ້ຍການນາໃຊຕ້ວົຈງິ ຫືຼ ດວ້ຍການວາງສະແດງ ຫືຼ ດວ້ຍຮບູການ

ອື່ ນ ຢູ່ ສປປ ລາວ ຫືຼ ແຫງ່ໃດໜ່ຶງໃນໂລກ, ກອ່ນວນັຍື່ ນຄາຮອ້ງ ຫືຼ ກອ່ນວນັ

ບລິຸມະສດິ ຂອງຄາຮອ້ງຂຈດົທະບຽນ;

2. ຕອ້ງເປັນສິ່ ງປະດບັ ຊຶ່ ງເຮັດໃຫວ້ດັຖຸ ນາເອົາແບບໄປໃຊ້ ຫືຼ ເອົາແບບໄປຕດິໃສ່

ຕວົຂອງວດັຖເຸອງ ເກດີມຮີບູຊງົພາຍນອກພິເສດ.

9

ມາດຕາ 16 (ປບັປງຸ). ເງ ື່ອນໄຂ ທ່ີຈະໄດຮ້ບັໃບຢັງ້ຢືນເຄື່ ອງໝາຍການຄາ້

ເຄື່ ອງໝາຍ ທ່ີຈະໄດຮ້ບັໃບຢັງ້ຢືນເຄື່ ອງໝາຍການຄາ້ ຕອ້ງມເີງ ື່ອນໄຂຄບົຖວ້ນ ດ ັງ່ນີ:້

1. ເຄື່ ອງໝາຍ ອາດເປັນສນັຍາລກັໃດໜ່ຶງ ຫືຼ ຫຼາຍສນັຍາລກັລວມກນັ ທ່ີສາມາດຈາ

ແນກສນິຄາ້ ຫືຼ ການບລິການ ຂອງບລິສດັໃດໜ່ຶງ ແຕກຕາ່ງຈາກບລິສດັອື່ ນ. ສນັ

ຍາລກັ ອາດລວມເອົາ ຄາສບັ, ລວມທງັຊື່ ບກຸຄນົ, ແບບ, ຕວົເລກ, ອງົປະກອບ

ເປັນຮບູຮາ່ງ, ຮບູຊງົ ຫືຼ ສິ່ ງຫຸມ້ຫ່ ຂອງສນິຄາ້ ແລະ ການລວມກນັ ຂອງຫຼາຍສີ

ເຊ່ັນດຽວກບັການລວມກນັ ຂອງສນັຍາລກັໃດໜ່ຶງນ ັນ້;

2. ເຄື່ ອງໝາຍ ທ່ີບ່ຄືກນັກບັເຄື່ ອງໝາຍການຄາ້, ເຄື່ ອງໝາຍທ່ີມຊີື່ ສຽງ ຫືຼ ແຫຼງ່ກາ

ເນດີ ທ່ີໄດຈ້ດົທະບຽນກອ່ນແລວ້ ສາລບັສນິຄາ້ ຫືຼ ການບລິການ ອນັດຽວກນັ;

3. ເຄື່ ອງໝາຍ ທ່ີບ່ຄາ້ຍຄກືນັ ກບັເຄື່ ອງໝາຍການຄາ້ ທ່ີ່ີໄດຈ້ດົທະບຽນກອ່ນໜາ້ນີ້

ຫືຼ ເຄື່ ອງໝາຍທ່ີມຊີື່ ສຽງ ສາລບັ ສນິຄາ້ ຫືຼ ການບລິການ ອນັດຽວກນັ, ຄາ້ຍຄື

ກນັ ຫືຼ ກຽ່ວຂອ້ງກນັ ຊຶ່ ງການນາໃຊເ້ຄື່ ອງໝາຍດ ັງ່ກາ່ວ ອາດຈະພາໃຫເ້ກດີ

ຄວາມສບັສນົ ເຖງິແຫຼງ່ທ່ີມາຂອງສິນຄາ້ ຫືຼ ການບລິການ ຫືຼ ສາ້ງຄວາມເຂ້ົາໃຈ

ຜິດວາ່ ເຄື່ ອງ ໝາຍນ ັນ້ ກຽ່ວຂອ້ງກນັ ຫືຼ ກຽ່ວພນັກບັຜູອ້ື່ ນ;

4. ເຄື່ ອງໝາຍ ທ່ີບ່ມລີກັສະນະຕອ້ງຫາ້ມ ຕາມມາດຕາ 23 ຂອງ ໝາຍສະບບັນີ້.ິ

ສາລບັເຄື່ ອງໝາຍການຄາ້ໃດໜ່ຶງ ຈະຖວືາ່ມຊີື່ ສຽງ ຕອ້ງມເີງ ື່ອນໄຂຄບົຖວ້ນ ດ ັງ່ນີ:້

1. ເຄື່ ອງໝາຍການຄາ້ ແມນ່ ເຄື່ ອງໝາຍຄືດ ັງ່ທ່ີໄດກ້ານດົໄວໃ້ນວກັເທິງນີ້ ຊຶ່ ງເປັນ

ທ່ີຍອມຮບັກນັຢາ່ງກວາ້ງຂວາງ ໂດຍພາກສວ່ນທ່ີກຽ່ວຂອ້ງ ພາຍໃນດນິແດ

ຂອງ ສປປ ລາວ ຕາມທ່ີບ ົ່ງບອກສນິຄາ້ ຫືຼ ການບລິການ ຂອງເຈົາ້ຂອງເຄື່ ອງ

ໝາຍ ທ່ີຈະອາ້ງວາ່ເປັນເຄື່ ອງໝາຍທ່ີມຊີື່ ສຽງ;

2. ເຄື່ ອງໝາຍການຄາ້ ທ່ີບ່ຂດັກບັເງ ື່ອນໄຂ ທ່ີຈະໄດຮ້ບັການຈດົທະບຽນ ຢູ່ ສປປ

ລາວ;

3. ການພິຈາລະນາເຄື່ ອງໝາຍໃດໜ່ຶງ ເປັນເຄື່ ອງໝາຍການຄາ້ທ່ີມຊີື່ ສຽງນ ັນ້ ຕອ້ງ

ນາເອົາຫຼກັຖານ ທ່ີສມົເຫດສມົຜນົລວມທງັຂເ້ທັດຈງິ ດ ັງ່ນີ:້

3.1. ສາທາລະນະຊນົ ໄດຮ້ບັຮູເ້ຖງິເຄື່ ອງໝາຍ ໂດຍຜາ່ນການຊືຂ້າຍ, ການນາ

ໃຊເ້ຄື່ ອງໝາຍການຄາ້ ກບັ/ຫືຼ ກຽ່ວຂອ້ງກນັກບັ ສນິຄາ້ ຫືຼ ການບລິການ

ຫືຼ ຜາ່ນການໂຄສະນາ;

3.2. ການຈລະຈອນແຈກຢາຍຜະລິດຕະພນັ, ສນິຄາ້, ການບລິການ ທ່ີມເີຄື່ ອງ

ໝາຍການຄາ້ນ ັນ້ ໃນຂອບເຂດດນິແດນ ຢາ່ງກວາ້ງຂວາງ;

3.3. ບລິມາດ ຂອງການຂາຍສິນຄາ້ ຫືຼ ການໃຫບ້ລິການ ຢາ່ງຫຼວງຫຼາຍ;

3.4. ໄລຍະເວລານາໃຊເ້ຄື່ ອງໝາຍການຄາ້ນ ັນ້ຕອ້ງເປັນປກົກະຕິ ແລະ ຕ່ເນື່ອງ;

10

3.5. ຄວາມເຊື່ ອໝ ັນ້ ກຽ່ວພນັກນັກບັການນາໃຊເ້ຄື່ ອງໝາຍການຄາ້ ກບັສນິຄາ້

ຫືຼ ການບລິການ ໂດຍອງີຕາມຄນຸນະພາບ, ຄວາມນຍິມົ ຢາ່ງກວາ້ງຂວາງ

ໃນສງັຄມົ;

3.6. ຜູຊ້ມົໃຊ້ ໄດຢ້ ັງ້ຢືນ ແລະ ຮບັຮູ້ ຢູພ່າຍໃນປະເທດ ກຽ່ວກບັ ການມຊີື່ ສຽງ

ຂອງເຄື່ ອງໝາຍ ຢາ່ງຫຼວງຫຼາຍ;

3.7. ການລງົທຶນເຂ້ົາໃສເ່ຄື່ ອງໝາຍ ມມີນູຄາ່ສງູ.

ເຄື່ ອງໝາຍການຄາ້ທ່ີມຊີື່ ສຽງ ຈະໄດຮ້ບັການປກົປ້ອງຕາມລະບຽບກດົໝາຍ ບ່ວາ່ຈະໄດ້

ຈດົທະບຽນໄວແ້ລວ້ ຫືຼ ບ່ກຕາມ.

ມາດຕາ 17 (ປບັປງຸ). ເງ ື່ອນໄຂ ທ່ີຈະໄດຮ້ບັໃບຢັງ້ຢືນແບບຜງັວງົຈອນລວມ

ສິ່ ງທ່ີຈະໄດຮ້ບັໃບຢັງ້ຢືນແບບຜງັວງົຈອນລວມ ຕອ້ງມເີງ ື່ອນໄຂຄບົຖວ້ນ ດ ັງ່ນີ:້

1. ເປັນແບບຜງັຕ ົນ້ສະບບັທ່ີບ່ຄຂືອງໃຜ ໝາຍຄວາມວາ່ ແບບນ ັນ້ແມນ່ຜນົຂອງ

ຄວາມພະຍະຍາມທາງປນັຍາ ຂອງຜູປ້ະດດິສາ້ງເອງ ແລະ ເປັນເລ່ືອງທ່ີເດ່ັນ

ໃນວງົການນກັສາ້ງແບບຜງັ ແລະ ຜູຜ້ະລິດວງົຈອນລວມ ໃນເວລາສາ້ງແບບຜງັ

ດ ັງ່ກາ່ວ;

2. ເປັນແບບຜງັ ທ່ີປະກອບດວ້ຍການປະສານຮວ່ມກນັ ລະຫວ່າງ ສວ່ນປະກອບ

ແລະ ສວ່ນເຊື່ ອມຕ່ ຊຶ່ ງໂດຍທົ່ວໄປແລວ້ຈະຕອ້ງໄດຮ້ບັການປກົປ້ອງ ໂດຍສະ

ເພາະ ໃນກລະນີ ທ່ີມກີານຕອບສະໜອງເງື່ອນໄຂຂອງຂ້ 1;

3. ຄາຮອ້ງຂຈດົທະບຽນ ໃຫຍ້ື່ ນກອ່ນວນັທ່ີນາເອົາແບບຜງັວງົຈອນລວມ ໄປສະ

ແຫວງຫາຜນົປະໂຫຍດເປັນປກົກະຕິ ແລະ ທາງການຄາ້ໃນທົ່ວໂລກ ໂດຍເຈົາ້

ຂອງສດິ ຫືຼ ພາຍໃນ ສອງປີ ນບັແຕວ່ນັດ ັງ່ກາ່ວ ເປັນຕ ົນ້ມາ.

ມາດຕາ 18 (ປບັປງຸ). ເງ ື່ອນໄຂ ທ່ີຈະໄດຮ້ບັໃບຢັງ້ຢືນແຫຼງ່ກາເນດີ

ແຫຼງ່ກາເນດີ ທ່ີຈະໄດຮ້ບັໃບຢັງ້ຢືນ ຕອ້ງມເີງ ື່ອນໄຂຄບົຖວ້ນ ດ ັງ່ນີ:້

1. ໃຊເ້ພ່ືອບ ົ່ງບອກໃຫເ້ຫັນ ແຫຼງ່ທ່ີມາຂອງສນິຄາ້ ຈາກດນິແດນ, ເຂດ ຫືຼ ທອ້ງຖິ່ນ

ຂອງປະເທດໃດໜ່ຶງ;

2. ພາໃຫສ້ນິຄາ້ ມຄີນຸນະພາບ ແລະ ມຊີື່ ສຽງ ຫືຼ ຄນຸລກັສະນະອື່ ນ ແມນ່ຍອ້ ແຫຼງ່

ກາເນດີທາງພມູສາດເປັນສວ່ນສາຄນັ. ຄນຸນະພາບ, ຊື່ ສຽງ ຫືຼ ຄນຸລກັສະນະອື່ ນ

ນ ັນ້ ແມນ່ອງີໃສປ່ດັໄຈ ຂອງທາມະຊາດ ທ່ີປະກອບດວ້ຍສະພາບຂອງດນິ, ອາ

ກາດ, ນາ້, ລະບບົນເິວດ ແລະ ເງື່ອນໄຂທາມະຊາດອື່ ນ ຫືຼ ປດັໄຈຂອງມະນດຸ

ທ່ີປະກອບດວ້ຍຄວາມຊານຊິານານ ແລະ ປະສບົການ ຂອງຜູຜ້ະລິດ ແລະ ກາ

ມະວທີິການຜະລິດ ທ່ີມມີາແບບດ ັງ້ເດມີຂອງທອ້ງຖິ່ນນ ັນ້.

11

ມາດຕາ 19 (ໃໝ)່. ຊື່ ການຄາ້

ຊື່ ການຄາ້ ຈະເປັນ ຫືຼ ບ່ເປັນສວ່ນໜ່ຶງຂອງເຄື່ ອງໝາຍການຄາ້ ກຈະໄດຮ້ບັການປກົປ້ອງ

ເຖງິວາ່ບ່ໄດຈ້ດົທະບຽນກຕາມ.

ມາດຕາ 20 (ປບັປງຸ). ເງ ື່ອນໄຂ ທ່ີຈະເປັນຄວາມລບັທາງການຄາ້

ຂມ້ນູທ່ີຈະຖກືພິຈາລະນາເປັນຄວາມລບັທາງການຄາ້ ຕອ້ງມເີງ ື່ອນໄຂຄບົຖວ້ນ ດ ັງ່ນີ:້

1. ແມນ່ຂມ້ນູ ຊຶ່ ງຍງັບ່ເປັນທ່ີຮູຈ້ກັໃນກຸມ່ບກຸຄນົ ຫືຼ ຍງັບ່ທນັສາມາດເຂ້ົາເຖງິໄດ້

ຢາ່ງງາ່ຍດາຍ ສາລບັບກຸຄນົ ທ່ີກຽ່ວຂອ້ງຢູໃ່ນວງົການກາກບັຂມ້ນູປະເພດຕາ່ງໆ

ເຊ່ັນ ສດູ, ກາມະວທີິການຜະລິດ ຫືຼ ມນູໃດໜ່ຶງ;

2. ແມນ່ຂມ້ນູ ທ່ີມຄີນຸຄາ່ທາງການຄາ້;

3. ແມນ່ຂມ້ນູ ທ່ີມຂີ ັນ້ຕອນທ່ີເໝາະສມົ ໃນການເກບັຮກັສາເປັນຄວາມລບັ ຕາມແຕ່

ລະກລະນີ ໂດຍຜູຄ້ວບຄມຸ ກວດກາ ຂມ້ນູດ ັງ່ກາ່ວຢາ່ງຖກືຕອ້ງຕາມກດົໝາຍ.

ໝວດທີ 2

ຊບັສນິອດຸສາຫະກາ ທ່ີບ່ສາມາດຈດົທະບຽນ

ມາດຕາ 21 (ປບັປງຸ). ການປະດດິສາ້ງ ຫືຼ ສິ່ ງປະດດິ ທ່ີບ່ສາມາດຂຮບັສດິທິບດັ ຫືຼ ອະນສຸິດທິບດັ

ການປະດດິສາ້ງ ຫືຼ ສິ່ ງປະດດິ ທ່ີບ່ສາມາດຂຮບັສິດທິບດັ ຫືຼ ອະນສຸດິທິບດັ ມດີ ັງ່ນີ:້

1. ການປະດດິສາ້ງ ຫືຼ ສິ່ ງປະດດິ ທ່ີບ່ເປັນສິ່ ງໃໝ່ ຖາ້ຫາກເປັນສິ່ ງຄ ົນ້ພບົທ່ີມມີາ

ກອ່ນແລວ້ ລວມທງັສິ່ ງທ່ີມຊີວີດິ ແລະ ສວ່ນປະກອບສວ່ນໃດໜ່ຶງ ຂອງສິ່ ງທ່ີມຢີູ່

ຕາມທາມະຊາດ;

2. ສິ່ ງທ່ີບ່ແມນ່ການປະດດິສາ້ງ ແລະ ບ່ເປັນອງົປະກອບ ເພ່ືອການແກໄ້ຂທາງວຊິາ

ການ ຖາ້ຫາກເປັນພຽງ ຫຼກັການ ຫືຼ ທິດສະດວີທິະຍາສາດ, ສດູຄດິໄລຄ່ະນດິ

ສາດ ຫືຼ ກດົເກນຄບົຊຸດ ເພ່ືອດາເນນີທລຸະກດິ ຫືຼ ຫ້ິຼນເກມ ເທ່ົານ ັນ້ ເຖງິແມນ່

ວາ່ ສິ່ ງເຫ່ົຼານ ັນ້ ຈະມອີງົປະກອບ ທ່ີເປັນການປະດດິສາ້ງ ຫືຼ ສິ່ ງປະດດິກຕາມ;

3. ວທີິການບ ົ່ງມະຕພິະຍາດ, ວທີິການປ່ິນປວົ ແລະ ວທີິການຜາ່ຕດັ ເພ່ືອປ່ິນປວົຄນົ

ແລະ ສດັ;

4. ພືດ ແລະ ສດັ ໂດຍສະເພາະ ຂະບວນການທາງຊວີະວທິະຍາ ເພ່ືອຜະລິດພືດ

ແລະ ສດັ ເຖງິແມນ່ວາ່ສິ່ ງເຫ່ົຼານ ັນ້ ຈະມອີງົປະກອບທ່ີເປັນການປະດດິສາ້ງ ຫືຼ

ສິ່ ງປະດດິ ກຕາມ ນອກຈາກຈລິຸນຊເີທ່ົານ ັນ້.

ສິດທິບດັ ຫືຼ ອະນສຸດິທິບດັ ອາດຖກືປະຕເິສດ ຫືຼ ການສະແຫວງຫາຜນົປະໂຫຍດ ຈາກ

ສິດທິບດັ ຫືຼ ອະນສຸິດທິບດັ ຈະຖກືຈາກດັ ໃນກລະນີ ດ ັງ່ນີ:້

12

1. ເພ່ືອປ້ອງກນັການສະແຫວງຫາຜນົປະໂຫຍດທາງການຄາ້, ປກົປ້ອງວດັທະນະທາ

ແລະ ຮດີຄອງປະເພນອີນັດງີາມຂອງຊາດ, ຄວາມເປັນລະບຽບຮຽບຮອ້ຍ ຂອງ

ສງັຄມົ ແລະ ສິນລະທາ ລວມທງັ ການປກົປ້ອງຊວີິດຂອງມະນດຸ, ສດັ ຫືຼ ພືດ,

ສຂຸະພາບ ຫືຼ ເພ່ືອຫີຼກເວັ້ນ ການກ່ຄວາມເສັຍຫາຍທ່ີຮາ້ຍແຮງ ຕ່ສິ່ ງແວດລອ້ມ;

2. ເພ່ືອປກົປ້ອງຄວາມໝັນ້ຄງົ ແລະ ສະຫງບົສກຸ ຂອງ ສປປ ລາວ.

ມາດຕາ 22 (ປບັປງຸ). ແບບ ທ່ີບ່ສາມາດໃຫຈ້ດົທະບຽນແບບອດຸສາຫະກາ

ແບບ ທ່ີບ່ສາມາດໃຫຈ້ດົທະບຽນແບບອດຸສາຫະກາ ມດີ ັງ່ນີ:້

1. ແບບ ທ່ີມຮີບູຊງົພາຍນອກ ເກດີຈາກຮບູຊງົເຕັກນກິຂອງວດັຖຸ ຊຶ່ ງໃນນ ັນ້ ແບບ

ໄດຖ້ກືນາມາໃຊ້ ຫືຼ ສາ້ງໃຫເ້ປັນຮບູຮາ່ງຂຶນ້ມາ;

2. ແບບ ທ່ີຂດັຕ່ຄວາມເປັນລະບຽບຮຽບຮອ້ຍຂອງສງັຄມົ ແລະ ຮດີຄອງປະເພນອີນັ

ດງີາມຂອງຊາດ.

ມາດຕາ 23 (ປບັປງຸ). ເຄື່ ອງໝາຍ ທ່ີບ່ສາມາດໃຫຈ້ດົທະບຽນເຄື່ ອງໝາຍການຄາ້

ເຄື່ ອງໝາຍ ທ່ີບ່ສາມາດໃຫຈ້ດົທະບຽນເຄື່ ອງໝາຍການຄາ້ ມດີ ັງ່ນີ:້

1. ເຄື່ ອງໝາຍ ທ່ີບ່ສາມາດຈາແນກໄດລ້ະຫວາ່ງ ສນິຄາ້ ຫືຼ ການບລິການ ຂອງຜູ້

ຮອ້ງຂຮບັສດິ ກບັເຄື່ ອງໝາຍຂອງບກຸຄນົ, ນຕິບິກຸຄນົ ຫືຼ ການຈດັຕ ັງ້ອື່ ນ;

2. ເຄື່ ອງໝາຍ ທ່ີປະກອບດວ້ຍສນັຍາລກັ ຫືຼ ສິ່ ງບ ົ່ງບອກລກັສະນະ ທ່ີອາດໃຊໃ້ນ

ທາງການຄາ້ ເພ່ືອຊີບ້ອກຊະນດິ, ຄນຸນະພາບ, ປະລິມານ, ເຈດຈານງົ, ມນູຄາ່,

ຕ ົນ້ກາ ເນດີຂອງສນິຄາ້ ຫືຼ ເວລາຜະລິດ ຫືຼ ເຄື່ ອງໝາຍ ທ່ີໄດກ້າຍເປັນທານຽມ

ຂອງພາສາ ທ່ີໃຊກ້ນັໃນຂະນະນີ້ ຫືຼ ດວ້ຍຄວາມສດຸຈະລິດ ແລະ ໄດຖ້ກືສາ້ງ

ເປັນທານຽມປະຕິບດັທາງການຄາ້ ຢູ່ ສປປ ລາວ;

3. ເຄື່ ອງໝາຍ ທ່ີມລີກັສະນະພາໃຫສ້າທາລະນະຊນົ ຫືຼ ວງົການການຄາ້ເຂ້ົາໃຈຜິດ

ຫືຼ ເຄື່ ອງໝາຍ ທ່ີມລີກັສະນະຫຼອກລວງ;

4. ເຄື່ ອງໝາຍ ທ່ີປະກອບດວ້ຍ ຫືຼ ບນັຈຸ ສິ່ ງບ ົ່ງບອກວາ່ ເມ ື່ອມກີານນາໃຊໃ້ນຂະ

ບວນການຄາ້ ມສີວ່ນເຮັດໃຫສ້າທາລະນະຊນົ ເຂ້ົາໃຈຜິດ ກຽ່ວກບັ ຕ ົນ້ກາເນດີ,

ທາດແທ,້ ຂະບວນການຜະລິດ, ຄນຸລກັສະນະ, ຄວາມເໝາະສມົກບັຈດຸປະສງົ

ຂອງເຄື່ ອງໝາຍນ ັນ້ ຫືຼ ປະລິມານ ຂອງສນິຄາ້ ແລະ ການບລິການ;

5. ເຄື່ ອງໝາຍ ທ່ີປະກອບດວ້ຍ ຫືຼ ບນັຈເຸຄື່ ອງໝາຍຊາດ, ທງຸຊາດ, ກາໝາຍທາງ

ການ, ສນັຍາລກັທາງວດັທະນະທາ ຫືຼ ຄາຫຍ້ ຫືຼ ຊື່ ເຕັມ ຂອງຕວົເມອືງ, ເທດ

ສະບານ ແລະ ແຂວງ, ນະຄອນ ຂອງ ສປປ ລາວ ແລະ ຂອງຕາ່ງປະເທດ

ໂດຍ ບ່ໄດຮ້ບັອະນຍຸາດຈາກ ອງົການຈດັຕ ັງ້ ຂອງລດັຖະບານ ທ່ີກຽ່ວຂອ້ງ;

13

6. ເຄື່ ອງໝາຍ ທ່ີປະກອບດວ້ຍ ຫືຼ ບນັຈເຸຄື່ ອງໝາຍ ຂອງອງົການຈດັຕ ັງ້ສາກນົ ຫືຼ

ສນັຍາລກັ ທ່ີເກດີຈາກສນົທິສນັຍາສາກນົ, ກາປະທບັທາງການ ຫືຼ ສນັຍາລກັ

ຂອງລດັ ຫືຼ ອງົການຈດັຕ ັງ້ສາກນົ ໂດຍບ່ໄດຮ້ບັອະນຍຸາດ ຈາກລດັ ຫືຼ ອງົການ

ຈດັຕ ັງ້ສາກນົ ທ່ີກຽ່ວຂອ້ງ;

7. ເຄື່ ອງໝາຍ ທ່ີປະກອບດວ້ຍ ຫືຼ ມ ີ ຊື່ , ຮບູ ຫືຼ ມຄີວາມຄາ້ຍຄືກນັກບັ ບກຸຄນົ ທ່ີ

ຍງັມຊີວີດິຢູ່ ໂດຍບ່ໄດຮ້ບັອະນຍຸາດ;

8. ເຄື່ ອງໝາຍ ທ່ີປະກອບດວ້ຍ ຫືຼ ມ ີ ຮບູ ຂອງສນັຍາລກັທາງວດັທະນະທາ ຫືຼ

ອະນສຸອນສະຖານ, ປະຫວດັສາດ ຫືຼ ຊື່ ຫືຼ ຮບູ ຫືຼ ຄວາມຄາ້ຍຄກືນັກບັວລິະຊນົ

ແຫງ່ຊາດ ຫືຼ ຜູນ້າ ຫືຼ ເຄື່ ອງໝາຍ ທ່ີອາດເປັນການໝ່ິນປະໝາດ ຫືຼ ຂດັກບັຮດີ

ຄອງປະເພນອີນັດງີາມຂອງຊາດ;

9. ເຄື່ ອງໝາຍ ທ່ີຄກືນັ ຫືຼ ຄາ້ຍຄືກນັກບັເຄື່ ອງໝາຍການຄາ້ ທ່ີໄດຈ້ດົທະບຽນແລວ້

ສາລບັສິນຄາ້ ແລະ ການບລິການ ອນັດຽວກນັ, ຄາ້ຍຄກືນັ ຫືຼ ກຽ່ວຂອ້ງກນັ;

10.ເຄື່ ອງໝາຍ ທ່ີຄືກນັ ຫືຼ ຄາ້ຍຄືກນັກບັ ເຄື່ ອງໝາຍທ່ີມຊີື່ ສຽງສາລບັສິນຄາ້ ແລະ

ການບລິການ ອນັດຽວກນັ, ຄາ້ຍຄືກນັ ຫືຼ ກຽ່ວຂອ້ງກນັ;

11.ເຄື່ ອງໝາຍ ທ່ີຄກືນັ ຫືຼ ຄາ້ຍຄືກນັກບັຊື່ ການຄາ້ ສາລບັ ທລຸະກດິ ທ່ີໃຫກ້ານບ

ລິການສິນຄາ້ ຫືຼ ການບລິການ ອນັດຽວກນັ, ຄາ້ຍຄືກນັ ຫືຼ ກຽ່ວຂອ້ງກນັ;

12.ເຄື່ ອງໝາຍທ່ີກາ່ວມາເທິງນີ້ ຊຶ່ ງອາດກ່ໃຫເ້ກດີຄວາມສບັສນົ ກຽ່ວກບັ ແຫຼງ່ທ່ີມາ

ຂອງສນິຄາ້ ຫືຼ ການບລິການ ຫືຼ ສະແດງໃຫເ້ຫັນຄວາມສາພນັຢາ່ງບ່ຖກືຕອ້ງກບັ

ເຄື່ ອງໝາຍການຄາ້ທ່ີໄດຈ້ດົທະບຽນແລວ້ ຫືຼ ເຄື່ ອງໝາຍທ່ີມຊີື່ ສຽງ ຫືຼ ຊື່ ການ

ຄາ້;

13.ເຄື່ ອງໝາຍ ທ່ີປະກອບດວ້ຍ ຫືຼ ບນັຈຸ ແຫຼງ່ກາເນດີ ຊຶ່ ງການດົສະຖານທ່ີ ແຕບ່່

ແມນ່ຕ ົນ້ກາເນດີ ຂອງສິນຄາ້ທ່ີແທຈ້ງິ;

14.ເຄື່ ອງໝາຍ ທ່ີປະກອບດວ້ຍ ຫືຼ ບນັຈຸ ແຫຼງ່ກາເນດີ ເຖງິວາ່ຈະຖກືຕອ້ງແທຈ້ງິ

ວາ່ ແມນ່ອານາເຂດ, ຂງົເຂດ ຫືຼ ທອ້ງຖິ່ ນ ຊຶ່ ງເປັນຕ ົນ້ກາເນດີຂອງສນິຄາ້, ເຮັດ

ໃຫສ້າທາລະນະຊນົເຂ້ົາໃຈຜິດວາ່ສິນຄາ້ນ ັນ້ ມຕີ ົນ້ກາເນດີມາ ແຕອ່ານາເຂດອື່ ນ;

15.ເຄື່ ອງໝາຍ ທ່ີປະກອບດວ້ຍ ຫືຼ ບນັຈຸ ສິ່ ງທ່ີອາດສາ້ງຄວາມເສື່ ອມເສັຍ ຫືຼ ສະ

ແດງໃຫເ້ຫັນຄວາມສາພນັທ່ີບ່ຖກືຕອ້ງກບັບກຸຄນົມຊີວີດິ ຫືຼ ເສັຍຊວີດິແລວ້, ສະ

ຖາບນັ, ຄວາມເຊື່ ອຖື ຫືຼ ສນັຍາລກັຂອງຊາດ ຫືຼ ນາມາແຫງ່ການໝ່ິນປະໝາດ

ຫືຼ ທາລາຍຊື່ ສຽງ;

16.ເຄື່ ອງໝາຍ ທ່ີມລີກັສະນະສາ້ງຄວາມສບັສນົ ກຽ່ວກບັ ສະຖານທ່ີສິນຄາ້ ຫືຼ ກດິ

ຈະກາທາງດາ້ນອດຸສາຫະກາ ຫືຼ ການຄາ້ ຂອງຄູແ່ຂງ່ຂນັ;

17.ເຄື່ ອງໝາຍ ທ່ີມລີກັສະນະທາລາຍຄວາມເຊື່ ອໝ ັນ້ ກຽ່ວກບັ ສະຖານທ່ີຂອງສນິ

ຄາ້ ຫືຼ ກດິຈະກາທາງດາ້ນອດຸສາຫະກາ ຫືຼ ການຄາ້ ຂອງຄູແ່ຂງ່ຂນັ;

14

18.ເຄື່ ອງໝາຍ ທ່ີຂດັກບັຄວາມໝັນ້ຄງົຂອງຊາດ, ຄວາມເປັນລະບຽບຮຽບຮອ້ຍຂອງ

ສງັຄມົ, ວດັທະນະທາ ແລະ ຮດີຄອງປະເພນອີນັດງີາມຂອງຊາດ.

ລກັສະນະ ຂອງສນິຄາ້ ຫືຼ ການບລິການ ທ່ີນາໃຊເ້ຄື່ ອງໝາຍການຄາ້ ຕອ້ງບ່ເປັນອປຸະ

ສກັ ໃຫແ້ກກ່ານຈດົທະບຽນເຄື່ ອງໝາຍການຄາ້ ບ່ວາ່ໃນຮບູແບບໃດກຕາມ.

ມາດຕາ 24. ສິ່ ງທ່ີບ່ສາມາດຈດົທະບຽນແບບຜງັວງົຈອນລວມ

ສິ່ ງທ່ີບ່ສາມາດຈດົທະບຽນແບບຜງັວງົຈອນລວມ ມດີ ັງ່ນີ:້

1. ຫຼກັການ, ກາມະວທີິ, ລະບບົ ຫືຼ ວທີິການປະຕບິດັງານ ຂອງວງົຈອນລວມ;

2. ຂມ້ນູຂາ່ວສານ ຫືຼ ຊອບແວ ທ່ີບນັຈຢຸູໃ່ນວງົຈອນລວມ.

ມາດຕາ 25 (ປບັປງຸ). ແຫຼງ່ກາເນດີ ທ່ີບ່ສາມາດຈດົທະບຽນ

ແຫຼງ່ກາເນດີ ທ່ີບ່ສາມາດຈດົທະບຽນ ມີ ດ ັງ່ນີ:້

1. ແຫຼງ່ກາເນດີ ທ່ີພາໃຫເ້ກດີຄວາມເຂ້ົາໃຈຜິດ ຫືຼ ສບັສນົ ກຽ່ວກບັແຫຼງ່ທ່ີມາ ຂອງ

ສນິຄາ້ດ ັງ່ກາ່ວ;

2. ຊື່ ຂອງແຫຼງ່ກາເນດີ ທ່ີໄດກ້າຍມາເປັນຊື່ ຂອງສິນຄາ້ ທ່ີເປັນປະເພນແີລວ້ ໃນ

ສປປ ລາວ;

3. ແຫຼງ່ກາເນດີ ກຽ່ວກບັ ຜະລິດຕະພນັເຫ້ົຼາແວັງ ຊຶ່ ງຊີບ້ອກລກັສະນະຄືກນັກບັຊື່ ທ່ີ

ນາໃຊ້ ເປັນປະເພນມີາແລວ້ ຂອງສາຍພນັໝາກອະງ ຸນ່ ທ່ີມຢີູໃ່ນ ສປປ ລາວ;

4. ແຫຼງ່ກາເນດີ ຂອງປະເທດອື່ ນ ທ່ີບ່ໄດຮ້ບັການປກົປ້ອງ ຫືຼ ສິນ້ສດຸການປກົປ້ອງ

ຢູໃ່ນປະເທດຕ ົນ້ກາເນດີ ຫືຼ ໄດຖ້ກືເຊົາໃຊ້ ຢູໃ່ນປະເທດນ ັນ້;

5. ແຫຼງ່ກາເນດີ ທ່ີຄືກນັ ຫືຼ ຄາ້ຍຄກືນັກບັ ເຄື່ ອງໝາຍການຄາ້ ທ່ີໄດຮ້ບັການປກົປ້ອງ

ແລວ້ ຊຶ່ ງພາໃຫເ້ກດີຄວາມເຂ້ົາໃຈຜິດ ກຽ່ວກບັ ແຫຼງ່ທ່ີມາ ຂອງສນິຄາ້ດ ັງ່ກາ່ວ;

6. ແຫຼງ່ກາເນດີ ທ່ີອອກສຽງຄກືນັກບັ ແຫຼງ່ກາເນດີ ທ່ີໄດຮ້ບັການປກົປ້ອງສາລບັເຫ້ົຼາ

ແວັງ.

ໝວດທີ 3

ການປກົປອ້ງຊບັສນິອດຸສາຫະກາ

ມາດຕາ 26 (ໃໝ)່. ບກຸຄນົ ທ່ີມສີິດໄດຮ້ບັການປກົປ້ອງຊບັສິນອດຸສາຫະກາ

ບກຸຄນົ ທ່ີມສີິດໄດຮ້ບັການປກົປ້ອງຊບັສິນອດສຸາຫະກາ ມດີ ັງ່ນີ:້

1. ພນົລະເມອືງລາວ ຫືຼ ຜູມ້ທ່ີີຢູອ່າໄສ ຢູ່ ສປປ ລາວ ຫືຼ ນຕິບິກຸຄນົ ຫືຼ ການຈດັ

ຕ ັງ້ ທ່ີສາ້ງຕ ັງ້ຂຶນ້ ພາຍໃຕກ້ດົໝາຍ ຂອງ ສປປ ລາວ;

15

2. ບກຸຄນົ ທ່ີມສີນັຊາດ ຂອງປະເທດໃດໜ່ຶງ ຊຶ່ ງເປັນພາຄຂີອງສນົທິສນັຍາປາຣີ ຫືຼ

ຂຕ້ກົລງົສາກນົອື່ ນ ກຽ່ວກບັ ການປກົປ້ອງຊບັສິນອດຸສາຫະກາ ທ່ີ ສປປ ລາວ

ເຂ້ົາຮວ່ມເປັນພາຄີ;

3. ບກຸຄນົ ທ່ີມທ່ີີຢູອ່າໄສ ຢູ່ ສປປ ລາວ ຫືຼ ຢູໃ່ນອານາເຂດ ຂອງປະເທດທ່ີເປັນ

ພາຄີຂອງສນົທິສນັຍາປາຣີ ແລະ ຂຕ້ກົລງົສາກນົອື່ ນ ກຽ່ວກບັ ການປກົປ້ອງຊບັ

ສນິອດຸສາຫະກາ ທ່ີ ສປປ ລາວ ເຂ້ົາຮວ່ມເປັນພາຄີ;

4. ບກຸຄນົ, ນຕິບິກຸຄນົ ຫືຼ ການຈດັຕ ັງ້ ທ່ີມສີະຖານທ່ີດາເນນີການຄາ້ ແລະ ອດຸສາ

ຫະກາຕວົຈງິ ແລະ ມປີະສດິທິຜນົ ຢູໃ່ນອານາເຂດ ຂອງປະເທດໃດໜ່ຶງ ທ່ີເປັນ

ພາຄີ ຂອງສນົທິສນັຍາປາຣີ ຫືຼ ຂຕ້ກົລງົສາກນົອື່ ນ ກຽ່ວກບັ ການປກົປ້ອງຊບັ

ສນິອດຸສາຫະກາ ທ່ີ ສປປ ລາວ ເຂ້ົາຮວ່ມເປັນພາຄີ.

ບກຸຄນົ, ນຕິິບກຸຄນົ ຫືຼ ການຈດັຕ ັງ້ ຕາ່ງປະເທດ ທ່ີມສີດິໄດຮ້ບັການປກົປ້ອງດາ້ນຊບັສນິ

ອດຸສາຫະກາ ກຈະໄດຮ້ບັການປະຕບິດັ ຢາ່ງເທ່ົາທຽມກນັກບັພນົລະເມອືງລາວ ບນົເງ ື່ອນໄຂທ່ີມຜີູ້

ຕາງໜາ້ຂອງຕນົ ຢູ່ ສປປ ລາວ.

ມາດຕາ 27 (ປບັປງຸ). ການຍື່ ນຄາຮອ້ງຂ

ບກຸຄນົ, ນຕິບິກຸຄນົ ຫືຼ ການຈດັຕ ັງ້ ທງັພາຍໃນ ແລະ ຕາ່ງປະເທດ ສາມາດຍື່ ນຄາຮອ້ງ

ຂສດິທິບດັ, ອະນສຸດິທິບດັ ຫືຼ ຂຈດົທະບຽນຊບັສນິອດຸສາຫະກາ ຕ່ກະຊວງ ວທິະຍາສາດ ແລະ

ເຕັກໂນໂລຊີ ຫືຼ ອງົການຈດົທະບຽນຊບັສນິອດຸສາຫະກາສາກນົ ທ່ີ ສປປ ລາວ ເປັນພາຄີ.

ບກຸຄນົ, ນຕິິບກຸຄນົ ຫືຼ ການຈດັຕ ັງ້ ທ່ີຢູຕ່າ່ງປະເທດ ຊຶ່ ງມຈີດຸປະສງົຂຈດົທະບຽນຊບັສນິ

ອດຸສາຫະກາ ຢູ່ ສປປ ລາວ ຕອ້ງໄດມ້ຕີວົແທນ ທ່ີຖກືຕອ້ງຕາມກດົໝາຍ ຢູ່ ສປປ ລາວ.

ຜູຮ້ອ້ງຂ ທ່ີບ່ມສີະຖານທ່ີດາເນນີທລຸະກດິເພ່ືອໃຊເ້ປັນບອ່ນຕດິຕ່ທາງການ ຫືຼ ບ່ມທ່ີີຢູອ່າ

ໄສ ຢູ່ ສປປ ລາວ ຕອ້ງແຕງ່ຕ ັງ້ຜູຕ້າງໜາ້ທ່ີຖກືຕອ້ງຕາມກດົໝາຍຂອງຕນົ ຢູ່ ສປປ ລາວ ເພ່ືອ

ດາເນນີທລຸະກາ ທ່ີກຽ່ວຂອ້ງກບັວຽກງານຊບັສນິທາງປນັຍາ ຢູ່ ສປປ ລາວ.

ສານວນຄາຮອ້ງຂ ຕອ້ງປະກອບດວ້ຍເອກະສານຕາ່ງໆ ທ່ີໄດກ້ານດົໄວໃ້ນ ມາດຕາ 31

ຫາ ມາດຕາ 35 ຂອງກດົໝາຍສະບບັນີ.້

ມາດຕາ 28 (ປບັປງຸ). ຫຼກັການ ໃນການພິຈາລະນາຄາຮອ້ງຂ

ໃນກລະນີ ທ່ີມກີານຍື່ ນຫຼາຍຄາຮອ້ງຂສດິທິບດັ, ອະນສຸດິທິບດັ ຫືຼ ຂຈດົທະບຽນຊບັສນິ

ອດຸສາຫະກາອື່ ນ ໃນເລ່ືອງດຽວກນັ ແມນ່ ໃຫພິ້ຈາລະນາບນົຫຼກັການຄາຮອ້ງຂທ່ີຍື່ ນກອ່ນໝູ່ ໂດຍ

ຍດຶຖວືນັບລິູມະສິດ (ຖາ້ຫາກມ)ີ ເມ ື່ອຄາຮອ້ງຂດ ັງ່ກາ່ວ ຫາກຄບົຖວ້ນຕາມເງື່ອນໄຂ.

ມາດຕາ 29 (ປບັປງຸ). ວນັບລິູມະສດິ

ໃນສານວນຄາຮອ້ງຂ ສິດທິບດັ, ອະນສຸິດທິບດັ, ການຈດົທະບຽນແບບອດຸສາຫະກາ ຫືຼ

16

ເຄື່ ອງໝາຍການຄາ້ໃດໜ່ຶງ ອາດປະກອບເອກະສານກຽ່ວກບັວນັບລິູມະສດິ ໂດຍອງີໃສຄ່າຮອ້ງຂ

ໜ່ຶງອນັ ຫືຼ ຫຼາຍອນັ ທ່ີໄດຍ້ື່ ນກອ່ນໜາ້ນີຢູ້ພ່າຍໃນປະເທດ, ຂງົເຂດ ຫືຼ ສາກນົ ທ່ີຜູຮ້ອ້ງຂ ຫືຼ ຜູມ້ ີ

ສດິຄນົ ກອ່ນ ຢູ່ ສປປ ລາວ ຫືຼ ຢູຕ່າ່ງປະເທດ ຫືຼ ຫອ້ງການຈດົທະບຽນຊບັສິນອດຸສາຫະກາອື່ ນ

ຊຶ່ ງເປັນພາຄີ ຂອງຂຕ້ກົລງົສາກນົ ທ່ີ ສປປ ລາວ ເປັນພາຄີ ແລະໄດກ້ານດົສິດກຽ່ວກບັບລິູມະສດິ.

ສາລບັເງ ື່ອນໄຂ ໃນການຂຮບັວນັບລິູມະສິດນ ັນ້ ໄດກ້ານດົໄວໃ້ນລະບຽບການຕາ່ງຫາກ.

ເມ ື່ອໄດຍ້ື່ ນເອກະສານຂຮບັວນັບລິູມະສິດແລວ້ ທກຸເອກະສານທ່ີຍື່ ນຕາມຫຼງັ ກອ່ນໝດົອາ

ຍວຸນັບລິູມະສດິ ຕາມທ່ີໄດກ້າ່ວໄວໃ້ນລຸມ່ນີ້ ຈະບ່ຖວືາ່ເປັນໂມຄະ ຍອ້ນການກະທາໃດໜ່ຶງ ໃນໄລ

ຍະນ ັນ້ ເປັນຕ ົນ້ ການຍື່ ນເອກະສານອື່ ນ, ການພິມເຜີຍແຜ່ ຫືຼ ການສະແຫວງຫາຜນົປະໂຫຍດຈາກ

ການປະດດິສາ້ງ, ການວາງຈາໜາ່ຍຜະລິດຕະພນັ ຈາກແບບອດຸສາຫະກາ ຫືຼ ການນາໃຊເ້ຄື່ ອງ

ໝາຍ ແລະ ການກະທາເຫ່ົຼານ ັນ້ ບ່ສາມາດອາ້ງສິດ ໃຫບ້ກຸຄນົທີສາມ ຫືຼ ສດິໃດໜ່ຶງ ໃຫແ້ກກ່ານ

ຄອບຄອງສວ່ນຕວົ.

