Uyart: Goriintiilemekte oldugunuz Kanun, TBMM Genel Kurulunda kabul edildigi halidir. Varsa daha sonra yaptlan degi~iklikleri i~ermemektedir.
Kanun No. 5237
TURK CEZA KANUNU
BiRiNCi KiTAP Genel Hiikumler
BiRiNCi KISIM
Kabul Tarihi : 26.9.2004
Temel ilkeler, Tammlar ve Uygulama Alam
BiRiNCi BOLUM Temel ilkeler ve Tammlar
Ceza Kanununun amac1
MADDE 1. - (1) Ceza Kanununun amac1; ki~i hak ve ozgiirliiklerini, kamu dOzen ve giivenligini, hukuk devletini, kamu saghgm1 ve ~evreyi, toplum ban~m1 korumak, su~ i~lenmesini onlemektir. Kanunda, bu amacm ger~ekle~tirilmesi i~in ceza sorumlulugunun temel esaslar1 ile su~lar, ceza ve giivenlik tedbirlerinin tiirleri diizenlenmi~tir.
Su~ta ve cezada kanunilik ilkesi
MADDE 2. - (1) Kanunun ~Ik~a su~ saymad1g1 bir fiil i~in kimseye ceza verilemez ve giivenlik tedbiri uygulanamaz. Kanunda yaz1h cezalardan ve giivenlik tedbirlerinden b~ka bir ceza ve giivenlik tedbirine hiikmolunamaz.
(2) idarenin diizenleyici i~lemleriyle su~ ve ceza konulamaz.
(3) Kanunlarm su~ ve ceza i~eren hiildimlerinin uygulanmasmda klyas yapllamaz. Su~ ve ceza i~eren hiildimler, klyasa yol ~acak bi~imde geni~ yorumlanamaz.
Adalet ve kanun finiinde e,itlik ilkesi
MADDE 3.- (1) Su~ i~leyen ki~i hakkmda i~lenen fiilin agirhgiyla orantlh ceza ve giivenlik tedbirine hiikmolunur.
(2) Ceza Kanununun uygulamasmda ki~iler arasmda Irk, dil, din, mezhep, milliyet, renk, cinsiyet, siyasal veya diger fikir yahut dii~iinceleri, felsefi inan~, milli' veya sosyal koken, dogum, ekonomik ve diger toplumsal konumlar1 yoniinden aynm yapllamaz ve hi~bir kimseye ayncallk tanmamaz.
Kanunun baglaYJCIIIW MADDE 4.- (1) Ceza kanunlanm bilmemek mazeret saytlmaz. (2) Ancak sakmamayacag1 bir hata nedeniyle kanunu bilmedigi i~in me~ru sanarak bir su~ i~leyen
kimse cezaen sorumlu olmaz. Ozel kanunlarla ili~ki
MADDE 5. - (1) Bu Kanunun gene! hiikiimleri, ozel ceza kanunlan ve ceza i~eren kanunlardaki su~lar hakkmda da uygulanrr.
Tammlar MADDE 6.- (I) Ceza kanunlarmm uygulanmasmda; a) Vatanda~ deyiminden; fiili i~ledigi s1rada Tiirk vatanda~I olan ki~i,
b) c;::ocuk deyiminden; heniiz onsekiz y~Irll doldurmami~ ki~i,
c) Kamu gorevlisi deyiminden; kamusal faaliyetin yiiriitiilmesine atama veya se~ilme yoluyla ya da herhangi bir surette siirekli, siireli veya ge~ici olarak katilan ki~i,
d) Yarg1 gorevi yapan deyiminden; yiiksek mahkemeler ve adli, idari ve asker! mahkemeler uye ve hakimleri ile Cumhuriyet savciSI ve avukatlar,
e) Gece vakti deyiminden; gtine~in batmasmdan bir saat sonra b~layan ve dogmasmdan bir saat evvele kadar devam eden zaman siiresi,
f) Si!Ah deyiminden; 1. Ate~li si!Ahiar,
2. Patlayici maddeler, 3. Saldm ve savunmada kullamlmak iizere yapilm1~ her tiirhi kesici, delici veya bereleyici alet, 4. Saldm ve savunma amaciyla yapilmi~ olmasa bile fiilen saldm ve savunmada kullanilmaya
elveri~li diger ~eyler, 5. Yakici, a~mdmc1, yaralayici, bogucu, zehirleyici, siirekli hastal1ga yo! a~ICI nUkleer, radyoaktif,
kimyasal, biyolojik maddeler,
g) Basm ve yaym yolu ile deyiminden; her tiirlu yaz1h, gorse!, i~itsel ve elektronik kitle ileti~im arac1yIa yapIIan yayrrilar,
h) itiyadi su~lu deyiminden; kas1th bir su~un temel ~eklini ya da daha agrr veya daha az cezay1 gerektiren nitelikli ~ekillerini bir yil i~inde ve farkl1 zamanlarda ikiden fazla i~leyen ki~i,
i) Su~u meslek edinen ki~i deyiminden; k1smen de olsa ge~imini su~tan elde ettigi kazan~la saglamaya aii~mi~ ki~i,
j) Orgtit mensubu su~lu deyiminden; bir su~ orgtittinu kuran, yoneten, orgtite katilan veya orgtit adma digerleriyle birlikte veya tek ba~ma su~ i~leyen ki~i,
Anl~Iirr.