ເມ ື່ອໄດຍ້ື່ ນເອກະສານຂຮບັວນັບລິູມະສິດແລວ້ ຜູຮ້ອ້ງຂຕອ້ງຍື່ ນສາເນົາສານວນຄາຮອ້ງ

ນ ັນ້ ເພ່ືອເປັນບອ່ນອງີ ໃຫແ້ກກ່ານຂຮບັວນັບລິູມະສດິ ຢູ່ ສປປ ລາວ, ຢັງ້ຢືນຄວາມຖກືຕອ້ງ ຈາກ

ບອ່ນທ່ີຮບັຄາຮອ້ງນ ັນ້ ພອ້ມທງັສະແດງວນັທີຮບັຄາຮອ້ງດ ັງ່ກາ່ວ. ສາເນົາສານວນຄາຮອ້ງດ ັງ່ກາ່ວ

ບ່ຈາເປັນຕອ້ງຮບັຮອງຄວາມຖກືຕອ້ງ ແລະ ສາມາດຍື່ ນໄດພ້າຍໃນ ສາມເດອືນ ນບັແຕ່ ວນັຍື່ ນ

ຄາຮອ້ງຂຢູ່ ສປປ ລາວເປັນຕ ົນ້ໄປ ໂດຍບ່ໄດເ້ສັຍຄາ່ທານຽມແຕຢ່າ່ງໃດ.

ເມ ື່ອຄາຮອ້ງຂຮບັວນັບລິູມະສດິ ຫາກບ່ຖກືຕອ້ງຕາມເງື່ອນໄຂ ທ່ີໄດກ້ານດົໄວນ້ ັນ້ ຄາ

ຮອ້ງຂຮບັວນັບລິູມະສິດດ ັງ່ກາ່ວ ກຈະບ່ໄດນ້າມາພິຈາລະນາ. ໃນກລະນດີ ັງ່ກາ່ວ ຫືຼ ໃນກລະນທ່ີີບ່

ມຄີາຮອ້ງຂຮບັວນັບລິູມະສິດ ຫືຼ ຄາຮອ້ງຂຫາກໄດຮ້ບັພາຍຫຼງັໝດົອາຍວຸນັບລິູມະສິດ ຕາມທ່ີໄດ້

ການດົໄວແ້ລວ້ ວນັຮອ້ງຂ ແມນ່ມຜີນົສກັສດິ ນບັແຕວ່ນັຮບັຄາຮອ້ງຂ ທ່ີຄບົຖວ້ນຕວົຈງິ ຢູ່ ສປປ

ລາວ.

ໄລຍະເວລາຂຮບັ ວນັບລິູມະສິດ ສາລບັສດິທິບດັ ແລະ ອະນສຸິດທິບດັ ແມນ່ ສບິສອງ

ເດອືນ ແລະ ສາລບັແບບອດຸສາຫະກາ ແລະ ເຄື່ ອງໝາຍການຄາ້ ແມນ່ ຫກົເດອືນ ນບັແຕວ່ນັໄດ້

ຮບັວນັບລິູມະສິດ ເປັນຕ ົນ້ໄປ.

ມາດຕາ 30 (ໃໝ)່. ການປກົປ້ອງຊ ົ່ວຄາວ ການປະດດິສາ້ງ, ສິ່ ງປະດດິ, ແບບອດຸສາຫະກາ ແລະ

ເຄື່ ອງ ໝາຍການຄາ້ ຢູສ່ະຖານທ່ີວາງສະແດງ

ການປະດດິສາ້ງ, ສິ່ ງປະດດິ, ແບບອດຸສາຫະກາ ແລະ ເຄື່ ອງໝາຍການຄາ້ ທ່ີຕິດພນັກບັ

ສນິຄາ້ ເຄື່ ອງຂອງ ຊຶ່ ງໄດຈ້ດັວາງສະແດງຢາ່ງເປັນທາງການ ຫືຼ ຢູສ່ະຖານທ່ີວາງສະແດງ ທ່ີສາ

ກນົຮບັຮູ້ ຕອ້ງໄດຮ້ບັການປກົປ້ອງຊ ົ່ວຄາວ ຖາ້ຫາກມກີານຮອ້ງຂການປກົປ້ອງນ ັນ້ ແລະ ໄດຍ້ື່ ນຄາ

ຮອ້ງຂພາຍ ໃນ ຫກົເດອືນ ນບັແຕວ່ນັທ່ີໄດວ້າງສະແດງສນິຄາ້ ຫືຼ ໃຫບ້ລິການ ຄ ັງ້ທາອດິ ຢູສ່ະ

ຖານທ່ີວາງສະແດງນ ັນ້. ໃນກລະນດີ ັງ່ກາ່ວ ຄາຮອ້ງຂຈະຖວືາ່ໄດຍ້ື່ ນແລວ້ໃນວນັທີທ່ີສນິຄາ້ໄດຖ້ກື

17

ວາງສະແດງຄ ັງ້ທາອດິ ຢູ່ ສະຖານທ່ີວາງສະແດງດ ັງ່ກາ່ວ ຖາ້ວາ່ການຮອ້ງຂປກົປ້ອງຊ ົ່ວຄາວພາຍ

ໃຕ້ ມາດຕານີ້ ບ່ຖກືນາມາໃຊ້ ເພ່ືອຕ່ອາຍວຸນັຮອ້ງຂວນັບລິູມະສິດ.

ມາດຕາ 31(ປບັປງຸ). ສານວນຄາຮອ້ງຂຮບັ ສິດທິບດັ ຫືຼ ອະນສຸິດທິບດັ

ສານວນຄາຮອ້ງຂຮບັ ສິດທິບດັ ຫືຼ ອະນສຸິດທິບດັ ຕອ້ງປະກອບດວ້ຍເອກະສານ ດ ັງ່ນີ:້

1. ຄາຮອ້ງຂຮບັ ສດິທິບດັ ຫືຼ ອະນສຸດິທິບດັ;

2. ໃບມອບສິດ ທ່ີບ ົ່ງບອກຊື່ ແລະ ທ່ີຢູ່ ຂອງຜູຕ້າງໜາ້ຕນົ ຢູ່ ສປປ ລາວ ໃນກລະ

ນີ ທ່ີຍື່ ນຄາຮອ້ງຂຜາ່ນຜູຕ້າງໜາ້;

3. ບດົອະທິບາຍ ກຽ່ວກບັການເປີດເຜີຍ ການປະດດິສາ້ງ ຫືຼ ສິ່ ງປະດດິ ຢາ່ງຈະ

ແຈງ້ ແລະ ຄບົຖວ້ນ ເພ່ືອໃຫບ້ກຸຄນົທ່ີມຄີວາມຮູທ້ ົ່ວໄປ ໃນຂງົເຂດເຕັກໂນໂລຊີ

ທ່ີກຽ່ວ ຂອ້ງເຂ້ົາໃຈ ແລະ ໃຊກ້ານປະດດິສາ້ງ ຫືຼ ສິ່ ງປະດດິນ ັນ້ ໃຫເ້ປັນປະ

ໂຫຍດ, ບດົອະທິບາຍ ຈະຕອ້ງເປີດເຜີຍວທີິທ່ີດສີດຸ ສາລບັການຜະລິດ ຫືຼ ນາໃຊ້

ການປະດດິສາ້ງ ຫືຼ ສິ່ ງປະດດິ;

4. ໃນຂຮ້ຽກຮອ້ງຂຮບັສິດ ຕອ້ງການດົຢາ່ງຈະແຈງ້ ຫວົຂທ່ີ້ຈະປກົປ້ອງ ແລະ ມບີດົ

ອະທິບາຍ ສະໜບັສະໜນູ ຮຽກຮອ້ງນ ັນ້;

5. ຮບູແຕມ້ (ຖາ້ຕອ້ງການ ເພ່ືອໃຫເ້ຂ້ົາໃຈການປະດດິສາ້ງ ຫືຼ ສິ່ ງປະດດິ);

6. ບດົສງັເຂບ;

7. ໃບຮບັເງນິຄາ່ທານຽມ.

ຄາຮອ້ງຂ ອາດຄດັຕິດເອກະສານຂຮບັວນັບລິູມະສດິ (ຖາ້ຫາກມ)ີ ດ ັງ່ທ່ີໄດກ້ານດົໄວໃ້ນ

ມາດຕາ 29 ຂອງກດົໝາຍສະບບັນີ.້

ສານວນຄາຮອ້ງຂຮບັ ສດິທິບດັ ຫືຼ ອະນສຸດິທິບດັ ໜ່ຶງຊຸດ ສາມາດໃຊໄ້ດສ້ະເພາະ ແຕ່

ການປະດດິສາ້ງ ຫືຼ ສິ່ ງປະດດິ ໜ່ຶງອນັເທ່ົານ ັນ້ ຫືຼ ກຸມ່ໜ່ຶງ ຂອງການປະດດິສາ້ງ ຫືຼ ສິ່ ງປະດດິ ທ່ີ

ພວົພ ັນັເຖງິການປະກອບເປັນແນວຄວາມຄິດໃນການປະດດິອນັໜ່ຶງອນັດຽວ ຕາມການຈດັໝວດຂອງ

ສາກນົ.

ກະຊວງ ວທິະຍາສາດ ແລະ ເຕັກໂນໂລຊີ ຈະຮບັຄາຮອ້ງຂ ແລະ ໃຫວ້ນັທີທ່ີຍື່ ນຄາ

ຮອ້ງຂ ຊຶ່ ງຢາ່ງໜອ້ຍ ຕອ້ງປະກອບດວ້ຍ:

- ຊື່ , ທ່ີຢູ່ ແລະ ສນັຊາດ ຂອງຜູຮ້ອ້ງຂ;

- ຊື່ ຜູປ້ະດດິ ການປະດດິສາ້ງ ຫືຼ ສິ່ ງປະດດິ;

- ບດົອະທິບາຍການປະດດິສາ້ງ ຫືຼ ສິ່ ງປະດດິ;

- ຄາ່ທານຽມ ຕາມລະບຽບການ.

ຖາ້ບກຸຄນົ, ນຕິບິກຸຄນົ ຫືຼ ການຈດັຕ ັງ້ ຫາກຕອ້ງການຮບັສິດທິບດັ ຫືຼ ອະນສຸດິທິບດັ

ຕອ້ງ ຕອບສະໜອງທກຸເງ ື່ອນໄຂ ທ່ີການດົໄວໃ້ຫຄ້ບົຖວ້ນ ພາຍໃນໄລຍະເວລາ ຕາມການການດົ

ຂອງກະຊວງ ວທິະຍາສາດ ແລະ ເຕັກໂນໂລຊ.ີ

18

ມາດຕາ 32 (ປບັປງຸ). ສານວນຄາຮອ້ງຂຈດົທະບຽນແບບອດຸສາຫະກາ

ສານວນຄາຮອ້ງຂຈດົທະບຽນແບບອດຸສາຫະກາ ມດີ ັງ່ນີ:້

1. ຄາຮອ້ງຂຈດົທະບຽນແບບອດຸສາຫະກາ;

2. ໃບມອບສິດທ່ີບ ົ່ງບອກຊື່ ແລະ ທ່ີຢູ່ ຂອງຜູຕ້າງໜາ້ຕນົ ຢູ່ ສປປ ລາວ ໃນກລະ

ນີ ທ່ີ ຍື່ ນຄາຮອ້ງຂຜາ່ນຜູຕ້າງໜາ້;

3. ຮບູແຕມ້ ຫືຼ ຮບູຖາ່ຍ ຈານວນໜ່ຶງຮບູ ຫືຼ ຫຼາຍຮບູ ທ່ີບ ົ່ງບອກເຖງິແບບອດຸສາ

ຫະກາ ຢາ່ງຈະແຈງ້ ເພ່ືອສະແດງໃຫເ້ຫັນລກັສະນະຮບູຊງົຂອງແບບນ ັນ້;

4. ບດົອະທິບາຍໂດຍສງັເຂບ ກຽ່ວກບັ ຊະນດິສນິຄາ້ ທ່ີກຽ່ວຂອ້ງກບັ ແບບອດຸສາ

ຫະກາ;

5. ໃບຮບັເງນິຄາ່ທານຽມ.

ຄາຮອ້ງຂ ອາດຄດັຕິດເອກະສານຂຮບັວນັບລິູມະສດິ (ຖາ້ຫາກມ)ີ ດ ັງ່ທ່ີໄດກ້ານດົໄວໃ້ນ

ມາດຕາ 29 ຂອງກດົໝາຍສະບບັນີ.້

ສານວນຄາຮອ້ງຂຈດົທະບຽນແບບອດຸສາຫະກາ ສາມາດໃຊໄ້ດສ້ະເພາະແບບອດຸສາຫະ

ກາດຽວ ຫືຼ ໃນຊຸດດຽວກນັ ທ່ີກຽ່ວກບັແບບດ ັງ່ກາ່ວ ສາລບັໝວດດຽວກນັ ຕາມການຈດັໝວດຂອງ

ສາກນົ.

ກະຊວງ ວທິະຍາສາດ ແລະ ເຕັກໂນໂລຊີ ຈະຮບັຄາຮອ້ງຂ ແລະ ໃຫວ້ນັທີທ່ີຍື່ ນຄາ

ຮອ້ງຂ ຊຶ່ ງຢາ່ງໜອ້ຍຕອ້ງປະກອບດວ້ຍ:

- ຊື່ , ທ່ີຢູ່ ແລະ ສນັຊາດ ຂອງຜູຮ້ອ້ງຂ;

- ຮບູແຕມ້ ຫືຼ ຮບູຖາ່ຍ;

- ຄາ່ທານຽມ ຕາມລະບຽບການ.

ຖາ້ບກຸຄນົ, ນຕິບິກຸຄນົ ຫືຼ ການຈດັຕ ັງ້ ຫາກຕອ້ງການ ຈດົທະບຽນແບບອດຸສາຫະກາ

ຕອ້ງ ຕອບສະໜອງທກຸເງ ື່ອນໄຂ ທ່ີການດົໄວໃ້ຫຄ້ບົຖວ້ນ ພາຍໃນໄລຍະເວລາ ຕາມການການດົ

ຂອງກະຊວງ ວທິະຍາສາດ ແລະ ເຕັກໂນໂລຊ.ີ

ມາດຕາ 33 (ປບັປງຸ). ສານວນຄາຮອ້ງຂຈດົທະບຽນເຄື່ ອງໝາຍການຄາ້

ສານວນຄາຮອ້ງຂຈດົທະບຽນເຄື່ ອງໝາຍການຄາ້ ປະກອບດວ້ຍເອກະສານ ດ ັງ່ນີ:້

1. ຄາຮອ້ງຂຈດົທະບຽນເຄື່ ອງໝາຍການຄາ້;

2. ໃບມອບສິດ ທ່ີບ ົ່ງບອກຊື່ ແລະ ທ່ີຢູ່ ຂອງຜູຕ້າງໜາ້ຕນົ ຢູ່ ສປປ ລາວ ໃນກລະ

ນີ ທ່ີຍື່ ນຄາຮອ້ງຂຜາ່ນຜູຕ້າງໜາ້;

3. ຮບູແຕມ້ ຫືຼ ຮບູຖາ່ຍ ຫືຼ ຕວົຢາ່ງເຄື່ ອງໝາຍ ທ່ີຈະແຈງ້;

4. ບດົອະທິບາຍ ກຽ່ວກບັ ສນິຄາ້ ທ່ີເຄື່ ອງໝາຍການຄາ້ຈະຖກືນາໃຊ້ ຫືຼ ການບລິ

ການ ກຽ່ວຂອ້ງ. ຖາ້ວາ່ຄາຮອ້ງຂ ຫາກກຽ່ວຂອ້ງກບັເຄື່ ອງໝາຍການຄາ້ລວມ

ໝູ່ ຫືຼ ເຄື່ ອງໝາຍຮບັຮອງນ ັນ້ ຄາຮອ້ງຂຕອ້ງບ ົ່ງບອກເຄື່ ອງໝາຍດ ັງ່ກາ່ວໄວ້

19

ຢາ່ງຄກັແນ່ ແລະ ຕອ້ງປະກອບບດົອະທິບາຍ ກຽ່ວກບັ ການຈະນາໃຊເ້ຄື່ ອງ

ໝາຍນ ັນ້;

5. ໃບຮບັເງນິຄາ່ທານຽມ.

ຄາຮອ້ງຂ ອາດຄດັຕດິເອກະສານຂຮບັວນັບລິູມະສດິ (ຖາ້ຫາກມ)ີ ດ ັງ່ທ່ີໄດກ້ານດົໄວໃ້ນ

ມາດຕາ 29 ຂອງກດົໝາຍສະບບັນີ.້

ຄາຮອ້ງຂຈດົທະບຽນໜ່ຶງສະບບັ ແມນ່ໃຊໄ້ດສ້ະເພາະເຄື່ ອງໝາຍການຄາ້ ອນັດຽວເທ່ົາ

ນ ັນ້ ແຕສ່າມາດຍື່ ນຂໄດຫຼ້າຍໝວດຂອງສນິຄາ້ ຫືຼ ການບລິການ ຕາມການຈດັໝວດຂອງສາກນົ

ບນົເງ ື່ອນໄຂຂອງການຊາລະຄາ່ທານຽມ ສາລບັແຕລ່ະໝວດຂອງສນິຄາ້ ຫືຼ ການບລິການ.

ກະຊວງ ວທິະຍາສາດ ແລະ ເຕັກໂນໂລຊີ ຈະຮບັຄາຮອ້ງຂ ແລະ ໃຫວ້ນັທີທ່ີຍື່ ນຄາ

ຮອ້ງຂ ຊຶ່ ງຢາ່ງໜອ້ຍ ຕອ້ງປະກອບດວ້ຍ:

- ຊື່ , ທ່ີຢູ່ ແລະ ສນັຊາດ ຂອງຜູຮ້ອ້ງຂ;

- ຮບູແຕມ້ ຫືຼ ຮບູຖາ່ຍ ຫືຼ ຕວົຢາ່ງເຄື່ ອງໝາຍ;

- ຄາ່ທານຽມ ຕາມລະບຽບການ.

ຖາ້ບກຸຄນົ, ນຕິບິກຸຄນົ ຫືຼ ການຈດັຕ ັງ້ ຫາກຕອ້ງການຈດົທະບຽນເຄື່ ອງໝາຍການຄາ້

ຕອ້ງ ຕອບສະໜອງທກຸເງ ື່ອນໄຂ ທ່ີການດົໄວໃ້ຫຄ້ບົຖວ້ນ ພາຍໃນໄລຍະເວລາ ຕາມການການດົ

ຂອງກະຊວງ ວທິະຍາສາ ແລະ ເຕັກໂນໂລຊ.ີ

ມາດຕາ 34 (ປບັປງຸ). ສານວນຄາຮອ້ງຂຈດົທະບຽນ ແບບຜງັວງົຈອນລວມ

ສານວນຄາຮອ້ງຂຈດົທະບຽນ ແບບຜງັວງົຈອນລວມ ປະກອບດວ້ຍເອກະສານ ດ ັງ່ນີ:້

1. ຄາຮອ້ງຂຈດົທະບຽນແບບຜງັວງົຈອນລວມ;

2. ໃບມອບສິດ ທ່ີບ ົ່ງບອກຊື່ ແລະ ທ່ີຢູ່ ຂອງຜູຕ້າງໜາ້ຕນົ ຢູ່ ສປປ ລາວ ໃນກ

ລະນີ ທ່ີຍື່ ນຄາຮອ້ງຂຜາ່ນຜູຕ້າງໜາ້;

3. ບດົອະທິບາຍ ກຽ່ວກບັ ການນາໃຊໃ້ນທາງການຄາ້ເທ່ືອທາອດິ ຂອງແບບຜງັ ຫືຼ

ວງົຈອນລວມ ທ່ີເຊື່ ອມຕ່ເຂ້ົາກນັ;

4. ແຜນວາດ ຂອງແບບຜງັວງົຈອນລວມ ເພ່ືອສາມາດຈາແນກແບບຜງັ;

5. ບດົອະທິບາຍ ກຽ່ວກບັ ໜາ້ທ່ີທາງດາ້ນອເີລັກໂຕຣນກິ ທ່ີວງົຈອນລວມທາງານ ຫືຼ

ຈດຸປະສງົ ເພ່ືອເຮັດໃຫວ້ງົຈອນລວມທາງານ ຖາ້ຫາກວງົຈອນລວມ ໄດຖ້ກືນາໄປ

ຫາຜນົປະໂຫຍດໃນທາງການຄາ້ແລວ້;

6. ໃບຮບັເງນິຄາ່ທານຽມ.

ສານວນຄາຮອ້ງ ຂຈດົທະບຽນແບບຜງັວງົຈອນລວມແຕລ່ະຊຸດ ສາມາດໃຊໄ້ດສ້ະເພາະ

ແຕແ່ບບຜງັວງົຈອນລວມ ໜ່ຶງອນັເທ່ົານ ັນ້.

ກະຊວງ ວທິະຍາສາດ ແລະ ເຕັກໂນໂລຊີ ຈະຮບັຄາຮອ້ງຂ ແລະ ໃຫວ້ນັທີທ່ີຍື່ ນຄາ

ຮອ້ງຂ ຊຶ່ ງຢາ່ງໜອ້ຍຕອ້ງປະກອບດວ້ຍ:

20

- ຊື່ , ທ່ີຢູ່ ແລະ ສນັຊາດ ຂອງຜູຮ້ອ້ງຂ;

- ການເປີດເຜີຍແບບຜງັວງົຈອນລວມ ;

- ຄາ່ທານຽມ ຕາມລະບຽບການ.

ຖາ້ບກຸຄນົ, ນຕິິບກຸຄນົ ຫືຼ ການຈດັຕ ັງ້ ຫາກຕອ້ງການຈດົທະບຽນແບບຜງັວງົຈອນລວມ

ຕອ້ງຕອບສະໜອງທກຸເງ ື່ອນໄຂ ທ່ີການດົໄວໃ້ຫຄ້ບົຖວ້ນ ພາຍໃນໄລຍະເວລາ ຕາມການການດົ

ຂອງກະຊວງ ວທິະຍາສາດ ແລະ ເຕັກໂນໂລຊ.ີ

ມາດຕາ 35 (ປບັປງຸ). ສານວນຄາຮອ້ງຂຈດົທະບຽນແຫຼງ່ ເນດີ

ສານວນຄາຮອ້ງຂຈດົທະບຽນ ແຫຼງ່ກາເນດີ ປະກອບດວ້ຍເອກະສານ ດ ັງ່ນີ:້

1. ຄາຮອ້ງຂຈດົທະບຽນ ແຫ່ຼ ງຼກາເນດີ;

2. ໃບມອບສິດ ທ່ີບ ົ່ງບອກຊື່ ແລະ ທ່ີຢູ່ ຂອງຜູຕ້າງໜາ້ຕນົ ຢູ່ ສປປ ລາວ ໃນກ

ລະນີ ທ່ີຍື່ ນຄາຮອ້ງຂຜາ່ນຜູຕ້າງໜາ້;

3. ຮບູຂອງແຫຼງ່ກາເນດີ ທ່ີຈະແຈງ້;

4. ບດົລາຍງານ ກຽ່ວກບັຂງົເຂດພມູສາດ ທ່ີຈະນາໃຊເ້ປັນແຫຼງ່ກາເນດີ;

5. ສນິຄາ້ ທ່ີກຽ່ວຂອ້ງກບັແຫຼງ່ກາເນດີ ແລະ ວທີິການກວດກາທ່ີຈະນາໃຊ;້

6. ບດົລາຍງານ ກຽ່ວກບັ ຈດຸເດ່ນັຂອງແຫຼງ່ກາເນດີ ຊຶ່ ງຜູຮ້ອ້ງຂສະເໜີໃຫເ້ປັນແຫຼງ່

ກາເນດີ ແລະ ຫຼກັຖານ ເພ່ືອສະໜບັສະໜນູບດົລາຍງານນ ັນ້;

7. ຫຼກັຖານຢັງ້ຢືນການປກົປ້ອງແຫຼງ່ກາເນດີ ຢູໃ່ນປະເທດຕ ົນ້ກາເນດີ ໃນກະນທ່ີີຄາ

ຮອ້ງຂຈດົທະບຽນນ ັນ້ ໄດອ້ີງໃສກ່ານປກົປ້ອງຢູຕ່າ່ງປະເທດ;

8. ໃບຮບັເງນິຄາ່ທານຽມ.

ສານວນຄາຮອ້ງ ຂຈດົທະບຽນແຫຼງ່ກາເນດີແຕລ່ະຊຸດ ສາມາດໃຊໄ້ດສ້ະເພາະແຕແ່ຫຼງ່

ກາເນດີ ໜ່ຶງອນັເທ່ົານ ັນ້.

ກະຊວງ ວທິະຍາສາດ ແລະ ເຕັກໂນໂລຊີ ຈະຮບັຄາຮອ້ງຂ ແລະ ໃຫວ້ນັທີທ່ີຍື່ ນຄາ

ຮອ້ງຂ ຊຶ່ ງຢາ່ງໜອ້ຍ ຕອ້ງປະກອບດວ້ຍ:

- ຊື່ , ທ່ີຢູ່ ແລະ ສນັຊາດ ຂອງຜູຮ້ອ້ງຂ;

- ຮບູຂອງແຫຼງ່ກາເນດີ;

- ບດົລາຍງານ ກຽ່ວກບັຂງົເຂດພມູສາດ ທ່ີຈະນາໃຊເ້ປັນແຫຼງ່ກາເນດີ;

- ສນິຄາ້ທ່ີກຽ່ວຂອ້ງກບັແຫຼງ່ກາເນດີ;

- ຄາ່ທານຽມ ຕາມລະບຽບການ.

ຖາ້ບກຸຄນົ, ນຕິບິກຸຄນົ ຫືຼ ການຈດັຕ ັງ້ ຫາກຕອ້ງການຈດົທະບຽນແຫຼງ່ກາເນດີ ຕອ້ງ

ຕອບສະໜອງທກຸເງ ື່ອນໄຂທ່ີການດົໄວໃ້ຫຄ້ບົຖວ້ນ ພາຍໃນໄລຍະເວລາ ຕາມການການດົຂອງ

ກະຊວງ ວທິະຍາສາດ ແລະ ເຕັກໂນໂລຊ.ີ

21

ມາດຕາ 36 (ປບັປງຸ). ການສະໜອງຂມ້ນູເພ່ີມເຕມີ

ໃນກລະນີ ທ່ີມກີານຍື່ ນຄາຮອ້ງຂຈດົທະບຽນຢູຕ່າ່ງປະເທດ ແລະ ຄາຮອ້ງຂດ ັງ່ກາ່ວ ປະ

ກອບດວ້ຍເນືອ້ໃນອນັດຽວກນັ, ເປັນບາງສວ່ນ ຫືຼ ທງັໝດົ ທ່ີຄກືນັກບັຄາຮອ້ງຂທ່ີໄດຍ້ື່ ນຢູ່ ສປປ

ລາວ ນ ັນ້ ຜູຮ້ອ້ງຂຈະເປີດເຜີຍການຂຈດົທະບຽນກອ່ນໜາ້ນ ັນ້ກໄດ.້

ກະຊວງ ວທິະຍາສາດ ແລະ ເຕັກໂນໂລຊີ ອາດສະເໜີໃຫຜູ້ຮ້ອ້ງຂ ຫືຼ ຜູຮ້ອ້ງຂອາດ

ສະໜອງເອກະສານທ່ີກຽ່ວຂອ້ງດວ້ຍຕນົເອງ ໂດຍສະເພາະຜນົຂອງການຄ ົນ້ຫາ ຫືຼ ບດົລາຍງານ

ການກວດສອບ ຫືຼ ສາເນົາສດິທິບດັ ຫືຼ ອະນສຸິດທິບດັ ຫືຼ ໃບຢັງ້ຢືນການຈດົທະບຽນ ຊບັສິນ

ອດຸສາຫະກາ ທ່ີອອກໃຫຢູ້ຕ່າ່ງປະເທດກໄດ.້

ມາດຕາ 37 (ໃໝ)່. ພາສາທ່ີໃຊສ້າລບັການປະກອບສານວນຄາຮອ້ງຂ

ສານວນຄາຮອ້ງຂຈດົທະບຽນຊບັສນິອດຸສາຫະກາ ແລະ ເອກະສານຄດັຕິດອື່ ນໆ ສາມາດ

ເຮັດເປັນພາສາລາວ ຫືຼ ອງັກດິກໄດ.້ ຖາ້ວາ່ຄາຮອ້ງຂ ຫືຼ ເອກະສານ ທ່ີໄດເ້ຮັດເປັນພາສາອງັກດິ

ນ ັນ້ ຜູຮ້ອ້ງຂຍງັຕອ້ງຍື່ ນສະບບັແປເປັນພາສາລາວ ໂດຍໄດຮ້ບັການຢັງ້ຢືນຄວາມຖກືຕອ້ງ ພາຍໃນ

ເກົາ້ສບິວນັ ຫຼງັຈາກວນັໄດຍ້ື່ ນຄາຮອ້ງຂ.

ມາດຕາ 38 (ປບັປງຸ). ການກວດສອບສານວນຄາຮອ້ງຂຈດົທະບຽນຊບັສິນອດຸສາຫະກາເບືອ້ງຕ ົນ້

ກະຊວງ ວທິະຍາສາດ ແລະ ເຕັກໂນໂລຊີ ຈະດາເນນີການກວດສອບເບືອ້ງຕ ົນ້ທກຸຄາ

ຮອ້ງຂຈດົທະບຽນ ຊບັສິນອດຸສາຫະກາ ເພ່ືອຮບັປະກນັວາ່ຄາຮອ້ງຂນ ັນ້ ຄບົຖວ້ນຖກືຕອ້ງຕາມ

ແບບຟອມ ແລະ ໄດຈ້າ່ຍຄາ່ທານຽມແລວ້. ກະຊວງ ວທິະຍາສາດ ແລະ ເຕັກໂນໂລຊີ ຈະແຈງ້

ໃຫຜູ້ຮ້ອ້ງຂຮູວ້າ່ ຄາຮອ້ງຂນ ັນ້ພຽງພ ພທ່ີຈະໄດຮ້ບັວນັທີທ່ີຍື່ ນຄາຮອ້ງຂແລວ້.

ຖາ້ເຫັນວາ່ຄາຮອ້ງຂນ ັນ້ ຫາກບ່ຄບົຖວ້ນ ຫືຼ ບ່ຖກືຕອ້ງ ກະຊວງ ວທິະຍາສາດ ແລະ

ເຕັກໂນໂລຊີ ກຈະແຈງ້ໃຫຜູ້ຍ້ື່ ນຄາຮອ້ງຂ ເພ່ືອແກໄ້ຂ ພາຍໃນ ຫກົສບິວນັ ນບັແຕວ່ນັອອກແຈງ້

ການ ເປັນຕ ົນ້ໄປ.

ມາດຕາ 39. ການພິມເຜີຍແຜ່ ຄາຮອ້ງຂຈດົທະບຽນຊບັສິນອດຸສາຫະກາ

ພາຍຫຼງັ ກະຊວງ ວທິະຍາສາດ ແລະ ເຕັກໂນໂລຊີ ໄດດ້າເນນີການກວດສອບເບືອ້ງຕ ົນ້

ສານວນຄາຮອ້ງຂຈດົທະບຽນ ການປະດດິສາ້ງ ຫືຼ ສິ່ ງປະດດິ ສາເລັດແລວ້ ກຈະຈດັພິມເຜີຍແຜ່

ລງົໃນຈດົໝາຍເຫດທາງລດັຖະການ ກຽ່ວກບັ ຊບັສິນອດຸສາຫະກາ ໃນເດອືນທີສບິເກົາ້ ນບັແຕວ່ນັ

ຍື່ ນຄາຮອ້ງຂ ຫືຼ ວນັບລິຸມະສດິ ເປັນຕ ົນ້ໄປ.

ມາດຕາ 40. ການກວດສອບເນືອ້ໃນ ຂອງສານວນຄາຮອ້ງຂຈດົທະບຽນຊບັສິນອດຸສາຫະກາ

ພາຍຫຼງັ ກະຊວງ ວທິະຍາສາດ ແລະ ເຕັກໂນໂລຊີ ໄດດ້າເນນີການກວດສອບເບືອ້ງຕ ົນ້

ສານວນຄາຮອ້ງຂຈດົທະບຽນສາເລັດແລວ້ ກຈະດາເນນີການກວດສອບເນືອ້ໃນ ຂອງສານວນຄາ

22

ຮອ້ງຂຈດົທະບຽນ ການປະດດິສາ້ງ, ສິ່ ງປະດດິ, ແບບອດຸສາຫະກາ, ເຄື່ ອງໝາຍການຄ້າ້ ແລະ

ແຫຼງ່ກາເນດີ.

ສາລບັ ສານວນຄາຮອ້ງຂຈດົທະບຽນແບບຜງັວງົຈອນລວມ ຈະບ່ໄດກ້ວດສອບເນືອ້ໃນ.

ມາດຕາ 41 (ປບັປງຸ). ການສະເໜີໃຫກ້ວດສອບເນືອ້ໃນ ຂອງສານວນຄາຮອ້ງຂຈດົທະບຽນຊບັສິນ

ອດຸສາຫະກາ

ຄາຮອ້ງຂຮບັສິດທິບດັ ຈະຖກືກວດສອບເນືອ້ໃນ ເພ່ືອການດົໃຫ້ ມຄີວາມສອດຄອ່ງ

ກບັເງ ື່ອນໄຂຂຮບັສດິທິບດັ ຫືຼ ອະນສຸດິທິບດັ ຕາມທ່ີໄດກ້ານດົໄວໃ້ນກດົໝາຍສະບບັນີ.້ ການກວດ

ສອບເນືອ້ໃນຈະອງີໃສກ່ານຄ ົນ້ຫາຄວາມຮູດ້າ້ນເຕັກນກິທ່ີມຢີູ.່ ໃນກລະນີ ທ່ີຄາຮອ້ງຂໄດເ້ຮັດການ

ຄ ົນ້ຫາ ຫືຼ ກວດສອບໂດຍອງົການອື່ ນມາກອ່ນແລວ້ ຜູຮ້ອ້ງຂສາມາດສະໜອງສາເນົາ ຂອງບດົ

ລາຍງານ ຈາກອງົການດ ັງ່ກາ່ວ ແລະ ສະເໜີໃຫກ້ະຊວງ ວທິະຍາສາດ ແລະ ເຕັກໂນໂລຊີ ພິຈາ

ລະນາຮບັຮອງເອົາ ແທນທ່ີຈະດາເນນີການຄ ົນ້ຫາ ຢູ່ ສປປ ລາວ.

ໃນກລະນີ ທ່ີຜູຍ້ື່ ນຄາຮອ້ງຂ ບ່ສາມາດຕອບສະໜອງບດົລາຍງານ ຜນົຂອງການກວດ

ສອບເນືອ້ໃນ ຂອງການປະດດິສາ້ງ ຫືຼ ສິ່ ງປະດດິ ທ່ີກຽ່ວຂອ້ງກບັຄາຮອ້ງຂ ທ່ີກາລງັຂຈດົທະບຽນ

ຢູນ່ ັນ້ ຜູຮ້ອ້ງຂສາມາດສະເໜີໃຫ້ ກະຊວງ ວທິະຍາສາດ ແລະ ເຕັກໂນໂລຊີ ກວດສອບເນືອ້ໃນ

ສານວນຄາ ຮອ້ງຂດ ັງ່ກາ່ວ. ກະຊວງ ວທິະຍາສາດ ແລະ ເຕັກໂນໂລຊີ ຈະດາເນນີການກວດ

ສອບເນືອ້ໃນ ໃນໄລຍະເວລາ ສາມສບິສອງເດອືນ ສາລບັການປະດດິສາ້ງ ແລະ ສບິສອງເດອືນ

ສາລບັສິ່ ງປະດດິ ໂດຍນບັແຕວ່ນັຍື່ ນຄາຮອ້ງຂ ຫືຼ ວນັບລິຸມະສິດ ເປັນຕ ົນ້ໄປ. ການໃຊຈ້າ່ຍຕາ່ງໆ

ໃນການສະເໜີໃຫກ້ວດສອບເນືອ້ໃນ ຂອງສານວນຄາຮອ້ງຂຈດົທະບຽນ ການປະດດິສາ້ງ ຫືຼ ສິ່ ງ

ປະດດິນ ັນ້ ຈະຕກົເປັນພາລະຂອງຜູຮ້ອ້ງຂ.

ສາລບັການຂຈດົທະບຽນແບບອດຸສາຫະກາ, ເຄື່ ອງໝາຍການຄາ້ ແລະ ແຫຼງ່ກາເນດີ ຈະ

ບ່ມກີານສະເໜີໃຫກ້ວດສອບເນື້ອຶໃນ.

ມາດຕາ 42 (ໃໝ)່. ການດດັແກ້ ແລະ ແຍກຄາຮອ້ງຂ

ໃນໄລຍະພິຈາລະນາຄາຮອ້ງຂ ກອ່ນກະຊວງ ວທິະຍາສາດ ແລະ ເຕັກໂນໂລຊີ ຈະ

ອອກໃບຢັງ້ຢືນນ ັນ້ ຜູຮ້ອ້ງຂສາມາດດດັແກ້ ຫືຼ ແຍກຄາຮອ້ງຂໄດທ້ກຸເວລາ ຕາມວທີິການ ດ ັງ່ນີ:້

1. ດດັແກຄ້າຮອ້ງຂໂດຍ ບ່ເສັຍຄາ່ທານຽມ;

2. ແຍກຄາຮອ້ງຂ ເປັນສອງ ຫືຼ ຫຼາຍຄາຮອ້ງຂ ຫືຼ ຍ່ນືຄາຮອ້ງຂຄືນໃໝ່ ໂດຍມີ

ການດດັແກ້ ຫືຼ ບ່ດດັແກ້ ແຕຕ່ອ້ງປະຕບິດັພາຍຫຼງັ ທ່ີໄດຈ້າ່ຍຄາ່ທານຽມແລວ້;

3. ຍື່ ນຄາຮອ້ງຂຄືນໃໝ່ ກຽ່ວກບັການປ່ຽນຮບູແບບ ຂອງການຂປກົປ້ອງ ແຕຕ່ອ້ງ

ຍື່ ນພາຍຫຼງັ ທ່ີໄດຈ້າ່ຍຄາ່ທານຽມແລວ້.

ການດດັແກ້ ຕາມທ່ີໄດກ້ານດົໄວໃ້ນ ຂ້ 1 ຂອງວກັ 1 ຂອງມາດຕານີ້ ຈະຕອ້ງ:

23

1. ບ່ເປັນການໃຊຂ້ມ້ນູຂາ່ວສານໃໝດ່າ້ນເຕັກນກິ ທ່ີບ່ໄດອ້າ້ງອງີໃນຄາຮອ້ງຂສະບບັ

ຕ ົນ້ ໃນການ ຄາຮອ້ງຂຄນືໃໝ່ ເພ່ືອຮບັສິດທິບດັ, ອະນສຸິດທິບດັ ຫືຼ ຈດົທະ

ບຽນແບບຜງັວງົຈອນລວມ;

2. ບ່ປ່ຽນແປງຮບູຊງົທ່ີສາຄນັ ຂອງແບບອດຸສາຫະກາ ຫືຼ ບ່ປ່ຽນແປງທາດແທອ້ນັ

ສາຄນັ ຂອງເຄື່ ອງໝາຍ ຫືຼ ຂອງແຫຼງ່ກາເນດີໃດໜ່ຶງ.

ໃນກລະນີ ທ່ີຄາຮອ້ງຂຖກືແຍກ ຫືຼ ນາມາຍື່ ນໃໝ່ ດ ັງ່ໄດກ້ານດົໄວໃ້ນ ຂ້ 2 ຫືຼ ຂ້ 3

ຂອງວກັ 1 ຂອງມາດຕານີ້ ຄາຮອ້ງຂເຫ່ົຼານ ັນ້ ຕອ້ງໄດຮ້ບັວນັທີທ່ີຍື່ ນຄາຮອ້ງຂ ແລະ ວນັບລິຸມະ

ສດິ ຕາມທ່ີໄດກ້ານດົໄວໃ້ນລະບຽບການ.

ມາດຕາ 43 (ປບັປງຸ). ສານວນຄາຮອ້ງຂຈດົທະບຽນຊບັສນິອດຸສາຫະກາ ທ່ີບ່ນາມາພິຈາລະນາ

ສານວນຄາຮອ້ງຂຈດົທະບຽນຊບັສິນອດຸສາຫະກາ ທ່ີບ່ນາມາພິຈາລະນາ ມດີ ັງ່ນີ:້

1. ສານວນຄາຮອ້ງຂ ບ່ຄບົຖວ້ນ;

2. ຊບັສນິອດຸສາຫະກາ ບ່ມເີງ ື່ອນໄຂຈະໄດຮ້ບັການປກົປ້ອງ;

3. ຜູຍ້ື່ ນສານວນຄາຮອ້ງຂ ບ່ມສີດິຂຈດົທະບຽນ;

4. ຜູຍ້ື່ ນສານວນຄາຮອ້ງຂ ບ່ໄດຈ້າ່ຍຄາ່ທານຽມສາລບັ ຄາຮອ້ງຂ ຫືຼ ການຮກັສາ

ອາຍກຸານປກົປ້ອງ;

5. ຜູຍ້ື່ ນສານວນຄາຮອ້ງຂ ບ່ໄດສ້ະເໜີໃຫກ້ວດສອບເນືອ້ໃນ ຂອງສານວນຄາຮອ້ງຂ

ຈດົທະບຽນການປະດດິສາ້ງ ຫືຼ ສິ່ ງປະດດິ ໃນໄລຍະເວລາທ່ີໄດກ້ານດົໄວໃ້ນ ມາດ

ຕາ 41 ຂອງກດົໝາຍສະບບັນີ້ ແລະ ຜູຮ້ອ້ງຂບ່ດດັແກຈ້ດຸບກົຜອ່ງເທິງນີ້ ພາຍ

ໃນໄລຍະເວລາ ຕາມການການດົ ຂອງກະຊວງ ວທິະຍາສາດ ແລະ ເຕັກໂນໂລຊ.ີ

ມາດຕາ 44 (ປບັປງຸ). ການຈດົທະບຽນ

ພາຍຫຼງັການກວດສອບ ແລະ ພິຈາລະນາ ສານວນຄາຮອ້ງຂຈດົທະບຽນຊບັສິນອດຸສາ

ຫະກາ ທ່ີເຫັນວາ່ຖກືຕອ້ງຕາມເງື່ອນໄຂ ທ່ີໄດກ້ານດົໄວໃ້ນກດົໝາຍສະບບັນີ້ ກະຊວງ ວທິະຍາ

ສາດ ແລະ ເຕັກໂນໂລຊີ ຈະອອກ ສດິທິບດັ, ອະນສຸດິທິບດັ ຫືຼ ໃບຢັງ້ຢືນການຈດົທະບຽນຊບັສນິ

ອດຸສາຫະກາ ໃຫຜູ້ຮ້ອ້ງຂ, ບນັທຶກລງົໃນປ້ຶມບນັທຶກການຈດົທະບຽນ ແລະ ພິມເຜີຍແຜຜ່ນົຂອງ

ການຈດົທະບຽນ ດ ັງ່ກາ່ວ ລງົໃນຈດົໝາຍເຫດທາງລດັຖະການ ກຽ່ວກບັ ຊບັສນິອດຸສາຫະກາ.

ເມ ື່ອມກີານຈດົທະບຽນ ແບບອດຸສາຫະກາ, ເຄື່ ອງໝາຍການຄາ້ ຫືຼ ແຫຼງ່ ເນດີໃດໜ່ຶງ

ແລວ້ ບກຸຄນົທີສາມທ່ີສນົໃຈ ສາມາດສະເໜີຮອ້ງຂຄດັຄາ້ນ ຫືຼ ຍກົເລີກ ກຽ່ວກບັການຈດົທະບຽນ

ດ ັງ່ກາ່ວ ພາຍໃນການດົເວລາ ຫາ້ປີ ນບັແຕວ່ນັພິມເຜີຍແຜ່ ໃນຈດົໝາຍເຫດທາງລດັຖະການ ເປັນ

ຕ ົນ້ໄປ.

24

ມາດຕາ 45 (ປບັປງຸ). ການສິ້ນສດຸສິດໃນຊບັສິນອດຸສາຫະກາ

ສິດທິບດັ, ອະນສຸິດທິບດັ ແລະ ການຈດົທະບຽນຊບັສິນອດຸສາຫະກາອື່ ນ ຈະສິນ້ສດຸລງົ

ໃນກລະນີ ດ ັງ່ນີ:້

1. ອາຍກຸານປກົປ້ອງໄດສ້ິນ້ສດຸລງົ;

2. ເຈົາ້ຂອງຊບັສິນອດສຸາຫະກາ ບ່ຕ່ອາຍຸ ການຈດົທະບຽນ ແລະ ບ່ຈາ່ຍຄາ່ທານຽມ

ຕາມລະບຽບການ. ບ່ວາ່ໃນກລະນໃີດ ສດິດ ັງ່ກາ່ວ ຈະສິ້ນສດຸລງົໃນວນັສດຸທາ້ຍ

ຂອງໄລຍະການປກົປ້ອງໝດົອາຍຸ ແລະ ໃນວນັສດຸທາ້ຍ ຂອງຄາ່ທານຽມທ່ີໄດ້

ຈາ່ຍແລວ້;

3. ສດິທິບດັ, ອະນສຸດິທິບດັ ຫືຼ ການຈດົທະບຽນ ເປັນໂມຄະ ຖາ້ພບົເຫັນວາ່ ເງ ື່ອນ

ໄຂເພ່ືອຂປກົປ້ອງຢາ່ງໜ່ຶງ ຫືຼ ຫຼາຍຢາ່ງ ບ່ຄບົຖວ້ນ; ໃນກລະນກີານພບົເຫັນ

ພຽງແຕສ່ວ່ນໃດສວ່ນໜ່ຶງ ຂອງຊບັສນິອດຸສາຫະກາ ບ່ຖກືຕອ້ງຕາມເງື່ອນໄຂ ກ

ຈະເປັນໂມຄະແຕສ່ະເພາະສວ່ນນ ັນ້ ໂດຍນບັແຕວ່ນັອອກ ສດິທິບດັ, ອະນສຸດິທິ

ບດັ ຫືຼ ໃບຢັງ້ຢືນການຈດົທະບຽນ ເປັນຕ ົນ້ໄປ;

4. ສດິໃນຊບັສິນອດຸສາຫະກາ ສາລບັການບ່ສະແຫວງຫາຜນົປະໂຫຍດທາງການຄາ້

ຈະສີ້ນສດຸລງົ ຕາມຄາຕດັສນິຂອງສານ ທ່ີໃຊໄ້ດຢ້າ່ງເດັດຂາດແລວ້.

ໝວດທີ 4

ເຈົາ້ຂອງສດິໃນຊບັສນິອດຸສາຫະກາ

ມາດຕາ 46 (ປບັປງຸ). ເຈົ້າຂອງຊບັສິນອດຸສາຫະ

ພາຍຫຼງັ ທ່ີໄດຮ້ບັ ສດິທິບດັ, ອະນສຸດິທິບດັ ຫືຼ ການຈດົທະບຽນ ຢາ່ງຖກືຕອ້ງຕາມກດົ

ໝາຍແລວ້ ຜູຮ້ອ້ງຂຈະກາຍເປັນເຈົາ້ຂອງຊບັສນິອດຸສາຫະກາ.

ໃນກລະນີ ທ່ີມກີານວາ່ຈາ້ງໃຫປ້ະດດິສາ້ງ ຫືຼ ອອກແບບຊບັສນິອດຸສາຫະການ ັນ້ ສດິໃນ

ຊບັສນິອດຸສາຫະກາດ ັງ່ກາ່ວ ແມນ່ເປັນຂອງຜູວ້າ່ຈາ້ງ ເວັ້ນເສັຍແຕມ່ກີານຕກົລງົກນັໄວຢ້າ່ງອື່ ນ.

ມາດຕາ 47 (ປບັປງຸ). ສິດ ຂອງເຈົາ້ຂອງຊບັສິນອດຸສາຫະກາ

ເຈົາ້ຂອງຊບັສິນອດຸສາຫະກາ ມສີິດດ ັງ່ນີ:້

1. ໄດຮ້ບັປະໂຫຍດ ທ່ີໄດມ້າຈາກການສະແຫວງຫາຜນົປະໂຫຍດຂອງຊບັສິນອດຸສາ

ຫະກາ;

2. ໂອນສດິທງັໝດົ ຫືຼ ສວ່ນໃດສວ່ນໜ່ຶງ ໃຫຜູ້ອ້ື່ ນ ດວ້ຍການຂາຍ, ແລກປ່ຽນ, ໃຫ້

ເຊ່ົາ ຫືຼ ມອບ;

3. ອະນຍຸາດໃຫບ້ກຸຄນົອື່ ນ ສະແຫວງຫາຜນົປະໂຫຍດ ທງັໝດົ ຫືຼ ສວ່ນໃດສວ່ນ

ໜ່ຶງ ໃນຊບັສິນອດຸສາຫະກາຂອງຕນົ;

25

4. ມອບການສບືທອດ ແລະ ໂອນກາມະສິດ ຊບັສນິອດຸສາຫະກາ ຂອງຕນົໃຫຜູ້້

ອື່ ນ;

5. ປກົປ້ອງຊບັສນິອດຸສາຫະກາຂອງຕນົ ຕາມລະບຽບກດົໝາຍ ຈາກການລະເມດີ

ຂອງຜູອ້ື່ ນ.

ໝວດທີ 5

ອາຍກຸານປກົປ້ອງ ຊບັສນິອດຸສາຫະກາ

ມາດຕາ 48. ອາຍກຸານປກົປ້ອງ ສດິທິບດັ

ອາຍກຸານ ຂອງສິດທິບດັ ມກີານດົ ຊາວປີ ນບັແຕວ່ນັຍື່ ນຄາຮອ້ງຂຮບັເປັນຕ ົນ້ໄປ.

ເພ່ືອຮກັສາອາຍກຸານປກົປ້ອງນ ັນ້ ເຈົາ້ຂອງສດິທິບດັ ຕອ້ງຈາ່ຍຄາ່ທານຽມລວ່ງໜາ້ ແຕ່

ລະປີ.

ມາດຕາ 49. ອາຍກຸານປກົປ້ອງ ອະນສຸດິທິບດັ

ອາຍກຸານ ຂອງອະນສຸດິທິບດັ ມກີານດົ ສິບປີ ນບັແຕວ່ນັຍື່ ນຄາຮອ້ງຂຮບັເປັນຕ ົນ້ໄປ.

ເພ່ືອຮກັສາອາຍກຸານປກົປ້ອງນ ັນ້ ເຈົາ້ຂອງອະນສຸດິທິບດັ ຕອ້ງຈາ່ຍຄາ່ທານຽມລວ່ງໜາ້

ແຕລ່ະປີ.

ມາດຕາ 50. ອາຍກຸານປກົປ້ອງ ແບບອດຸສາຫະກາ

ອາຍກຸານ ຂອງການປກົ ງແບບອດຸສາຫະກາ ມກີານດົ ສບິຫາ້ປີ ນບັແຕວ່ນັຍື່ ນຄາ

ຮອ້ງຂຈດົທະບຽນເປັນຕ ົນ້ໄປ.

ເພ່ືອຮກັສາອາຍກຸານປກົປ້ອງນ ັນ້ ເຈົ້າຂອງແບບອດຸສາຫະກາ ຕອ້ງຈາ່ຍຄາ່ທານຽມລວ່ງ

ໜາ້ເທ່ືອລະ ຫາ້ປີ.

ມາດຕາ 51 (ປບັປງຸ). ອາຍກຸານປກົປ້ອງ ເຄື່ ອງໝາຍການຄາ້

ອາຍກຸານ ຂອງການປກົ ເຄື່ ອງໝາຍການຄາ້ ມກີານດົ ສບິປີ ນບັແຕວ່ນັຈດົທະບຽນ

ເປັນຕ ົນ້ໄປ, ເມ ື່ອຄບົການດົແລວ້ ສາມາດຕ່ອາຍຸ ເທ່ືອລະ ສບິປີ ໄດຕ້ະຫຼອດໄປ.

ເພ່ືອຮກັສາອາຍກຸານປກົປ້ອງນ ັນ້ ເຈົາ້ຂອງເຄື່ ອງໝາຍການຄາ້ ຕອ້ງຈາ່ຍຄາ່ທານຽມລວ່ງ

ໜາ້ເທ່ືອລະ ສບິປີ.

ມາດຕາ 52. ອາຍກຸານປກົປ້ອງ ແບບຜງັວງົຈອນລວມ

ອາຍກຸານ ຂອງການປກົປ້ອງແບບຜງັວງົຈອນລວມ ມກີານດົ ສບິສອງປີ ນບັແຕວ່ນັຍື່ ນ

ຄາຮອ້ງ ຂຈດົທະບຽນເປັນຕ ົນ້ໄປ.

26

ເພ່ືອຮກັສາອາຍກຸານປກົປ້ອງນ ັນ້ ເຈົາ້ຂອງແບບຜງັວງົຈອນລວມ ຕອ້ງຈາ່ຍຄາ່ທານຽມ

ລວ່ງໜາ້ ແຕລ່ະປີ.

ມາດຕາ 53. ອາຍກຸານປກົປ້ອງ ແຫຼງ່ກາເນດີ

ອາຍກຸານ ຂອງການປກົປ້ອງແຫຼງ່ກາເນດີ ມຕີະຫຼອດໄປ ນບັແຕວ່ນັໄດຮ້ບັໃບຢັງ້ຢືນ

ການຈດົທະບຽນເປັນຕ ົນ້ໄປ ແລະ ຈາ່ຍຄາ່ທານຽມເທ່ືອດຽວ.

ມາດຕາ 54. ອາຍກຸານປກົປ້ອງຄວາມລບັທາງການຄາ້

ອາຍກຸານ ຂອງການປກົປ້ອງຄວາມລບັທາງການຄາ້ ມຕີະຫຼອດໄປ ຈນົກວາ່ຄວາມລບັ

ທາງການຄາ້ຈະຖກືເປີດເຜີຍ.

ໝວດທີ 6

ສດິ ແລະ ພນັທະ ຂອງເຈົາ້ຂອງຊບັສນິອດຸສາຫະກາ

ມາດຕາ 55 (ປບັປງຸ). ສິດຂອງເຈົາ້ຂອງ ສດິທິບດັ ແລະ ອະນສຸດິທິບດັ

ເຈົາ້ຂອງສດິທິບດັ ມສີິດດ ັງ່ນີ:້

1. ໃນກລະນີ ທ່ີສດິທິບດັ ກຽ່ວຂອ້ງກບັຜະລິດຕະພນັ:

1.1.ສດິປ້ອງກນັ ບ່ໃຫບ້ກຸຄນົອື່ ນຜະລິດ, ນາເຂ້ົາ, ສະເໜີຂາຍ, ຂາຍ ຫືຼ ນາໃຊ້

ຜະລິດຕະພນັ ທ່ີໄດຮ້ບັສິດທິບດັແລວ້ ໂດຍບ່ໄດຮ້ບັອະນຍຸາດຈາກເຈົາ້ຂອງ;

1.2.ສດິປ້ອງກນັ ບ່ໃຫບ້ກຸຄນົອື່ ນ ເກບັຮກັສາຜະລິດຕະພນັດ ັງ່ກາ່ວ ເພ່ືອສະເໜີ

ຂາຍ, ຂາຍ ຫືຼ ນາໃຊ້ ໂດຍບ່ໄດຮ້ບັອະນຍຸາດຈາກເຈົ້າຂອງ.

2. ໃນກລະນີ ທ່ີສດິທິບດັ ກຽ່ວຂອ້ງກບັຂະບວນການຜະລິດ:

2.1 ສດິປ້ອງກນັ ບ່ໃຫບ້ກຸຄນົອື່ ນ ນາໃຊຂ້ະບວນການຜະລິດດ ັງ່ກາ່ວ ໂດຍບ່ໄດ້

ຮບັອະນຍຸາດຈາກເຈົາ້ຂອງ;

2.2 ສດິປ້ອງກນັ ບ່ໃຫບ້ກຸຄນົອື່ ນດາເນນີການໃດໆ ຕາມທ່ີໄດກ້ານດົໄວໃ້ນ ຂ້ 1

ຂອງມາດຕານີ້ ຕ່ຜະລິດຕະພນັທ່ີເກດີໂດຍກງົ ຈາກຂະບວນການຜະລິດ ທ່ີ

ໄດຮ້ບັສິດທິບດັແລວ້ ໂດຍບ່ໄດຮ້ບັອະນຍຸາດຈາກເຈົາ້ຂອງ.

3. ອະນຍຸາດໃຫ້ ບກຸຄນົ, ນຕິບິກຸຄນົ ຫືຼ ການຈດັຕ ັງ້ ທ່ີບ່ແມນ່ເຈົາ້ຂອງສິດທິບດັ

ດາເນນີການໃດໜ່ຶງ ຕາມທ່ີໄດກ້ານດົໄວໃ້ນ ຂ້ 1 ແລະ ຂ້ 2 ຂອງມາດຕານີ້ ຢູ່

ສປປ ລາວ;

4. ປກົປ້ອງຜນົປະໂຫຍດຂອງຕນົ ຕາມລະບຽບກດົໝາຍ ຈາກການລະເມດີຂອງຜູ້

ອື່ ນ ເຊ່ັນ ສດິໃນການຮອ້ງຟ້ອງ, ສດິໃນການໄດຮ້ບັການຊດົເຊຍີ ຈາກຄວາມ

ເສັຍຫາຍ ທ່ີຜູອ້ື່ ນໄດກ່້ຂຶນ້;

27

5. ປ້ອງກນັ ບ່ໃຫຜູ້ອ້ື່ ນສະແຫວງຫາຜນົປະໂຫຍດຈາກການປະດດິສາ້ງ ທ່ີໄດຮ້ບັສິດ

ທິບດັແລວ້, ສາມາດດາເນນີການຮອ້ງຟ້ອງໄດ້ ພາຍຫຼງັໄດຮ້ບັສິດທິບດັແລວ້ ຕ່

ການລະເມດີທ່ີເກດີຂຶນ້ໃນຂະນະທ່ີຄາຮອ້ງຂ ຢູໃ່ນໄລຍະພິຈາລະນາ ແລະ ການ

ລະເມດີນ ັນ້ ໄດເ້ກດີຂຶນ້ ຫຼງັຈາກການພິມເຜີຍແຜຄ່າຮອ້ງ ຂຮບັສິດທິບດັ ຫືຼ ຖາ້

ຜູລ້ະເມດີ ໄດຮ້ບັແຈງ້ການ ກຽ່ວກບັຄາຮອ້ງຂຮບັສດິທິບດັ.

ສາລບັເຈົາ້ຂອງອະນສຸິດທິບດັ ມສີິດ ເຊ່ັນດຽວກນັກບັເຈົາ້ຂອງສດິທິບດັ.

ມາດຕາ 56 (ປບັປງຸ). ສິດຂອງເຈົາ້ຂອງແບບອດຸສາຫະກາ

ເຈົາ້ຂອງແບບອດຸສາຫະກາ ມສີດິປ້ອງກນັບກຸຄນົທີສາມ ບ່ໃຫຜ້ະລິດ, ຂາຍ ຫືຼ ນາເຂ້ົາ

ວດັຖຸ ທ່ີໃຊແ້ບບອດຸສາຫະກາ ຫືຼ ເປັນຮບູຊງົແບບອດຸສາຫະກາ ຊຶ່ ງເປັນການກາ່ຍແບບ ຫືຼ ການ

ລອກຮຽນແບບຂອງແບບອດຸສາຫະກາ ເພ່ືອຈດຸປະສງົທາງການຄາ້ ໂດຍບ່ໄດຮ້ບັອະນຍຸາດ ຈາກ

ເຈົາ້ຂອງ.

ບດົບນັຍດັໃນ ຂ້ 3, ຂ້ 4 ແລະ ຂ້ 5 ຂອງມາດຕາ 55 ຂອງກດົໝາຍສະບບັນີ້ ຈະ

ໄດຮ້ບັການປະຕິບດັເຊ່ັນດຽວກນັ ເຖງິວາ່ ການພິມເຜີຍແຜຈ່ະຖກືເລ່ືອນອອກໄປກຕາມ ການຮອ້ງ

ຟ້ອງຕ່ສານຈະບ່ເກດີຂຶນ້ ເວັ້ນເສັຍແຕຂ່ມ້ນູທ່ີກຽ່ວຂອ້ງ ໄດຖ້ກືແຈງ້ໃຫຜູ້ຖ້ກືຮອ້ງຟ້ອງຮູກ້ອ່ນໜາ້ນີ.້

ມາດຕາ 57 (ປບັປງຸ). ສິດຂອງເຈົາ້ຂອງເຄື່ ອງໝາຍການຄາ້

ເຈົາ້ຂອງເຄື່ ອງໝາຍການຄາ້ ມສີິດດ ັງ່ນີ:້

1. ປ້ອງກນັບ່ໃຫບ້ກຸຄນົທີສາມ ນາໃຊເ້ຄື່ ອງໝາຍການຄາ້, ເຄື່ ອງໝາຍບລິການ ທ່ີ

ຄກືນັ, ຄາ້ຍຄກືນັ ຫືຼ ກຽ່ວຂອ້ງກນັ ກບັ ສນິຄາ້ ຫືຼ ການບລິການ ຊຶ່ ງຄກືນັ,

ຄາ້ຍຄື ກນັ ຫືຼ ກຽ່ວຂອ້ງກນັ ເຄື່ ອງໝາຍການຄາ້ ຫືຼ ເຄື່ ອງໝາຍບລິການ ທ່ີຕນົ

ໄດຈ້ດົທະບຽນແລວ້ ຊຶ່ ງການນາໃຊ້ ອາດກ່ໃຫເ້ກດີຄວາມສບັສນົ. ການນາໃຊ້

ສນັຍາລກັທ່ີຄກືນັ ສາລບັສນິຄາ້ ຫືຼ ການບລິການທ່ີຄກືນັ ຈະຖກືສນັນຖິານວາ່

ເປັນການສາ້ງຄວາມສບັສນົ;

2. ປ້ອງກນັບ່ໃຫບ້ກຸຄນົທີສາມ ຂາຍ ຫືຼ ໂຄສະນາສນິຄາ້ ທ່ີຕິດເຄື່ ອງໝາຍ ຫືຼ

ການນາໃຊເ້ຄື່ ອງໝາຍ ກບັການບລິການ ແລະ ການນາເຂ້ົາ ຫືຼ ສ ົ່ງອອກສນິຄາ້

ທ່ີຕດິເຄື່ ອງໝາຍດ ັງ່ກາ່ວ.

3. ປກົປ້ອງຜນົປະໂຫຍດຂອງຕນົ ຕາມລະບຽບກດົໝາຍ ຈາກການລະເມດີຂອງຜູ້

ອື່ ນ ເຊ່ັນ ສດິໃນການຮອ້ງຟ້ອງ, ສດິໃນການໄດຮ້ບັການຊດົເຊຍີ ຈາກຄວາມ

ເສັຍຫາຍ ທ່ີຜູອ້ື່ ນໄດກ່້ຂຶນ້.

ສດິ ທ່ີໄດກ້ານດົໄວໃ້ນ ຂ້ 1 ແລະ ຂ້ 2 ຂອງມາດຕານີ້ ຕອ້ງບ່ສາ້ງຄວາມເສັຍຫາຍ ຕ່

ສດິທ່ີມກີອ່ນໜາ້ນີ.້

28

ສດິທ່ີໄດກ້ານດົໄວ້ ໃນຂາ້ງເທິງນີ້ ຈະນາມາປະຕບິດັເຊ່ັນດຽວກນັ ຕ່ເຄື່ ອງໝາຍທ່ີມຊີື່ ສຽງ

ແລະ ຊື່ ການຄາ້ ເຖງິວາ່ຈະໄດຈ້ດົທະບຽນ ຫືຼ ບ່ກຕາມ.

ມາດຕາ 58 (ປບັປງຸ). ສິດຂອງເຈົາ້ຂອງແບບຜງັວງົຈອນລວມ

ເຈົາ້ຂອງແບບຜງັວງົຈອນລວມ ມສີດິປ້ອງກນັຜູອ້ື່ ນ ທ່ີບ່ໄດຮ້ບັອະນຍຸາດ:

1. ຜະລິດຊາ້ ແບບຜງັວງົຈອນລວມທງັໝດົ ເຖງິວາ່ຈະບນັຈໄຸວ້ ໃນວງົຈອນລວມ

ຫືຼ ຢາ່ງອື່ ນກຕາມ;

2. ຜະລິດຊາ້ວງົຈອນລວມ ສວ່ນໃດ ສວ່ນໜ່ຶງ ເຖງິວາ່ຈະບນັຈຸ ໄວໃ້ນວງົຈອນລວມ

ຫືຼ ຢາ່ງອື່ ນກຕາມ ຍກົເວັ້ນການຜະລິດຊາ້ສວ່ນໃດ ສວ່ນໜ່ຶງ ທ່ີບ່ຈາເປັນຈະໃຫ້

ຖກືຕອ້ງ ຕາມເງື່ອນໄຂຂອງຕ ົນ້ສະບບັ ທ່ີໄດກ້ານດົໄວ້ ໃນ ຂ້ 1 ມາດຕາ 18

ຂອງກດົໝາຍສະບບັນີ;້

3. ນາເຂ້ົາ, ຂາຍ ຫືຼ ຈາໜາ່ຍ ແບບຜງັ ທ່ີໄດຮ້ບັການປກົປ້ອງ ຫືຼ ວງົຈອນລວມ

ຊຶ່ ງລວມເຂ້ົາກນັຢູໃ່ນແບບຜງັ ທ່ີໄດຮ້ບັການປກົປ້ອງ ເພ່ືອຈດຸປະສງົທາງການຄາ້;

4. ນາເຂ້ົາ, ຂາຍ ຫືຼ ຈາໜາ່ຍ ຊິນ້ສວ່ນທ່ີລວມເຂ້ົາກນັ ຫືຼ ວງົຈອນລວມ ຊຶ່ ງລວມ

ເຂ້ົາ ກນັໃນແບບຜງັ ທ່ີໄດຮ້ບັການປກົປ້ອງ ເພ່ືອຈດຸປະສງົທາງການຄາ້ ເມ ື່ອໃດ

ທ່ີວງົຈອນລວມ ຍງັບນັຈຜຸງັວງົຈອນລວມທ່ີຖກືຜະລິດ ຊາ້ຢາ່ງຜິດກດົໝາຍ.

ການດາເນນີການໃດໜ່ຶງ ກຽ່ວກບັວງົຈອນລວມ ທ່ີລວມເຂ້ົາກບັແບບຜງັ ທ່ີຜະລິດຊາ້ຢາ່ງ

ຜິດກດົໝາຍ ຫືຼ ຊິນ້ສວ່ນໃດໜ່ຶງ ທ່ີລວມເຂ້ົາກບັວງົຈອນລວມ ຊຶ່ ງຜູດ້າເນນີການ ຫືຼ ຜູສ້ ັ່ງໃຫ້

ດາເນນີການດ ັງ່ກາ່ວ ບ່ຮູ້ ແລະ ບ່ມຄີວາມສາມາດ ພຽງພທ່ີຈະຮູ້ ໃນເວລາໄດຮ້ບັວງົຈອນລວມ ຫືຼ

ຊິນ້ສວ່ນດ ັງ່ກາ່ວ ທ່ີລວມເຂ້ົາກບັວງົຈອນລວມນ ັນ້ ຊຶ່ ງລວມເຂ້ົາກບັແບບຜງັທ່ີໄດຜ້ະລິດຊາ້ຢາ່ງຜິດ

ກດົໝາຍ, ຖາ້ວາ່ພາຍຫຼງັໄລຍະທ່ີບກຸຄນົນ ັນ້ໄດຮ້ບັແຈງ້ວາ່ ແບບຜງັທ່ີໄດຜ້ະລິດຊາ້ນ ັນ້ ຜິດກດົ

ໝາຍ, ບກຸຄນົນ ັນ້ ອາດມກີານກະທາໃດໜ່ຶງ ທ່ີກຽ່ວຂອ້ງກບັສນິຄາ້ ຢູໃ່ນການຄອບຄອງຂອງຕນົ

ຫືຼ ສິນຄາ້ທ່ີໄດສ້ ັ່ງໄວແ້ລວ້ ກອ່ນໜາ້ນ ັນ້ ຈະບ່ຖວືາ່ເປັນການລະເມດີກດົໝາຍ, ແຕຜູ່ກ້ຽ່ວຕອ້ງຮບັ

ຜິດຊອບຈາ່ຍຄາ່ ພາກຫຼວງຢາ່ງສມົເຫດສມົຜນົ ໃຫແ້ກເ່ຈົາ້ຂອງສິດ ໃນມນູຄາ່ທ່ີໄດຕ້ກົລງົ ຕາມ

ການເຈລະຈາກນັ ເພ່ືອຂໃບອະນຍຸາດນາໃຊແ້ບບຜງັດ ັງ່ກາ່ວ.

ການຜະລິດຊາ້ ແບບຜງັວງົຈອນລວມ ເພ່ືອຈດຸປະສງົສາລບັການປະເມນີຜນົ, ການວິ

ເຄາະ, ການຄ ົນ້ຄວາ້ ຫືຼ ການສິດສອນສວ່ນຕວົນ ັນ້ ຈະບ່ຖວືາ່ເປັນການລະເມດີກດົໝາຍ.

ເຈົາ້ຂອງສິດ ຈະບ່ມສີດິ ກຽ່ວກບັ ແບບຜງັຕ ົນ້ສະບບັ ທ່ີຄກືນັ ຊຶ່ ງບກຸຄນົທີສາມໄດສ້າ້ງ

ຂຶນ້ ຢາ່ງເປັນເອກະລາດແລວ້.

ມາດຕາ 59 (ປບັປງຸ). ສິດຂອງເຈົາ້ຂອງທະບຽນແຫຼງ່ກາເນດີ

ເຈົາ້ຂອງທະບຽນແຫຼງ່ກາເນດີ ມສີິດດ ັງ່ນີ:້

1. ປ້ອງກນັບ່ໃຫຜູ້ອ້ື່ ນ ນາໃຊແ້ຫຼງ່ກາເນດີ ຕ່ສນິຄາ້ ຫືຼ ນາເອົາແຫຼງ່ກາເນດີເຂ້ົາໃນ

29

ເຄື່ ອງໝາຍການຄາ້ຂອງຕນົ ແລະ ປ້ອງກນັບ່ໃຫຜູ້ອ້ື່ ນ ຂາຍ, ໂຄສະນາ,

ເຂ້ົາ ຫືຼ ສ ົ່ງອອກ ສນິຄາ້ ທ່ີນາໃຊແ້ຫຼງ່ກາເນດີ ຫືຼ ນາເອົາແຫຼງ່ກາເນດີ ເຂ້ົາໃນ

ເຄື່ ອງໝາຍ ການຄາ້ດ ັງ່ກາ່ວ;

2. ຄດັຄາ້ນການນາໃຊແ້ຫຼງ່ກາເນດີ ໃນຂ້ 1 ເທິງນີ້ ທ່ີກຽ່ວຂອ້ງກບັ ເຫ້ົຼາແວັງ ຫືຼ

ເຫ້ົຼາຂາວ ເຖງິວາ່ການແປພາສາ ຫືຼ ການນາເອົາຄາສບັ ເຊ່ັນ ປະເພດ, ຊະນດິ,

ແບບທ່ີຮຽນແບບ ຫືຼ ທ່ີຄາ້ຍຄກືນັນີມ້ານາໃຊກ້ຕາມ;

3. ປກົປ້ອງແຫຼງ່ກາເນດີ ເພ່ືອຕາ້ນກບັການບ ົ່ງບອກແຫຼງ່ກາເນດີ ຊຶ່ ງມາຈາກດນິ

ແດນ, ຂງົເຂດ ຫືຼ ທອ້ງຖິ່ນດ ັງ່ກາ່ວແທ້ ແຕເ່ຮັດໃຫສ້າທາລະນະຊນົເຂ້ົາໃຈຜິດ

ວາ່ເປັນສນິຄາ້ທ່ີມາຈາກດນິແດນອື່ ນ;

4. ປກົປ້ອງຜນົປະໂຫຍດຂອງຕນົ ຕາມລະບຽບກດົໝາຍ ຈາກການລະເມດີຂອງຜູ້

ອື່ ນ ເຊ່ັນ ສດິໃນການຮອ້ງຟ້ອງ, ສດິໃນການໄດຮ້ບັການຊດົເຊຍີ ຈາກຄວາມ

ເສັຍຫາຍ ທ່ີຜູອ້ື່ ນໄດກ່້ຂຶນ້.

ມແີຕຜູ່ຜ້ະລິດ ທ່ີດາເນນີທລຸະກດິຢູໃ່ນເຂດພມູສາດ ທ່ີຖກືການດົໃຫເ້ປັນແຫຼງ່ກາເນດີ

ເທ່ົານ ັນ້ ຈຶ່ງສາມາດນາໃຊແ້ຫຼງ່ກາເນດີທ່ີໄດຈ້ດົທະບຽນ ຕ່ ຫືຼ ກຽ່ວຂອ້ງກບັສິນຄາ້ ທ່ີພວົພນັເຖງິ

ແຫຼງ່ ກາເນດີ.

ການກະທາໃດໜ່ຶງ ທ່ີເປັນການລະເມດີສດິ ຕາມທ່ີໄດກ້ານດົໄວໃ້ນ ຂ້ 1 ຫືຼ ຂ້ 2 ຂອງ

ມາດຕານີ້ ລວມທງັການນາໃຊທ້ກຸພາຫະນະເພ່ືອການດົ ຫືຼ ນາສະເໜີສນິຄາ້ ທ່ີບ ົ່ງບອກ ຫືຼ ແນະ

ນາແຫຼງ່ທ່ີມາຂອງສິນຄາ້ ຊຶ່ ງບ່ແມນ່ແຫຼງ່ກາເນດີທ່ີແທຈ້ງິ ແລະ ເຮັດໃຫສ້າທາລະນະຊນົຫຼງົເຊື່ ອວາ່

ມາຈາກແຫຼງ່ກາເນດີນ ັນ້ ກຈະຖວືາ່ເປັນການແຂງ່ຂນັທ່ີບ່ເປັນທາ.

ສດິທ່ີໄດກ້ານດົໄວໃ້ນ ຂ້ 1 ແລະ ຂ້ 2 ຂອງມາດຕານີ້ ຈະປະຕິບດັຕ່ການບ ົ່ງບອກແຫຼງ່

ທ່ີມາຂອງສນິຄາ້ ທ່ີຄາ້ຍຄື ຫືຼ ອາ່ນອອກສຽງຄກືນັ ກບັແຫຼງ່ກາເນດີ ທ່ີໄດຮ້ບັການປກົປ້ອງ ຊຶ່ ງ

ພາໃຫເ້ຂ້ົາໃຈຜິດ.

ມາດຕາ 60 (ປບັປງຸ). ສິດຂອງເຈົາ້ຂອງຄວາມລບັທາງການຄາ້

ເຈົາ້ຂອງຄວາມລບັທາງການຄາ້ ມ ີ ສິດ ດ ັງ່ນີ:້

1. ປ້ອງກນັບ່ໃຫຜູ້ອ້ື່ ນ ເປີດເຜີຍ, ຄອບຄອງ ຫືຼ ນາໃຊ້ ຂມ້ນູຄວາມລບັທາງການຄາ້

ທ່ີຢູໃ່ນການຄວບຄມຸ ກວດກາ ຂອງຕນົຢາ່ງຖກືຕອ້ງ ແລະ ທ່ີມລີກັສະນະຂດັກບັ

ພຶດຕິກາທາງການຄາ້ທ່ີສດຸຈະລິດ, ຍກົເວັ້ນ:

1.1. ການຄ ົນ້ພບົຂມ້ນູດວ້ຍວທີິວສິະວະກາຢອ້ນກບັ (reverse engineering),

ການທດົສອບໃນຫອ້ງທດົລອງ ຫືຼ ການວເິຄາະ ຫືຼ ວິທີການທ່ີຄາ້ຍຄກືນັ;

1.2. ການຄອບຄອງຂມ້ນູ ໂດຍປາສະຈາກພນັທະ ໃນການຮກັສາຄວາມລບັ ຫືຼ

ດວ້ຍການໄວເ້ນືອ້ເຊື່ ອໃຈ.

30

2. ປກົປ້ອງຜນົປະໂຫຍດຂອງຕນົ ຕາມລະບຽບກດົໝາຍ ຈາກການລະເມດີຂອງຜູ້

ອື່ ນ ເຊ່ັນ ສດິໃນການຮອ້ງຟ້ອງ, ສດິໃນການໄດຮ້ບັການຊດົເຊຍີ ຈາກຄວາມ

ເສັຍຫາຍ ທ່ີຜູອ້ື່ ນໄດກ່້ຂຶນ້;

3. ບ່ອະນຍຸາດ ໃຫບ້ກຸຄນົ, ນຕິບິກຸຄນົ ຫືຼ ການຈດັຕ ັງ້ ສໂ້ກງ ຫືຼ ຍກັຍອກຄວາມ

ລບັ ທາງການຄາ້;

4. ເປີດເຜີຍ, ຖອດຖອນ ຫືຼ ນາໃຊ້ ຄວາມລບັທາງການຄາ້ ຫືຼ ມອບສດິໃຫຜູ້ອ້ື່ ນ

ເປີດເຜີຍ, ຖອດຖອນ ຫືຼ ນາໃຊ້ ໂດຍອາດການດົເນືອ້ໃນ ແລະ ເງື່ອນໄຂຕາ່ງໆ

ເພ່ືອຮກັສາຄວາມລບັ;

5. ຄວບຄມຸ ກວດກາ ບກຸຄນົ ທ່ີຮູຄ້ວາມລບັທາງການຄາ້ ຈາກການຈາ້ງງານ ຫືຼ

ສນັຍາ ຫືຼ ຂຕ້ກົລງົອື່ ນ ຊຶ່ ງມພີນັທະຮກັສາຄວາມລບັດ ັງ່ກາ່ວ ຈນົກວາ່ຈະມກີານ

ເປີດເຜີຍ ເຖງິວາ່ ການຈາ້ງງານ ຫືຼ ສນັຍາ ຫືຼ ຂຕ້ກົລງົ ໄດສ້ິ້ນສດຸລງົກອ່ນກ

ຕາມ.

ຄວາມລບັທາງການຄາ້ ບ່ຈາເປັນຕອ້ງຈດົທະບຽນ.

ມາດຕາ 61 (ປບັປງຸ). ການປກົປ້ອງການທດົລອງ ຫືຼ ຂມ້ນູອື່ ນ

ໃນກລະນີ ມກີານອະນມຸດັດາ້ນການຕະຫຼາດ ກຽ່ວກບັຜະລິດຕະພນັການຢາ ຫືຼ ສານເຄມີ

ກະສິກາ ທ່ີນາໃຊສ້ານເຄມໃີໝ່ ເປັນເງ ື່ອນໄຂກຽ່ວກບັການສະໜອງຂມ້ນູການທດົລອງ ຫືຼ ມນູອື່ ນ

ທ່ີບ່ໄດຖ້ກືເປີດເຜີຍ ແລະ ໄດມ້າດວ້ຍການໃຊຄ້ວາມພະຍາຍາມຢາ່ງຫຼວງຫຼາຍ ຊຶ່ ງຈະຕອ້ງຖກືປກົ

ປ້ອງຕ່ການນາໃຊທ້າງການຄາ້ທ່ີບ່ເປັນທາ ແລະ ຕ່ການເປີດເຜີຍ ໂດຍບ່ໄດຮ້ບັອະນຍຸາດ ຈາກເຈົາ້

ຂອງຂມ້ນູດ ັງ່ກາ່ວ. ເຖງິຢາ່ງໃດກຕາມ ຂມ້ນູເຫ່ົຼານ ັນ້ ອາດຈະຖກືເປີດເຜີຍ ເພ່ືອປກົປ້ອງສາທາລະ

ນະຊນົເທ່ົາທ່ີຈາເປັນ. ບກຸຄນົທ່ີບ່ແມນ່ຜູສ້ະໜອງຂມ້ນູ ບ່ມສີິດນາໃຊຂ້ມ້ນູດ ັງ່ກາ່ວ ໂດຍບ່ໄດຮ້ບັອະ

ນຍຸາດ ໃນການຂອະນມຸດັຜະລິດຕະພນັຂອງຕນົ ຕະຫຼອດໄລຍະ ຫາ້ປີ ນບັແຕວ່ນັທີ ທ່ີ ສປປ

ລາວ ໄດອ້ອກໃບອະນມຸດັ ໃຫແ້ກບ່ກຸຄນົທ່ີສາ້ງຂມ້ນູນ ັນ້ ເພ່ືອນາຜະລິດຕະພນັອອກສູຕ່ະຫຼາດ.

ການກະທາທ່ີເປັນການລະເມດີມາດຕານີ້ ຈະຖວືາ່ເປັນການແຂງ່ຂນັທ່ີບ່ເປັນທາ. ເຈົາ້ຂອງ

ຂມ້ນູທ່ີການດົໄວໃ້ນມາດຕານີ້ ມສີິດນາໃຊມ້າດຕະການຕາ່ງໆ ເຊ່ັນ ຮອ້ງຟ້ອງຕ່ສານ ຕ່ບກຸຄນົ,

ນຕິບິກຸຄນົ ຫືຼ ການຈດັຕ ັງ້ທ່ີດາເນນີການແຂງ່ຂນັທ່ີບ່ເປັນທາ ຫືຼ ດາເນນີການອື່ ນໆ ຊຶ່ ງອາດຈະ

ເກດີການ ແຂງ່ຂນັທ່ີບ່ເປັນທາ, ເວັ້ນເສັຍແຕກ່ດົໝາຍ ໄດກ້ານດົໄວເ້ປັນຢາ່ງອື່ ນ.

ມາດຕາ 62. ພນັທະ ຂອງເຈົາ້ຂອງຊບັສນິອດຸສາຫະກາ

ເຈົາ້ຂອງຊບັສິນອດຸສາຫະກາ ມພີນັທະ ດ ັງ່ນີ:້

1. ເປັນເຈົາ້ການໃນການປກົປ້ອງ ແລະ ຄຸມ້ຄອງ ສິດຂອງຕນົ ດວ້ຍການຕດິຕາມ

ກວດ ກາການນາໃຊ້ ຊບັສນິອດຸສາຫະກາ ຕາມທ່ີໄດກ້ານດົໄວໃ້ນກດົໝາຍ

ສະບບັນີ;້

31

2. ເປັນເຈົາ້ການຊຸກຍູ້ ແລະ ສ ົ່ງເສມີ ໃຫສ້ງັຄມົໄດນ້າໃຊຊ້ບັສນິອດຸສາຫະກາ ຂອງ

ຕນົ ບນົພ້ືນຖານຕາ່ງຝາ່ຍ ຕາ່ງໄດຮ້ບັຜນົປະໂຫຍດ;

3. ເປັນເຈົາ້ການ ໃນການແຈງ້ຂມ້ນູ ກຽ່ວກບັ ການລະເມດີຊບັສນິອດຸສາຫະ

ຂອງຕນົ ໃຫແ້ກອ່ງົການຈດັຕ ັງ້ລດັ ທ່ີມໜີາ້ທ່ີຮບັຜິດຊອບຕ່ວຽກງານດ ັງ່ກາ່ວ;

4. ເ ພນັທະໃຫລ້ດັ ທ່ີໄດມ້າຈາກການສະແຫວງຫາຜນົປະໂຫຍດ, ການໃຫເ້ຊ່ົາ,

ການໂອນ ຫືຼ ການສບືທອດຊບັສນິອດຸສາຫະກາ ຫືຼ ການທ່ີໄດຮ້ບັຜນົປະໂຫຍດ

ອື່ ນ ຕາມລະບຽບກດົໝາຍ;

5. ເປັນເຈົາ້ການປະສານງານ ໃນການແກໄ້ຂການລະເມດີຊບັສນິອດຸສາຫະກາຂອງ

ຕນົ.

ໝວດທີ 7

ຂຈ້າກດັ ຕ່ສດິທາງດາ້ນຊບັສນິອດຸສາຫະກາ

ມາດຕາ 63 (ປບັປງຸ). ການນາໃຊ້ ສດິທິບດັ ຫືຼ ອະນສຸິດທິບດັ ໂດຍບ່ຈາເປັນຕອ້ງໄດຮ້ບັອະນຍຸາດ

ຈາກເຈົ້າຂອງ

ກະຊວງ ວທິະຍາສາດ ແລະ ເຕັກໂນໂລຊີ ສາມາດອະນຍຸາດໃຫບ້ກຸຄນົ, ນຕິິບກຸຄນົ ຫືຼ

ການຈດັຕ ັງ້ຜະລິດ, ນາໃຊ້ ຫືຼ ນາເຂ້ົາ ການປະດດິສາ້ງ ຫືຼ ສິ່ ງປະດດິ ທ່ີໄດຮ້ບັສດິທິບດັ ຫືຼ ອະນຸ

ສດິທິບດັ ຕາມຄາສ ັ່ງຂອງນາຍກົລດັຖະມນົຕີ ໂດຍບ່ຈາເປັນຕອ້ງໄດຮ້ບັອະນຍຸາດລວ່ງໜາ້ ຈາກ

ເຈົາ້ຂອງ ສດິທິບດັ ຫືຼ ອະນສຸດິທິບດັ ບນົເງ ື່ອນໄຂ:

1. ການອະນຍຸາດ ມກີລະນີ ດ ັງ່ນີ:້

1.1.ໃນສະພາບການສກຸເສນີຂອງຊາດ ຫືຼ ໃນສະພາວະສກຸເສນີ ທ່ີຮາ້ຍແຮງ ແລະ

ຮບີດວ່ນທ່ີສດຸ ເຊ່ັນ ໄພພິບດັ, ໂລກລະບາດ ຫືຼ ສງົຄາມ;

1.2. ເພ່ືອໃຫລ້ດັຖະບານ ນາໃຊໃ້ນທາງທ່ີບ່ແມນ່ການຄາ້ ເພ່ືອຜນົປະໂຫຍດ ຂອງ

ສາທາລະນະຊນົ ໂດຍສະເພາະ ກຽ່ວກບັການປ້ອງກນັຊາດ, ຄວາມເປັນລະບຽບ

ຮຽບຮອ້ຍຂອງສງັຄມົ, ອາຫານ ຫືຼ ສາທາລະນະສກຸ ຫືຼ ເພ່ືອຄວາມຕອ້ງການອນັ

ຈາເປັນຮບີດວ່ນອື່ ນ;

1.3. ເພ່ືອແກໄ້ຂພຶດຕິກາ ຕາ້ນການແຂງ່ຂນັ ພາຍຫຼງັການຕດັສນິຂອງສານ ແລະ

ສານເຫັນວາ່ ການສະແຫວງຫາຜນົປະໂຫຍດ ຈາກການປະດດິສາ້ງ ຫືຼ ສິ່ ງປະ

ດດິ ທ່ີໄດຮ້ບັການປກົປ້ອງນ ັນ້ ແມນ່ມຄີວາມຈາເປັນ ເພ່ືອແກໄ້ຂພຶດຕິກາຕາ້ນ

ການແຂງ່ຂນັ;

1.4. ເພ່ືອຕອບສະໜອງຄວາມຕອ້ງການຢາ່ງພຽງພ ໃນການນາໃຊກ້ານປະດດິສາ້ງ ຫືຼ

ສິ່ ງປະດດິ ຢູ່ ສປປ ລາວ ໃນກລະນີ ທ່ີເຈົາ້ຂອງບ່ສາມາດຕອບສະໜອງໄດ.້

32

2. ການອະນຍຸາດນາໃຊແ້ຕລ່ະຄ ັງ້ ຕອ້ງພິຈາລະນາຕາມຄວາມເໝາະສມົສະເພາະຂອບ

ເຂດ ແລະ ໄລຍະເວລາ ການນາໃຊດ້ ັງ່ກາວ ຈະຕອ້ງຈາກດັຢູໃ່ນຈດຸປະສງົ ທ່ີໄດຮ້ບັ

ອະນຍຸາດເທ່ົານ ັນ້. ເຈົາ້ຂອງສດິ ມສີດິຄດັຄາ້ນການອະນຍຸາດດ ັງ່ກາ່ວ ແລະ ສະເໜີ

ເງ ື່ອນໄຂທາງເລືອກ ເພ່ືອໃຫສ້ອດຄອ່ງກບັຄວາມຕອ້ງການພາຍໃນ ສາລບັ ການປະ

ດດິສາ້ງ ຫືຼ ສິ່ ງປະດດິ;

3. ການນາໃຊດ້ ັງ່ກາ່ວ ບ່ເປັນສດິຜກູຂາດ ແລະ ບ່ສາມາດໂອນໄດ,້ ຍກົເວັ້ນແຕໃ່ນກຸມ່ວິ

ສາຫະກດິຂອງຕນົ ຫືຼ ມເີຈດຕະນາທ່ີດໃີນການນາໃຊ;້

4. ການອະນຍຸາດ ຕອ້ງການດົໃຫເ້ຈົາ້ຂອງສິດໄດຮ້ບັຄາ່ຕອບແທນຢາ່ງພຽງພ ຕາມແຕ່

ກລະນີ ໂດຍພິຈາລະນາຕາມມນູຄາ່ເສດຖະກດິຂອງການອະນຍຸາດນ ັນ້. ຄາສ ັ່ງອະນຸ

ຍາດ ຕອ້ງການດົຄາ່ທດົແທນ ຫືຼ ມວີທີິການການດົມນູຄາ່ດ ັງ່ກາ່ວ ແລະ ເງື່ອນໄຂ

ໃນການຊາລະ. ເຈົາ້ຂອງສິດ ມສີດິສະເໜີເງ ື່ອນໄຂ ສາລບັຄາ່ຕອບແທນ, ການດົວທີິ

ການໃຫຄ້າ່ຕອບແທນ ແລະ ເງື່ອນໄຂສາລບັການຊາລະ. ເພ່ືອແກໄ້ຂພຶດຕິກາໃນການ

ຕາ້ນການແຂງ່ຂນັ ໃຫຄ້ານງຶເຖງິການການດົມນູຄາ່ຕອບແທນ ຕາມທ່ີການດົໄວໃ້ນ ຂ້

1.3 ຂອງມາດຕານີ;້

5. ເຈົາ້ຂອງສິດ ມສີດິສະເໜີຕ່ກະຊວງວທິະຍາສາດ ແລະ ເຕັກໂນໂລຊີ ພິຈາລະນາຄນື

ໃໝກ່ຽ່ວກບັຄາ່ຕອບແທນ ທ່ີບ່ສມົເຫດສມົຜນົ ຫືຼ ກລະນທ່ີີບ່ສມົຄວນ ພາຍໃນການດົ

ຫກົສບິວນັ ນບັແຕວ່ນັທ່ີໄດຮ້ບັແຈງ້ການເປັນຕ ົນ້ໄປ;

6. ກະຊວງວທິະຍາສາດ ແລະ ເຕັກໂນໂລຊີ ຕອ້ງອອກແຈງ້ການໃຫເ້ຈົາ້ຂອງສດິ ໂດຍ

ທນັທີ ຕ່ທກຸຄາສ ັ່ງກຽ່ວກບັການອະນຍຸາດ ແລະ ຄາ່ຕອບແທນທ່ີຕອ້ງຊາລະ ໃຫເ້ຈົາ້

ຂອງສດິ;

7. ສາລບັ ການອະນຍຸາດພາຍໃຕ້ ຂ້ 1.1, 1.2 ຫືຼ 1.4 ຂອງມາດຕານີ:້

7.1.ທກຸການນາໃຊດ້ ັງ່ກາ່ວ ຕອ້ງໄດຮ້ບັອະນຍຸາດ ສາລບັການສະໜອງສນິຄາ້ ທ່ີສາ

ຄນັ ສູຕ່ະຫຼາດພາຍໃນ ຂອງ ສປປ ລາວ;

7.2.ການນາໃຊດ້ ັງ່ກາ່ວ ຈະຖວືາ່ໄດຮ້ບັອະນຍຸາດ ຖາ້ວາ່ ກອ່ນການນາໃຊນ້ ັນ້ ຜູສ້ະ

ເໜີນາໃຊ້ ໄດພ້ະຍາຍາມຂອະນຍຸາດຈາກເຈົາ້ຂອງສດິທິບດັ ຫືຼ ອະນສຸິດທິບດັ

ບນົພ້ືນຖານການການດົ ແລະ ເງື່ອນໄຂທາງການຄາ້ ທ່ີສມົເຫດສມົຜນົ ແຕ່

ຄວາມພະຍາຍາມຂອະນຍຸາດດ ັງ່ກາ່ວ ບ່ສາເລັດຜນົ ໃນໄລຍະເວລາທ່ີຄວນ;

7.3. ເງ ື່ອນໄຂຂອງ ຂ້ 7.2 ຂອງມາດຕານີ້ ອາດຖກືຍກົເວັ້ນ ໃນກລະນີ ທ່ີມສີະພາບ

ການສກຸເສີນຂອງຊາດ ຫືຼ ສະພາວະສກຸເສນີທ່ີຮາ້ຍແຮງ ແລະ ຮບີດວ່ນທ່ີສດຸ

ຊຶ່ ງໃນກລະນນີີ້ ຕອ້ງໄດແ້ຈງ້ໃຫເ້ຈົາ້ຂອງສິດຊາບໂດຍໄວເທ່ົາທ່ີຈະໄວໄດ;້

7.4. ເງ ື່ອນໄຂຂອງ ຂ້ 7.2 ຂອງມາດຕານີ້ ອາດຖກືຍກົເວັ້ນ ໃນກລະນກີານນາໃຊ້

ເພ່ືອສາທາລະນະຊນົ ໂດຍບ່ແມນ່ທາງການຄາ້. ໃນກລະນີ ລດັຖະບານ ຫືຼ ຜູ້

ຮບັເໝົາ ຮູໂ້ດຍທ່ີບ່ໄດຄ້ ົນ້ຫາ ຫືຼ ມຫຼີກັຖານທ່ີຈະຮູໄ້ດວ້າ່ ສິດທິບດັ ຫືຼ ອະນຸ

33

ສດິທິບດັ ທ່ີຍງັມຜີນົໃຊໄ້ດນ້ ັນ້ ຖກືນາໃຊ້ ຫືຼ ຈະຖກືນາໃຊໂ້ດຍລດັຖະບານ ຫືຼ

ເພ່ືອລດັຖະບານ ຊຶ່ ງຕອ້ງໄດແ້ຈງ້ໃຫເ້ຈົາ້ຂອງສດິຊາບໃນທນັໃດ;

8. ຄວາມສກັສດິທາງດາ້ນກດົໝາຍຂອງທກຸຂຕ້ກົລງົ ກຽ່ວກບັ ການອະນຍຸາດໃຫນ້າໃຊ້

ແລະ ຄາ່ຕອບແທນ ທ່ີໄດກ້ານດົໄວນ້ ັນ້ ເມ ື່ອມຄີວາມບ່ພໃຈຕ່ຂຕ້ກົລງົດ ັງ່ກາ່ວ ເຈົາ້

ຂອງສດິ ມສີິດສະເໜີຄດັຄາ້ນຕ່ອງົການຕລຸາການ ພາຍໃນ ຫກົສບິວນັ ຫຼງັຈາກໄດ້

ຮບັແຈງ້ການເປັນຕ ົນ້ໄປ;

9. ໃນກລະນີ ທ່ີບກຸຄນົທີສາມ ຮອ້ງຂອະນຍຸາດ ໂດຍອີງຕາມ ຂ້ 1.4 ຂອງມາດຕານີ້

ການຮອ້ງຂດ ັງ່ກາ່ວ ຍງັຕອ້ງມເີງ ື່ອນໄຂ ດ ັງ່ນີ:້

9.1. ການຮອ້ງຂ ບ່ໃຫຍ້ື່ ນກອ່ນ ສີ່ ປີ ນບັແຕວ່ນັທີທ່ີຍື່ ນຄາຮອ້ງຂຮບັສດິທິບດັ ຫືຼ ບ່

ໃຫຍ້ື່ ນກອ່ນ ສາມປີ ຫຼງັຈາກວນັທີທ່ີໄດຮ້ບັສິດທິບດັ ແລວ້ແຕກ່ລະນີ ໃນໄລ

ຍະທ່ີຍງັບ່ທນັໝດົອາຍ;ຸ

9.2. ຜູຮ້ອ້ງຂດ ັງ່ກາ່ວ ຕອ້ງສະເໜີຫຼກັຖານ ກຽ່ວກບັຄວາມຕອ້ງການ ການປະດດິ

ສາ້ງ ຫືຼ ສິ່ ງປະດດິ ທ່ີໄດຮ້ບັສດິທິບດັ ຫືຼ ອະນສຸດິທິບດັ ບ່ພຽງພ ຢູ່ ສປປ

ລາວ ບ່ວາ່ ການຜະລິດພາຍໃນ ຫືຼ ການນາເຂ້ົາ ແລະ ຜູຮ້ອ້ງຂ ມຄີວາມສາ

ມາດ ສະໜອງການປະດດິສາ້ງ ຫືຼ ສິ່ ງປະດດິ ຕາມເງື່ອນໄຂທ່ີ ສມົເຫດສມົຜນົ

ຖາ້ຄາຮອ້ງຂການອະນຍຸາດ ຫາກໄດຮ້ບັອະນມຸດັ. ຫຼກັຖານດ ັງ່ກາ່ວ ຕອ້ງນາ

ມາພິຈາລະນາເຖງິຄວາມຈາເປັນ ໃນການຈາ່ຍຄາ່ຕອບແທນ ໃຫແ້ກເ່ຈົາ້ ຂອງ

ສດິທິບດັ ຫືຼ ອະນສຸດິທິບດັ.

9.3. ກະຊວງ ວທິະຍາສາດ ແລະ ເຕັກໂນໂລຊີ ຕອ້ງແຈງ້ໃຫເ້ຈົາ້ຂອງສິດທິບດັ ຫືຼ

ອະນສຸດິທິບດັ ກຽ່ວກບັການຮອ້ງຂນ ັນ້ ພາຍໃນ ເກົາ້ສບິວນັ ແລະ ຕອ້ງໃຫໂ້ອ

ກາດເຈົາ້ຂອງສິດທິບດັ ຫືຼ ອະນສຸິດທິບດັ ສະເໜີຫຼກັຖານ (ຖາ້ຫາກມ)ີ ເພ່ືອ

ໃຫເ້ຫດຜນົທ່ີຊອບທາ ເຖງິຄວາມບ່ສາມາດຕອບສະໜອງໃນການນາໃຊ້ ການ

ປະດດິສາ້ງ ຫືຼ ສິ່ ງປະດດິ;

9.4. ການອະນຍຸາດດ ັງ່ກາ່ວ ຈະຖກືປະຕເິສດ ຖາ້ວາ່ເຈົາ້ຂອງສດິທິບດັ ຫືຼ ອະນສຸິດ

ທິບດັ ໃຫເ້ຫດຜນົທ່ີຊອບທາ ເຖງິຄວາມສາມາດຕອບສະໜອງ ໃນການນາໃຊ້

ການປະດດິສາ້ງ ຫືຼ ສິ່ ງປະດດິ ຂອງຕນົ ຢູ່ ສປປ ລາວ;

10. ໃນກລະນໃີດກຕາມ ການອະນຍຸາດດ ັງ່ກາ່ວ ຕອ້ງບ່ຕດັສິດ ຂອງເຈົາ້ຂອງສດິທິບດັ

ຫືຼ ອະນສຸດິທິບດັ ກຽ່ວກບັສດິເພ່ືອສບືຕ່ສະແຫວງຫາຜນົປະໂຫຍດ ຈາກການປະດດິ

ສາ້ງ ຫືຼ ສິ່ ງປະດດິຂອງຕນົ;

11.ການອະນຍຸາດດ ັງ່ກາ່ວ ສາມາດດດັແກໄ້ດ້ ໂດຍພິຈາລະນາເຖງິສະພາບການສກຸເສນີ

ທ່ີຍງັມຢີູ່ ຫືຼ ສະພາບການສກຸເສີນອນັໃໝທ່ີ່ເກດີຂຶນ້ ບນົເງ ື່ອນໄຂບດົບນັຍດັ ແລະ

ການປກົປ້ອງທ່ີໄດກ້ານດົໄວ;້

34

12.ການອະນຍຸາດນາໃຊດ້ ັງ່ກາ່ວ ຕອ້ງສິນ້ສດຸລງົ ເມ ື່ອເວລາທ່ີສະພາບການນ ັນ້ໄດຢ້ດຸຕິ

ລງົ ແລະ ຈະບ່ເກດີຄືນອີກ ຫືຼ ໃນກລະນີ ທ່ີຜູໄ້ດຮ້ບັອະນຍຸາດ ບ່ປະຕບິດັຕາມ

ເງື່ອນໄຂທ່ີໄດກ້ານດົໄວ້ ໃນຄາສ ັ່ງໃຫນ້າໃຊກ້ານປະດດິສາ້ງ ຫືຼ ສິ່ ງປະດດິບນົເງ ື່ອນ

ໄຂ ການປກົປ້ອງຢາ່ງພຽງພຕ່ຜນົປະໂຫຍດອນັຊອບທາ ຂອງຜູທ່ີ້ໄດຮ້ບັອະນຍຸາດ:

12.1. ກະຊວງ ວທິະຍາສາດ ແລະ ເຕັກໂນໂລຊີ ມສີດິກວດຄນື ຄວາມເປັນຈງິ ທ່ີ

ເກດີຂຶນ້ຕາມການຮອ້ງຂຂອງເຈົາ້ຂອງສດິ ຫືຼ ພາກສວ່ນທ່ີກຽ່ວຂອ້ງອື່ ນ ຂອງ

ສະຖານະການ ຊຶ່ ງເປັນພ້ືນຖານໃຫແ້ກກ່ານອະນຍຸາດ ດ ັງ່ກາ່ວ;

12.2. ຖາ້ເຫັນວາ່ ສະຖານະການທ່ີເປັນພ້ືນຖານໃຫແ້ກກ່ານອະນຍຸາດນ ັນ້ ໄດຢ້ດຸຕິ

ລງົ ແລະ ຈະເກດີຄນືອກີ ກະຊວງ ວທິະຍາສາດ ແລະ ເຕັກໂນໂລຊີ ອາດ

ຈະອອກຄາສ ັ່ງ ທ່ີສມົເຫດສມົຜນົ ເພ່ືອປກົປ້ອງຜນົປະໂຫຍດອນັຊອບທາຂອງ

ຜູທ່ີ້ໄດຮ້ບັອະນຍຸາດ;

12.3. ກະຊວງ ວທິະຍາສາດ ແລະ ເຕັກໂນໂລຊີ ມສີິດປະຕເິສດການສິນ້ສດຸ ການ

ອະນຍຸາດ ເມ ື່ອເງ ື່ອນໄຂທ່ີເຮັດໃຫເ້ກດີການອະນຍຸາດດ ັງ່ກາ່ວ ຫາກຈະກບັຄືນ

ມາອກີ.

ມາດຕາ 64 (ປບັປງຸ). ການບ່ນາໃຊເ້ຄື່ ອງໝາຍການຄາ້

ການບ່ນາໃຊເ້ຄື່ ອງໝາຍການຄາ້ ມກີລະນີ ດ ັງ່ນີ:້

1. ເຄື່ ອງໝາຍການຄາ້ ບ່ໄດຖ້ກືນາໃຊຢ້າ່ງຕ່ເນື່ອງ ພາຍໃນໄລຍະເວລາ ຫາ້ປີ;

2. ເຄື່ ອງໝາຍການຄາ້ໄດຖ້ກືນາໃຊ້ ເປັນພຽງແຕໃ່ນນາມເທ່ົານ ັນ້ ຫືຼ ເຈົາ້ຂອງໄດນ້າ

ໃຊດ້ວ້ຍຄວາມບ່ບລິສດຸໃຈ.

ບກຸຄນົ, ນຕິບິກຸຄນົ ຫືຼ ການຈດັຕ ັງ້ ສາມາດສະເໜີ ຕ່ກະຊວງ ວທິະຍາສາດ ແລະ ເຕັກ

ໂນໂລຊີ ເພ່ືອຂຍກົເລີກການຈດົທະບຽນເຄື່ ອງໝາຍການຄາ້ທ່ີບ່ໄດນ້າໃຊ.້ ໃນການຂຍກົເລີກນ ັນ້

ເຈົາ້ຂອງ ມສີິດສະແດງເຫດຜນົ ຊີແ້ຈງການບ່ໄດນ້າໃຊເ້ຄື່ ອງໝາຍດ ັງ່ກາ່ວ. ເຫດສດຸວໄິສ ຈະຖວືາ່

ເປັນເຫດຜນົພຽງພ ສາລບັການບ່ໄດນ້າໃຊເ້ຄື່ ອງໝາຍນ ັນ້.

ເຄື່ ອງໝາຍການຄາ້ໃດໜ່ຶງ ຈະຖວືາ່ຖກືນາໃຊ້້ ກຕ່ເມ ື່ອຫາກຖກືນາໃຊຕ່້ ຫືຼ ກຽ່ວຂອ້ງ

ກບັສິນຄາ້ ແລະ ການບລິການ ທ່ີເຄື່ ອງໝາຍການຄາ້ດ ັງ່ກາ່ວ ໄດຖ້ກືຈດົທະບຽນໄວ້ ໂດຍເຈົ້າຂອງ

ຫືຼ ຜູອ້ື່ ນ ທ່ີໄດຮ້ບັອະນຍຸາດ ແລະ ຢູພ່າຍໃຕກ້ານຄວບຄມຸ ກວດກາ ຂອງເຈົາ້ຂອງ.

ມາດຕາ 65. ເງ ື່ອນໄຂແບບຜງັວງົຈອນລວມ

ໃນກລະນີ ທ່ີໄດນ້າໃຊແ້ບບຜງັວງົຈອນລວມ ເພ່ືອຫາຜນົປະໂຫຍດທາງການຄາ້ແລວ້ ບ່

ວາ່ຢູພ່າຍໃນ ຫືຼ ນອກປະເທດ ຄາຮອ້ງຂຈດົທະບຽນແບບຜງັວງົຈອນລວມດ ັງ່ກາ່ວ ຕອ້ງຍື່ ນພາຍ

ໃນ ສອງປີ ນບັແຕວ່ນັໄດນ້າໃຊແ້ບບຜງັວງົຈອນລວມ ເພ່ືອຫາຜນົປະໂຫຍດທາງການຄາ້ ຄ ັງ້ທາ

35

ອດິ ຫືຼ ນບັແຕວ່ນັປະດດິສາ້ງ ເປັນຕ ົນ້ມາ. ໃນກລະນໃີດກຕາມ ໄລຍະເວລາແມນ່ບ່ໃຫເ້ກນີ ສິບ

ຫາ້ປີ ນບັແຕວ່ນັປະດດິສາ້ງ.

ມາດຕາ 66 (ປບັປງຸ). ການສະແຫວງຫາຜນົປະໂຫຍດຈາກແຫຼງ່ກາເນດີ

ໃນກລະນີ ທ່ີເຈົາ້ຂອງທະບຽນແຫຼງ່ກາເນດີ ບ່ສາມາດປະຕບິດັຕາມເງື່ອນໄຂຂອງການຈດົ

ທະບຽນໄດ້ ບກຸຄນົ, ນຕິິບກຸຄນົ ຫືຼ ການຈດັຕ ັງ້ ສາມາດສະເໜີ ຕ່ກະຊວງ ວທິະຍາສາດ ແລະ

ເຕັກໂນໂລຊີ ເພ່ືອຂໂຈະການສະແຫວງຫາຜນົປະໂຫຍດ ຈາກການນາໃຊແ້ຫຼງ່ກາເນດີ ທ່ີໄດຈ້ດົ

ທະບຽນ. ກະຊວງ ວທິະຍາສາດ ແລະ ເຕັກໂນໂລຊີ ຕອ້ງແຈງ້ໃຫເ້ຈົາ້ຂອງທະບຽນດ ັງ່ກາ່ວ ປະຕິ

ບດັຕາມເງື່ອນໄຂ ແລະ ຕາມການດົເວລາທ່ີໄດກ້ານດົໄວ,້ ຖາ້ຫາກບ່ປະຕບິດັແລວ້ ກຈະຖກືສ ັ່ງໂຈະ

ການສະແຫວງຫາຜນົປະໂຫຍດຈາກການນາໃຊແ້ຫຼງ່ກາເນດີ ດ ັງ່ກາ່ວ.

ພາກທີ IV

ພນັພືດໃໝ່

ໝວດທີ 1

ເງ ື່ອນໄຂຂອງພນັພືດໃໝ່

ມາດຕາ 67 (ໃໝ)່. ປະເພດ ແລະ ຊະນດິ ຂອງພນັພືດ

ປະເພດ ແລະ ຊະນດິຕາ່ງໆ ຂອງພນັພືດ ໄດກ້ານດົໄວໃ້ນລະບຽບການຕາ່ງຫາກ.

ມາດຕາ 68 (ປບັປງຸ). ເງ ື່ອນໄຂ ການຈດົທະບຽນພນັພືດໃໝ່

ການຈດົທະບຽນພນັພືດໃໝ່ ຕອ້ງມເີງ ື່ອນໄຂຄບົຖວ້ນ ດ ັງ່ນີ:້

1. ຕອ້ງໃໝ;່

2. ຕອ້ງແຕກຕາ່ງ;

3. ຕອ້ງສະໝາ່ສະເໝີ;

4. ຕອ້ງຄງົຕວົ;

5. ຕອ້ງການດົຊື່ ທ່ີແຕກຕາ່ງ ຕາມທ່ີໄດກ້ານດົໄວໃ້ນ ມາດຕາ 73 ຂອງກດົໝາຍ

ສະບບັນີ.້

ມາດຕາ 69 (ໃໝ)່. ຄວາມໃໝ່

ພນັພືດຈະຖວືາ່ໃໝ່ ຖາ້ໃນເວລາຍື່ ນຄາຮອ້ງຂສດິ ຂອງນກັປະສມົພນັພືດນ ັນ້ ສວ່ນຂະ

ຫຍາຍພນັ ຫືຼ ຜນົເກບັກຽ່ວ ຍງັບ່ໄດຖ້ກືວາງຂາຍ ຫືຼ ແຈກຢາຍໃຫຜູ້ອ້ື່ ນ ນາໃຊໂ້ດຍນກັປະສມົພນັ

36

ພືດ ຫືຼ ດວ້ຍການເຫັນດຂີອງຜູກ້ຽ່ວ ໃນການສະແຫວງຫາຜນົປະໂຫຍດຈາກພນັພືດນ ັນ້ ພາຍໃນ

ການດົເວລາ:

1. ໜ່ຶງປີຂຶນ້ໄປ ກອ່ນວນັຍື່ ນຄາຮອ້ງ ໃນດນິແດນ ຂອງ ສປປ ລາວ;

2. ສີ່ ປີລງົມາ ກອ່ນວນັຍື່ ນຄາຮອ້ງ ຫືຼ ຫກົປີລງົມາ ສາລບັພືດຢືນຕ ົນ້ ຫືຼ ຕ ົນ້ໝາກ

ອະງ ຸນ່ ໃນດນິແດນຂອງປະເທດອື່ ນ.

ມາດຕາ 70 (ໃໝ)່. ຄວາມແຕກຕາ່ງ

ພນັພືດ ຈະຕອ້ງແຕກຕາ່ງທາງດາ້ນຄນຸລກັສະນະໃໝຢ່າ່ງຈະແຈງ້ ຈາກພນັພືດອື່ ນ ຊຶ່ ງ

ເປັນທ່ີຮບັຮູກ້ນັທ ົ່ວໄປ ໃນເວລາຍື່ ນຄາຮອ້ງຂຈດົທະບຽນ.

ມາດຕາ 71 (ໃໝ)່. ຄວາມສະໝາ່ສະເໝີ

ພນັພືດ ທ່ີມກີານປ່ຽນແປງນ ັນ້ ອາດມາຈາກຮບູການສະເພາະຂອງການນາມາຂະຫຍາຍ

ພນັ ແຕຕ່ອ້ງມຮີບູຮາ່ງສະໝາ່ສະເໝີ ຢາ່ງເຕັມສວ່ນຕະຫຼອດໄປ ໃນຄນຸລກັສະນະຕາ່ງໆ ຂອງພນັ

ພືດນ ັນ້.

ມາດຕາ 72 (ໃໝ)່. ຄວາມຄງົຕວົ

ພນັພືດ ຈະຕອ້ງຄງົຕວົ ຖາ້ຄນຸລກັສະນະຂອງພນັພືດນ ັນ້ ຫາກບ່ມກີານປ່ຽນແປງ ພາຍ

ຫຼງັ ການຂະຫຍາຍພນັຄນືໃໝ່ ຫືຼ ໃນຕອນທາ້ຍ ຂອງແຕລ່ະຮອບວຽນ ໃນກລະນີ ທ່ີມຮີອບວຽນ

ສະເພາະ ຂອງການຂະຫຍາຍພນັນ ັນ້.

ມາດຕາ 73 (ໃໝ)່. ການການດົຊື່ ຂອງພນັພືດ

ພນັພືດໃໝ່ ຕອ້ງການດົຊື່ ຕາມເງ ື່ອນໄຂ ດ ັງ່ນີ:້

1. ແຕລ່ະພນັພືດ ຕອ້ງໄດມ້ກີານການດົຊື່ ເພ່ືອໃຫກ້າຍເປັນຊື່ ທ ົ່ວໄປຂອງພືດນ ັນ້.

ສດິຈາກການຈດົທະບຽນຊື່ ຂອງພນັພືດ ຕອ້ງບ່ແຕະຕອ້ງ ການນາໃຊຊ້ື່ ຢາ່ງເສລີ

ກຽ່ວກບັ ພນັພືດດ ັງ່ກາ່ວ ເຖງິວາ່ອາຍຂຸອງສດິຂອງນກັປະສມົພນັພືດຈະສິນ້ສດຸ

ລງົແລວ້ ກຕາມ;

2. ການສະເໜີການການດົຊື່ ຈະຕອ້ງສາມາດຈາແນກພນັພືດໄດ,້ ຕອ້ງບ່ເຮັດໃຫມ້ ີ

ການເຂ້ົາໃຈຜິດ ຫືຼ ສາ້ງຄວາມສບັສນົ ກຽ່ວກບັ ຄນຸລກັສະນະ, ຄນຸຄາ່ ຫືຼ ເອ

ກະລກັຂອງພນັພືດ ຫືຼ ເອກະລກັຂອງນກັປະສມົພນັພືດ, ຈະຕອ້ງແຕກຕາ່ງຈາກ

ທກຸການການດົຊື່ ພນັພືດຊະນດິດຽວກນັ ຫືຼ ຊະນດິໃກຄ້ຽງກນັ ທ່ີມແີລວ້ ໃນດນິ

ແດນ ຂອງ ສປປ ລາວ ຫືຼ ຕາ່ງປະເທດ;

37

3. ການການດົຊື່ ຂອງພນັພືດ ຈະຕອ້ງໄດຈ້ດົທະບຽນ ໃນເວລາດຽວກນັກບັການອອກ

ສດິ ໃຫນ້ກັປະສມົພນັພືດ ໂດຍສອດຄອ່ງກບັເງ ື່ອນໄຂ ທ່ີໄດກ້ານດົໄວໃ້ນລະ

ບຽບການ;

4. ບກຸຄນົ, ນຕິິບກຸຄນົ ຫືຼ ການຈດັຕ ັງ້ ທ່ີສະເໜີຂາຍ ຫືຼ ວາງຈາໜາ່ຍ ສວ່ນຂະ

ຫຍາຍພນັຂອງພນັພືດ ທ່ີໄດຮ້ບັການປກົປ້ອງ ໃນດນິແດນ ຂອງ ສປປ ລາວ

ຕອ້ງນາໃຊກ້ານການດົຊື່ ຂອງພນັພືດນ ັນ້ ເຖງິວາ່ອາຍກຸານຂອງສດິຂອງນກັປະ

ສມົພນັພືດນ ັນ້ ຈະສິນ້ສດຸລງົແລວ້ກຕາມ, ຍກົເວັ້ນໃນກລະນີ ສິດທ່ີໄດຮ້ບັກອ່ນ

ໜາ້ນ ັນ້ໄດຫ້າ້ມການນາໃຊຊ້ື່ ດ ັງ່ກາ່ວ;

5. ເມ ື່ອພນັພືດໃດໜ່ຶງ ຖກືນາສະເໜີຂາຍ ຫືຼ ວາງຈາໜາ່ຍ ແມນ່ອະນຍຸາດ ໃຫເ້ອົາ

ເຄື່ ອງໝາຍການຄາ້, ຊື່ ການຄາ້ ຫືຼ ສິ່ ງທ່ີຊີບ້ອກທ່ີຄາ້ຍຄື ປະກອບໃສຊ່ື່ ພນັພືດ

ທ່ີໄດຈ້ດົທະບຽນແລວ້ ແຕຊ່ື່ ນ ັນ້ ຈະຕອ້ງເປັນສິ່ ງທ່ີຮູໄ້ດງ້າ່ຍ.

ໝວດທີ 2

ການຈດົທະບຽນພນັພືດໃໝ່

ມາດຕາ 74 (ປບັປງຸ). ສິດຍື່ ນຄາຮອ້ງຂຈດົທະບຽນ

ບກຸຄນົ, ນຕິບິກຸຄນົ ຫືຼ ການຈດັຕ ັງ້ ທ່ີມສີດິຍື່ ນຄາຮອ້ງຂຈດົທະບຽນ ມດີ ັງ່ນີ:້

1. ນກັປະສມົພນັພືດ ສາມາດຍື່ ນຄາຮອ້ງຂສດິຕ່ພນັພືດ ທ່ີໄດມ້າຈາກການປະສມົ

ພນັ;

2. ໃນກລະນີ ມສີອງຄນົ ຫືຼ ຫຼາຍກວາ່ນ ັນ້ ຮວ່ມກນັປະສມົພນັພືດ ບກຸຄນົດ ັງ່ກາ່ວ

ສາມາດ ຍື່ ນຄາຮອ້ງຂສດິຮວ່ມກນັ ຕ່ພນັພືດ ທ່ີໄດມ້າຈາກການປະສມົພນັນ ັນ້.

ຖາ້ຫາກບ່ມ ີ ການຕກົລງົກນັສະເພາະ ກຽ່ວກບັ ພດູການເປັນເຈົາ້ຂອງ ໃຫຖ້ວືາ່

ພວກກຽ່ວເປັນເຈົາ້ຂອງພນັພືດນ ັນ້ ໃນພດູສະເໝີກນັ;

3. ບກຸຄນົ, ນຕິບິກຸຄນົ ຫືຼ ການຈດັຕ ັງ້ ຕາ່ງປະເທດ ກມສີດິຍື່ ນຄາຮອ້ງຂຈດົທະ

ບຽນ ຄກືນັກບັຄນົລາວ ໃນດນິແດນ ຂອງ ສປປ ລາວ. ສາລບັຜູທ່ີ້ບ່ມທ່ີີຢູອ່າໄສ

ຫືຼ ສະຖານທ່ີດາເນນີທລຸະກດິ ຢູ່ ສປປ ລາວ ນ ັນ້ ໃຫແ້ຕງ່ຕ ັງ້ຕວົແທນຂອງຕນົ

ຊຶ່ ງມທ່ີີຢູຖ່າວອນ ຢູ່ ສປປ ລາວ ດາເນນີການແທນ.

ມາດຕາ 75 (ປບັປງຸ). ວນັບລິຸມະສດິ

ການຮອ້ງຂເອົາວນັບລິຸມະສດິ ມ ີ ດ ັງ່ນີ:້

1. ຄາຮອ້ງຂຈດົທະບຽນພນັພືດໃໝ່ ຈະໄດຮ້ບັວນັບລິຸມະສິດໃນການຍື່ ນຄາຮອ້ງຂ

ສດິ ຂອງນກັປະສມົພນັພືດ ໃນ ສປປ ລາວ ໃນໄລຍະເວລາ ສບິສອງເດອືນ

ນບັແຕວ່ນັ ຍື່ ນຄາຮອ້ງຂຄ ັງ້ທາອດິເປັນຕ ົນ້ໄປ. ຖາ້ວາ່ການຍື່ ນຄາຮອ້ງທາອິດນ ັນ້

38

ແມນ່ເຮັດຢູປ່ະເທດທ່ີໄດໃ້ຫສ້ດິໃນການປກົປ້ອງພນັພືດ ຕ່ນກັປະສມົພນັພືດ ຈາກ

ສປປ ລາວ, ວນັທ່ີຍື່ ນຄາຮອ້ງນ ັນ້ ບ່ໃຫນ້ບັເຂ້ົາໃນໄລຍະເວລາ ສິບສອງເດອືນ;

2. ຜູ້ ຄາຮອ້ງຂ ທ່ີຕອ້ງການຜນົປະໂຫຍດຈາກວນັບລິຸມະສິດ ພາຍຫຼງັໄດຍ້ື່ ນຄາ

ຮອ້ງຂແລວ້ ຜູກ້ຽ່ວຕອ້ງຮອ້ງຂເອົາວນັບລິຸມະສດິ ຂອງຄາຮອ້ງຂຄ ັງ້ທາອດິ ແລະ

ພາຍໃນການດົ ສາມເດອືນ ນບັແຕວ່ນັຍື່ ນຄາຮອ້ງ ຢູ່ ສປປ ລາວ ຜູກ້ຽ່ວຕອ້ງ

ສະໜອງສາເນົາເອກະສານທ່ີ ໄດປ້ະກອບໃນສານວນຄາຮອ້ງຂຄ ັງ້ທາອິດ ພອ້ມ

ກບັຄາຮອ້ງຂທ່ີໄດຮ້ບັການຢັງ້ຢືນຄວາມຖກືຕອ້ງຈາກອງົການທ່ີກຽ່ວຂອ້ງ ພອ້ມ

ກບັຕວົຢາ່ງ ຫືຼ ຫຼກັຖານທ່ີຊີບ້ອກວາ່ ພນັພືດທ່ີການດົໃນສອງຄາຮອ້ງນ ັນ້ ແມນ່

ອນັດຽວກນັ;

3. ນກັປະສມົພນັພືດ ຈະໄດຮ້ບັອະນຍຸາດໃຫສ້ະໜອງຂມ້ນູ ແລະ ເອກະສານທ່ີຈາ

ເປັນ ຫືຼ ເອກະສານ ທ່ີຕອ້ງການ ໃຫກ້ະຊວງ ວທິະຍາສາດ ແລະ ເຕັກໂນໂລຊີ

ເພ່ືອໃຫມ້ກີານກວດສອບ ຕາມທ່ີໄດກ້ານດົໄວໃ້ນ ມາດຕາ 77 ຂອງກດົໝາຍສະ

ບບັນີ້ ພາຍໃນໄລຍະເວລາ ສອງປີ ຫຼງັຈາກສິ້ນສດຸໄລຍະເວລາຂອງວນັບລິຸມະ

ສດິ ຫືຼ ໃນເວລາທ່ີເໝາະສມົ ເມ ື່ອຄາຮອ້ງຂຄ ັງ້ທາອດິໄດຖ້ກືປະຕເິສດ ຫືຼ ຖອນ;

4. ເຫດການທ່ີເກດີຂຶນ້ ໃນໄລຍະເວລາ ທ່ີການດົໄວໃ້ນ ຂ້ 2 ຂອງມາດຕານີ້ ເຊ່ັນ

ການຍື່ ນຄາຮອ້ງຂອື່ ນ ຫືຼ ການພິມເຜີຍແຜ່ ຫືຼ ການນາໃຊພ້ນັພືດ ທ່ີການດົໄວໃ້ນ

ຄາຮອ້ງຂຄ ັງ້ທາອິດ ຈະບ່ເປັນເຫດຜນົໃນການປະຕເິສດຄາຮອ້ງຂຖດັມາ. ເຫດ

ການດ ັງ່ກາ່ວ ຈະບ່ເປັນພ້ືນຖານໃນການໃຫສ້ິດແກບ່ກຸຄນົທີສາມ.

ມາດຕາ 76 (ປບັປງຸ). ສານວນຄາຮອ້ງຂຈດົທະບຽນ

ບກຸຄນົ, ນຕິິບກຸຄນົ ຫືຼ ການຈດັຕ ັງ້ ທ່ີມສີດິຮອ້ງຂເອົາສິດຕ່ພນັພືດທ່ີໄດມ້າຈາກການປະ

ສມົພນັ ສາມາດຍື່ ນຄາຮອ້ງຂຈດົທະບຽນພນັພືດ ນາກະຊວງ ວທິະຍາສາດ ແລະ ເຕັກໂນໂລຊ.ີ

ທກຸຄາຮອ້ງຂຈດົທະບຽນພນັພືດໃໝ່ ຕອ້ງການດົແຕພ່ນັພືດຊະນດິດຽວເທ່ົານ ັນ້. ຄາຮອ້ງຂສາລບັ

ການປກົປ້ອງພນັພືດ ແລະ ເອກະສານຄດັຕິດອື່ ນໆ ສາມາດເຮັດເປັນພາສາລາວ ຫືຼ ອງັກດິກໄດ.້

ຖາ້ວາ່ຄາຮອ້ງຂ ຫືຼ ເອກະສານທ່ີໄດເ້ຮັດເປັນພາສາອງັກດິນ ັນ້ ຜູຮ້ອ້ງຂຍງັຕອ້ງຍື່ ນສະບບັແປເປັນ

ພາສາລາວ ໂດຍໄດຮ້ບັການຢັງ້ຢືນຄວາມຖກືຕອ້ງ ພາຍໃນ ເກົາ້ສບິວນັ ຫຼງັຈາກວນັໄດ້ ຍື່ ນຄາ

ຮອ້ງຂ.

ສານວນຄາຮອ້ງຂຈດົທະບຽນ ຕອ້ງປະກອບເອກະສານ ດ ັງ່ນີ:້

1. ຄາຮອ້ງຂສິດຕ່ພນັພືດທ່ີໄດມ້າຈາກການປະສມົພນັ;

2. ຊື່ ນກັປະສມົພນັພືດ, ຖາ້ຜູຮ້ອ້ງຂບ່ແມນ່ນກັປະສມົພນັພືດ ຕອ້ງມໜີງັສຢື ັງ້ຢືນ

ຄວາມເປັນເຈົາ້ຂອງ;

3. ໃບມອບສິດ ແລະ ຊື່ ແລະ ທ່ີຢູ່ ຂອງຕວົແທນ ຖາ້ຫາກເປັນຕວົແທນ;

4. ໃບສະເໜີການການດົຊື່ ໃໝ;່

39

5. ບດົອະທິບາຍ ຄນຸລກັສະນະຂອງພນັພືດ ກຽ່ວກບັ ຄວາມແຕກຕາ່ງ, ຄວາມສະ

ໝາ່ສະເໜີ ແລະ ຄວາມຄງົຕວົ ແລະ ອະທິບາຍ ກຽ່ວກບັ ການຈດັລາດບັແນວ

ພນັ ແລະ ຂ ັນ້ຕອນການເພາະປກູ;

6. ຕວົຢາ່ງສວ່ນຂະຫຍາຍພນັພືດ ຫືຼ ໜງັສຢື ັງ້ຢືນ ກຽ່ວກບັສວ່ນຂະຫຍາຍພນັພືດ;

7. ໃບຢັງ້ຢືນບອ່ນທ່ີສາມາດຊອກຫາຂມ້ນູທ່ີຈາເປັນ ໃນການການດົເງ ື່ອນໄຂ ຂອງ

ຄວາມແຕກຕາ່ງ, ຄວາມສະໝາ່ສະເໝີ ແລະ ຄວາມຄງົຕວົ;

8. ຂມ້ນູອື່ ນ ທ່ີກະຊວງ ວທິະຍາສາດ ແລະ ເຕັກໂນໂລຊີ ການດົ;

9. ໃບຮບັເງນິຄາ່ທານຽມ ແລະ ຄາ່ບລິການ.

ຄາຮອ້ງຂຈດົທະບຽນ ອາດລວມເອົາການຮອ້ງຂເອົາວນັບລິຸມະສິດ ຕາມທ່ີໄດກ້ານດົໄວ້

ໃນ ມາດຕາ 75 ຂອງກດົໝາຍສະບບັນີ.້

ກະຊວງ ວທິະຍາສາດ ແລະ ເຕັກໂນໂລຊີ ຈະຮບັເອົາເອກະສານຄາຮອ້ງຂ ແລະ ກາ

ນດົວນັຍື່ ນເອກະສານ, ເນືອ້ໃນກຽ່ວກບັ ຊື່ ແລະ ທ່ີຢູຂ່ອງ ຜູຮ້ອ້ງຂ, ການອະທິບາຍ ກຽ່ວກບັ ພນັ

ພືດ, ການຈາ່ຍຄາ່ທານຽມ ແລະ ຄາ່ບລິການ. ຜູຮ້ອ້ງຂ ຈະໄດຮ້ບັໃບຢັງ້ຢືນການຈດົທະບຽນພນັ

ພືດກຕ່ເມ ື່ອໄດປ້ະຕບິດັທກຸເງ ື່ອນໄຂຂອງມາດຕານີ້ ຕາມການດົເວລາທ່ີໄດກ້ານດົໄວ.້

ມາດຕາ 77 (ປບັປງຸ). ການກວດສອບ

ນວນຄາຮອ້ງຂການປກົປ້ອງພນັພືດ ຕອ້ງໄດມ້ກີານກວດສອບເບືອ້ງຕ ົນ້ ແລະ ກວດ

ສອບ ອໃນ ເພ່ືອໃຫສ້ອດຄອ່ງກບັເງ ື່ອນໄຂ ແລະ ຕອ້ງໄດທ້າການພິມເຜີຍແຜ່ ຕາມທ່ີໄດກ້ານດົ

ໄວໃ້ນລະບຽບການ.

ໃນການກວດສອບ ກະຊວງ ວທິະຍາສາດ ແລະ ເຕັກໂນໂລຊີ ອາດຈະໄດປ້ະສານງານ

ກບັ ໜວ່ຍງານທດົລອງພນັພືດ ທ່ີກຽ່ວຂອ້ງດາເນນີການທດົລອງປກູພນັພືດ ຫືຼ ດາເນນີການທດົ

ລອງອື່ ນທ່ີຈາເປັນ ຫືຼ ພິຈາລະນາຜນົຂອງການທດົລອງການປກູ ຫືຼ ການທດົລອງອື່ ນ ທ່ີໄດດ້າເນນີ

ຜາ່ນມາແລວ້.

ໃນກລະນີ ທ່ີໄດຍ້ື່ ນຄາຮອ້ງຂ ຢູປ່ະເທດອື່ ນ ຜູຍ້ື່ ນຄາຮອ້ງຂ ຕອ້ງໄດປ້ະກອບເອກະສານ

ຄາຮອ້ງຂ ແລະ ບດົລາຍງານການກວດສອບ ຈາກອງົການປກົປ້ອງພນັພືດໃນປະເທດນ ັນ້ ແລະ

ບດົລາຍງານດ ັງ່ກາ່ວ ຕອ້ງໄດຮ້ບັການຮບັຮອງ. ຖາ້ກະຊວງ ວທິະຍາສາດ ແລະ ເຕັກໂນໂລຊີ

ຫາກເຫັນວາ່ຂມ້ນູບ່ພຽງພ ເພ່ືອດາເນນີການກວດສອບນ ັນ້ ກອາດຮຽກຮອ້ງໃຫມ້ກີານສະໜອງຂມ້ນູ

ເພ່ີມເຕມີ ຫືຼ ອາດດາເນນີການທດົລອງປກູ ຊຶ່ ງຜູຍ້ື່ ນຄາຮອ້ງຂ ຕອ້ງຮບັຜິດຊອບ ຄາ່ໃຊຈ້າ່ຍ. ຜູ້

ຍື່ ນຄາຮອ້ງຂ ອາດມກີານເພ່ີມເຕມີ ຫືຼ ດດັແກສ້ານວນຄາຮອ້ງຂໄດທ້ກຸເວລາ ກອ່ນການອອກໃບ

ຢັງ້ຢືນ, ຫຼງັຈາກມກີານຮບັຮອງການດດັແກ້ ຈາກກະຊວງ ວທິະຍາສາດ ແລະ ເຕັກໂນໂລຊແີລວ້

ການດດັແກນ້ ັນ້ ກຈະມຜີນົຢອ້ນຫຼງັ ແຕບ່່ໃຫແ້ຕະຕອ້ງເຖງິສດິຂອງບກຸຄນົທີສາມ.

40

ໝວດທີ 3

ສດິ ແລະ ພນັທະ ຂອງເຈົາ້ຂອງພນັພືດໃໝ່

ມາດຕາ 78 (ປບັປງຸ). ສິດເຈົາ້ຂອງພນັພືດໃໝ່

ເຈົາ້ຂອງພນັພືດໃໝ່ ມສີດິດ ັງ່ນີ:້

1. ບ່ອະນຍຸາດໃຫ້ ບກຸຄນົ, ນຕິບິກຸຄນົ ຫືຼ ການຈດັຕ ັງ້:

1.1. ຜະລິດ ຫືຼ ຜະລິດຊາ້;

1.2. ສາ້ງເງ ື່ອນໄຂ ເພ່ືອຂະຫຍາຍພນັ;

1.3. ສະເໜີຂາຍ;

1.4. ຂາຍ ຫືຼ ຈາໜາ່ຍ;

1.5. ສ ົ່ງອອກ, ນາເຂ້ົາ;

1.6. ເກບັຮກັສາໄວ້ ເພ່ືອຈດຸປະສງົ ຂອງ ຂ້ 1.1 ຫາ ຂ້ 1.5 ຂາ້ງເທິງນີ;້

2. ວາງເງ ື່ອນໄຂ ແລະ ຂຈ້າກດັ ໃນການອະນຍຸາດຂອງຕນົ;

3. ປກົປ້ອງຜນົປະໂຫຍດຂອງຕນົ ຕາມລະບຽບກດົໝາຍ ຈາກການລະເມດີຂອງຜູ້

ອື່ ນ ເຊ່ັນ ສດິໃນການຮອ້ງຟ້ອງ, ສດິໃນການໄດຮ້ບັການຊດົເຊຍີ ຈາກຄວາມ

ເສັຍຫາຍ ທ່ີຜູອ້ື່ ນໄດກ່້ຂຶນ້.

ການກະທາ ທ່ີໄດກ້ ານດົໄວໃ້ນ ຂ້ 1.1 ຫາ ຂ້ 1.5 ຂອງມາດຕານີ້ ກຽ່ວກບັຜນົເກບັ

ກຽ່ວ ລວມທງັໝດົຕ ົນ້ພືດ ຫືຼ ສວ່ນໃດໜ່ຶງຂອງຕ ົນ້ພືດ ທ່ີໄດມ້າໂດຍບ່ໄດຮ້ບັອະນຍຸາດ ຈາກການ

ນາໃຊ້ ສວ່ນຂະຫຍາຍພນັ ຂອງພນັພືດທ່ີໄດຮ້ບັການປກົປ້ອງນ ັນ້ ຈະຕອ້ງຂອະນຍຸາດຈາກນກັ

ປະສມົພນັພືດ, ເວັ້ນເສັຍແຕນ່ກັປະສມົພນັພືດ ມໂີອກາດທ່ີເໝາະສມົໃນການນາໃຊສ້ດິຂອງຕນົ

ກຽ່ວກບັສວ່ນ ຂະຫຍາຍພນັດ ັງ່ກາ່ວ. ບດົບນັຍດັ ທ່ີໄດກ້ານດົໄວໃ້ນວກັນີ້ ຈະນາໃຊເ້ຊ່ັນດຽວກນັ ຕ່

ຜະລິດຕະພນັ ທ່ີໄດມ້າໂດຍກງົຈາກຜນົເກບັກຽ່ວ ທ່ີໄດຮ້ບັການປກົປ້ອງ.

ບດົບນັຍດັ ທ່ີໄດກ້ານດົໄວໃ້ນ ວກັ 1 ແລະ 2 ຂອງມາດຕານີ້ ຈະນາໃຊເ້ຊ່ັນດຽວກນັ ຕ່

ພນັພືດ ດ ັງ່ນີ:້

1. ພນັພືດ ຊຶ່ ງຕ ົນ້ຕໄດມ້າຈາກພນັພືດທ່ີໄດຮ້ບັການປກົປ້ອງ ໂດຍພນັພືດ ທ່ີໄດຮ້ບັການ

ປກົປ້ອງນ ັນ້ ໃນຕວົມນັເອງແມນ່ບ່ໄດມ້າຈາກພນັພືດອື່ ນ;

2. ພນັພືດ ທ່ີບ່ສາມາດຈາແນກໄດຢ້າ່ງຈະແຈງ້ເຖງິຄວາມແຕກຕາ່ງ ຈາກພນັພືດທ່ີໄດ້

ຮບັການປກົປ້ອງ ຕາມທ່ີໄດກ້ານດົໄວໃ້ນ ມາດຕາ 70 ຂອງກດົໝາຍສະບບັນີ;້

3. ພນັພືດ ທ່ີມກີານຜະລິດຈາກການນາໃຊຄ້ນື ຂອງພນັພືດທ່ີໄດຮ້ບັການປກົປ້ອງ.

ເຈົາ້ຂອງພນັພືດ ມສີດິດາເນນີການແຕພ່ຽງຜູດ້ຽວ ຢູ່ ສປປ ລາວ ຕາມທ່ີໄດກ້ານດົໄວ້

ໃນ ວກັ 1 ຫາ 3 ຂອງມາດຕານີ.້ ບກຸຄນົ, ນຕິບິກຸຄນົ ຫືຼ ການຈດັຕ ັງ້ອື່ ນ ຈະດາເນນີການໄດກ້ຕ່

ເມ ື່ອໄດຮ້ບັອະນຍຸາດຈາກເຈົາ້ຂອງພນັພືດ, ເວັ້ນເສັຍແຕ່ ກດົໝາຍໄດກ້ານດົໄວຢ້າ່ງອື່ ນ.

41

ມາດຕາ 79 (ປບັປງຸ). ອາຍກຸານປກົປ້ອງພນັພືດໃໝ່

ອາຍກຸານປກົປ້ອງພນັພືດໃໝ່ ສາລບັພືດຢືນຕ ົນ້ ແລະ ຕ ົນ້ໝາກອະງ ຸນ່ ແມນ່ມກີານດົ

ຊາວຫາ້ປີ ນບັແຕວ່ນັມອບສດິໃຫແ້ກນ່ກັປະສມົພນັພືດເປັນຕ ົນ້ໄປ ແລະ ພນັພືດໃໝປ່ະເພດອື່ ນ

ແມນ່ມກີານດົ ຊາວປີ ນບັແຕວ່ນັມອບສດິໃຫແ້ກນ່ກັປະສມົພນັພືດເປັນຕ ົນ້ໄປ.

ເພ່ືອຮກັສາອາຍກຸານປກົປ້ອງ ເຈົາ້ຂອງພນັພືດໃໝຕ່ອ້ງຈາ່ຍຄາ່ທານຽມລວ່ງໜາ້ ແຕລ່ະປີ.

ມາດຕາ 80 (ໃໝ)່. ການປກົປ້ອງຊ ົ່ວຄາວ

ໃນໄລຍະເວລາ ລະຫວາ່ງການພິມເຜີຍແຜຄ່າຮອ້ງຂສດິຂອງນກັປະສມົພນັພືດ ກບັການ

ຮບັສດິນ ັນ້ ເຈົາ້ຂອງສິດຈະໄດຮ້ບັການປກົປ້ອງຊ ົ່ວຄາວ ດວ້ຍຄາ່ຕອບແທນຢາ່ງເໝາະສມົ ຈາກບກຸ

ຄນົອື່ ນ ທ່ີໄດດ້າເນນີການໃດໜ່ຶງ ໃນໄລຍະເວລາດ ັງ່ກາ່ວ ແລະ ຕອ້ງໄດຮ້ບັອະນຍຸາດ ຈາກເຈົາ້

ຂອງສດິ ຕາມທ່ີໄດກ້ານດົໄວໃ້ນມາດຕາ 78 ຂອງກດົໝາຍສະບບັນີ.້

ມາດຕາ 81. ພນັທະ ຂອງເຈົາ້ຂອງພນັພືດໃໝ່

ເຈົາ້ຂອງພນັພືດໃໝ່ ມພີນັທະດ ັງ່ດຽວກນັກບັພນັທະ ຂອງເຈົາ້ຂອງຊບັສນິອດຸສາຫະກາ

ຕາມທ່ີໄດກ້ານດົໄວໃ້ນ ມາດຕາ 62 ຂອງກດົໝາຍສະບບັນີ.້

ໝວດທີ 4

ຂຍ້ກົເວັນ້ ແລະ ຂຈ້າກດັ ຕ່ສດິຂອງເຈົາ້ຂອງພນັພືດໃໝ່

ມາດຕາ 82 (ປບັປງຸ). ຂຍ້ກົເວັ້ນ ຕ່ສດິຂອງນກັປະສມົພນັພືດ

ຂຍ້ກົເວັ້ນ ຕ່ສິດຂອງນກັປະສມົພນັພືດ ມດີ ັງ່ນີ:້

1. ສດິຂອງນກັປະສມົພນັພືດ ຈະຖກືຍກົເວັ້ນ ເມ ື່ອມ:ີ

1.1. ການກະທາ ເພ່ືອຈດຸປະສງົສວ່ນຕວົ ຫືຼ ບ່ມຈີດຸປະສງົທາງການຄາ້;

1.2. ການກະທາ ເພ່ືອການຄ ົນ້ຄວາ້ທດົລອງ;

1.3. ການກະທາ ເພ່ືອປບັປງຸພນັພືດອື່ ນ ແລະ ຍກົເວັ້ນ ບດົບນັຍດັ ໃນວກັ 3

ຂອງມາດຕາ 78 ຂອງກດົໝາຍສະບບັນີ້ ຫາກຖກືນາໃຊ,້ ການຜະລິດ ຫືຼ

ຜະລິດຊາ້, ການສາ້ງເງ ື່ອນໄຂ ເພ່ືອຂະຫຍາຍພນັ, ການສະເໜີຂາຍ ຫືຼ

ການຂາຍ ຫືຼ ການຈາໜາ່ຍ ພນັພືດ ທ່ີກຽ່ວພນັກບັພນັພືດຊະນດິອື່ ນ;

2. ເຖງິວາ່ມາດຕາ 78 ໄດກ້ານດົໄວກ້ຕາມ ເພ່ືອການຂະຫຍາຍພນັ ຢູໃ່ນເນືອ້ທ່ີດນິ

ຂອງຕນົເອງ, ຊາວກະສກິອນ ສາມາດນາໃຊຜ້ະລິດຕະພນັ ທ່ີເກບັກຽ່ວມາຈາກ

ການປກູພນັພືດທ່ີໄດຮ້ບັການປກົປ້ອງ ຫືຼ ພນັພືດ ທ່ີໄດກ້ານດົໄວໃ້ນ ຂ້ 1 ຫືຼ 2

ວກັ 3 ມາດຕາ 78 ຂອງກດົໝາຍສະບບັນີ້ ແຕກ່ານນາໃຊພ້ນັພືດທ່ີໄດຮ້ບັການ

ປກົປ້ອງນ ັນ້ ຕອ້ງໄດຮ້ບັອະນຍຸາດຈາກ ເຈົາ້ຂອງພນັພືດດ ັງ່ກາ່ວ.

42

ມາດຕາ 83 (ໃໝ)່. ການສິ້ນສດຸສດິ ຂອງນກັປະສມົພນັພືດ

ສດິຂອງນກັປະສມົພນັພືດ ຈະສິ້ນສດຸລງົ ກຽ່ວກບັສວ່ນໃດໜ່ຶງ ຂອງພນັພືດທ່ີໄດຮ້ບັການ

ປກົປ້ອງ ຫືຼ ສວ່ນໃດໜ່ຶງ ທ່ີໄດຈ້າກສວ່ນດ ັງ່ກາ່ວ ຕາມທ່ີໄດກ້ານດົໄວໃ້ນ ວກັ 3 ມາດຕາ 78

ຂອງກດົໝາຍສະບບັນີ້ ຊຶ່ ງໄດ້ ຂາຍ ຫືຼ ຈາໜາ່ຍ ຢູໃ່ນດນິແດນ ຂອງ ສປປ ລາວ ໂດຍນກັ

ປະສມົພນັພືດ ຫືຼ ຕາມການເຫັນດຂີອງຜູກ້ຽ່ວ ຍກົເວັ້ນການກະທາ ດ ັງ່ນີ:້

1. ກຽ່ວກບັການຂະຫຍາຍພນັພືດດ ັງ່ກາ່ວຕື່ ມອີກ;

2. ກຽ່ວກບັການສ ົ່ງອອກສວ່ນຂະຫຍາຍຂອງພນັພືດ ໄປຍງັປະເທດ ທ່ີບ່ປກົປ້ອງປະເພດ

ຫືຼ ຊະນດິພນັພືດດ ັງ່ກາ່ວ ເວັ້ນເສັຍແຕກ່ານສ ົ່ງອອກສວ່ນນ ັນ້ ແມນ່ເພ່ືອການບລິໂພກ.

ເພ່ືອຈດຸປະສງົ ຂອງວກັ 1 ມາດຕານີ້ ສວ່ນຂະຫຍາຍ ຂອງພນັພືດ ໝາຍເຖງິ:

1. ສວ່ນຂະຫຍາຍພນັທກຸຊະນດິ;

2. ຜນົເກບັກຽ່ວ ລວມທງັໝດົຕ ົນ້ພືດ ຫືຼ ສວ່ນໃດໜ່ຶງ ຂອງຕ ົນ້ພືດ;

3. ຜະລິດຕະພນັໃດໜ່ຶງ ທ່ີໄດມ້າໂດຍກງົຈາກຜນົເກບັກຽ່ວ.

ມາດຕາ 84 (ໃໝ)່. ມາດຕະການຄຸມ້ຄອງທາງການຄາ້

ການໃຫສ້ິດແກນ່ກັປະສມົພນັພືດ ບ່ຖວືາ່ເປັນການອະນຍຸາດໃຫສ້ະແຫວງຫາຜນົປະໂຫຍດ

ຈາກພນັພືດດ ັງ່ກາ່ວຢາ່ງເສລີ ຢູ່ ສປປ ລາວ ແຕຍ່ງັຂຶນ້ກບັການຄຸມ້ຄອງຂອງຂະແໜງການທ່ີກຽ່ວ

ຂອ້ງ ເຊ່ັນ:

1. ພນັພືດໃໝ່ ທ່ີສາ້ງຜນົກະທບົທາງກງົ ຫືຼ ທາງອອ້ມ ຕ່ສຂຸານາໄມ, ສະພາບແວດລອ້ມ

ຫືຼ ລະບຽບກດົໝາຍ;

2. ພນັພືດໃໝ່ ທ່ີໄດຈ້າກການປບັແຕງ່ພນັທກຸາ ຊຶ່ ງບ່ໄດມ້ກີານປະເມນີ ກຽ່ວກບັ ຄວາມ

ປອດໄພ, ສິ່ ງແວດລອ້ມ, ສຂຸານາໄມ, ລະບຽບກດົໝາຍ ແລະ ການການດົຂອງເຈົາ້

ໜາ້ທ່ີ ທ່ີກຽ່ວຂອ້ງ ຫືຼ ມກີານກະທາໃດໜ່ຶງ ທ່ີເປັນການລະເມດີລະບຽບກດົໝາຍ ຂອງ

ສປປ ລາວ.

ມາດຕາ 85 (ໃໝ)່. ສິດຂອງນກັປະສມົພນັພືດ ທ່ີເປັນໂມຄະ

ສິດຂອງນກັປະສມົພນັພືດ ຈະເປັນໂມຄະ ໃນກລະນີ ດ ັງ່ນີ:້

1. ເງ ື່ອນໄຂທ່ີໄດກ້ານດົໄວໃ້ນ ມາດຕາ 69 ຫືຼ 70 ຫືຼ 71 ຂອງກດົໝາຍສະບບັນີ້

ບ່ໄດຮ້ບັການປະຕບິດັ ໃນເວລາມອບສດິໃຫແ້ກນ່ກັປະສມົພນັພືດ;

2. ການມອບສດິນກັປະສມົພນັພືດ ໃຫແ້ກບ່ກຸຄນົທ່ີບ່ມສີິດ ເວັ້ນເສັຍແຕສ່ດິດ ັງ່ກາ່ວ

ໄດໂ້ອນໃຫບ້ກຸຄນົທ່ີມສີິດ.

ສດິຂອງນກັປະສມົພນັພືດ ຈະບ່ຖວືາ່ເປັນໂມຄະ ແລະ ໃຊບ່້ໄດ້ ນອກຈາກເຫດຜນົທ່ີໄດ້

ກາ່ວໄວໃ້ນ ວກັ 1 ຂອງມາດຕານີ.້

43

ມາດຕາ 86 (ໃໝ)່. ການຖອນສິດຂອງນກັປະສມົພນັພືດ

ສິດຂອງນກັປະສມົພນັພືດ ອາດຖກືຖອນໃນກລະນີ ດ ັງ່ນີ:້

1. ບ່ສາມາດສບືຕ່ປະຕບິດັຕາມເງື່ອນໄຂ ທ່ີໄດກ້ານດົໄວໃ້ນ ມາດຕາ 70 ແລະ 71

ຂອງກດົໝາຍສະບບັນີ;້

2. ບ່ໄດສ້ະໜອງຂມ້ນູ, ເອກະສານ ຫືຼ ສວ່ນຂະຫຍາຍພນັພືດ ທ່ີຈາເປັນໃຫເ້ຈົ້າໜາ້

ທ່ີ ເພ່ືອທດົສອບການບາລງຸຮກັສາພນັພືດ;

3. ບ່ຈາ່ຍຄາ່ທານຽມ ແລະ ຄາ່ບລິການ ເພ່ືອເຮັດໃຫສ້ດິຂອງຕນົ ຍງັມຜີນົໃຊໄ້ດ;້

4. ບ່ໄດສ້ະເໜີຊື່ ພນັພືດ ທ່ີເໝາະສມົອກີ ໃນກລະນີ ການການດົຊື່ ພນັພືດ ຖກືຍກົ

ເລີກ ຫຼງັຈາກການມອບສິດໃຫ,້

ສດິຂອງນກັປະສມົພນັພືດ ຈະບ່ຖກືຖອນນອກຈາກເຫດຜນົທ່ີໄດກ້າ່ວໄວໃ້ນຂ້ 1 ຫາ 4

ຂອງມາດຕານີ.້

ມາດຕາ 87 (ປບັປງຸ). ຂຈ້າກດັສິດເພ່ືອສາທາລະນະປະໂຫຍດ

ໃນກລະນີ ມຄີວາມຈາເປັນ ເພ່ືອຕອບສະໜອງຄວາມຕອ້ງການຂອງສງັຄມົ ແລະ ເພ່ືອ

ຮບັປະກນັການສະໜອງສະບຽງອາຫານ ຫືຼ ເພ່ືອປ້ອງກນັການຜກູຂາດຕະຫຼາດນ ັນ້ ລດັຖະບານ

ສາມາດ ອອກແຈງ້ການອະນຍຸາດ ໃຫນ້າໃຊພ້ນັພືດທ່ີໄດຮ້ບັການປກົປ້ອງ ໂດຍບ່ຈາເປັນຕອ້ງມ ີ

ການອະນຍຸາດຈາກເຈົາ້ຂອງສດິ. ການອະນຍຸາດດ ັງ່ກາ່ວ ແມນ່ໃຫປ້ະຕບິດັຕາມເງື່ອນໄຂ ແລະ

ຂ ັນ້ຕອນ ເຊ່ັນດຽວກນັກບັສດິທິບດັ ຕາມທ່ີໄດກ້ານດົໄວໃ້ນ ມາດຕາ 63 ຂອງກດົໝາຍສະບບັນີ.້

ພາກທີ V

ລິຂະສດິ ແລະ ສດິກຽ່ວຂອ້ງກບັລິຂະສດິ

ໝວດທີ 1

ການປກົປອ້ງລຂິະສດິ

ມາດຕາ 88 (ປບັປງຸ). ຜນົງານທ່ີໄດຮ້ບັການປກົປ້ອງ

ທກຸຜນົງານຂອງ ປະພນັ ທ່ີມກີານປະດດິຄດິແຕງ່ຂຶນ້ດວ້ຍຕນົເອງ ຢູໃ່ນຂງົເຂດສລິະ

ປະກາ, ວນັນະກາ ແລະ ວທິະຍາສາດ ຈະໄດຮ້ບັການປກົປ້ອງເປັນລິຂະສດິ ເຖງິວາ່ຜນົງານດ ັງ່

ກາ່ວ ຈະສະແດງອອກຢູໃ່ນລກັສະນະ ຫືຼ ຮບູແບບໃດກຕາມ. ໂດຍສະເພາະ ລິຂະສດິຈະໄດຮ້ບັ

ການຄຸມ້ຄອງ ສາລບັຜນົງານ ດ ັງ່ຕ່ໄປນີ:້

1. ຜນົງານດາ້ນສລິະປະກາ ຕ ົນ້ຕ ມດີ ັງ່ນີ:້

1.1. ຮບູວາດ, ຮບູແຕມ້, ຮບູແກະສະຫຼກັ, ຮບູພິມຫີນ, ການເກບັຂດິລາຍພມົ

ຫືຼ ລາຍແພ ແລະ ຜນົງານວຈິດິຕະກາ ອື່ ນໆ;

44

1.2. ປັນ້, ຮບູຄວດັຫີນ ແລະ ຜນົງານປະຕມິາກາ ອື່ ນໆ;

1.3. ການອອກແບບອາຄານ ຫືຼ ສິ່ ງປກຸສາ້ງ, ການອອກແບບຕບົແຕງ່ພາຍໃນ

ພາຍນອກ ແລະ ຜນົງານສະຖາປດັຕິຍະກາ ອື່ ນໆ;

1.4. ຮບູຖາ່ຍດວ້ຍວທີິການເຕັກນກິຕາ່ງໆ ແລະ ຜນົງານທ່ີສະແດງອອກ ດວ້ຍ

ຂ ັນ້ຕອນອານາລອ໋ກ (analogous process);

1.5. ຮບູຈາລອງ, ແຜນທ່ີ, ແຜນຜງັ, ຮບູສະເກດັ ຫືຼ ຮບູສາມມຕິິ ກຽ່ວກບັ ພມູ

ສາດ, ພມູປະເທດ, ງານສະຖາປດັຕິຍະກາ ຫືຼ ວທິະຍາສາດ;

1.6. ດນົຕປີະກອບບດົລະຄອນ, ແບບລະຄອນໄບ້ ຫືຼ ລະຄອນຈດັສາກ, ການ

ອອກແບບທາ່ຟ້ອນ, ທາ່ເຕ້ັນ ແລະ ຜນົງານອື່ ນ ທ່ີປະດດິຄດິແຕງ່ຂຶນ້

ເພ່ືອການສະແດງ;

1.7. ການປະກອບດນົຕີ ທ່ີມ ີ ຫືຼ ບ່ມ ີ ເນືອ້ຮອ້ງລວມຢູນ່າ ລວມເຖງິນດົເພງ ທ່ີ

ໄດແ້ຍກ ແລະ ຮຽບຮຽງສຽງປະສານແລວ້;

1.8. ການບນັທຶກສຽງ;

1.9. ຜນົງານສລິະປະປບັໃຊ;້

1.10.ຟີມ ຫືຼ ຜນົງານດາ້ນຮບູເງາົອື່ ນໆ ຫືຼ ຜນົງານ ທ່ີສະແດງອອກ ດວ້ຍການ

ລາດບັພາບ ທ່ີສາມາດນາອອກສາຍຕ່ເນື່ອງໄດເ້ປັນຮບູເງາົ ແລະ ສາມາດ

ບນັທຶກລງົໃສວ່ດັສະດອຸື່ ນໆ ທ່ີສາມາດນາອອກສາຍຕ່ເນື່ອງໄດຄ້ືກນັ ລວມ

ທງັສຽງປະກອບໃນຜນົງານນ ັນ້.

2. ຜນົງານດາ້ນວນັນະກາ ຕ ົນ້ຕ ມດີ ັງ່ນີ:້

2.1. ປ້ຶມອາ່ນ, ວທິະຍານພິນົ, ແຜນ່ພບັ, ວາລະສານ, ສິ່ ງພິມ ແລະ ສິ່ ງຂດີ

ຂຽນອື່ ນໆ;

2.2. ບດົປາຖະກະຖາ, ບດົຄາເຫັນ, ສນຸທອນພດົ, ບດົຄາສອນ, ບດົສອນ

ແລະ ບດົເວ້ົາ ອື່ ນໆ ທ່ີໄດມ້ກີານບນັທຶກ;

2.3. ບດົລະຄອນ, ບດົເລ່ືອງ, ບດົກະວີ;

2.4. ໂປຣແກຣມຄອມພິວເຕີ ແລະ ການລວບລວມຂມ້ນູ ລວມທງັພາສາຕ ົນ້ກາ

ເນດີ (source code) ແລະ ພາສາວດັຖຸ (object code).

3. ການລວບລວມຜນົງານ ສລິະປະກາ ຫືຼ ວນັນະກາ ເປັນຕ ົນ້ ສາລານກຸມົ, ການ

ລວບລວມບດົປະພນັ ຫືຼ ການລວບລວມຂມ້ນູດວ້ຍການຈດັລຽງ, ການຄດັເລືອກ,

ການລວບລວມບນັດາຫວົຂຕ້າ່ງໆ ທ່ີປະກອບເຂ້ົາກນັ ເປັນການປະດດິຄິດແຕງ່

ທາງປນັຍາ.

ຜນົງານໃດໜ່ຶງ ຈະຖວືາ່ໄດມ້ກີານປະດດິຄິດແຕງ່ຂຶນ້ ກຕ່ເມ ື່ອໄດບ້ນັທຶກລງົໃນວດັຖທ່ີຸຈບັ

ບາຍໄດ.້

45

ມາດຕາ 89 (ປບັປງຸ). ຜນົງານທ່ີສືບເນື່ອງຈາກລິຂະສິດ

ຜນົງານທ່ີສບືເນື່ອງຈາກລິຂະສດິ ຈະໄດຮ້ບັການປກົປ້ອງ ຄກືບັຜນົງານຕ ົນ້ສະບບັໂດຍ

ປາສະຈາກການສາ້ງຜນົເສັຍຫາຍ ຕ່ເຈົາ້ຂອງລິຂະສິດຕ ົນ້ສະບບັ ຊຶ່ ງເປັນຜນົງານ ທ່ີ ມາເປັນ

ພ້ືນຖານໃນການສາ້ງຜນົງານສບືເນື່ອງ.

ມາດຕາ 90 (ປບັປງຸ). ສິ່ ງທ່ີບ່ສາມາດປກົປ້ອງເປັນລິຂະສິດ

ສິ່ ງທ່ີບ່ສາມາດປກົປ້ອງເປັນລິຂະສິດ ມດີ ັງ່ນີ:້

1. ຂາ່ວປະຈາວນັ ຫືຼ ເຫດການຕວົຈງິທ່ີເກດີຂຶນ້ ທ່ີມລີກັສະນະເປັນຂມ້ນູຂາ່ວສານ;

2. ຄວາມຄດິ, ຂ ັນ້ຕອນ, ກາມະວທີິ, ວທີິການປະຕິບດັ ຫືຼ ຫຼກັການຄະນດິສາດ;

3. ບນັດານຕິກິາຕາ່ງໆ, ລະບຽບການປກົຄອງ, ເອກະສານທາງດາ້ນຕລຸາການ

ແລະ ເອກະສານເຫ່ົຼານ ັນ້ ທ່ີແປເປັນທາງການ.

ໝວດທີ 2

ການປກົປອ້ງສດິກຽ່ວຂອ້ງກບັລິຂະສດິ

ມາດຕາ 91 (ປບັປງຸ). ຜູທ່ີ້ໄດຮ້ບັການປກົປ້ອງສິດ

ຜູທ່ີ້ໄດຮ້ບັການປກົປ້ອງ ສິດກຽ່ວຂອ້ງກບັລິຂະສິດ ມດີ ັງ່ນີ:້

1. ຜູສ້ະແດງ ລວມມນີກັສະແດງ, ນກັຮອ້ງ, ນກັດນົຕີ, ນກັຟ້ອນ ແລະ ຜູອ້ື່ ນໆ ທ່ີ

ສະແດງ, ຮອ້ງເພງ, ເລ່ົາ, ຫ້ິຼນ ໃນຮບູແບບ ຂອງຜນົງານດາ້ນສລິະປະກາ ແລະ

ວນັນະກາ ຫືຼ ການສະແດງອອກ ທາງວດັທະນະທາພ້ືນບາ້ນ;

2. ຜູຜ້ະລິດການບນັທຶກສຽງ ທ່ີໄດມ້ກີານບນັທຶກຄ ັງ້ທາອິດ ຂອງການສະແດງໃດໜ່ຶງ

ຫືຼ ສຽງອື່ ນໆ ຫືຼ ການນາສະເໜີ ບນັດາສຽງອື່ ນໆ ທ່ີປະກອບໃນການສະແດງ;

3. ຜູກ້ະຈາຍສຽງ-ແຜພ່າບ ແລະ ອງົການກະຈາຍສຽງ-ແຜພ່າບ ທ່ີໄດມ້ກີານລິເລ່ີມ

ແລະ ເຮັດການກະຈາຍສຽງ, ການແຜພ່າບ ຫືຼ ກະຈາຍສຽງ-ແຜພ່າບ.

ມາດຕາ 92 (ປບັປງຸ). ສິດກຽ່ວຂອ້ງກບັລິຂະສິດ ທ່ີໄດຮ້ບັການປກົປ້ອງ

ສດິກຽ່ວຂອ້ງກບັລິຂະສິດ ທ່ີໄດຮ້ບັການປກົປ້ອງ ມດີ ັງ່ນີ:້

1. ການສະແດງ:

1.1 ການສະແດງ ຢູພ່າຍໃນ ຫືຼ ຕາ່ງປະເທດ ຂອງພນົລະເມອືງລາວ, ຄນົຕາ່ງ

ດາ້ວ ຫືຼ ຜູບ່້ມສີນັຊາດ ທ່ີອາໄສຢູ່ ສປປ ລາວ;

1.2 ການສະແດງ ຂອງຄນົຕາ່ງປະເທດ ຢູ່ ສປປ ລາວ;

1.3 ການສະແດງ ທ່ີຖກືປກົປ້ອງພາຍໃຕ້ ສນົທິສນັຍາສາກນົ ທ່ີ ສປປ ລາວ

ເປັນພາຄ.ີ

46

2. ການຜະລິດການບນັທຶກສຽງ:

2.1 ການຜະລິດການບນັທຶກສຽງ ຢູພ່າຍໃນ ຫືຼ ຕາ່ງປະເທດ ຂອງພນົລະເມອືງ

ລາວ, ຄນົຕາ່ງດາ້ວ ຫືຼ ຜູບ່້ມສີນັຊາດ ທ່ີອາໄສຢູ່ ສປປ ລາວ;

2.2 ການຜະລິດການບນັທຶກສຽງ ຂອງຄນົຕາ່ງປະເທດ ຢູ່ ສປປ ລາວ;

2.3 ການຜະລິດການບນັທຶກສຽງ ທ່ີໄດຖ້ກືປກົປ້ອງພາຍໃຕ້ ສນົທິສນັຍາສາກນົ ທ່ີ

ສປປ ລາວ ເປັນພາຄີ.

3. ການກະຈາຍສຽງ-ແຜພ່າບ ຫືຼ ລາຍການຜາ່ນສນັຍານດາວທຽມ ທ່ີເຂ້ົາລະຫດັ

ແລະ ບ່ເຂ້ົາລະຫດັ:

3.1. ການກະຈາຍສຽງ-ແຜພ່າບ ຫືຼ ລາຍການຜາ່ນສນັຍານດາວທຽມ ທ່ີເຂ້ົາລະ

ຫດັ ແລະ ບ່ເຂ້ົາລະຫດັຢູພ່າຍໃນ ຫືຼ ຕາ່ງປະເທດຂອງພນົລະເມອືງລາວ,

ຄນົຕາ່ງດາ້ວ ຫືຼ ຜູບ່້ມສີນັຊາດ ທ່ີອາໄສຢູ່ ສປປ ລາວ;

3.2. ການກະຈາຍສຽງ-ແຜພ່າບ ຫືຼ ລາຍການຜາ່ນສນັຍານດາວທຽມ ທ່ີເຂ້ົາລະຫດັ

ແລະ ບ່ເຂ້ົາລະຫດັ ຂອງຄນົຕາ່ງປະເທດ ຢູ່ ສປປ ລາວ;

3.3. ການກະຈາຍສຽງ-ແຜພ່າບ ຫືຼ ລາຍການຜາ່ນສນັຍານດາວທຽມ ທ່ີເຂ້ົາລະຫດັ

ແລະ ບ່ເຂ້ົາລະຫດັ ທ່ີໄດຖ້ກືປກົປ້ອງພາຍໃຕ້ ສນົທິສນັຍາສາກນົ ທ່ີ ສປປ

ລາວ ເປັນພາຄີີ.

ການສະແດງ, ການບນັທຶກສຽງ ແລະ ລາຍການກະຈາຍສຽງ-ແຜພ່າບ ຜາ່ນສນັຍານດາວ

ທຽມ ທ່ີເຂ້ົາລະຫດັ ແລະ ບ່ເຂ້ົາລະຫດັ ຕອ້ງໄດຮ້ບັການປກົປ້ອງ ດ ັງ່ທ່ີໄດກ້ານດົໄວໃ້ນ ຂ້ 1, 2

ແລະ 3 ຂອງມາດຕານີ້ ໂດຍບ່ແຕະຕອ້ງ ຕ່ຜນົງານທ່ີມລິີຂະສດິ.

ໝວດທີ 3

ການແຈງ້ ລຂິະສດິ ຫືຼ ສດິກຽ່ວຂອ້ງກບັລຂິະສດິ

ມາດຕາ 93 (ປບັປງຸ). ການແຈງ້ ລິຂະສິດ ຫືຼ ສິດກຽ່ວຂອ້ງກບັລິຂະສິດ

ລິຂະສດິ ຫືຼ ສດິກຽ່ວຂອ້ງກບັລິຂະສດິ ແມນ່ ສດິທ່ີເກດີຂຶນ້ໂດຍທນັທີ ເມ ື່ອໄດມ້ກີານ

ປະດດິຄດິແຕງ່ຜນົງານນ ັນ້ຂຶນ້ມາ ໂດຍບ່ມກີານຈດົທະບຽນ ແຕສ່າມາດແຈງ້ສດິນ ັນ້ໄວນ້າ ກະຊວງ

ວທິະຍາສາດ ແລະ ເຕັກໂນໂລຊີ ເພ່ືອເປັນຫຼກັຖານ ຫືຼ ເປັນຂມ້ນູໄວ້ ໂດຍສະເພາະ ເມ ື່ອມກີານ

ລະເມດີ ຫືຼ ມຂີຂ້ດັແຍງ່.

ມາດຕາ 94 (ປບັປງຸ). ການບນັທຶກການແຈງ້ ລິຂະສິດ ຫືຼ ສິດກຽ່ວຂອ້ງກບັລິຂະສິດ

ເມ ື່ອໄດຮ້ບັຄາຮອ້ງຂແຈງ້ລິຂະສດິ ຫືຼ ສິດກຽ່ວຂອ້ງກບັລິຂະສດິແລວ້ ກະຊວງ ວທິະຍາ

ສາດ ແລະ ເຕັກໂນໂລຊີ ຕອ້ງບນັທຶກການແຈງ້ດ ັງ່ກາ່ວ ແລະ ອອກໃບຢັງ້ຢືນໃຫ້ ເພ່ືອເປັນຫຼກັ

ຖານ ຖາ້ຄາຮອ້ງດ ັງ່ກາ່ວຫາກຖກືຕອ້ງ ແລະ ຄບົຖວ້ນຕາມເງື່ອນໄຂທ່ີໄດກ້ານດົໄວ.້ ໃບຢັງ້ຢືນ

47

ການແຈງ້ລິຂະສດິ ຫືຼ ສິດກຽ່ວຂອ້ງກບັລິຂະສດິ ຕອ້ງບ ົ່ງບອກຊື່ ເຈົາ້ຂອງຜນົງານ, ຊື່ ຜນົງານ

ພອ້ມວນັເດອືນປີສາ້ງຜນົງານ ແຕບ່່ເປັນການໃຫສ້ດິໃດໆ ແກຜູ່ແ້ຈງ້.

ໝວດທີ 4

ເຈົາ້ຂອງລຂິະສດິ

ມາດຕາ 95 (ປບັປງຸ). ເຈົ້າຂອງລິຂະສິດ

ເຈົາ້ຂອງລິຂະສດິ ໃນຜນົງານກຽ່ວກບັການປະພນັ ແມນ່ ນກັປະພນັ. ເມ ື່ອມກີານສາ້ງຜນົ

ງານຮວ່ມກນັ ກຈະໄດຮ້ບັສດິຮວ່ມກນັ ລະຫວາ່ງຜູປ້ະດດິຄດິແຕງ່ດວ້ຍກນັ ເວັ້ນເສັຍແຕໄ່ດຕ້ກົລງົ

ກນັໄວເ້ປັນຢາ່ງອື່ ນ.

ໃນກລະນຜີນົງານ ໄດຖ້ກືສາ້ງຂຶນ້ດວ້ຍການວາ່ຈາ້ງ ເຈົາ້ຂອງລິຂະສດິ ໃນຜນົງານດ ັງ່

ກາ່ວ ກແມນ່ຜູວ້າ່ຈາ້ງ ເວັ້ນເສັຍແຕໄ່ດຕ້ກົລງົກນັໄວເ້ປັນຢາ່ງອື່ ນ.

ກາມະສດິ ຕ່ ລິຂະສິດ ແລະ ສິດດາ້ນເສດຖະກດິ ສາມາດມອບໂອນ ດວ້ຍສນັຍາ ຫືຼ

ດວ້ຍການສບືທອດມນູມຣະດກົ.

ຜູໄ້ດຮ້ບັສດິໃນລິຂະສດິ ແລະ ສດິດາ້ນເສດຖະກດິ ຕາມສນັຍາ ລວມທງັສນັຍາວາ່ຈາ້ງ

ແຮງງານເພ່ືອສາ້ງຜນົງານ ຫືຼ ບນັທຶກສຽງ ກຈະສາມາດນາໃຊສ້ດິເຫ່ົຼານ ັນ້ໄດ້ ໃນນາມຕນົເອງ

ແລະ ກຈະມສີດິໄດຮ້ບັຜນົປະໂຫຍດຈາກສດິ ດ ັງ່ກາ່ວ.

ມາດຕາ 96 (ປບັປງຸ). ຜູປ້ະກອບສວ່ນ ໃນຜນົງານການສະແດງ ຫືຼ ຜນົງານດາ້ນຮບູເງາົ

ຜູປ້ະກອບສວ່ນ ຢາ່ງມຫີວົຄດິປະດດິສາ້ງ ໃນຜນົງານການສະແດງ ຫືຼ ຜນົງານດາ້ນຮບູ

ເງາົ ຊຶ່ ງມຜີູອ້ານວຍການສາ້ງ, ບນັນາທິການ, ຜູຮ້ຽບຮຽງ, ມກືອ້ງ, ຜູຄ້ວບຄມຸການສະແດງ, ຜູປ້ະ

ພນັ, ຜູຈ້ດັສາກ, ຜູຄ້ວບຄມຸສຽງ, ຜູຄ້ວບຄມຸແສງ, ຜູອ້ອກແບບສະຖານທ່ີຖາ່ຍທາ, ຜູຈ້ດັການດາ້ນ

ເຄື່ ອງມຖືາ່ຍທາ, ຜູຈ້ດັການດາ້ນເຕັກນກິ ແລະ ຜູອ້ື່ ນໆ ທ່ີປະກອບສວ່ນ ໃນວຽກດ ັງ່ກາ່ວ ຖວືາ່

ເປັນຜູທ່ີ້ໄດມ້ກີານປະດດິແຕງ່ຮວ່ມ ໃນຜນົງານການສະແດງ ຫືຼ ຜນົງານດາ້ນຮບູເງາົ.

ຜູປ້ະກອບສວ່ນໃນການປະດດິແຕງ່ເຫ່ົຼານີ້ ຈະຕອ້ງໄດຮ້ບັການບ ົ່ງຊື່ ຢາ່ງຈະແຈງ້ ໃສໃ່ນ

ຜນົງານທ່ີຕນົເອງໄດມ້ສີວ່ນຮວ່ມສາ້ງ ເວັ້ນເສັຍແຕມ່ເີງ ື່ອນໄຂອື່ ນ ທ່ີບ່ໃຫບ້ ົ່ງຊື່ ນ ັນ້ໄດ.້

ເຖງິວາ່ ໄດກ້ານດົໄວໃ້ນ ວກັ 1 ຂອງມາດຕານີກ້ຕາມ ໃນກລະນທ່ີີບ່ໄດມ້ກີານຕກົລງົກນັ

ໄວຢ້າ່ງເປັນລາຍລກັອກັສອນ ຜູຮ້ວ່ມປະດດິແຕງ່ເຫ່ົຼານີ້ ກຈະບ່ມສີິດຄດັຄາ້ນ ການຜະລິດຊາ້,

ການແຈກຢາຍ, ການສະແດງ, ການສື່ ສານຜນົງານຕ່ສາທາລະນະຊນົ ດວ້ຍລະບບົສື່ ສານທ່ີໃຊ້

ສາຍ, ການອອກອາກາດ ຫືຼ ການສື່ ສານ ໃນຮບູແບບອື່ ນໆ ຫືຼ ການແປເນືອ້ໃນຄາເວ້ົາ ຫືຼ ການ

ພາກເຂ້ົາໃນຜນົງານ. ເນືອ້ໃນຂອງວກັນີ້ ບ່ໃຫນ້າໃຊ້ ຕ່ຜູສ້າ້ງບດົຮບູເງາົ, ຜູໃ້ຫສ້ຽງປະກອບ ແລະ

ຜູສ້າ້ງຜນົງານດາ້ນດນົຕີ ເພ່ືອປະກອບເຂ້ົາໃນຮບູເງາົ ຫືຼ ຕ່ຜູອ້ານວຍການສາ້ງຮບູເງາົ.

48

ມາດຕາ 97 (ໃໝ)່. ສິດດາ້ນຈາລິຍະທາ

ເຖງິວາ່ ຜູປ້ະດດິຄິດແຕງ່ ຈະບ່ໄດເ້ປັນເຈົ້າຂອງສິດດາ້ນເສດຖະກດິກຕາມ ແຕຜູ່ປ້ະດດິ

ແຕງ່ນ ັນ້ ຍງັມສີິດດາ້ນຈາລິຍະທາ ດ ັງ່ນີ:້

1. ເປີດເຜີຍ ແລະ ເຜີຍແຜຜ່ນົງານ ຄ ັງ້ທາອດິ;

2. ອາ້ງອງີ ດວ້ຍເຫດຜນົ:

2.1 ເປັນຜູປ້ະດດິຄິດແຕງ່ຜນົງານ;

2.2 ມຊີື່ ຂອງຕນົເອງ ເພ່ືອສະແດງໃຫເ້ຫັນເວລາມກີານນາໃຊ້ ຫືຼ ຈດັພິມຜນົ

ງານດ ັງ່ກາ່ວ;

2.3 ໃຊນ້າມແຝງ ຫືຼ ນາມປາກກາ ຫືຼ ຈດັພິມຜນົງານ ໂດຍບ່ໃສຊ່ື່ ຂອງຕນົ;

2.4 ຄດັຄາ້ນ ການໃສຊ່ື່ ຜູອ້ື່ ນ ໃນຜນົງານຂອງຕນົ;

2.5 ຄດັຄາ້ນ ການແອບອາ້ງນາໃຊຊ້ື່ ຂອງຕນົ ໄປໃສຜ່ນົງານອື່ ນ ທ່ີຕນົບ່ໄດ້

ເປັນຜູ້ປ້ະດດິຄດິແຕງ່ ຫືຼ ຜນົງານທ່ີຜູອ້ື່ ນໄດດ້ດັແກ;້

3. ຄດັຄາ້ນການບດິເບືອນ, ການຕດັຮອນ, ການດດັແກ້ ຫືຼ ການກະທາອື່ ນ ຕ່ຜນົ

ງານ ຊຶ່ ງກ່ໃຫເ້ກດີຜນົເສັຍຫາຍ ຕ່ກຽດ ຫືຼ ຊື່ ສຽງ ຂອງຜູປ້ະດດິຄດິແຕງ່.

ຜູທ່ີ້ບ່ແມນ່ຜູປ້ະດດິຄດິແຕງ່ຜນົງານ ແຕໄ່ດນ້າໃຊ້ ຊື່ ຂອງຜູກ້ຽ່ວ ກຈະມສີດິເຊ່ັນດຽວກນັ

ຕາມທ່ີໄດກ້ານດົໄວໃ້ນ ຂ້ 3 ຂອງມາດຕານີ.້

ສດິໃນການເປີດເຜີຍ ແລະ ເຜີຍແຜຄ່ ັງ້ທາອດິ ເປັນຂອງຜູປ້ະດດິຄດິແຕງ່ ຕະຫຼອດຊວີດິ

ເວັ້ນເສັຍແຕຜູ່ກ້ຽ່ວ ຫາກໄດມ້ອບສດິນີຢ້າ່ງເປັນລາຍລກັອກັສອນ ໃຫຜູ້ອ້ື່ ນນາໃຊຫຼ້ງັຈາກການເສັຍ

ຊວີດິຂອງຕນົ. ສດິທ່ີໄດກ້ານດົໄວ້ ໃນ ຂ້ 2.1, 2.2, 2.3 ແລະ ຂ້ 3 ຂອງມາດຕານີ້ ຈະສບືຕ່

ໄປຈນົກວາ່ສິດດາ້ນເສດຖະກດິ ຂອງຜູປ້ະດດິຄດິແຕງ່ສິນ້ສດຸລງົ. ສວ່ນສດິທ່ີໄດກ້ານດົໄວ້ ໃນ ຂ້

2.4, 2.5 ແລະ ວກັ 2 ຂອງມາດຕານີ້ ບກຸຄນົທ່ີມສີວ່ນກຽ່ວຂອ້ງ ກບັສດິດ ັງ່ກາ່ວ ສາມາດນາໃຊ້

ສດິນ ັນ້ ໂດຍບ່ມກີານດົເວລາ.

ມາດຕາ 98 (ໃໝ)່. ສິດດາ້ນເສດຖະກດິ

ຜູປ້ະດດິຄດິແຕງ່ ຫືຼ ເຈົາ້ຂອງລິຂະສດິ ໃນຜນົງານດາ້ນສລິະປະກາ ຫືຼ ວນັນະກາ ມສີດິ

ແຕພ່ຽງຜູດ້ຽວ ໃນການດາເນນີ ຫືຼ ການອະນຍຸາດ ໃຫດ້າເນນີການຕາ່ງໆ ກຽ່ວກບັຜນົງານຂອງຕນົ

ດ ັງ່ນີ:້

1. ສະສມົ ທອ້ນໂຮມຜນົງານ;

2. ຜະລິດຊາ້ ຜນົງານ ບ່ວາ່ໃນລກັສະນະ ຫືຼ ໃນຮບູແບບໃດກຕາມ ລວມທງັຈລະ

ຈອນແຈກຢາຍສາເນົາຜນົງານດ ັງ່ກາ່ວ;

3. ແປຜນົງານ;

4. ກະຈາຍສຽງ-ແຜພ່າບ ຂອງຜນົງານ;

49

5. ສື່ ສານຜນົງານ ຕ່ສາທາລະນະຊນົ ດວ້ຍລະບບົສື່ ສານ ທ່ີໃຊສ້າຍ ຫືຼ ບ່ໃຊສ້າຍ

ຫືຼ ດວ້ຍການກະຈາຍສຽງ-ແຜພ່າບຊາ້ ຜນົງານ;

6. ສື່ ສານ ຜນົງານການກະຈາຍສຽງ-ແຜພ່າບ ຕ່ສາທາລະນະຊນົ ດວ້ຍໂທລະໂຄງ່

ຫືຼ ເຄື່ ອງສ ົ່ງສນັຍານດວ້ຍລະບບົທ່ີຄາ້ຍກນັ, ດວ້ຍສນັຍານ, ດວ້ຍສຽງ ຫືຼ ພາບ.

ໃນກລະນີ ບ່ມກີານການດົໃນທາງກງົກນັຂາ້ມ ການອະນຍຸາດ ທ່ີໄດໃ້ຫ້ ຕາມຂ້ 4 ຂອງ

ມາດຕານີ້ ຈະບ່ຖວືາ່ເປັນການອະນຍຸາດໃຫບ້ນັທຶກ ດວ້ຍເຄື່ ອງບນັທຶກສຽງ ຫືຼ ພາບ ຕ່ຜນົງານ

ການກະຈາຍສຽງ-ແຜພ່າບ.

ສາລບັຜນົງານດາ້ນວນັນະກາ ຜູປ້ະດດິຄດິແຕງ່ ຫືຼ ເຈົາ້ຂອງລິຂະສດິ ມສີດິແຕພ່ຽງຜູ້

ດຽວ ໃນການດາເນນີ ຫືຼ ການອະນຍຸາດ ໃຫດ້າເນນີການຕາ່ງໆ ກຽ່ວກບັຜນົງານຂອງຕນົ ດ ັງ່ນີ:້

1. ເລ່ົາຜນົງານ ຕ່ສາທາລະນະຊນົ ດວ້ຍວທີິການ ຫືຼ ຂະບວນການໃດໜ່ຶງ;

2. ສື່ ສານຜນົງານ ຕ່ສາທາລະນະຊນົ ດວ້ຍການເລ່ົາຄືນຜນົງານ ຫືຼ ດວ້ຍວທີິການສື່

ສານອື່ ນໃດໜ່ຶງ;

3. ແປການເລ່ົາຄນື ຜນົງານ.

ສາລບັການສະແດງລະຄອນ, ລະຄອນ-ດນົຕີ ແລະ ຜນົງານດາ້ນດນົຕນີ ັນ້ ຜູປ້ະດດິຄດິ

ແຕງ່ ຫືຼ ເຈົາ້ຂອງລິຂະສດິ ມສີດິແຕພ່ຽງຜູດ້ຽວໃນການດາເນນີ ຫືຼ ການອະນຍຸາດ ໃຫດ້າເນນີ

ການ ຕາ່ງໆ ກຽ່ວກບັຜນົງານຂອງຕນົ ດ ັງ່ນີ:້

1. ສະແດງຜນົງານຕ່ ສາທາລະນະຊນົ ລວມທງັການສະແດງຜນົງານ ດວ້ຍວກິານ

ຫືຼ ຂະບວນການໃດໜ່ຶງ;

2. ສື່ ສານຜນົງານການສະແດງ ຕ່ສາທາລະນະຊນົ;

3. ແປຜນົງານການສະແດງ.

ຜູປ້ະດດິຄດິແຕງ່ ຫືຼ ເຈົາ້ຂອງລິຂະສດິ ມສີດິແຕພ່ຽງຜູດ້ຽວໃນການດາເນນີ ຫືຼ ການ

ອະນຍຸາດ ໃຫດ້ດັແກ,້ ປບັປງຸ ຫືຼ ຈດັລຽງຜນົງານຂອງຕນົ ດ ັງ່ນີ:້

1. ດດັແກຜ້ນົງານດາ້ນຮບູເງາົ-ລະຄອນ ແລະ ຜະລິດຊາ້ຜນົງານດາ້ນສລິະປະກາ

ຫືຼ ວນັນະກາ ແລະ ແຈກຢາຍຜນົງານ ທ່ີໄດດ້ດັແກ້ ຫືຼ ໄດຜ້ະລິດຊາ້;

2. ສະແດງ ຫືຼ ສື່ ສານ ຕ່ສາທາລະນະຊນົ ດວ້ຍລະບບົການສື່ ສານທ່ີໃຊສ້າຍ ຫືຼ ບ່

ໃຊສ້າຍ ຫືຼ ຜນົງານທ່ີໄດຮ້ບັການດດັແກ້ ຫືຼ ໄດຜ້ະລິດຊາ້.

ຜູປ້ະດດິຄດິແຕງ່ ຫືຼ ເຈົາ້ຂອງລິຂະສດິ ມສີດິແຕພ່ຽງຜູດ້ຽວໃນການດາເນນີ ຫືຼ ການອະນຸ

ຍາດ ຫືຼ ບ່ອະນຍຸາດໃຫ:້

1. ຜະລິດຊາ້ ທງັທາງກງົ ແລະ ທາງອອ້ມ ທງັໝດົ ຫືຼ ບາງສວ່ນ ຂອງຜນົງານ

ການບນັທຶກສຽງ, ໂປຣແກຣມຄອມພິວເຕີ ຫືຼ ການລວບລວມຂມ້ນູ ຫືຼ ສິ່ ງອື່ ນໆ;

2. ນາເຂ້ົາມາຍງັ ສປປ ລາວ ສາເນົາຜນົງານການບນັທຶກສຽງ ເຖງິວາ່ຜູຖ້ສືດິ ທ່ີ

ກຽ່ວຂອ້ງ ໄດຈ້າໜາ່ຍສາເນົາດ ັງ່ກາ່ວ ຢູທ່ອ້ງຕະຫຼາດແລວ້ກຕາມ;

50

3. ແຈກຢາຍຜນົງານຕ ົນ້ສະບບັ ແລະ ສາເນົາການບນັທຶກສຽງແຕລ່ະອນັ ໃຫສ້າທາ

ລະນະຊນົຄ ັງ້ທາອດິ ດວ້ຍການຂາຍ, ການໃຫເ້ຊ່ົາ ຫືຼ ດວ້ຍວທີິການອື່ ນ;

4. ໃຫເ້ຊ່ົາ ຫືຼ ໃຫຢື້ມ ຕ ົນ້ສະບບັ ຫືຼ ສາເນົາ ຜນົງານດາ້ນສຽງ-ພາບ, ຜນົງານ

ການບນັທຶກສຽງ ຫືຼ ຜນົງານດາ້ນດນົຕທ່ີີຢູໃ່ນຮບູແບບຂອງນດົເພງ ເພ່ືອຜນົປະ

ໂຫຍດທງັທາງກງົ ແລະ ທາງອອ້ມ ດາ້ນການຄາ້;

5. ນາໃຊສ້ດິທ່ີໄດກ້ານດົໄວໃ້ນ ຂ້ 4 ວກັນີ້ ສາລບັໂປຣແກຣມຄອມພິວເຕີ ຫືຼ ຖານ

ຂມ້ນູ ຍກົເວັ້ນໃນກລະນີ ສາເນົາໂປຣແກຣມຄອມພິວເຕີ ຫາກບ່ແມນ່ເປ້ົາໝາຍ

ຕ ົນ້ຕຂອງການໃຫເ້ຊ່ົາ. ການເອົາຕ ົນ້ສະບບັ ຫືຼ ສາເນົາໂປຣແກຣມຄອມພິວເຕີ

ໄປວາງຕະຫຼາດດວ້ຍການເຫັນດຂີອງຜູຖ້ສືດິ ຈະບ່ເຮັດໃຫສ້ດິໃນການໃຫເ້ຊ່ົານ ັນ້

ໝດົໄປ.

ຜູປ້ະດດິຄດິແຕງ່ ຫືຼ ເຈົາ້ຂອງລິຂະສດິ ມສີດິແຕພ່ຽງຜູດ້ຽວໃນການດາເນນີ ຫືຼ ການອະນຸ

ຍາດ ໃຫນ້າເຂ້ົາ ຫືຼ ສ ົ່ງອອກຜນົງານຕ ົນ້ສະບບັ ຫືຼ ສາເນົາຜນົງານໃດໜ່ຶງ. ສິດດ ັງ່ກາ່ວ ບ່ສາມາດ

ສະກດັກ ັນ້ການນາເຂ້ົາ ຫືຼ ການສ ົ່ງອອກຜນົງານຕ ົນ້ສະບບັ ຫືຼ ສາເນົາຜນົງານ ຊຶ່ ງໄດມ້າຢາ່ງ

ຖກືຕອ້ງຕາມກດົໝາຍ ດວ້ຍການອະນຍຸາດຈາກເຈົ້າຂອງລິຂະສດິ ຫືຼ ສິດກຽ່ວຂອ້ງກບັລິຂະສດິ;

ຜູປ້ະດດິຄດິແຕງ່ ຫືຼ ເຈົາ້ຂອງລິຂະສດິ ຜນົງານດາ້ນ ສລິະປະກາ ຫືຼ ວນັນະກາ ມສີດິ

ພຽງຜູດ້ຽວ ໃນການດາເນນີ ຫືຼ ການອະນຍຸາດໃຫ:້

1. ດດັແກ້ ຫືຼ ຜະລິດຊາ້ຜນົງານດາ້ນຮບູເງາົ ແລະ ສດິໃນການແຈກຢາຍຜນົງານ

ດ ັງ່ກາ່ວ ທ່ີໄດມ້ກີານດດັແກ້ ຫືຼ ໄດຜ້ະລິດຊາ້;

2. ສະແດງ ຫືຼ ສື່ ສານຜນົງານທ່ີໄດດ້ດັແກ້ ຫືຼ ຜະລິດຊາ້ ຜນົງານດາ້ນຮບູເງາົ ຕ່

ສາທາລະນະຊນົ ດວ້ຍລະບບົສື່ ສານທ່ີໃຊສ້າຍ ຫືຼ ບ່ໃຊສ້າຍ.

ການດດັແກ້ ການຜະລິດຜນົງານດາ້ນຮບູເງາົ ໃຫເ້ປັນຮບູແບບດາ້ນສິລະປະກາອື່ ນ ທ່ີໄດ້

ມາຈາກຜນົງານ ດາ້ນສລິະປະກາ ຫືຼ ວນັນະກາ ໂດຍບ່ສາ້ງຄວາມເສັຍຫາຍຕ່ສດິຂອງຜູໃ້ຫອ້ະນຸ

ຍາດຜນົງານການສາ້ງຮບູເງາົ ຕອ້ງໄດຮ້ບັອະນຍຸາດຈາກເຈົາ້ຂອງຜນົງານຕ ົນ້ສະບບັ.

ຜູປ້ະດດິຄດິແຕງ່ ຫືຼ ເຈົ້າຂອງລິຂະສດິ ຂອງຜນົງານດາ້ນວນັນະກາ, ລະຄອນ, ລະ

ຄອນ-ດນົຕີ, ຜນົງານດາ້ນດນົຕ,ີ ການເຕ້ັນ, ລະຄອນກກື, ພາບນິງ້ ຫືຼ ຜນົງານດາ້ນສຽງ-ພາບ

ລວມທງັຮບູພາບ, ພາບນິງ້ ຫືຼ ຜນົງານດາ້ນສຽງ-ພາບອື່ ນໆ ຂອງບກຸຄນົ ມສີດິພຽງຜູດ້ຽວ ໃນ

ການດາເນນີ ຫືຼ ການອະນຍຸາດໃຫ:້

1. ສະແດງຜນົງານ ຕ່ສາທາລະນະຊນົດວ້ຍວທີິການ ຫືຼ ຂະບວນການໃດໜ່ຶງ ໂດຍ

ສະເພາະ ເມ ື່ອມກີານບນັທຶກສຽງ ເພ່ືອສະແດງຜນົງານທ່ີມລິີຂະສດິ ດວ້ຍວິ

ການຖາ່ຍທອດສຽງທາງລະບບົດຈິຕີອນ;

2. ສື່ ສານຜນົງານຕ່ສາທາລະນະຊນົດວ້ຍວທີີການໃດໜ່ຶງ;

3. ແປຜນົງານ ການສະແດງ.

51

ມາດຕາ 99 (ໃໝ)່. ການລະເມດີສິດດາ້ນຈາລິຍະທາ ແລະ ສິດດາ້ນເສດຖະກດິ

ບກຸຄນົ, ນຕິິບກຸຄນົ ຫືຼ ການຈດັຕ ັງ້ອື່ ນ ບ່ສາມາດດາເນນີການໃດໆ ຕາມທ່ີໄດກ້ານດົໄວ້

ໃນ ມາດຕາ 97 ຂອງກດົໝາຍສະບບັນີ້ ຖາ້ບ່ໄດຮ້ບັອະນຍຸາດ ຈາກຜູປ້ະດດິຄິດແຕງ່. ການ

ດາເນນີການທ່ີບ່ໄດຮ້ບັອະນຍຸາດ ຈະຖເືປັນການລະເມດີສດິດາ້ນຈາລິຍະທາ ຂອງຜູປ້ະດດິຄິດແຕງ່

ເວັ້ນເສັຍແຕກ່ດົໝາຍໄດກ້ານດົໄວເ້ປັນຢາ່ງອື່ ນ.

ບກຸຄນົ, ນຕິິບກຸຄນົ ຫືຼ ການຈດັຕ ັງ້ອື່ ນ ບ່ສາມາດດາເນນີການໃດໆ ຕາມທ່ີໄດກ້ານດົໄວ້

ໃນ ມາດຕາ 98 ຂອງກດົໝາຍສະບບັນີ້ ຖາ້ບ່ໄດຮ້ບັອະນຍຸາດ ຈາກເຈົ້າຂອງລິຂະສດິ. ການ

ດາເນນີການ ທ່ີບ່ໄດຮ້ບັອະນຍຸາດ ຈະຖເືປັນການລະເມດີສດິດາ້ນເສດຖະກດິຂອງເຈົາ້ຂອງລິຂະ

ສດິ ເວັ້ນເສັຍແຕກ່ດົໝາຍໄດກ້ານດົໄວເ້ປັນຢາ່ງອື່ ນ.

ຜູປ້ະດດິຄດິແຕງ່ ຫືຼ ເຈົາ້ຂອງລິຂະສິດ ມສີດິປກົປ້ອງຜນົປະໂຫຍດຂອງຕນົ ຕາມລະ

ບຽບກດົໝາຍ ຈາກການລະເມດີສິດ ດາ້ນຈາລິຍະທາ ຫືຼ ດາ້ນເສດຖະກດິ ເຊ່ັນ ສດິໃນການຮອ້ງ

ຟ້ອງ, ສດິໃນການໄດຮ້ບັການຊດົເຊຍີ ຈາກຄວາມເສັຍຫາຍ ທ່ີຜູອ້ື່ ນໄດກ່້ຂຶນ້.

ມາດຕາ 100 (ປບັປງຸ). ລິຂະສິດຕ່ໂປຣແກຣມຄອມພິວເຕີ ແລະ ການລວບລວມຂມ້ນູ

ໂປຣແກຣມຄອມພິວເຕີ ແມນ່ ຊຸດຄາສ ັ່ງ ຫືຼ ສິ່ ງໃດໜ່ຶງ ທ່ີນາໄປໃຊກ້ບັເຄື່ ອງຄອມພິວເຕີ

ເພ່ືອເຮັດໃຫເ້ຄື່ ອງນ ັນ້ທາງານ ຫືຼ ເພ່ືອໃຫໄ້ດຮ້ບັຜນົຢາ່ງໃດຢາ່ງໜ່ຶງ ບ່ວາ່ພາສາໂປຣແກຣມຄອມ

ພິວເຕີ ຈະມລີກັສະນະໃດກຕາມ ຈະໄດຮ້ບັການປກົປ້ອງຄກືນັກບັຜນົງານດາ້ນວນັນະກາ ຈະຢູໃ່ນ

ຮບູແບບພາສາຕ ົນ້ກາເນດີ (Source code) ຫືຼ ພາສາວດັຖຸ (object code) ກໄດ.້

ການລວບລວມຂມ້ນູ ແມນ່ ການທອ້ນໂຮມຂມ້ນູ ຫືຼ ວດັຖອຸື່ ນ ບ່ວາ່ຈະອາ່ນດວ້ຍເຄື່ ອງ

ຈກັ ຫືຼ ໃນຮບູແບບອື່ ນ ຊຶ່ ງເຫດຜນົໃນການຄດັເລືອກ ຫືຼ ການຈດັລຽງເນືອ້ໃນ ແມນ່ເພ່ືອປະກອບ

ເຂ້ົາກນັໃຫເ້ປັນການປະຄດິແຕງ່ທາງປນັຍາ ທ່ີຈະໄດຮ້ບັການປກົປ້ອງຄືກນັກບັຜນົງານດາ້ນວນັນະ

ກາ. ການປກົປ້ອງລິຂະສດິ ຂອງການລວບລວມຂມ້ນູ ບ່ໃຫກ້ວມເອົາຂມ້ນູ ຫືຼ ວດັຖນຸ ັນ້ເອງ ແລະ

ບ່ສາ້ງຜນົເສັຍຫາຍ ຕ່ລິຂະສດິ ຂອງຂມ້ນູ ຫືຼ ວດັຖນຸ ັນ້.

ມາດຕາ 101 (ໃໝ)່. ຜນົງານ ທ່ີໄດມ້າຈາກຜນົງານດາ້ນ ສິລະປະກາ ຫືຼ ວນັນະກາ ພ້ືນເມອືງ

ຜນົງານ ທ່ີໄດມ້າຈາກຜນົງານດາ້ນສລິະປະກາ ຫືຼ ວນັນະກາ ພ້ືນເມອືງ ຈະໄດຮ້ບັ

ການປກົປ້ອງລິຂະສດິ ໂດຍບ່ແຕະຕອ້ງສດິຂອງຜູອ້ື່ ນ ໃນການສາ້ງຜນົງານຕ ົນ້ສະບບັ ຈາກ

ຜນົງານດາ້ນສລິະປະກາ ຫືຼ ວນັນະກາ ພ້ືນເມອືງ ອນັດຽວກນັ ແລະ ໃນການສບືຕ່ສະແຫວງຫາ

ຜນົປະໂຫຍດຈາກຜນົ ງານດາ້ນສິລະປະກາ ຫືຼ ວນັນະກາ ພ້ືນເມອືງ ດ ັງ່ກາ່ວ.

ການສະສມົຜນົງານດາ້ນສິລະປະກາ ຫືຼ ວນັນະກາ ພ້ືນເມອືງ ຈະໄດຮ້ບັການປກົປ້ອງລິ

ຂະສດິ ໂດຍບ່ແຕະຕອ້ງສິດຂອງຜູອ້ື່ ນ ໃນການສະສມົຜນົງານ ທ່ີຄາ້ຍຄືກນັ ຫືຼ ສບືຕ່ບອກເລ່ົາ

ເລ່ືອງ ຫືຼ ຜະລິດຊາ້, ປບັປ່ຽນ ຫືຼ ຂາຍຜນົງານພ້ືນເມອືງ ຢູໃ່ນການສະສມົດ ັງ່ກາ່ວ.

52

ໝວດທີ 5

ເຈົາ້ຂອງ ສດິກຽ່ວຂອ້ງກບັລຂິະສດິ

ມາດຕາ102 (ປບັປງຸ). ເຈົ້າຂອງ ສດິກຽ່ວຂອ້ງກບັລິຂະສິດ

ເຈົາ້ຂອງສດິກຽ່ວຂອ້ງກບັລິຂະສດິ ມດີ ັງ່ນີ:້

1. ຜູສ້ະແດງ;

2. ຜູຜ້ະລິດການບນັທຶກສຽງ;

3. ຜູກ້ະຈາຍສຽງ-ແຜພ່າບ ແລະ ອງົການກະຈາຍສຽງ-ແຜພ່າບ.

ມາດຕາ 103 (ໃໝ)່. ສດິດາ້ນຈາລິຍະທາ ຂອງຜູສ້ະແດງ

ໂດຍບ່ຂຶນ້ກບັສດິດາ້ນເສດຖະກດິ ຂອງຜູສ້ະແດງ ເຖງິວາ່ຫຼງັຈາກຜູສ້ະແດງໄດມ້ກີານ

ໂອນສດິດ ັງ່ກາ່ວແລວ້ກຕາມ ໂດຍອງີໃສກ່ານສະແດງສດົ ຂອງຜູກ້ຽ່ວ ຫືຼ ການສະແດງທ່ີມກີານ

ບນັທຶກສຽງ, ຜູກ້ຽ່ວຍງັມສີດິ ທ່ີຈະອາ້ງເຖງິສດິໃນການສະແດງຂອງຕນົ, ເວັ້ນເສັຍແຕບ່່ສາມາດບ ົ່ງ

ຊື່ ຜູສ້ະແດງໄດ້ ແລະ ຄດັຄາ້ນການບດິເບອືນ, ການຕດັຮອນ ຫືຼ ການດດັແກອ້ື່ ນ ຕ່ການສະແດງ

ຂອງຕນົ ຊຶ່ ງຈະສາ້ງຄວາມເສື່ ອມເສັຍຕ່ກຽດ ແລະ ຊື່ ສຽງ ຂອງຜູສ້ະແດງ.

ພາຍຫຼງັຜູສ້ະແດງໄດເ້ສັຍຊວີດິແລວ້ ສດິດາ້ນຈາລິຍະທາຂອງຜູກ້ຽ່ວ ກຈະຮກັສາໄວຈ້ນົ

ກວາ່ສດິດາ້ນເສດຖະກດິຈະສິນ້ສດຸລງົ ແລະ ຜູສ້ບືທອດຂອງຜູກ້ຽ່ວ ກຈະສາມາດນາໃຊໄ້ດ້ ຖາ້

ຫາກຜູກ້ຽ່ວບ່ໄດມ້ອບສດິດ ັງ່ກາ່ວໃຫຄ້ນົອື່ ນ.

ມາດຕາ 104 (ໃໝ)່. ສດິດາ້ນເສດຖະກດິ ຂອງຜູສ້ະແດງ

ຜູສ້ະແດງ ມສີິດແຕພ່ຽງຜູດ້ຽວ ໃນການກະທາ ດ ັງ່ນີ:້

1. ການສະແດງສດົ:

1.1. ການກະຈາຍສຽງ-ແຜພ່າບ ແລະ ການສື່ ສານ ການສະແດງສດົ ຕ່ສາທາ

ລະນະຊນົ, ເວັ້ນເສັຍແຕກ່ານສະແດງນ ັນ້ ໄດມ້ກີານກະຈາຍສຽງ-ແຜພ່າບ

ແລວ້;

1.2. ການບນັທຶກ ການສະແດງສດົ.

2. ການຜະລິດຊາ້ການສະແດງ ທ່ີໄດບ້ນັທຶກສຽງ ທງັທາງກງົ ແລະ ທາງອອ້ມ

ດວ້ຍລກັສະນະ ຫືຼ ຮບູແບບໃດໜ່ຶງ;

3. ການເຮັດໃຫສ້າທາລະນະຊນົ ສາມາດເຂ້ົາເຖງິການສະແດງທ່ີໄດບ້ນັທຶກສຽງ ສະ

ບບັຕ ົນ້ ຫືຼ ສະບບັສາເນົາ ໂດຍຜາ່ນການຂາຍ ຫືຼ ໂອນກາມະສດິ ແຕສ່ດິດ ັງ່

ກາ່ວບ່ກວມເອົາການຂາຍ ຫືຼ ການໂອນກາມະສດິ ຕ່ການສະແດງທ່ີເປັນສະບບັ

ຕ ົນ້ ແລະ ສະບບັສາເນົາອນັດຽວກນັ ພາຍຫຼງັທ່ີໄດຂ້າຍຢາ່ງຖກືຕອ້ງຕາມກດົ

ໝາຍ ຫືຼ ໄດຖ້ກືໂອນຕາມການອະນຍຸາດຂອງຜູສ້ະແດງ;

53

4. ການໃຫເ້ຊ່ົາ ສະບບັຕ ົນ້ ແລະ ສະບບັສາເນົາ ຂອງການສະແດງ ທ່ີໄດບ້ນັທຶກ

ສຽງ ແກສ່າທາລະນະຊນົ ເພ່ືອຜນົປະໂຫຍດທາງການຄາ້ ເຖງິວາ່ຜູສ້ະແດງໄດ້

ແຈກຢາຍ ຫືຼ ອະນຍຸາດໃຫແ້ຈກຢາຍ ການບນັທຶກສຽງ ແລວ້ກຕາມ;

5. ການເຮັດໃຫສ້າທາລະນະຊນົ ສາມາດເຂ້ົາເຖງິການສະແດງ ທ່ີໄດບ້ນັທຶກສຽງ

ໂດຍຜາ່ນລະບບົສື່ ສານທ່ີໃຊສ້າຍ ຫືຼ ບ່ໃຊສ້າຍ ຈາກສະຖານທ່ີ ແລະ ໃນເວລາ

ທ່ີສາທາລະນະຊນົ ສາມາດເລືອກເອົາເອງໄດ;້

6. ການໂອນສດິ ກຽ່ວກບັ ຜນົງານການສະແດງຂອງຕນົຢາ່ງເສລີ ດວ້ຍສນັຍາ ຫືຼ

ການສບືທອດມນູມຣະດກົ.

ມາດຕາ 105 (ປບັປງຸ). ສິດຂອງຜູຜ້ະລິດການບນັທຶກສຽງ

ຜູຜ້ະລິດການບນັທຶກສຽງ ມສີິດແຕພ່ຽງຜູດ້ຽວ ໃນການກະທາ ດ ັງ່ນີ:້

1. ການຜະລິດຊາ້ການບນັທຶກສຽງ ທງັທາງກງົ ແລະ ທາງອອ້ມ ດວ້ຍລກັສະນະ ຫືຼ

ຮບູແບບໃດໜ່ຶງ;

2. ການເຮັດໃຫສ້າທາລະນະຊນົ ສາມາດເຂ້ົາເຖງິການບນັທຶກສຽງ ສະບບັຕ ົນ້ ຫືຼ

ສະບບັສາເນົາ ໂດຍຜາ່ນການຂາຍ ຫືຼ ໂອນກາມະສດິ ແຕສ່ດິດ ັງ່ກາ່ວບ່ກວມ

ເອົາການຂາຍ ຫືຼ ການໂອນກາມະສດິ ຕ່ການບນັທຶກສຽງ ທ່ີເປັນສະບບັຕ ົນ້

ແລະ ສະບບັສາເນົາ ອນັດຽວກນັ ພາຍຫຼງັທ່ີໄດຂ້າຍຢາ່ງຖກືຕອ້ງຕາມກດົໝາຍ

ຫືຼ ໄດຖ້ກືໂອນຕາມການອະນຍຸາດຂອງຜູຜ້ະລິດການບນັທຶກສຽງ;

3. ການໃຫເ້ຊ່ົາ ສະບບັຕ ົນ້ ແລະ ສະບບັສາເນົາ ຂອງການບນັທຶກສຽງ ແກສ່າທາ

ລະນະຊນົ ເພ່ືອຜນົປະໂຫຍດທາງການຄາ້ ເຖງິວາ່ຜູຜ້ະລິດການບນັທຶກສຽງ ໄດ້

ແຈກຢາຍ ຫືຼ ອະນຍຸາດໃຫແ້ຈກຢາຍ ການບນັທຶກສຽງ ແລວ້ກຕາມ;

4. ການເຮັດໃຫສ້າທາລະນະຊນົ ສາມາດເຂ້ົາເຖງິການບນັທຶກສຽງ ໂດຍຜາ່ນລະບບົ

ສື່ ສານທ່ີໃຊສ້າຍ ຫືຼ ບ່ໃຊສ້າຍ ຈາກສະຖານທ່ີ ແລະ ໃນເວລາທ່ີສາທາລະນະ

ຊນົ ສາມາດເລືອກເອົາເອງໄດ;້

5. ການໂອນສດິ ກຽ່ວກບັການບນັທຶກສຽງ ຂອງຕນົຢາ່ງເສລີ ດວ້ຍສນັຍາ ຫືຼ ການ

ສບືທອດມນູມຣະດກົ.

ມາດຕາ 106 (ໃໝ)່. ສດິຂອງຜູສ້ະແດງ ແລະ ຜູຜ້ະລິດການບນັທຶກສຽງ ໃນການໄດຮ້ບັຄາ່ຕອບແທນ

ຜູສ້ະແດງ ແລະ ຜູຜ້ະລິດການບນັທຶກສຽງ ມສີດິໄດຮ້ບັຄາ່ຕອບແທນຢາ່ງເໝາະສມົຄ ັງ້

ດຽວ ສາລບັການນາໃຊກ້ານບນັທຶກສຽງ ທງັທາງກງົ ແລະ ທາງອອ້ມ ທ່ີໄດນ້າອອກເຜີຍແຜ່ ເພ່ືອ

ຈດຸປະສງົທາງການຄາ້ ກຽ່ວກບັການກະຈາຍສຽງ-ແຜພ່າບ ຫືຼ ການສື່ ສານໃດໜ່ຶງ ຕ່ສາທາລະນະ

ຊນົ. ການບນັທຶກສຽງ ທ່ີສາມາດເຂ້ົາເຖງິໄດ້ ໂດຍຜາ່ນລະບບົສື່ ສານທ່ີໃຊສ້າຍ ຫືຼ ບ່ໃຊສ້າຍ ຈາກ

54

ສະຖານທ່ີ ແລະ ໃນເວລາທ່ີສາທາລະນະຊນົ ສາມາດເລືອກເອົາເອງໄດ້ ຈະຖວືາ່ເປັນການເຜີຍແຜ່

ເພ່ືອຈດຸປະສງົທາງການຄາ້.

ສາລບັຄາ່ຕອບແທນນ ັນ້ ແມນ່ຂຶນ້ກບັການຕກົລງົລະຫວາ່ງຜູສ້ະແດງກບັຜູຜ້ະລິດການບນັ

ທຶກສຽງ.

ມາດຕາ 107 (ປບັປງຸ). ສິດຂອງຜູກ້ະຈາຍສຽງ-ແຜພ່າບ ແລະ ອງົການກະຈາຍສຽງ-ແຜພ່າບ

ຜູກ້ະຈາຍສຽງ-ແຜພ່າບ ແລະ ອງົການກະຈາຍສຽງ-ແຜພ່າບ ມສີິດແຕພ່ຽງຜູດ້ຽວ ໃນ

ການອະນຍຸາດ ໃຫດ້າເນນີການຕາ່ງໆ ດ ັງ່ນີ:້

1. ການບນັທຶກ ການກະຈາຍສຽງ-ແຜພ່າບ ຂອງຕນົ;

2. ການຜະລິດຊາ້ ການບນັທຶກຂອງການກະຈາຍສຽງ-ແຜພ່າບ ຂອງຕນົ;

3. ການກະຈາຍສຽງ-ແຜພ່າບຊາ້ ຂອງການກະຈາຍສຽງ-ແຜພ່າບ ດວ້ຍລະບບົສື່

ສານ ທ່ີບ່ໃຊສ້າຍ;

4. ການສື່ ສານ ການກະຈາຍສຽງ-ແຜພ່າບ ຕ່ສາທາລະນະຊນົທາງໂທລະພາບ;

5. ການໂອນສດິ ຕ່ການກະຈາຍສຽງ-ແຜພ່າບ ຂອງຕນົຢາ່ງເສລີ ດວ້ຍສນັຍາ ຫືຼ

ການສບືທອດມນູມຣະດກົ.

ມາດຕາ 108 (ປບັປງຸ). ການລະເມດີ ສິດກຽ່ວຂອ້ງກບັລິຂະສິດ

ຂບ້ນັຍດັ ທ່ີໄດກ້ານຼດົໄວ້ ໃນມາດຕາ 99 ຂອງກດົໝາຍສະບບັນີ້ ສາມາດປະຕບິດັຄື

ກນັ ກບັສິດກຽ່ວຂອ້ງກບັລິຂະສິດຂອງຜູສ້ະແດງ, ຜູຜ້ະລິດການບນັທຶກສຽງ-ພາບ, ຜູກ້ະຈາຍສຽງ-

ແຜພ່າບ ແລະ ອງົການກະຈາຍສຽງ-ແຜພ່າບ ທ່ີໄດບ້ ົ່ງໄວໃ້ນ ມາດຕາ 103, 104, 105, 106

ແລະ 107 ຂອງກດົໝາຍສະບບັນີ.້

ໝວດທີ 6

ອາຍກຸານປກົປ້ອງລຂິະສດິ ແລະ ສດິກຽ່ວຂອ້ງກບັລຂິະສດິ

ມາດຕາ 109 (ປບັປງຸ). ອາຍກຸານປກົປ້ອງລິຂະສິດ

ອາຍກຸານປກົ ລິຂະສິດ ໃຫນ້ບັແຕວ່ນັປະດດິຄດິແຕງ່ຜນົງານຂຶນ້ ແລະ ສບືຕ່ໄປຈນົ

ຮອດວນັສດຸທາ້ຍ ຂອງປີປະຕທິິນ ດ ັງ່ນີ:້

1. ຫາ້ສບິປີ ຫຼງັຈາກວນັເສັຍຊວີດິຂອງຜູປ້ະດດິຄດິແຕງ່ ຫືຼ ໃນກລະນີ ທ່ີຜູປ້ະດດິ

ຄດິແຕງ່ ມຫຼີາຍຄນົຮວ່ມກນັ ແມນ່ ຫາ້ສບິປີ ຫຼງັຈາກວນັເສັຍຊວີດິຂອງຜູຮ້ວ່ມ

ປະດດິຄດິແຕງ່ຜູສ້ດຸທາ້ຍ, ເວັ້ນເສັຍແຕໄ່ດກ້ານດົໄວເ້ປັນຢາ່ງອື່ ນ;

55

2. ຫາ້ສບິປີ ນບັແຕວ່ນັທີທ່ີຜນົງານ ໄດມ້ກີານເຜີຍແຜ່ ຢາ່ງຖກືຕອ້ງຕາມກດົໝາຍ

ເປັນຕ ົນ້ໄປ ສາລບັຜນົງານ ທ່ີໃຊນ້າມແຝງ ຫືຼ ນາມປາກກາ, ແຕອ່າຍກຸານປກົ

ປ້ອງນ ັນ້ ໃຫປ້ະຕິບດັຕາມທ່ີໄດກ້ານດົໄວໃ້ນ ຂ້ 1 ຂອງມາດຕານີ້ ຖາ້ຫາກວາ່:

2.1 ນາມແຝງ ຫືຼ ນາມປາກກາ ໄດຖ້ກືນາໃຊ້ ໂດຍຜູປ້ະດດິຄິດແຕງ່ ຊຶ່ ງຮູແ້ນ ່

ນອນວາ່ແມນ່ຜູກ້ຽ່ວເອງ;

2.2 ເຈົາ້ຂອງຜນົງານ ທ່ີໃຊນ້າມແຝງ ຫືຼ ນາມປາກກາ ໄດເ້ປີດເຜີຍຕນົເອງ

ໃນໄລຍະທ່ີໄດກ້ານດົໄວນ້ ັນ້.

3. ຫາ້ສບິປີ ນບັແຕວ່ນັທີຜນົງານໄດຖ້ເືຜີຍແຜສູ່ສ່າທາລະນະຊນົຄ ັງ້ທາອດິ ສາລບັ

ຜນົງານທາງດາ້ນຮບູເງາົ ໂດຍການເຫັນດຂີອງເຈົາ້ຂອງຜນົງານ, ແຕຖ່າ້ຫາກບ່

ໄດມ້ກີານເຜີຍແຜຜ່ນົງານນ ັນ້ ພາຍໃນໄລຍະ ຫາ້ສບິປີ ນບັແຕວ່ນັທີສາ້ງຜນົງານ

ອາຍກຸານປກົປ້ອງ ແມນ່ ຫາ້ສິບປີ ນບັແຕວ່ນັທີສາ້ງຜນົງານດ ັງ່ກາ່ວ;

4. ຊາວຫາ້ປີ ນບັແຕວ່ນັສາ້ງຜນົງານ ສາລບັສລິະປະປບັໃຊ.້

ໃນກລະນີ ທ່ີມສີນົທິສນັຍາ ທ່ີ ສປປ ລາວ ເປັນພາຄີ ຫືຼ ສນັຍາ ທ່ີໄດຮ້ວ່ມເຊັນນາກນັ

ອາຍຸ ການປກົປ້ອງລິຂະສິດ ແມນ່ ໃຫປ້ະຕບິດັຕາມສນົທິສນັຍາ ຫືຼ ສນັຍານ ັນ້.

ມາດຕາ 110 (ປບັປງຸ). ອາຍກຸານປກົປ້ອງ ສດິກຽ່ວຂອ້ງກບັລິຂະສິດ

ອາຍກຸານປກົ ສດິກຽ່ວຂອ້ງກບັລິຂະສິດ ມດີ ັງ່ນີ:້

1. ຫາ້ສບິປີ ນບັແຕວ່ນັມກີານສະແດງເປັນຕ ົນ້ໄປ ສາລບັຜູສ້ະແດງ ຊຶ່ ງການສະ

ແດງນ ັນ້ໄດບ້ນັທຶກສຽງ ແລະ ຈະສິນ້ສດຸລງົພາຍໃນວນັສດຸທາ້ຍ ຂອງປີປະຕທິິນ;

2. ຫາ້ສບິປີ ນບັແຕວ່ນັມກີານບນັທຶກສຽງ ຄ ັງ້ທາອດິເປັນຕ ົນ້ໄປ ສາລບັຜູຜ້ະລິດ

ການບນັທຶກສຽງ ແລະ ຈະສິນ້ສດຸລງົພາຍໃນວນັສດຸທາ້ຍຂອງປີປະຕທິິນ ຊຶ່ ງ

ການບນັທຶກສຽງນ ັນ້ໄດມ້ກືານເຜີຍແຜ່ ຫືຼ ໃນກລະນີ ທ່ີບ່ໄດມ້ກີານເຜີຍແຜຜ່ນົ

ງານນ ັນ້ ໃນໄລຍະ ຫາ້ສບິປີ ຈາກວນັບນັທຶກສຽງ, ອາຍກຸານປກົປ້ອງການບນັ

ທຶກສຽງນ ັນ້ ຈະສິ້ນສດຸລງົພາຍໃນວນັສດຸທາ້ຍ ຂອງປີປະຕທິິນຂອງປີທີ ຫາ້ສບິ

ຊຶ່ ງໄດມ້ກີານບນັທຶກສຽງແລວ້;

3. ຫາ້ສິບປີ ນບັແຕວ່ນັກະຈາຍສຽງ-ແຜພ່າບ ສາລບັຜູກ້ະຈາຍສຽງ-ແຜພ່າບ ແລະ

ອງົການກະຈາຍສຽງ-ແຜພ່າບ ແລະ ຈະສິນ້ສດຸລງົໃນວນັສດຸທາ້ຍຂອງປີປະຕທິິນ

ຂອງປີທີ ຫາ້ສບິ ຊຶ່ ງລາຍການໄດມ້ກີານກະຈາຍສຽງ-ແຜພ່າບ ຄ ັງ້ທາອດິແລວ້.

ໃນກລະນມີສີນົທິສນັຍາ ທ່ີ ສປປ ລາວ ເປັນພາຄີ ຫືຼ ສນັຍາ ທ່ີໄດຮ້ວ່ມເຊັນນາກນັ

ອາຍກຸານປກົປ້ອງສິດ ກຽ່ວຂອ້ງກບັລິຂະສດິ ແມນ່ ໃຫປ້ະຕບິດັຕາມສນົທິສນັຍາ ຫືຼ ສນັຍານ ັນ້.

56

ໝວດທີ 7

ຂຈ້າກດັ ແລະ ພນັທະ ຕ່ລຂິະສດິ ແລະ ສດິກຽ່ວຂອ້ງກບັລຂິະສດິ

ມາດຕາ 111 (ໃໝ)່. ການກະທາ ທ່ີສອດຄອ່ງກບັການນາໃຊທ່ີ້ເໝາະສມົ

ການກະທາ ທ່ີສາມາດດາເນນີການໄດ້ ໂດຍບ່ຈາເປັນຕອ້ງໃຫເ້ຈົາ້ຂອງຜນົງານເຫັນດີ

ແລະ ບ່ຕອ້ງຈາ່ຍຄາ່ຕອບແທນ ມດີ ັງ່ນີ:້

1. ການອາ້ງອງີຜນົງານ ທ່ີໄດເ້ປີດເຜີຍສູສ່າທາລະນະຊນົແລວ້ ຊຶ່ ງສອດຄອ່ງກບັ

ການນາໃຊທ່ີ້ເໝາະສມົ ແລະ ຂອບເຂດ ຂອງການອາ້ງອງີນ ັນ້ ບ່ເໜືອຈາກເຫດ

ຜນົທ່ີໄດຊ້ີແ້ຈງ ໃນຈດຸປະສງົ ລວມທງັການອາ້ງອງີ ໃນໜງັສພິືມ ແລະ ວາລະ

ສານຕາ່ງໆ ໃນຮບູແບບການສະຫຸຼບຂາ່ວ;

2. ການໃຊປ້ະໂຫຍດ ຂອງຜນົງານດາ້ນ ສລິະປະກາ ຫືຼ ວນັນະກາ ຢາ່ງເໝາະສມົ

ເພ່ືອປະກອບໃສສ່ິ່ ງພິມ, ການກະຈາຍສຽງ-ແຜພ່າບ ຫືຼ ການບນັທຶກສຽງ ຫືຼ

ພາບ ເພ່ືອການສິດສອນ ແຕກ່ານນາໃຊດ້ ັງ່ກາ່ວ ບ່ໃຫຂ້ດັກບັທານຽມປະຕິ ບດັ;

3. ການຜະລິດຊາ້ ຮບູພາບຂອງຜນົງານດາ້ນວຈິດິສິນ, ພາບຖາ່ຍ ແລະ ຜນົງານ

ດາ້ນສລິະປະອື່ ນໆ ແລະ ຜນົງານດາ້ນສລິະປະປບັໃຊ້ ດວ້ຍການຖາ່ຍຮບູ ຫືຼ

ການຖາ່ຍຮບູເງາົ ແຕຜ່ນົງານດ ັງ່ກາ່ວ ຕອ້ງໄດຖ້ກືເຜີຍແຜ,່ ຖກືນາສະເໜີສູສ່າ

ທາລະນະຊນົ ຫືຼ ສື່ ສານຕ່ສາທາລະນະຊນົໄດຮູ້ແ້ລວ້ ຊຶ່ ງການຜະລິດຊາ້ ດ ັງ່ກາ່ວ

ມຜີນົກະທບົໜອ້ຍທ່ີສດຸ ຜນົງານດາ້ນການຖາ່ຍຮບູ ຫືຼ ການຖາ່ຍຮບູເງາົ ແລະ

ບ່ແມນ່ຈດຸປະສງົ ຂອງຜນົງານດາ້ນການຖາ່ຍຮບູ ຫືຼ ການຖາ່ຍຮບູເງາົ;

4. ການແປຜນົງານດາ້ນວນັນະກາ ເປັນຕວົໜງັສນືນູ ຫືຼ ເປັນຕວົໜງັສອືື່ ນໆ ສາ

ລບັຄນົພິການທາງສາຍຕາ;

5. ການຜະລິດຊາ້ໂປຣແກຣມຄອມພິວເຕີ ຊຶ່ ງເກດີຂຶນ້ໃນໄລຍະການນາໃຊປ້ກົກະຕິ

ຂອງໂປຣແກຣມຄອມພິວເຕີ ແຕກ່ານນາໃຊໂ້ປຣແກຣມນ ັນ້ ຕອ້ງສອດຄອ່ງ ກບັ

ເງ ື່ອນໄຂ ກຽ່ວກບັການອະນຍຸາດ ຈາກເຈົາ້ຂອງລິຂະສດິ;

6. ການຜະລິດຊາ້ຜນົງານ ທ່ີໄດບ້ນັທຶກໄວໃ້ນສື່ ີອເີລັກໂຕຣນກິ ເພ່ືອສາຮອງ ຫືຼ

ເກບັຮກັສາຂມ້ນູ ຫືຼ ເພ່ືອປ່ຽນແທນຜນົງານ ທ່ີໄດມ້າຢາ່ງຖກືຕອ້ງຕາມກດົໝາຍ

ທ່ີສນູຫາຍ, ຖກືທາລາຍ ຫືຼ ໃຊບ່້ໄດ.້

ໃນການນາໃຊຜ້ນົງານ ຕາມທ່ີໄດກ້ານດົໄວ້ ໃນ ຂ້ 1 ແລະ 2 ຂອງມາດຕາ ຕອ້ງໄດ້

ບ ົ່ງບອກທ່ີມາ ແລະ ຊື່ ຂອງເຈົາ້ຂອງຜນົງານ.

ການກະທາ ທ່ີສາມາດດາເນນີການໄດ້ ໂດຍບ່ຈາເປັນຕອ້ງໃຫເ້ຈົາ້ຂອງຜນົງານເຫັນດີ

ແລະ ບ່ຕອ້ງຈາ່ຍຄາ່ຕອບແທນ ແຕຕ່ອ້ງໃຫສ້ອດຄອ່ງກບັການນາໃຊທ່ີ້ເໝາະສມົ ພອ້ມທງັບ ົ່ງບອກ

ທ່ີມາ ມດີ ັງ່ນີ:້

1. ການຜະລິດຊາ້ ບດົຄວາມຕາ່ງໆ ກຽ່ວກບັເສດຖະກດິ, ການເມອືງ ຫືຼ ສາສະໜາ

57

ໂດຍສື່ , ດວ້ຍການກະຈາຍສຽງ-ແຜພ່າບ ຫືຼ ການສື່ ສານຕ່ສາທາລະນະຊນົ ດວ້ຍ

ການໃຊສ້າຍ ທ່ີໄດເ້ຜີຍແຜໃ່ນໜງັສພິືມ ຫືຼ ວາລະສານ;

2. ການກະຈາຍສຽງ-ແຜພ່າບ ຂອງຜນົງານໃນລກັສະນະດຽວກນັ ຊຶ່ ງການຜະລິດ

ຊາ້, ການກະຈາຍສຽງ-ແຜພ່າບ ຫືຼ ການສື່ ສານຜນົງານດ ັງ່ກາ່ວ ບ່ໄດມ້ກີານສະ

ຫງວນໄວຢ້າ່ງຈະແຈງ້.

ຜນົງານດາ້ນສລິະປະກາ ຫືຼ ວນັນະກາ ທ່ີໄດເ້ຫັນ ຫືຼ ໄດຍ້ນິໃນເຫດການກາລງັເກດີຂຶນ້

ສາມາດຜະລິດຊາ້ ແລະ ເຜີຍແຜ່ ຕ່ສາທາລະນະຊນົໄດ້ ເພ່ືອລາຍງານເຫດການດ ັງ່ກາ່ວ ດວ້ຍ

ການຖາ່ຍຮບູ, ການຖາ່ຍຮບູເງາົ, ການກະຈາຍສຽງ-ແຜພ່າບ ຫືຼ ການສື່ ສານຕ່ສາທາລະນະຊນົ

ດວ້ຍການໃຊສ້າຍ.

ການກະທາຂາ້ງເທິງນີຕ້ອ້ງບ່ຂດັກບັການສະແຫວງຫາຜນົປະໂຫຍດປກົກະຕຂິອງຜນົງານ

ແລະ ຕອ້ງບ່ສາ້ງຜນົ ຫາຍຢາ່ງບ່ເໝາະສມົ ຕ່ຜນົປະໂຫຍດອນັຊອບທາຂອງຜູຖ້ສືດິ.

ການຈະການດົວາ່ ການນາໃຊໃ້ດໜ່ຶງ ເປັນການນາໃຊທ່ີ້ເໝາະສມົ ຫືຼ ບ່ນ ັນ້ ຕອ້ງອງີຕາມ

ສະພາບການຕວົຈງິ ຊຶ່ ງໄດກ້ານດົໄວໃ້ນລະບຽບການສະເພາະ.

ການການດົ ໃນມາດຕານີ້ ບ່ສາມາດປະຕບິດັໄດ້ ສາລບັ:

1. ການຜະລິດຊາ້ ຂອງຜນົງານດາ້ນສະຖາປດັຕຍິະກາ ລວມທງັການສາ້ງຜນົງານ

ດ ັງ່ກາ່ວ;

2. ການຜະລິດຊາ້ ດວ້ຍການຫີຼກບນັດາມາດຕະການທາງດາ້ນເຕັກໂນໂລຊີ ທ່ີໃຊປ້ກົ

ປ້ອງລິຂະສິດ ຫືຼ ສດິກຽ່ວຂອ້ງກບັລິຂະສິດ ຫືຼ ຖອນ ຫືຼ ດດັແປງ ຂມ້ນູອເີລັກ

ໂຕຣນກິ ກຽ່ວກບັການຄຸມ້ຄອງສດິ ໂດຍບ່ໄດຮ້ບັອະນຍຸາດ.

ມາດຕາ 112 (ປບັປງຸ). ຂຈ້າກດັ ແລະ ຂຍ້ກົເວັ້ນຕ່ສິດ ກຽ່ວຂອ້ງກບັລິຂະສດິ

ຂຈ້າກດັ ແລະ ຂຍ້ກົເວັ້ນຕ່ສດິກຽ່ວຂອ້ງກບັລິຂະສດິ ມດີ ັງ່ດຽວກນັກບັ ຂຈ້າກດັ ແລະ ຂ້

ຍກົເວັ້ນຕ່ລິຂະສດິ.

ມາດຕາ 113. ພນັທະ ຂອງເຈົາ້ຂອງລິຂະສິດ ແລະ ສິດກຽ່ວຂອ້ງກບັລິຂະສິດ

ພນັທະ ຂອງເຈົາ້ຂອງລິຂະສດິ ແລະ ສິດກຽ່ວຂອ້ງກບັລິຂະສິດ ແມນ່ ໃຫປ້ະຕິບດັຕາມ

ມາດຕາ 62 ຂອງກດົໝາຍສະບບັນີ.້

ໝວດທີ 8

ການບລຫິານ ແລະ ຄຸມ້ຄອງລຂິະສດິ ແບບລວມໝູ່

ມາດຕາ 114 (ໃໝ)່. ອງົການຈດັຕ ັງ້ບລິຫານ ແລະ ຄຸມ້ຄອງລິຂະສິດ ແບບລວມໝູ່

ອງົການຈດັຕ ັງ້ບລິຫານ ແລະ ຄຸມ້ຄອງລິຂະສິດ ແບບລວມໝູ່ ແມນ່ ສະມາຄມົບລິ

58

ຫານ ລິຂະສດິ ແລະ ສິດກຽ່ວຂອ້ງກບັລິຂະສິດ ທ່ີສາ້ງຕ ັງ້ຂຶນ້ຕາມການຕກົລງົໃນກຸມ່ຂອງບນັດາ

ເຈົາ້ຂອງຜນົງານ, ເຈົາ້ຂອງລິຂະສິດ, ເຈົາ້ຂອງສິດກຽ່ວຂອ້ງກບັລິຂະສດິ ເພ່ືອດາເນນີກດິຈະກາ

ຕາ່ງໆໂດຍສອດຄອ່ງກບັກດົໝາຍ ເພ່ືອປກົປ້ອງລິຂະສດິ ແລະ ສດິກຽ່ວຂອ້ງກບັລິຂະສດິຂອງຕນົ.

ມາດຕາ 115 (ໃໝ)່. ພາລະບດົບາດຂອງສະມາຄມົບລິຫານ ລິຂະສິດ ແລະ ສິດກຽ່ວຂອ້ງກບັລິຂະສດິ

ສະມາຄມົບລິຫານລິຂະສດິ ແລະ ສດິກຽ່ວຂອ້ງກບັລິຂະສິດ ປະຕິບດັພາລະບດົບາດ

ດ ັງ່ນີ:້

1. ຄຸມ້ຄອງລິຂະສດິ ແລະ ສດິກຽ່ວຂອ້ງກບັລິຂະສິດ ໃນນາມເຈົາ້ຂອງຜນົງານ,

ເຈົາ້ຂອງລິຂະສດິ, ເຈົາ້ຂອງສດິກຽ່ວຂອ້ງກບັລິຂະສິດ, ເຈລະຈາການໃຫອ້ະນຸ

ຍາດນາໃຊ,້ ເກບັຄາ່ຕອບແທນໃນນາມຂອງບກຸຄນົດ ັງ່ກາ່ວ, ແບງ່ປນັ ແລະ

ແຈກຢາຍຄາ່ລິຂະສິດ, ຄາ່ຕອບແທນ ລວມທງັຜນົປະໂຫຍດອື່ ນທ່ີເປັນວດັຖຸ ຊຶ່ ງ

ໄດຈ້າກການອະນຍຸາດໃຫນ້າໃຊສ້ດິເຫ່ົຼານ ັນ້;

2. ປກົປ້ອງສດິ ແລະ ຜນົປະໂຫຍດທາງດາ້ນກດົໝາຍຂອງສະມາຊກິ ລວມທງັເປັນ

ຕວົ ແທນໃຫບ້ກຸຄນົທ່ີໄດກ້າ່ວໄວ້ໃ້ນ ຂ້ 1 ເທິງນີ້ ໃນການໄກເ່ກັ່ຍຂຂ້ດັແຍງ່

ແລະ ການດາເນນີຄະດີ ໃນນາມຂອງບກຸຄນົເຫ່ົຼານ ັນ້.

ມາດຕາ 116 (ໃໝ)່. ສິດ ແລະ ພນັທະ ຂອງສະມາຄມົບລິຫານລິຂະສິດ ແລະ ສດິກຽ່ວຂອ້ງກບັລິຂະສດິ

ສະມາຄມົບລິຫານລິຂະສດິ ແລະ ສິດກຽ່ວຂອ້ງກບັລິຂະສິດ ມສີິດ ແລະ ພນັທະ ດ ັງ່ນີ:້

1. ສາ້ງກດິຈະກາທ່ີສ ົ່ງເສມີການປະດດິຄດິແຕງ່ ແລະ ກດິຈະກາອື່ ນ ທາງສງັຄມົ;

2. ຮວ່ມມ ື ກບັອງົການຈດັຕ ັງ້ທງັພາຍໃນ ແລະ ຕາ່ງປະເທດ ທ່ີພວົພນັຊຶ່ ງກນັ ແລະ

ກນັໃນວຽກງານປກົປ້ອງ ລິຂະສິດ ແລະ ສດິກຽ່ວຂອ້ງກບັລິຂະສດິ;

3. ເຮັດບດົລາຍງານ ກຽ່ວກບັການຄຸມ້ຄອງແບບລວມໝູ່ ຕ່ເຈົາ້ໜາ້ທ່ີທ່ີກຽ່ວຂອ້ງ;

4. ມສີດິ ແລະ ພນັທະອື່ ນ ຕາມບດົບນັຍດັຕາ່ງໆ ຂອງກດົໝາຍສະບບັນີ.້

ພາກທີ VI

ການລະເມດີຊບັສນິທາງປນັຍາ ແລະ ການແຂງ່ຂນັທ່ີບ່ເປັນທາ

ໝວດທີ 1

ການລະເມດີຊບັສນິທາງປນັຍາ

ມາດຕາ 117 (ປບັປງຸ). ການລະເມດີສິດຊບັສິນອດຸສາຫະກາ

ການລະເມດີສດິຊບັສນິອດຸສາຫະກາ ແມນ່ ການກະທາໃດໜ່ຶງ ຕາມທ່ີໄດກ້ານດົໄວໃ້ນ

59

ມາດຕາ 55 ຫາ 61 ຂອງກດົໝາຍສະບບັນີ້ ໂດຍບ່ໄດຮ້ບັອະນຍຸາດຈາກເຈົາ້ຂອງສດິຊບັສິນ

ອດຸສາຫະກາ.

ການກະທາທ່ີໄດກ້ານດົໄວໃ້ນວກັ 1 ເທິງນີ້ ຈະບ່ຖວືາ່ເປັນການລະເມດີສດິຊບັສິນ

ອດຸສາຫະກາ ໃນກລະນີ ດ ັງ່ນີ:້

1. ສດິທ່ີຮອ້ງຂເອົານ ັນ້ ໃຊບ່້ໄດຍ້ອ້ນບ່ມເີງ ື່ອນໄຂຄບົຖວ້ນໃນການປກົປ້ອງ;

2. ອາຍກຸານປກົປ້ອງ ຫືຼ ສດິນ ັນ້ໄດໝ້ດົ ຫືຼ ສິນ້ສດຸແລວ້;

3. ໃນກລະນີ ທ່ີຕອ້ງມກີານອະນຍຸາດຈາກເຈົາ້ຂອງ ເຈົ້າຂອງໄດອ້ະນຍຸາດ ຫືຼ ມ ີ

ການໃຫອ້ະນຍຸາດຕາມຄາສ ັ່ງແລວ້ ສາລບັສດິທິບດັ ຫືຼ ອະນສຸິດທິບດັ ຕາມທ່ີໄດ້

ການດົໄວໃ້ນ ມາດຕາ 63 ຂອງກດົໝາຍສະບບັນີ;້

4. ການນາໃຊບ້ນັດາສິ່ ງປະດດິ ທ່ີປະກອບເປັນສດິທິບດັ ໃນລາເຮອື, ເຄື່ ອງຈກັ,

ເຄ່ອືງຍກົ, ໜວ່ຍເກຍ ແລະ ເຄື່ ອງອປຸະກອນອື່ ນ ຢູເ່ທິງລາເຮອື ຂອງຕາ່ງປະ

ເທດ, ເມ ື່ອເຮອືດ ັງ່ກາ່ວເຂ້ົາມານາ່ນນາ້ ຂອງ ສປປ ລາວ ເປັນການຊ ົ່ວຄາວ ຫືຼ

ໂດຍສກຸເສີນ ໂດຍມເີງ ່ອືນໄຂວາ່ ສິ່ ງປະດດິດ ັງ່ກາ່ວຖກືນາໃຊໃ້ນປະເທດນີສ້ະ

ເພາະສາລບັຄວາມຕອ້ງການຂອງເຮອືພຽງຢາ່ງດຽວ;

5. ການນາໃຊສ້ິ່ ງປະດດິຕາ່ງໆ ທ່ີປະກອບເປັນສິດທິບດັ ໃນການສາ້ງ ຫືຼ ການຂບັ

ເຄື່ ອນເຮອືບິນ ຫືຼ ຍານພາຫະນະທາງບກົ, ເມ ື່ອເຮອືບນິ ຫືຼ ຍານພາຫະນະ

ທາງບກົ ຂອງຕາ່ງປະເທດ ຫືຼ ຂອງອປຸະກອນຂອງເຮອືບນິ ຫືຼ ຂອງຍານພາຫະ

ນະທາງບກົ ດ ັງ່ກາ່ວ ເມ ື່ອເຮອືບນິ ຫືຼ ຍານພາຫະນະທາງບກົເຫ່ົຼານ ັນ້ ເຂ້ົາມາ

ສປປ ລາວ ເປັນການຊ ົ່ວຄາວ ຫືຼ ໂດຍສກຸເສີນ;

6. ຂຈ້າກດັ ຫືຼ ຂຍ້ກົເວັ້ນ ທ່ີໄດກ້ານດົໄວໃ້ນກດົໝາຍສະບບັນີ.້

ມາດຕາ 118 (ປບັປງຸ). ການລະເມດີສິດໃນພນັພືດ

ການລະເມດີສິດໃນພນັພືດ ມດີ ັງ່ນີ:້

1. ດາເນນີການກະທາໃດໜ່ຶງ ຕາມທ່ີໄດກ້ານດົໄວໃ້ນ ມາດຕາ 78 ຂອງກດົໝາຍ

ສະບບັ ໂດຍບ່ໄດຮ້ບັອະນຍຸາດຈາກເຈົາ້ຂອງສິດໃນພນັພືດ ທ່ີຍງັຢູໃ່ນໄລຍະ

ການປກົປ້ອງ;

2. ດາເນນີການກະທາໃດໜ່ຶງ ຕາມທ່ີໄດກ້ານດົໄວ້ ໃນຂ້ 1 ຂອງມາດຕານີ້ ໂດຍ

ໄດຮ້ບັອະນຍຸາດຈາກເຈົ້າຂອງສດິ ແຕບ່່ຈາ່ຍຄາ່ຕອບແທນໃຫເ້ຈົາ້ຂອງສິດ ຕາມ

ເງື່ອນໄຂຂອງການອະນຍຸາດ ຫືຼ ລະເມດີເງ ື່ອນໄຂໃດໜ່ຶງຂອງການອະນຍຸາດ;

3. ນາໃຊຊ້ື່ ພນັພືດ ກບັພນັພືດທ່ີແຕກຕາ່ງກນັ ໂດຍມຊີື່ ຄືກນັ ຫືຼ ຄາ້ຍຄກືນັກບັຊື່ ພນັ

ພືດໃໝ່ ທ່ີຢູໃ່ນກຸມ່ດຽວກນັ ທ່ີໄດຮ້ບັການປກົປ້ອງ;

4. ນາໃຊຊ້ື່ ທ່ີຖກືຮບັຮອງແລວ້ ກບັພນັພືດທ່ີແຕກຕາ່ງກນັ.

60

ການກະທາທ່ີໄດກ້ານດົໄວໃ້ນ ມາດຕາ 78 ຂອງກດົໝາຍສະບບັນີ້ ຈະບ່ຖວືາ່ເປັນການ

ລະເມດີສດິໃນພນັພືດ ໃນກລະນີ ດ ັງ່ນີ:້

1. ການກະທາ ທ່ີໄດຮ້ບັອະນຍຸາດຕາມຄາສ ັ່ງ ຕາມທ່ີໄດກ້ານດົໄວ້ ໃນມາດຕາ 87

ຂອງກດົໝາຍສະບບັນີ;້

2. ສດິຂອງນກັປະສມົພນັພືດໃນສວ່ນຂະຫຍາຍພນັ ຫືຼ ຜນົເກບັກຽ່ວສິນ້ສດຸລງົຕາມ

ມາດຕາ 83 ຂອງກດົໝາຍສະບບັນີ;້

3. ການກະທາ ເປັນການປະຕບິດັຕາມຂຈ້າກດັ ເພ່ືອສາທາລະນະປະໂຫຍດ ດ ັງ່ທ່ີ

ໄດກ້ານດົໄວ້ ໃນມາດຕາ 87 ຂອງກດົໝາຍສະບບັນີ;້

4. ສດິຂອງນກັປະສມົພນັພືດ ຖກືສານຕດັສນິໃຫເ້ປັນໂມຄະຕາມມາດຕາ 85 ຂອງ

ກດົໝາຍສະບບັນີ້ ແລະ ໃນເວລາສິນ້ສດຸການອທຸອນ;

5. ການຍກົເລີກສິດ ຕາມມາດຕາ 86 ຂອງກດົໝາຍສະບບັນີ;້

ມາດຕາ 119 (ປບັປງຸ). ການລະເມດີລິຂະສດິ ແລະ ສດິກຽ່ວຂອ້ງກບັລິຂະສດິ

ການລະເມດີ ລິຂະສດິ ແລະ ສິດກຽ່ວຂອ້ງກບັລິຂະສດິ ມ ີ ດ ັງ່ນີ:້

1. ດາເນນີການກະທາໃດໜ່ຶງ ຕາມທ່ີໄດກ້ານດົໄວໃ້ນມາດຕາ 99 ຫືຼ 108 ຂອງກດົ

ໝາຍສະບບັນີ;້

2. ຫຼບົຫີຼກຈາກມາດຕະການທາງດາ້ນເຕັກໂນໂລຊີ ທ່ີນາໃຊໂ້ດຍຜູສ້ະແດງ ຫືຼ ຜູຜ້ະ

ລິດການບນັທຶກສຽງ ໃນການນາໃຊສ້ິດຂອງຜູກ້ຽ່ວ ແລະ ທ່ີຈາກດັການກະທາທ່ີບ່

ໄດຮ້ບັອະນຍຸາດຈາກຜູສ້ະແດງ ຫືຼ ຜູຜ້ະລິດການບນັທຶກສຽງ ທ່ີກຽ່ວຂອ້ງ ຫືຼ ໄດ້

ຮບັອະນຍຸາດຕາມກດົໝາຍ ໃນການສະແດງ ຫືຼ ການບນັທຶກການສະແດງ;

3. ກະທາໂດຍເຈດຕະນາ ຫືຼ ສາມາດຮູໄ້ດວ້າ່ ການກະທານ ັນ້ ຈະພາໃຫເ້ກດີການ

ລະເມດີລິຂະສດິ ຫືຼ ສິດກຽ່ວຂອ້ງກບັລິຂະສດິ ໃນກລະນີ ດ ັງ່ນີ:້

3.1. ຖອນ ຫືຼ ດດັແປງ ຂມ້ນູການຄຸມ້ຄອງສິດທາງອເີລັກໂຕນຼກິ ໂດຍບ່ໄດຮ້ບັ

ອະນຍຸາດ;

3.2. ແຈກຢາຍ, ນາເຂ້ົາເພ່ືອແຈກຢາຍ, ກະຈາຍສຽງ-ແຜພ່າບ, ສື່ ສານ ຫືຼ

ເຜີຍແຜຕ່່ສາທາລະນະຊນົ ໂດຍບ່ໄດຮ້ບັອະນຍຸາດ, ສະແດງ, ສາເນົາການ

ສະແດງ ຫືຼ ບນັທຶກສຽງ ໂດຍທ່ີຮູວ້າ່ຂມ້ນູການຄຸມ້ຄອງສດິທາງອເີລັກໂຕຣ

ນກິ ຖກືຖອນ ຫືຼ ດດັແປງ ໂດຍ ໄດຮ້ບັອະນຍຸາດ ;

4. ບນັທຶກ ຫືຼ ເຜີຍແຜລ່າຍການຜາ່ນສນັຍານດາວທຽມ ທ່ີເຂ້ົາລະຫດັ ຫືຼ ບ່ເຂ້ົາ

ລະຫດັ ເພ່ືອຈດຸປະສງົທາງການຄາ້ ໂດຍບ່ໄດຮ້ບັອະນຍຸາດ ຈາກຜູຈ້າໜາ່ຍທ່ີ

ຖກືຕອ້ງຕາມກດົໝາຍ.

61

ໝວດທີ 2

ການແຂງ່ຂນັທ່ີບເ່ປັນທາ

ມາດຕາ 120 (ປບັປງຸ).ການແຂງ່ຂນັທ່ີບ່ເປັນທາ

ການແຂງ່ຂນັ ທ່ີຂດັກບັທານຽມປະຕບິດັດວ້ຍຄວາມສດຸຈະລິດ ໃນຂງົເຂດອດຸສາຫະກາ

ຫືຼ ການຄາ້ ຖວືາ່ເປັນການແຂງ່ຂນັທ່ີບ່ເປັນທາ.

ການກະທາທ່ີຖວືາ່ເປັນການແຂງ່ຂນັທ່ີບ່ເປັນທາ ແລະ ຕອ້ງໄດເ້ກອືດຫາ້ມ ມດີ ັງ່ນີ:້

1. ນາໃຊ້ ມາຂອງສນິຄາ້ ຫືຼ ຊື່ ຂອງຜູຜ້ະລິດ, ຜູປ້ະກອບການຜະລິດ ຫືຼ ຜູຄ້າ້

ຂາຍ ໂດຍທາງກງົ ຫືຼ ທາງອອ້ມ ແບບບ່ຖກືຕອ້ງ;

2. ສາ້ງຄວາມສບັສນົ ດວ້ຍວທີິການໃດໜ່ຶງ ກຽ່ວກບັວສິາຫະກດິ, ສນິຄາ້ ຫືຼ ກດິຈະ

ກາທາງດາ້ນອດຸສາຫະກາ ຫືຼ ການຄາ້ຂອງຄູແ່ຂງ່;

3. ກາ່ວຫາໂດຍບ່ມມີນູຄວາມຈງິ ເພ່ືອທາລາຍຄວາມໜາ້ເຊື່ ອຖືື ຂອງວສິາຫະກດິ,

ສນິຄາ້ ຫືຼ ກດິຈະກາທາງດາ້ນອດຸສາຫະກາ ຫືຼ ການຄາ້ຂອງຄູແ່ຂງ່;

4. ໃຊສ້ິ່ ງຊ້ບີອກ ຫືຼ ກາ່ວຫາ ຊຶ່ ງພາໃຫສ້າທະລະນະຊນົເຂ້ົາໃຈຜິດ ຕ່ປະເພດ, ຂະ

ບວນການຜະລິດ, ຄນຸລກັສະນະ, ຄວາມເໝາະສມົກບັຈດຸປະສງົ ຫືຼ ປະລິມານ

ຂອງສນິຄາ້.

ມາດຕາ 121 (ໃໝ)່. ສນິຄາ້ທ່ີປອມແປງເຄື່ ອງໝາຍການຄາ້

ສນິຄາ້ທ່ີປອມແປງ ໝາຍການຄາ້ ແມນ່ ສນິຄາ້ໃດໜ່ຶງ ລວມທງັການຫຸມ້ຫ່ ທ່ີໃສ່

ເຄື່ ອງໝາຍການຄາ້ ທ່ີຄືກນັ ໂດຍບ່ໄດຮ້ບັອະນຍຸາດ ຫືຼ ທ່ີບ່ສາມາດຈາແນກຄວາມແຕກຕາ່ງລກັ

ສະນະສະເພາະ ກບັເຄື່ ອງໝາຍການຄາ້ ທ່ີໄດຮ້ບັການຈດົທະບຽນຢາ່ງຖກືຕອ້ງ ແລະ ຈະຖວືາ່ເປັນ

ການລະເມດີສດິຂອງເຈົາ້ຂອງເຄື່ ອງໝາຍການຄາ້ດ ັງ່ກາ່ວ ຕາມທ່ີໄດກ້ານດົໄວໃ້ນກດົໝາຍສະບບັ

ນີ.້

ການສາ້ງ, ການຂາຍ, ການສະເໜີຂາຍ, ການໂຄສະນາ, ການຕະຫຼາດ, ການສ ົ່ງອອກ

ຫືືຼ ການນາເຂ້ົາ ສິນຄາ້ທ່ີປອມແປງເຄື່ ອງໝາຍການຄາ້ ຖວືາ່ເປັນການລະເມດີກດົໝາຍສະບບັນີ.້

ມາດຕາ 122 (ໃໝ)່. ສນິຄາ້ທ່ີລະເມດີລິຂະສິດ

ສນິຄາ້ທ່ີລະເມດີລິຂະສດິ ແມນ່ ສນິຄາ້ໃດໜ່ຶງ ທ່ີສາເນົາຜນົງານທ່ີມລິີຂະສດິ ຫືຼ ສດິກຽ່ວ

ຂອ້ງກບັລິຂະສດິ ຊຶ່ ງການສາເນົາດ ັງ່ກາ່ວ:

1. ເຮັດຂຶນ້ໂດຍບ່ໄດຮ້ບັການເຫັນດີ ຈາກຜູຖ້ສືິດ ຫືຼ ຈາກຜູທ່ີ້ໄດຮ້ບັອະນຍຸາດຢາ່ງ

ຖກືຕອ້ງຈາກເຈົ້າຂອງສດິ ໃນປະເທດທ່ີມກີານຜະລິດສນິຄາ້ດ ັງ່ກາ່ວ;

2. ເຮັດຂຶນ້ໂດຍກງົ ຫືຼ ທາງອອ້ມ ຈາກຜນົງານໃດໜ່ຶງ ລວມທງັການໃຊອ້ປຸະກອນ

ຕາ່ງໆ ເພ່ືອບນັທຶກສຽງ-ພາບ ຂອງຜນົງານທາງດາ້ນຮບູເງາົ ຢູໃ່ນໂຮງຮບູເງາົ.

62

ການຜະລິດ, ການຂາຍ, ການສະເໜີຂາຍ, ການໂຄສະນາ, ການຕະຫຼາດ, ການສ ົ່ງອອກ

ຫືືຼ ການນາເຂ້ົາ ສິນຄາ້ທ່ີລະເມດີລິຂະສດິ ຖວືາ່ເປນັການລະເມດີກດົໝາຍສະບບັນີ.້

ພາກທີ VII

ການແກໄ້ຂຂຂ້ດັແຍງ່

ໝວດທີ 1

ຮບູການແກໄ້ຂຂຂ້ດັແຍງ່

ມາດຕາ 123. ຮບູການແກໄ້ຂຂຂ້ດັແຍງ່

ການແກໄ້ຂຂຂ້ດັແຍງ່ ກຽ່ວກບັຊບັສິນທາງປນັຍາ ສາມາດດາເນນີດວ້ຍຮບູການໃດໜ່ຶງ

ດ ັງ່ນີ:້

1. ການປະນປີະນອມ;

2. ການໄກເ່ກັ່ຍ;

3. ການແກໄ້ຂທາງດາ້ນບລິຫານ;

4. ການແກໄ້ຂໂດຍອງົການແກໄ້ຂຂຂ້ດັແຍງ່ທາງດາ້ນເສດຖະກດິ;

5. ການຮອ້ງຟ້ອງຕ່ສານປະຊາຊນົ;

6. ການແກໄ້ຂຂຂ້ດັແຍງ່ສາກນົ.

ມາດຕາ 124 (ໃໝ)່. ສດິໃນການເລືອກຮບູການແກໄ້ຂຂຂ້ດັແຍງ່

ເມ ື່ອມຂີຂ້ດັແຍງ່ ກຽ່ວກບັຊບັສນິທາງປນັຍາ ຄູກ່ລະນສີາມາດເລືອກເອົາຮບູການແກໄ້ຂ

ໃດໜ່ຶງ ຕາມທ່ີໄດກ້ານດົໄວໃ້ນມາດຕາ 123 ຂອງກດົໝາຍສະບບັນີ້ ກໄດ.້

ມາດຕາ 125 (ປບັປງຸ). ການປະນປີະນອມ

ຄູກ່ລະນີ ສາມາດປະນປີະນອມກນັ ກຽ່ວກບັ ການລະເມດີສດິຕ່ຊບັສນິທາງປນັຍາ.

ການຕກົລງົຈາກການປະນປີະນອມ ໃຫປ້ະຕບິດັຕາມຫຼກັການຂອງການເຮັດສນັຍາ ຕາມ

ທ່ີໄດກ້ານດົໄວໃ້ນກດົໝາຍວາ່ດວ້ຍ ຂຜ້ກູພນັໃນສນັຍາ ແລະ ນອກສນັຍາ.

ມາດຕາ 126 (ໃໝ)່. ການໄກເ່ກັ່ຍ

ຄູກ່ລະນີ ສາມາດເລືອກເອົາຮບູການແກໄ້ຂຂຂ້ດັແຍງ່ ດວ້ຍການໄກເ່ກັ່ຍ ໄດທ້ກຸເວລາ

ໂດຍສອດຄອ່ງກບັລະບຽບກດົໝາຍ.

63

ມາດຕາ 127. ການແກໄ້ຂທາງດາ້ນບລິຫານ

ຄູກ່ລະນີ ສາມາດສະເໜີຕ່ອງົການຄຸມ້ຄອງຊບັສິນທາງປນັຍາ ເພ່ືອແກໄ້ຂຂຂ້ດັແຍງ່

ກຽ່ວກບັຊບັສນິທາງປນັຍາ ໂດຍສອດຄອ່ງກບັລະບຽບກດົໝາຍ.

ມາດຕາ 128 (ໃໝ)່. ການແກໄ້ຂທາງດາ້ນບລິຫານກຽ່ວກບັຂຂ້ດັແຍງ່ຊບັສິນທາງປນັຍາຕາມຊາຍແດນ

ຄູກ່ລະນີ ສາມາດຍື່ ນຄາຮອ້ງຕ່ລດັຖະການພາສີ ກຽ່ວກບັຂຂ້ດັແຍງ່ຊບັສນິທາງປນັຍາ

ຕາມຊາຍແດນ ໂດຍສອດຄອ່ງກບັລະບຽບກດົໝາຍ.

ຂ ັນ້ຕອນການແກໄ້ຂທາງດາ້ນບລິຫານ ກຽ່ວກບັຂຂ້ດັແຍງ່ຊບັສນິທາງປນັຍາ ຕາມຊາຍ

ແດນ ໄດກ້ານດົໄວໃ້ນລະບຽບການຕາ່ງຫາກ.

ມາດຕາ 129 (ໃໝ)່. ການແກໄ້ຂໂດຍອງົການແກໄ້ຂຂຂ້ດັແຍງ່ທາງດາ້ນເສດຖະກດິ

ຄູກ່ລະນີ ສາມາດຮອ້ງຂຕ່ອງົການແກໄ້ຂຂຂ້ດັແຍງ່ທາງດາ້ນເສດຖະກດິ ໄດທ້ກຸເວລາ

ເພ່ືອໃຫແ້ກໄ້ຂຂຂ້ດັແຍງ່ ກຽ່ວກບັຊບັສນິທາງປນັຍາ ໂດຍສອດຄອ່ງກບັກດົໝາຍວາ່ດວ້ຍ ການແກ້

ໄຂຂຂ້ດັແຍງ່ທາງດາ້ນເສດຖະກດິ ແລະ ລະບຽບກດົໝາຍອື່ ນທ່ີກຽ່ວຂອ້ງ.

ມາດຕາ 130. ການຮອ້ງຟ້ອງຕ່ສານປະຊາຊນົ

ຄູກ່ລະນີ ສາມາດຮອ້ງຟ້ອງຕ່ສານປະຊາຊນົ ເພ່ືອຕດັສນິຄະດີ ກຽ່ວກບັ ຊບັສນິທາງ

ປນັຍາ ຕາມລະບຽບກດົໝາຍ.

ມາດຕາ 131. ການແກໄ້ຂຂຂ້ດັແຍງ່ສາກນົ

ການແກໄ້ຂຂຂ້ດັແຍງ່ ກຽ່ວກບັ ຊບັສນິທາງປນັຍາ ທ່ີມລີກັສະນະສາກນົ ໃຫປ້ະຕບິດັ

ຕາມສນັຍາ ແລະ ສນົທິສນັຍາສາກນົ ທ່ີ ສປປ ລາວ ເປັນພາຄີ.

ໝວດທີ 2

ການດາເນນີຄະດີ ແລະ ການນາໃຊມ້າດຕະການ

ມາດຕາ 132 (ໃໝ)່. ການດາເນນີຄະດກີຽ່ວກບັການລະເມດີສດິຕ່ຊບັສິນທາງປນັຍາ

ຜູຖ້ກືເສັຍຫາຍຈາກການລະເມດີສດິຕ່ຊບັສນິທາງປນັຍາຂອງຕນົ ມສີດິຮອ້ງຟ້ອງຕ່ສານ

ປະຊາຊນົ ເພ່ືອດາເນນີຄະດີ ຕາມທ່ີໄດກ້ານດົໄວໃ້ນກດົໝາຍວາ່ດວ້ຍ ການດາເນນີຄະດແີພງ່

ແລະ ກດົໝາຍອື່ ນທ່ີກຽ່ວຂອ້ງ.

64

ມາດຕາ 133 (ໃໝ)່. ຜູຖ້ກືເສັຍຫາຍ

ຜູຖ້ກືເສັຍຫາຍໃນຄວາມໝາຍຂອງມາດຕາ 132 ຂອງກດົໝາຍສະບບັນີ້ ແມນ່ເຈົາ້ຂອງ

ຊບັສິນທາງ ຍາ, ສະຫະພນັ ຫືຼ ສະມາຄມົ ທ່ີຕາງໜາ້ໃຫບ້ນັດາຂະແໜງອດຸສາຫະກາ, ຜູ້

ຜະລິດ, ຜູຄ້າ້ຂາຍ ແລະ ສະມາຄມົບລິຫານລິຂະສດິ ແລະ ສດິກຽ່ວຂອ້ງກບັລິຂະສິດ ຫືຼ ຜູອ້ື່ ນໆ

ທ່ີໄດຮ້ບັຄວາມເສັຍຫາຍ ຈາກການລະເມດີສດິຕ່ຊບັສິນທາງປນັຍາ.

ມາດຕາ 134 (ໃໝ)່. ສດິອານາດຂອງສານປະຊາຊນົ ກຽ່ວກບັການລະເມດີສດິຕ່ຊບັສິນທາງປນັຍາ

ສານປະຊາຊນົ ມສີິດອານາດຕດັສິນຄະດີ ກຽ່ວກບັການລະເມດີສິດຕ່ຊບັສນິທາງປນັຍາ

ຕາມຂ ັນ້ຕອນທ່ີໄດກ້ານດົໄວໃ້ນກດົໝາຍວາ່ດວ້ຍ ການດາເນນີຄະດແີພງ່ ແລະ ກດົໝາຍວາ່ດວ້ຍ

ການດາເນນີຄະດອີາຍາ ຕາມແຕລ່ະກລະນ.ີ

ມາດຕາ 135 (ໃໝ)່. ຫຼກັຖານພິເສດສາລບັການດາເນນີຄະດີ ກຽ່ວກບັຊບັສິນທາງປນັຍາ

ໃນການດາເນນີຄະດຕ່ີການລະເມດີສດິທິບດັ ກຽ່ວກບັກາມະວທີິ ເພ່ືອໃຫໄ້ດຮ້ບັຜະລິດຕະ

ພນັໃໝ່ ຊຶ່ ງບກຸຄນົອື່ ນທ່ີບ່ແມນ່ເຈົາ້ຂອງສດິທິບດັ ຫືຼ ບ່ແມນ່ຜູທ່ີ້ໄດຮ້ບັອະນຍຸາດຈາກຜູກ້ຽ່ວ ໄດ້

ຜະລິດຕະພນັອນັດຽວກນັ ຈະຖວືາ່ຜະລິດຕະພນັດ ັງ່ກາ່ວໄດມ້າຈາກກາມະວທີິ ທ່ີໄດຮ້ບັສດິທິບດັ

ເວັ້ນເສັຍແຕມ່ຫຼີກັຖານກງົກນັຂາ້ມ ແຕໃ່ນການສະໜອງຫຼກັຖານກງົກນັຂາ້ມດ ັງ່ກາ່ວ ບ່ໃຫແ້ຕະ

ຕອ້ງ ເຖງິຜນົປະໂຫຍດອນັຊອບທາ ໃນການປກົປ້ອງຄວາມລບັດາ້ນການຜະລິດ ແລະ ທລຸະກດິ

ຂອງຈາເລີຍ.

ບກຸຄນົ, ນຕິບິກຸຄນົ ຫືຼ ການຈດັຕ ັງ້ ທ່ີມຊີື່ ໃນຜນົງານທາງວນັນະກາ ໂດຍທົ່ວໄປແລວ້ ຖື

ວາ່ ເປັນເຈົາ້ຂອງຜນົງານນ ັນ້ ເວັ້ນເສັຍແຕມ່ຫຼີກັຖານກງົກນັຂາ້ມ ແລະ ຈະມສີດິໃນການດາເນນີ

ຄະດຕ່ີຜູລ້ະເມດີ. ເນືອ້ໃນຂອງວກັນີ້ ສາມາດປະຕິບດັໄດ້ ລວມທງັກລະນທ່ີີຊື່ ໃນຜນົງານເປັນນາມ

ປາກກາ ຊຶ່ ງບ່ມຂີສ້ງົໄສອນັໃດ ກຽ່ວກບັຊື່ ແທຂ້ອງເຈົາ້ຂອງຜນົງານ.

ໃນກລະນີ ທ່ີຜນົງານບ່ໄດບ້ ົ່ງບອກຊື່ ແລະ ບ່ໃສນ່າມປາກກາ, ນອກຈາກຜູທ່ີ້ໄດກ້ານດົ

ໄວໃ້ນວກັ 2 ຂອງມາດຕານີ,້ ຜູເ້ຜີຍແຜທ່ີ່ມຊີື່ ໃນຜນົງານ ຈະຖວືາ່ເປັນຕວົແທນຂອງເຈົາ້ຂອງຜນົ

ງານ ແລະ ຈະມສີດິປກົປ້ອງ ແລະ ນາໃຊສ້ດິຂອງເຈົາ້ຂອງ ເວັ້ນເສັຍແຕມ່ຫຼີກັຖານກງົກນັຂາ້ມ.

ການການດົໃນວກັ ຈະບ່ນາໃຊ້ ໃນເວລາເຈົາ້ຂອງຜນົງານເປີດເຜີຍຊື່ ແທ້ ແລະ ຮຽກຮອ້ງສດິໃນ

ການເປັນເຈົາ້ຂອງຜນົງານດ ັງ່ກາ່ວຂອງຕນົ.

ບກຸຄນົ, ນຕິິບກຸຄນົ ຫືຼ ການຈດັຕ ັງ້ ທ່ີມຊີື່ ໃນຜນົງານຮບູເງາົ ໂດຍທົ່ວໄປແລວ້ ເປັນເຈົາ້

ຂອງຜນົງານ ແລະ ມສີດິດາເນນີຄະດຕ່ີຜູລ້ະເມດີ ເວັ້ນເສັຍແຕມ່ຫຼີກັຖານກງົກນັຂາ້ມ.

ໃນກລະນີ ທ່ີຝາ່ຍໃດໜ່ຶງຫາກສະເໜີຫຼກັຖານທ່ີພຽງພ ກຽ່ວກບັ ການຮອ້ງຟ້ອງຂອງຕນົ

ແລະ ຫຼກັຖານນ ັນ້ແມນ່ກຽ່ວກບັເນືອ້ໃນຂອງຄາຮອ້ງຟ້ອງ ທ່ີຍງັຢູໃ່ນການຄອບຄອງຂອງຄູກ່ລະນ,ີ

ສານປະຊາຊນົ ມສີດິສ ັ່ງໃຫຄູ້ກ່ລະນດີ ັງ່ກາ່ວ ສະໜອງຫຼກັຖານ ແຕຕ່ອ້ງຮບັປະກນັການຮກັສາ

ຄວາມລບັ ຕາມຄວາມເໝາະສມົ. ໃນກລະນີ ທ່ີຄູກ່ລະນດີ ັງ່ກາ່ວ ຫາກມເີຈດຕະນາປະຕິເສດການ

65

ສະໜອງຂມ້ນູທ່ີຈາເປັນ ໂດຍບ່ມເີຫດຜນົພາຍໃນເວລາທ່ີສານປະຊາຊນົການດົໃຫ້ ຫືຼ ຂດັຂວາງ

ຢາ່ງແຮງ ຂ ັນ້ຕອນການນາໃຊສ້ິດ, ສານປະຊາຊນົສາມາດຕດັສິນຄະດດີ ັງ່ກາ່ວ ໂດຍອງີໃສຂ່ມ້ນູທ່ີ

ໄດສ້ະເໜີລວມ ທງັຄາຮອ້ງຟ້ອງ ຫືຼ ຄາອາ້ງຂອງຄູກ່ລະນີ ທ່ີໄດຮ້ບັຜນົກະທບົທາງລບົ ຈາກການ

ປະຕເິສດຂມ້ນູ ດ ັງ່ກາ່ວ ແຕຕ່ອ້ງໃຫຄູ້ກ່ລະນີ ໄດຊ້ີແ້ຈງຄາອາ້ງ ຫືຼ ຫຼກັຖານ.

ບກຸຄນົ, ນຕິບິກຸຄນົ ຫືຼ ການຈດັຕ ັງ້ ທ່ີອາ້ງວາ່ການກະທາທ່ີເປັນການລະເມດີ ຫືຼ ການ

ແຂງ່ຂນັ ບ່ເປັນທາໄດຮ້ບັການຍກົເວັ້ນໃນວກັ 2 ຂອງມາດຕາ 117 ຂອງກດົໝາຍສະບບັນີ້ ຕອ້ງ

ພິສດູການກາ່ວອາ້ງດ ັງ່ກາ່ວ. ຂບ້ນັຍດັນີ້ ແມນ່ໃຫນ້າໃຊເ້ຊ່ັນດຽວກນັກບັການກະທາທ່ີເປັນການລະ

ເມດີສດິໃນພນັພືດ, ລິຂະສິດ ແລະ ສດິ ຽ ຂອ້ງກບັລິຂະສດິ ຫືຼ ການລະເມດີອື່ ນ ທ່ີໄດກ້ານດົໄວ້

ໃນກດົໝາຍສະບບັນີ.້

ການລະເມດີສດິທິບດັ ຫືຼ ອະນສຸດິທິບດັ ຈະຖກືການດົບນົຫຼກັຖານ ທ່ີສະແດງໃຫ້ເ້ຫັນວາ່

ສິ່ ງທ່ີຖກືອາ້ງວາ່ລະເມດີນ ັນ້ ກວມເອົາ ຫືຼ ນາໃຊ້ ແຕລ່ະອງົປະກອບຂອງຂຮ້ຽກຮອ້ງສດິທິບດັ ຫືຼ

ອະນສຸດິທິບດັ ທ່ີອາ້ງວາ່ຖກືລະເມດີເທ່ົານ ັນ້. ການລະເມດີຈະບ່ຕກົໄປດວ້ຍການເພ່ີມອງົປະກອບ

ໃນສິ່ ງທ່ີຖກືອາ້ງວາ່ລະເມດີ ຫືຼ ການມຂີຮ້ຽກຮອ້ງໃນສິດທິບດັ ຫືຼ ອະນສຸິດທິບດັທ່ີບ່ໄດຖ້ກືລະເມດີ.

ໃນການຮອ້ງຟ້ອງ ທ່ີອາ້ງວາ່ມກີານລະເມດີເຄື່ ອງໝາຍການຄາ້, ເຄື່ ອງໝາຍລວມໝູ່ ຫືຼ

ເຄື່ ອງໝາຍຮບັຮອງນ ັນ້ ໂຈດຕອ້ງນາສິ່ ງຕ່ໄປນີ້ ມາສະເໜີ:

1. ເຄື່ ອງໝາຍ ທ່ີມຮີບູຊງົ, ສຽງ ຫືຼ ຄວາມໝາຍ ຄາ້ຍຄືກນັ;

2. ເຄື່ ອງໝາຍ ກຽ່ວກບັ ສນິຄາ້ ຫືຼ ການບລິການແບບດຽວກນັ, ຄາ້ຍຄກືນັ ຫືຼ ພວົ

ພນັກນັ;

3. ການນາໃຊເ້ຄື່ ອງໝາຍດ ັງ່ກາ່ວ ມຄີວາມເປັນໄປໄດວ້າ່ ຈະສາ້ງຄວາມສບັສນົ ຫືຼ

ຫຼອກລວງຜູບ້ລິໂພກ ກຽ່ວກບັ ທ່ີມາ, ການອປຸະຖາ ຫືຼ ຄນຸລກັສະນະຂອງສນິຄາ້

ຫືຼ ການບລິການ ຫືຼ ຊີບ້ອກໂດຍບ່ມມີນູຄວາມຈງິວາ່ ມກີານພວົພນັລະຫວາ່ງ

ສນິຄາ້ ຫືຼ ການບລິການ ຂອງໂຈດກບັສິນຄາ້ ຫືຼ ການບລິການຂອງຈາເລີຍ.

ມາດຕາ 136 (ໃໝ)່. ການເປັນໂມຄະ ແລະ ການຍກົເລີກ

ພາຍຫຼງັໄດຮ້ບັຄາຕດັສນິທ່ີໃຊໄ້ດຢ້າ່ງເດັດຂາດ ຂອງສານປະຊາຊນົທ່ີບອກວາ່ ສດິທິບດັ,

ອະນສຸດິທິບດັ, ການຈດົທະບຽນແບບອດຸສາຫະກາ, ເຄື່ ອງໝາຍການຄາ້, ແບບຜງັວງົຈອນລວມ

ຫືຼ ການປກົປ້ອງພນັພືດເປັນໂມຄະແລວ້ ກະຊວງ ວທິະຍາສາດ ແລະ ເຕັກໂນໂລຊີ ຕອ້ງຍກົເລີກ

ຊບັສິນທາງປນັຍາດ ັງ່ກາ່ວ. ສາລບັສດິທິບດັ ຫືຼ ອະນສຸດິທິບດັນ ັນ້ ຄາຕດັສນິດ ັງ່ກາ່ວ ຕອ້ງການດົ

ລະອຽດຂຮ້ຽກຮອ້ງສດິ ໃນສດິທິບດັ ຫືຼ ອະນສຸດິທິບດັ ທ່ີຖກືຕດັສນິວາ່ເປັນໂມຄະ.

ມາດຕາ 137 (ໃໝ)່. ການແກໄ້ຂທາງແພງ່

ໃນການດາເນນີຄະດີ ໂຈດສາມາດຮອ້ງຂໃຫສ້ານປະຊາຊນົພິຈາລະນາ ດ ັງ່ນີ:້

1. ໃຫຈ້າເລີຍ ຢດຸເຊົາການລະເມດີ;

66

2. ໃຫໂ້ຈະການແຈງ້ພາສີ;

3. ໃຫຍ້ຶດສນິຄາ້ທ່ີລະເມດີສິດຕ່ຊບັສນິທາງປນັຍາ ເພ່ືອສະກດັກ ັນ້ການນາເອົາສນິຄາ້

ດ ັງ່ກາ່ວເຂ້ົາສູວ່ງົຈອນການຄາ້ ລວມທງັສນິຄາ້ທ່ີລະເມດີສິດຕ່ຊບັສນິທາງປນັຍາ

ທ່ີນາເຂ້ົາເພ່ືອສ ົ່ງອອກຕ່ໃນທນັທີ ພາຍຫຼງັສິນ້ສດຸການແຈງ້ພາສີ;

4. ອອກຄາຕດັສນິບອກວາ່ມກີານລະເມດີ;

5. ໃຫຈ້າເລີຍ ໃຊແ້ທນຄາ່ເ ຫາຍຢາ່ງເໝາະສມົ;

6. ໃຫຈ້າເລີຍທດົແທນຄາ່ໃຊຈ້າ່ຍຕາ່ງໆ ລວມທງັຄາ່ວາ່ຄວາມຂອງຕນົ;

7. ໃຫທ້າລາຍ ແລະ ກາຈດັສນິຄາ້ ທ່ີຖກືຕດັສນິວາ່ມກີານລະເມດີ ເພ່ືອບ່ໃຫເ້ຂ້ົາສູ່

ວງົຈອນການຄາ້;

8. ໃຫກ້າຈດັວດັຖຸ ແລະ ອປຸະກອນ ທ່ີນາໃຊເ້ຂ້ົາໃນການຜະລິດສນິຄາ້ ທ່ີລະເມດີ

ສດິຕ່ຊບັສນິທາງປນັຍາ ເພ່ືອບ່ໃຫມ້ກີານຜະລິດອີກເທ່ືອໃໝ.່

ໃນການພິຈາລະນາຄາຮອ້ງຂ ຕາມທ່ີໄດກ້ານດົໄວໃ້ນຂ້ 7 ແລະ 8 ເທິງນີ້ ສານປະຊາ

ຊນົ ຕອ້ງຊ ັງ່ຊາຄວາມເໝາະສມົ ລະຫວາ່ງ ຄວາມຮາ້ຍແຮງຂອງການລະເມດີ ແລະ ການແກໄ້ຂ

ລວມທງັ ຜນົປະໂຫຍດຂອງບກຸຄນົທີສາມ.

ສາລບັສນິຄາ້ປອມແປງເຄື່ ອງໝາຍການຄາ້ນ ັນ້ ການນາເອົາເຄື່ ອງໝາຍການຄາ້ທ່ີສາ້ງຂຶນ້

ໂດຍບ່ຖກືຕອ້ງຕາມກດົໝາຍອອກພຽງຢາ່ງດຽວ ເປັນການບ່ພຽງພ ເພ່ືອບ່ໃຫສ້ນິຄາ້ເຂ້ົາສູວ່ງົຈອນ

ການຄາ້ ຫືຼ ສ ົ່ງອອກຄືນ.

ມາດຕາ 138 (ໃໝ)່. ການໃຊແ້ທນຄາ່ເສຍຫາຍ

ສານປະຊາຊນົ ເປັນຜູກ້ານດົຄາ່ໃຊແ້ທນ ຢາ່ງພຽງພໃຫໂ້ຈດ ຕາມຄວາມເສັຍຫາຍຂອງ

ຜູກ້ຽ່ວ ແລະ ເພ່ືອສະກດັກ ັນ້ບ່ໃຫຈ້າເລີຍໄດຮ້ບັຜນົປະໂຫຍດຈາກການລະເມດີ, ນອກຈາກນີ້ ສານ

ປະຊາຊນົ ກຍງັສາມາດສ ັ່ງໃຫຈ້າ່ຍຜນົກາໄລ ແລະ ຄາ່ໃຊແ້ທນ ເຖງິວາ່ຈາເລີຍບ່ໄດມ້ສີວ່ນຮວ່ມ

ໃນການລະເມດີຊບັສນິທາງປນັຍາ ແຕຮູ່້ ຫືຼ ມເີຫດຜນົທ່ີຈະຮູວ້າ່ເປັນການລະເມດີ.

ມາດຕາ 139 (ໃໝ)່. ສດິໃນການຮບັຂມ້ນູຂາ່ວສານ

ເມ ື່ອມກີານລະເມດີທ່ີຮາ້ຍແຮງ ໂຈດສາມາດຂໃຫສ້ານສ ັ່ງໃຫຈ້າເລີຍ ສະໜອງຂມ້ນູໃຫ້

ຕນົ ກຽ່ວກບັບກຸຄນົທີສາມ ທ່ີມສີວ່ນຮວ່ມໃນການຜະລິດ ແລະ ການແຈກຢາຍສນິຄາ້ ຫືຼ ການ

ບລິການ ທ່ີລະເມດີສດິຕ່ຊບັສນິທາງປນັຍາ ພອ້ມທງັວງົຈອນການແຈກຢາຍ.

ມາດຕາ 140 (ໃໝ)່. ການໃຊແ້ທນຄາ່ເສຍຫາຍໃຫແ້ກຈ່າເລີຍ

ຈ ເລີຍ ສາມາດຮອ້ງຂໃຫສ້ານປະຊາຊນົ ພິຈາລະນາໃຫໂ້ຈດທ່ີໄດດ້າເນນີມາດຕະການ

ແລະ ສວຍໃຊຂ້ ັນ້ຕອນການບງັຄບັໃຊສ້ດິຂອງໂຈດ ໃຊແ້ທນຄາ່ເສັຍຫາຍໃຫແ້ກຕ່ນົ ຈາກການ

ສວຍໃຊສ້ດິດ ັງ່ກາ່ວ ລວມທງັຄາ່ໃຊຈ້າ່ຍຕາ່ງໆ ແລະ ຄາ່ວາ່ຄວາມຂອງທະນາຍຄວາມຕນົ.

67

ມາດຕາ 141 (ໃໝ)່. ມາດຕະການຊ ົ່ວຄາວ

ບກຸຄນົ, ນຕິບິກຸຄນົ ຫືຼ ການຈດັຕ ັງ້ ມສີິດຮອ້ງຂໃຫສ້ານປະຊາຊນົ ພິຈາລະນາອອກມາດ

ຕະການຊ ົ່ວຄາວ ແບບມປີະສດິທິຜນົ ແລະ ທນັການ ເພ່ືອ:

1. ສະກດັກ ັນ້ການລະເມດີສດິຕ່ຊບັສນິທາງປນັຍາ;

2. ສະກດັກ ັນ້ການນາເອົາສນິຄາ້ທ່ີລະເມດີສິດຕ່ຊບັສນິທາງປນັຍາເຂ້ົາສູວ່ງົຈອນການ

ຄາ້ລວມທງັສນິຄາ້ນາເຂ້ົາ ໃນທນັທີ ພາຍຫຼງັສິນ້ສດຸການແຈງ້ພາສີ;

3. ຮກັສາຫຼກັຖານ ທ່ີກຽ່ວຂອ້ງກບັການລະເມດີທ່ີຖກືກາ່ວອາ້ງ.

ມາດຕາ 142 (ໃໝ)່. ເງ ື່ອນໄຂການຮອ້ງຂມາດຕະການຊ ົ່ວຄາວ

ການຮອ້ງຂມາດຕະການຊ ົ່ວຄາວ ຕອ້ງມເີງ ື່ອນໄຂຄບົຖວ້ນ ດ ັງ່ນີ:້

1. ຫຼກັຖານ ທ່ີສມົເຫດສມົຜນົ ເພ່ືອໃຫສ້ານປະຊາຊນົເຊື່ ອວາ່ ຜູຍ້ື່ ນຄາຮອ້ງເປັນຜູຖ້ື

ສດິ ແລະ ສດິຂອງຕນົ ຖກືລະເມດີ ແລະ ການລະເມດີໃກຈ້ະເກດີຂຶນ້;

2. ເງນິຄາ້ປະກນັທ່ີພຽງພ ຫືຼ ສິ່ ງຄາ້ປະກນັອື່ ນທ່ີມມີນູຄາ່ທຽບເທ່ົາ ເພ່ືອປກົປ້ອງຈາ

ເລີຍ ແລະ ສະກດັກ ັນ້ການສວຍໃຊສ້ດິ;

3. ຂມ້ນູທ່ີຈາເປັນ ແລະ ສາມາດຈາແນກສິນຄາ້ທ່ີກຽ່ວຂອ້ງໄດ້ ເພ່ືອໃຫເ້ຈົາ້ໜາ້ທ່ີ

ປະຕິບດັມາດຕະການຊ ົ່ວຄາວ.

ມາດຕາ 143 (ໃໝ)່. ມາດຕະການຊ ົ່ວຄາວໂດຍບ່ມກີານແຈງ້ຈາເລີຍ

ໂຈດສາມາດຮອ້ງຂໃຫສ້ານປະຊາຊນົ ອອກມາດຕະການຊ ົ່ວຄາວ ໂດຍບ່ຈາເປັນຕອ້ງ

ແຈງ້ໃຫຈ້າເລີຍຊາບ ເມ ື່ອເຫັນວາ່ມຄີວາມຈາເປັນ ໂດຍສະເພາະອາດຈະມຄີວາມຊກັຊາ້ ຊຶ່ ງຈະສ ົ່ງ

ຜນົເສັຍຫາຍທ່ີບ່ສາມາດແກໄ້ຂໄດຕ່້ຕນົ ຫືຼ ເຫັນວາ່ຫຼກັຖານກາລງັຖກືທາລາຍ.

ພາຍຫຼງັໄດນ້າໃຊມ້າດຕະການດ ັງ່ກາ່ວ ສານປະຊາຊນົ ຕອ້ງແຈງ້ໃຫຝ້າ່ຍທ່ີໄດຮ້ບັຜນົກະ

ທບົຊາບໃນທນັທີ. ສານປະຊາຊນົຕອ້ງພິຈາລະຈາຄນື ແລະ ໃຫສ້ດິແກຈ່າເລີຍ ໃນການຊີແ້ຈງ

ຕາມຄາຮອ້ງຂຂອງຜູກ້ຽ່ວ ແລວ້ພິຈາລະນາຕດັສນິພາຍໃນການດົເວລາທ່ີເໝາະສມົວາ່ ມາດຕະ

ການຊ ົ່ວຄາວດ ັງ່ກາ່ວ ຄວນຖກືປ່ຽນແປງ, ຍກົເລີກ ຫືຼ ໃຫປ້ະຕິບດັ.

ມາດຕາ 144 (ໃໝ)່. ການພິຈາລະນາຄືນມາດຕະການຊ ົ່ວຄາວ

ອງີຕາມຄາຮອ້ງຂຂອງຈາເລີຍ ສານປະຊາຊນົ ຕອ້ງພິຈາລະນາ ການຍກົເລີກ ຫືຼ ການ

ຢດຸເຊົາ ມາດຕະການຊ ົ່ວຄາວ ທ່ີນາໃຊຕ້າມມາດຕາ 141 ແລະ 142 ຂອງກດົໝາຍສະບບັນີ້

ຖາ້ວາ່ບ່ ມກີານພິຈາລະນາຕດັສິນໃນເນືອ້ຄະດີ ພາຍໃນເວລາທ່ີສານປະຊາຊນົໄດກ້ານດົ ແຕບ່່ໃຫ້

ກາຍ ຊາວວນັ ລດັຖະການ ຫືຼ ສາມສບິເອັດວນັປະຕທິິນ ແລວ້ແຕເ່ວລາໃດຈະດນົກວາ່.

ໃນກລະນີ ທ່ີມາດຕະການຊ ົ່ວຄາວ ຖກືຍກົເລີກ ຫືຼ ຢດຸເຊົາ ຍອ້ນການກະທາ ຫືຼ ບ່

ກະທາ ຂອງໂຈດ ຫືຼ ພາຍຫຼງັໄດຕ້ດັສນິວາ່ ບ່ມກີານລະເມດີ ຫືຼ ບ່ມຄີວາມສຽ່ງໃນການລະເມດີສດິ

68

ຕ່ຊບັສນິ ທາງປນັຍາແລວ້ ສານປະຊາຊນົກມສີດິພິຈາລະນາຕດັສິນ ໃຫໂ້ຈດໃຊແ້ທນຄາ່ເສັຍຫາຍ

ທ່ີເໝາະ ສມົທ່ີເກດີຂຶນ້ຈາກການນາໃຊມ້າດຕະການດ ັງ່ກາ່ວ ແກຈ່າເລີຍ ຕາມການຮອ້ງຂຂອງ

ຜູກ້ຽ່ວ.

ມາດຕາ 145 (ໃໝ)່. ການກະທາຜິດທາງອາຍາຕ່ຊບັສນິທາງປນັຍາ

ການກະທາຜິດທາງອາຍາຕ່ຊບັສນິທາງປນັຍາ ມກີລະນີ ດ ັງ່ນີ:້

1. ການລະເມດີ ມາດຕາ 117, 118, 119 ແລະ/ຫືຼ ມາດຕາ 120 ຂອງກດົໝາຍ

ສະບບັນີ້ ໂດຍເຈດຕະນາ ເພ່ືອຈດຸປະສງົທາງການຄາ້;

2. ການລະເມດີ ມາດຕາ117, 118, 119, 120, 121 ແລະ/ຫືຼ ມາດຕາ 122

ຂອງກດົໝາຍສະບບັນີ້ ໂດຍເຈດຕະນາ ຊຶ່ ງສ ົ່ງຜນົເສັຍຫາຍຕ່ສຂຸະພາບຂອງຄນົ,

ທາລາຍສິ່ ງແວດລອ້ມ ຫືຼ ທາລາຍຊບັສິນຕາ່ງໆ.

3. ການລະເມດີ ມາດຕາ 121 ແລະ/ຫືຼ ມາດຕາ122 ຂອງກດົໝາຍສະບບັນີ້ ໂດຍ

ເຈດຕະນາ.

ພາກທີ VIII

ການຄຸມ້ຄອງ ແລະ ກວດກາ

ໝວດທີ 1

ການຄຸມ້ຄອງ

ມາດຕາ 146 (ປບັປງຸ). ອງົການຄຸມ້ຄອງວຽກງານຊບັສິນທາງປນັຍາ

ລດັຖະບານ ຄຸມ້ຄອງວຽກງານຊບັສນິທາງປນັຍາ ຢາ່ງລວມສນູ ແລະ ເປັນເອກະພາບ

ໃນທົ່ວປະເທດ ໂດຍມອບໃຫ້ ກະຊວງ ວທິະຍາສາດ ແລະ ເຕັກໂນໂລຊີ ເປັນໃຈກາງໃນການປະ

ສານສມົທບົກບັຂະແໜງການອື່ ນທ່ີກຽ່ວຂອ້ງ ເປັນຕ ົນ້ ຂະແໜງການອດຸສາຫະກາ ແລະ ການຄາ້,

ກະສີກາ ແລະ ປ່າໄມ,້ ຖະແຫຼງຂາ່ວ, ວດັທະນະທາ ແລະ ທອ່ງທຽ່ວ, ສກຶສາທິການ ແລະ ກລິາ,

ສາທະລະນະສກຸ, ການເງນິ ແລະ ອງົການປກົຄອງທອ້ງຖິ່ນທ່ີກຽ່ວຂອ້ງ.

ຂະແໜງການອື່ ນ ມສີດິ ແລະ ໜາ້ທ່ີຄຸມ້ຄອງວຽກງານຊບັສນິທາງປນັຍາ ຕາມພາລະບດົ

ບາດຂອງຕນົ.

ອງົການ ມຄອງວຽກງານຊບັສິນທາງປນັຍາ ປະກອບດວ້ຍ:

1. ກະຊວງ ວທິະຍາສາດ ແລະ ເຕັກໂນໂລຊ;ີ

2. ພະແນກວທິະຍາສາດ ແລະ ເຕັກໂນໂລຊີ ແຂວງ, ນະຄອນ.

ໃນກລະນີ ທ່ີມຄີວາມຈາເປັນຈະສາ້ງຕ ັງ້ຫອ້ງການວທິະຍາສາດ ແລະ ເຕັກໂນໂລຊເີມອືງ,

ເທດສະບານ ກໄດ.້

69

ມາດຕາ 147 (ປບັປງຸ). ສິດ ແລະ ໜາ້ທ່ີ ຂອງກະຊວງວທິະຍາສາດ ແລະ ເຕັກໂນໂລຊີ

ໃນການຄຸມ້ຄອງ ວຽກງານຊບັສນິທາງປນັຍາ ກະຊວງ ວທິະຍາສາດ ແລະ ເຕັກໂນໂລຊີ

ມສີດິ ແລະ ໜາ້ທ່ີ ດ ັງ່ນີ:້

1. ຄ ົນ້ຄວາ້ຍດຸທະສາດ, ແຜນນະໂຍບາຍ, ລະບຽບກດົໝາຍ ແລະ ແຜນການ ກຽ່ວ

ກບັການພດັທະນາວຽກງານຊບັສນິທາງປນັຍາເພ່ືອສະເໜີລດັຖະບານພິຈາລະນາ;

2. ອອກລະບຽບການ, ຂຕ້ກົລງົ, ຄາສ ັ່ງ, ຄາແນະນາ ແລະ ແຈງ້ການ ກຽ່ວກບັວຽກ

ງານຊບັສນິທາງປນັຍາ;

3. ໂຄສະນາ, ເຜີຍແຜ່ ແລະ ສາ້ງຈດິສານກຶ ໃຫແ້ກສ່ງັຄມົ ກຽ່ວກບັວຽກງານຊບັ

ສນິທາງປນັຍາ;

4. ຊີນ້າ, ຕດິຕາມ ແລະ ປະເມນີຜນົການຈດັຕ ັງ້ປະຕິບດັວຽກງານຊບັສນິທາງປນັ

ຍາໃນຂອບເຂດທົ່ວປະເທດ;

5. ຈດົທະບຽນ ແລະ ໃຫກ້ານບລິການວຽກງານຊບັສນິທາງປນັຍາ;

6. ອອກ ຫືຼ ລບົລາ້ງໃບຢັງ້ຢືນ ກຽ່ວກບັການຈດົທະບຽນຊບັສນິທາງປນັຍາ ແລະ

ອອກໃບອະນຍຸາດ ຫືຼ ຖອນໃບອະນຍຸາດຂອງບກຸຄນົ, ນຕິບິກຸຄນົ ຫືຼ ການຈດັ

ຕ ັງ້ໃດໜ່ຶງ ທ່ີດາເນນີການບລິການທາງດາ້ນຊບັສນິທາງປນັຍາ;

7. ແກໄ້ຂຄາສະເໜີ, ຂຂ້ດັແຍງ່ ແລະ ການລະເມດີສດິຕ່ຊບັສິນທາງປນັຍາ;

8. ສະເໜີ ຫືຼ ສາ້ງຕ ັງ້ ຄະນະກາມະການ ກຽ່ວກບັວຽກງານຊບັສິນທາງປນັຍາ;

9. ກ່ສາ້ງ ແລະ ຍກົລະດບັພະນກັງານ ທງັພາກລດັ ແລະ ເອກະຊນົ ໃນຂງົເຂດ

ວຽກງານຊບັສນິທາງປນັຍາ;

10.ປະສານສມົທບົ ກບັບນັດາຂະແໜງການອື່ ນ ແລະ ອງົການປກົຄອງທອ້ງຖິ່ນທ່ີ

ກຽ່ວຂອ້ງ ເພ່ືອຈດັຕ ັງ້ຄຸມ້ຄອງວຽກງານຊບັສນິທາງປນັຍາ;

11.ພວົພນັ ແລະ ຮວ່ມມກືບັສາກນົ ໃນຂງົເຂດວຽກງານຊບັສນິທາງປນັຍາ;

12.ສະຫຸຼບ, ລາຍງານ ກຽ່ວກບັ ການຈດັຕ ັງ້ປະຕບິດັ ວຽກງານຊບັສນິທາງປນັຍາຕ່

ລດັຖະບານຢາ່ງເປັນປກົກະຕ;ິ

13.ປະຕິບດັສດິ ແລະ ໜາ້ທ່ີອື່ ນ ຕາມທ່ີໄດກ້ານດົໄວໃ້ນລະບຽບກດົໝາຍ.

ມາດຕາ 148. ສິດ ແລະ ໜາ້ທ່ີ ຂອງພະແນກ ວທິະຍາສາດ ແລະ ເຕັກໂນໂລຊີ ແຂວງ, ນະຄອນ

ໃນການຄຸມ້ຄອງ ວຽກງານຊບັສນິທາງປນັຍາ ພະແນກວທິະຍາສາດ ແລະ ເຕັກໂນໂລຊີ

ແຂວງ, ນະຄອນ ມສີດິ ແລະ ໜາ້ທ່ີ ດ ັງ່ນີ:້

1. ຜນັຂະຫຍາຍ ແຜນນະໂຍບາຍ, ລະບຽບກດົໝາຍ ແລະ ແຜນການ ກຽ່ວກບັ

ການພດັທະນາວຽກງານຊບັສນິທາງປນັຍາ ຂອງກະຊວງ ວທິະຍາສາດ ແລະ

ເຕັກໂນໂລຊີ ມາເປັນລະບຽບການ ແລະ ແຜນການຂອງຕນົ ແລວ້ຈດັຕ ັງ້ປະຕິ

ບດັ;

70

2. ໂຄສະນາ, ເຜີຍແຜ່ ແຜນນະໂຍບາຍ, ລະບຽບກດົໝາຍ ແລະ ແຜນການ ກຽ່ວ

ກບັ ການພດັທະນາວຽກງານຊບັສນິທາງປນັຍາ ຂອງກະຊວງ ວທິະຍາສາດ

ແລະ ເຕັກໂນໂລຊ,ີ ລະບຽບການ ແລະ ແຜນການຂອງຕນົ ແລະ ສາ້ງຈດິ

ສານກຶ ໃຫແ້ກສ່ງັຄມົ ກຽ່ວກບັ ວຽກງານຊບັສິນທາງປນັຍາ;

3. ແກໄ້ຂ ຄາສະເໜີ, ຂຂ້ດັແຍງ່ ແລະ ການລະເມດີສດິຕ່ຊບັສນິທາງປນັຍາ ຕາມ

ຂອບເຂດຄວາມຮບັຜິດຊອບຂອງຕນົ;

4. ປະສານສມົທບົ ກບັບນັດາພະແນກການອື່ ນ ທ່ີກຽ່ວຂອ້ງຂອງແຂວງ, ນະຄອນ

ໃນ ການຈດັຕ ັງ້ປະຕິບດັວຽກງານຊບັສິນທາງປນັຍາ;

5. ພວົພນັ ແລະ ຮວ່ມມ ື ກບັຕາ່ງປະເທດ ຕາມການມອບໝາຍຂອງຂ ັນ້ເທິງ;

6. ສະຫຸຼບ, ລາຍງານ ການຈດັຕ ັງ້ປະຕບິດັ ວຽກງານຊບັສນິທາງປນັຍາ ຕ່ກະຊວງ

ວທິະຍາສາດ ແລະ ເຕັກໂນໂລຊີ ແລະ ອງົການປກົຄອງ ແຂວງ, ນະຄອນ

ຢາ່ງເປັນປກົກະຕິ;

7. ປະຕິບດັສດິ ແລະ ໜາ້ທ່ີອື່ ນ ຕາມທ່ີໄດກ້ານດົໄວໃ້ນລະບຽບກດົໝາຍ.

ມາດຕາ 149. ການເກອືດຫາ້ມ ລບັພະນກັງານທ່ີຮບັຜິດຊອບວຽກງານຊບັສິນທາງປນັຍາ

ພະນກັງານ ທ່ີຮບັຜິດຊອບວຽກງານ ຊບັສິນທາງປນັຍາ ບ່ໃຫມ້ກີານກະທາ ດ ັງ່ນີ:້

1. ຂາດຄວາມຮບັຜິດຊອບ ແລະ ປະລະໜາ້ທ່ີ;

2. ປະຕິບດັໜາ້ທ່ີ ໂດຍບ່ມຄີວາມຍຕຸິທາ ຫືຼ ລາອຽງຕ່ບກຸຄນົ, ນຕິບິກຸຄນົ ຫືຼ ການ

ຈດັຕ ັງ້;

3. ເປີດເຜີຍຂມ້ນູ ກຽ່ວກບັຊບັສນິທາງປນັຍາໂດຍບ່ໄດຮ້ບັອະນຍຸາດ ຈາກເຈົາ້ຂອງ;

4. ສວຍໃຊຕ້າແໜງ່, ໜາ້ທ່ີ, ສດິອານາດ ເພ່ືອຫາຜນົປະໂຫຍດສວ່ນຕວົ, ຄອບຄວົ

ຫືຼ ຍາດພ່ີນອ້ງ;

5. ມກີານກະທາອື່ ນ ທ່ີບ່ຖກືຕອ້ງຕາມລະບຽບກດົໝາຍ.

ໝວດທີ 2

ການກວດກາ

ມາດຕາ 150. ອງົການກວດກາວຽກງານຊບັສິນທາງປນັຍາ

ອງົການກວດກາ ວຽກງານຊບັສິນທາງປນັຍາ ປະກອບດວ້ຍ:

1. ອງົການກວດກາພາຍໃນ ຊຶ່ ງແມນ່ອງົການດຽວກນັກບັອງົການຄຸມ້ຄອງ ຕາມທ່ີໄດ້

ການດົໄວໃ້ນ ມາດຕາ 146 ຂອງກດົໝາຍສະບບັນີ.້

2. ອງົການກວດກາພາຍນອກ ຊຶ່ ງມ:ີ

- ສະພາແຫງ່ຊາດ;

71

- ອງົການ ກວດສອບແຫງ່ລດັ;

- ອງົການ ກວດກາລດັຖະບານ ແລະ ຕາ້ນການສລ້າດບງັຫຼວງ.

ມາດຕາ 151. ສິດ ແລະ ໜາ້ທ່ີ ຂອງອງົການກວດກາ

ອງົການກວດກາພາຍໃນ ແລະ ພາຍນອກ ມສີິດ ແລະ ໜາ້ທ່ີ ກວດກາການຈດັຕ ັງ້ປະຕິ

ບດັ ວຽກງານຊບັສິນທາງປນັຍາ ຕາມຂອບເຂດຄວາມຮບັຜິດຊອບຂອງຕນົ.

ມາດຕາ 152. ຮບູການກວດກາ ວຽກງານຊບັສິນທາງປນັຍາ

ການກວດກາ ວຽກງານຊບັສິນທາງປນັຍາ ດາເນນີດວ້ຍສາມຮບູການ ດ ັງ່ນີ:້

1. ການກວດກາ ຕາມແຜນການປກົກະຕິ;

2. ການກວດກາ ນອກແຜນການ ໂດຍແຈງ້ໃຫຊ້າບລວ່ງໜາ້;

3. ການກວດກາ ແບບກະທນັຫນັ.

ການກວດກາຕາມແຜນການປກົກະຕິ ແມນ່ ການກວດກາ ທ່ີດາເນນີໄປຕາມແຜນການ

ຢາ່ງເປັນປະຈາ ແລະ ມກີານດົເວລາອນັແນນ່ອນ.

ການກວດກາ ນອກແຜນການໂດຍແຈງ້ໃຫຊ້າບລວງໜາ້ ແມນ່ ການກວດການອກແຜນ

ການເມ ື່ອເຫັນວາ່ມຄີວາມຈາເປັນ ຊຶ່ ງຕອ້ງແຈງ້ໃຫຜູ້ຖ້ກືກວດກາຊາບລວ່ງໜາ້.

ການກວດກາແບບກະທນັຫນັ ແມນ່ ການກວດກາໂດຍຮບີດວ່ນ ຊຶ່ ງບ່ໄດແ້ຈງ້ໃຫຜູ້ຖ້ກື

ກວດກາຊາບລວ່ງໜາ້.

ມາດຕາ 153. ການກວດກາດາ້ນຊບັສິນທາງປນັຍາຕາມຊາຍແດນ

ເພ່ືອສະກດັກ ັນ້ການລະເມດີຊບັສນິທາງປນັຍາ ເຈົາ້ໜາ້ທ່ີພາ ແລະ ເຈົາ້ໜາ້ທ່ີອື່ ນ ທ່ີ

ກຽ່ວຂອ້ງປະຈາດາ່ນຊາຍແດນ ມສີດິ ແລະ ໜາ້ທ່ີ ກວດກາສິນຄາ້ທ່ີສ ົ່ງອອກ, ນາເຂ້ົາ, ຍດຶ ແລະ

ກກັສິນຄາ້ ທ່ີລະເມດີຊບັສິນທາງປນັຍາຕາມລະບຽບກດົໝາຍ.

ມາດຕາ 154. ການກວດກາຂອງອງົການອື່ ນ

ອງົການອື່ ນ ມສີດິ ແລະ ໜາ້ທ່ີ ກວດກາວຽກງານຊບັສນິທາງປນັຍາ ຕາມພາລະບດົບາດ

ຂອງຕນົ ຊຶ່ ງໄດກ້ານດົໄວໃ້ນລະບຽບການສະເພາະ.

ພາກທີ IX

ນະໂຍບາຍຕ່ຜູມ້ຜີນົງານ ແລະ ມາດຕະການຕ່ຜູລ້ະເມດີ

ມາດຕາ 155. ນະໂຍບາຍຕ່ຜູມ້ຜີນົງານ

ບກຸຄນົ, ນຕິບິກຸຄນົ ຫືຼ ການຈດັຕ ັງ້ ທ່ີມຜີນົງານດເີດ່ັນໃນການຈດັຕ ັງ້ປະຕິບດັກດົໝາຍ

72

ວາ່ດວ້ຍ ຊບັສິນທາງປນັຍາ ເປັນຕ ົນ້ໃນການຄຸມ້ຄອງ ແລະ ປກົ ອງຊບັສນິທາງປນັຍາ ຈະໄດຮ້ບັ

ການຍອ້ງຍ ຫືຼ ນະໂຍບາຍອື່ ນ ຕາມລະບຽບການ.

ມາດຕາ 156. ນະໂຍບາຍຕ່ຜູປ້ະດດິສາ້ງ ຫືຼ ຜູປ້ະດດິຄດິແຕງ່

ບກຸຄນົ, ນຕິບິກຸຄນົ ຫືຼ ການຈດັຕ ັງ້ ທ່ີມຜີນົງານໃນການປະດດິສາ້ງ ຫືຼ ປະດດິຄດິແຕງ່

ຈະໄດຮ້ບັການຍອ້ງຍ, ລາງວນັ ຫືຼ ນະໂຍບາຍອື່ ນ ຕາມລະບຽບການ.

ມາດຕາ 157. ມາດຕະການຕ່ຜູລ້ະເມດີ

ບກຸຄນົ, ນຕິິບກຸຄນົ ຫືຼ ການຈດັຕ ັງ້ ທ່ີລະເມດີກດົໝາຍວາ່ດວ້ຍ ຊບັສິນທາງປນັຍາ ຈະ

ຖກືສກຶສາອບົຮມົ ຫືຼ ກາ່ວເຕອືນ, ລງົວໄິນ, ປບັໃໝ, ໃຊແ້ທນຄາ່ເສັຍຫາຍທາງແພງ່ ແລະ/ຫືຼ ລງົ

ໂທດທາງອາຍາ ຕາມແຕກ່ລະນີ ເບົາ ຫືຼ ໜກັ.

ມາດຕາ 158. ມາດຕະການສຶກສາອບົຮມົ ຫືຼ ກາ່ວເຕືອນ

ບກຸຄນົ, ນຕິິບກຸຄນົ ຫືຼ ການຈດັຕ ັງ້ ທ່ີລະເມດີລະບຽບກດົໝາຍ ກຽ່ວກບັວຽກງານຊບັສນິ

ທາງປນັຍາ ເປັນຄ ັງ້ທາອດິ ໂດຍບ່ເຈດຕະນາ ແລະ ກ່ຄວາມເສັຍຫາຍ ຈາກການລະເມດີທ່ີໄດກ່້

ຂຶນ້ ທ່ີມມີນູຄາ່ຕາ່ກວາ່ 500.000 ກບີ ຈະຖກືສຶກສາອບົຮມົ ຫືຼ ກາ່ວເຕອືນ.

ມາດຕາ 159. ມາດຕະການທາງວໄິນ

ພະນກັງານ ແລະ ເຈົາ້ໜາ້ທ່ີ ທ່ີລະເມດີລະບຽບກດົໝາຍ ກຽ່ວກບັ ຊບັສນິທາງປນັຍາ

ແລະ ຂຫ້າ້ມທ່ີມລີກັສະນະເບົາ ຊຶ່ ງບ່ເປັນການກະທາຜິດທາງອາຍາ ແລະ ກ່ຄວາມເສັຍຫາຍ ທ່ີມ ີ

ມນູຄາ່ ຕາ່ກວາ່ 500.000 ກບີ ແຕບ່່ມຄີວາມຈງິໃຈລາຍງານ, ຫຼບົຫີຼກຈາກຄວາມຜິດ ກຈະຖກືລງົ

ວໄິນ ຕາມແຕລ່ະກລະນີ ດ ັງ່ນີ:້

1. ຕຕິຽນ, ກາ່ວເຕອືນຄວາມຜິດ ຕາມລະບຽບລດັຖະກອນ ພອ້ມທງັບນັທຶກໄວໃ້ນ

ສານວນເອກະສານ ຊວີະປະຫວດັຂອງຜູກ້ຽ່ວ;

2. ໂຈະການເລ່ືອນຊ ັນ້, ຂ ັນ້ເງນິເດອືນ ແລະ ການຍອ້ງຍ;

3. ປດົຕາແໜງ່ ຫືຼ ຍກົຍາ້ຍໄປຮບັໜາ້ທ່ີອື່ ນ ທ່ີມຕີາແໜງ່ຕາ່ກວາ່ເກົ່ າ;

4. ໃຫອ້ອກຈາກລດັຖະການ ໂດຍບ່ໄດຮ້ບັນະໂຍບາຍໃດໆ.

ມາດຕາ 160 (ປບັປງຸ).ມາດຕະການປບັໃໝ

ບກຸຄນົ, ນຕິບິກຸຄນົ ຫືຼ ການຈດັຕ ັງ້ ທ່ີລະເມດີລະບຽບກດົໝາຍ ກຽ່ວກບັຊບັສນິທາງປນັ

ຍາ ໂດຍເຈດຕະນາ ຫືຼ ດວ້ຍຄວາມບ່ລະມດັລະວງັເປັນຄ ັງ້ທີສອງ ຊຶ່ ງບ່ເປັນການກະທາຜິດທາງອາ

ຍາ ຈະຖກືປບັໃໝ 1% ຂອງມນູຄາ່ຄວາມເສັຍຫາຍທ່ີໄດກ່້ຂຶນ້.

73

ບກຸຄນົ, ນຕິບິກຸຄນົ ຫືຼ ການຈດັຕ ັງ້ ທ່ີລະເມດີເປັນຄ ັງ້ທີສອງ ໂດຍເຈດຕະນາ ຫືຼ ເປັນ

ອາຈນິ ຈະຖກືປບັໃໝ 5% ຂອງມນູຄາ່ຄວາມເສັຍຫາຍທ່ີໄດກ່້ຂຶນ້ໃນການລະເມດີແຕລ່ະຄ ັງ້.

ກະຊວງ ວທິະຍາສາດ ແລະ ເຕັກໂນໂລຊີ ເປັນຜູອ້ອກລະບຽບການໃນການຈດັຕ ັງ້ປະຕິ

ບດັມາດຕະການປບັໃໝ.

ມາດຕາ 161. ມາດຕະການທາງແພງ່

ບກຸຄນົ, ນຕິບິກຸຄນົ ຫືຼ ການຈດັຕ ັງ້ ທ່ີລະເມດີກດົໝາຍສະບບັນີ້ ຊຶ່ ງໄດກ່້ຄວາມເສັຍຫາຍ

ແກຜູ່ອ້ື່ ນ ຈະໄດໃ້ຊແ້ທນຄາ່ເສັຍຫາຍ ຕາມທ່ີຕນົໄດກ່້ຂຶນ້.

ມາດຕາ 162 (ປບັປງຸ). ມາດຕະການທາງອາຍາ

ບກຸຄນົ ທ່ີລະເມດີສດິຕ່ຊບັສນິທາງປນັຍາ, ປອມແປງ, ຕວົະຍວົະ, ຫຼອກລວງ, ແຂງ່ຂນັ

ທ່ີບ່ເປັນທາ ກຽ່ວກບັຊບັສິນທາງປນັຍາ ຊຶ່ ງກ່ຄວາມເສັຍຫາຍ ໃຫແ້ກຜູ່ອ້ື່ ນ ຈະຖກືລງົໂທດຕດັອດິ

ສະລະພາບ ແຕ່ ສາມເດອືນ ຫາ ສອງປີ ແລະ ຈະຖກືປບັໃໝ ແຕ່ 500.000 ກບີ ຫາ

10.000.000 ກບີ.

ໃນກລະນີ ທ່ີມກີານກະທາອື່ ນ ຊຶ່ ງເປັນການກະທາຜິດທາງອາຍາ ກຈະຖກືລງົໂທດຕາມ

ກດົໝາຍອາຍາ.

ມາດຕາ 163. ມາດຕະການໂທດເພ່ີມ

ນອກຈາກໂທດຕ ົນ້ຕ ທ່ີໄດກ້ານດົໄວໃ້ນ ມາດຕາ 162 ຂອງກດົໝາຍສະບບັນີ້ ຜູກ້ະທາ

ຜິດອາດຈະໄດຮ້ບັໂທດເພ່ີມ ເຊ່ັນ: ໂຈະ, ຖອນໃບອະນຍຸາດ ດາເນນີກດິຈະການ, ຮບິສນິຄາ້, ຊບັ

ສນິ ແລະ ພາຫະນະອປຸະກອນ ທ່ີພວົພນັກບັການກະທາຜິດ.

ພາກທີ X

ບດົບນັຍດັສດຸທາ້ຍ

ມາດຕາ 164. ການຈດັຕ ັງ້ປະຕບິດັ

ລດັຖະບານ ແຫງ່ ສາທາລະນະລດັ ປະຊາທິປະໄຕ ປະຊາຊນົລາວ ເປັນຜູຈ້ດັຕ ັງ້ປະຕິ

ບດັ ກດົໝາຍສະບບັນີ.້

ມາດຕາ 165. ຜນົສກັສິດ

ກດົໝາຍສະບບັນີ້ ມຜີນົສກັສດິ ພາຍຫຼງັ ເກົາ້ສບິວນັ ນບັແຕວ່ນັປະທານປະເທດ ແຫງ່

ສາທາລະນະລດັ ປະຊາທິປະໄຕ ປະຊາຊນົລາວ ອອກລດັຖະດາລດັປະກາດໃຊເ້ປັນຕ ົນ້ໄປ.

74

ກດົໝາຍສະບບັນີ້ ປ່ຽນແທນກດົໝາຍວາ່ດວ້ຍຊບັສນິທາງປນັຍາ ສະບບັເລກທີ 08/ສພຊ,

ລງົວນັທີ 24 ທນັວາ 2007.

ຂກ້ານດົ, ບດົບນັຍດັໃດ ທ່ີຂດັກບັ ກດົໝາຍສະບບັນີ້ ລວ້ນແຕຖ່ກືຍກົເລີກ.