Zaman bakimmdan uygulama
iKiNCi BOLOM
Kanunun Uygulama Alaru
MADDE 7.- (I) i~lendigi zaman yiiriir!Ukte bulunan kanuna gore su~ sayilmayan bir fiilden dolay1 kimseye ceza verilemez ve guvenlik tedbiri uygulanamaz. i~lendikten sonra yiiriirluge giren kanuna gore su~ sayilmayan bir fiilden dolay1 da kimse cezalandmlamaz ve hakkmda gtivenlik tedbiri uygulanamaz. Boyle bir ceza veya gtivenlik tedbiri hUkmolunmu~sa infaz1 ve kanuni neticeleri kendiliginden kalkar.
(2) Su~un i~lendigi zaman yiiriir!Ukte bulunan kanun ile sonradan yiiriirluge giren kanunlarm hiikiimleri fark11 ise, failin lehine olan kanun uygularur ve infaz olunur.
(3) Guvenlik tedbirleri hakkmda, infaz rejimi yontinden hiikiim zamanmda yiiriir!Ukte bulunan kanun uygulan1r.
(4) Ge~ici veya siireli kanunlarm, yiiriir!Ukte bulunduklari siire i~inde i~lenmi~ olan su~lar hakkmda uygulanmasma devam edilir.
Yer bakimmdan uygulama
MADDE 8. - (1) Tiirkiye'de i~lenen su~lar hakkmda Tiirk kanunlar1 uygularur. Fiilin k1smen veya
tamamen Tiirkiye'de i~lenmesi veya neticenin Tiirkiye'de ger~ekle~mesi ha!inde su~, Tiirkiye'de i~lenmi~ sayilrr.
(2) Su~; a) Tiirk kara ve hava sahalar1 ile Tiirk karasularmda, b) A~Ik denizde ve bunun iizerindeki hava sahasmda, Tiirk deniz ve hava ~larmda veya bu
ara~larla,
c) Tiirk deniz ve hava sav~ ar~larmda veya bu ara~larla, d) Tiirkiye'nin kit'a sahanhgmda veya miinhas1r ekonomik bolgesinde tesis edilmi~ sabit
platformlarda veya bunlara kar~I, i~lendiginde Tiirkiye'de i~lenmi~ sayil1r. Yabanc1 iilkede hiikiim verilmesi MADDE 9. - (I) Tiirkiye'de i~ledigi su~tan dolay1 yabanc1 Ulkede hakkmda hiikiim verilmi~ olan
kimse, Tiirkiye'de yeniden yargilanrr.
GOrev su~Iar1 MADDE 10.- (I) Yabanc1 Ulkede Tiirkiye namma memuriyet veya gbrev iistlenmi~ olup da bundan
dolay1 bir su~ i~leyen kimse, bu fiile ili~kin olarak yabanc1 Ulkede hakkmda mahkfuniyet hiikmii verilmi~ bulunsa bile, Tiirkiye'de yeniden yargilan1r.
Vatanda~ taratindan i~lenen su~ MADDE 11.- (I) Bir Tiirk vatanda~I, I3 iincii maddede yaz1h su~lar d1~mda, Tiirk kanunlarma gore
~ag1 smm bir yildan az olmayan hapis cezaslfll gerektiren bir su~u yabanc1 Ulkede i~ledigi ve kendisi Tiirkiye'de bulundugu takdirde, bu su~tan dolay1 yabanc1 Ulkede hiikiim verilmemi~ olmas1 ve Tiirkiye'de ko~turulabilirligin bulunmasi ko~ulu ile Tiirk kanunlarma gore cezalandmhr.
(2) Su~, ~ag1 smm bir yildan az hapis cezasm1 gerektirdiginde yargilama yapilmas1 zarar gorenin veya yabanc1 hiikfunetin ~ikayetine baghd1r. Bu durumda ~ikayet, vatand~m Tiirkiye'ye girdigi tarihten itibaren altl ay i~inde yapilma!Idir.
Yabanc1 tarafmdan i~lenen su~ MADDE 12.- (I) Bir yabanc1, 13 iincii maddede yazi11 su~lar d1~mda, Tiirk kanunlarma gore a~ag1
smm en az bir yil hapis cezaslfll gerektiren bir su~u yabanc1 Ulkede Tiirkiye'nin zararma i~ledigi ve kendisi Tiirkiye'de bulundugu takdirde, Tiirk kanunlarma gore cezalandmlrr. Yargilama yapilmasi Adalet Bakanmm istemine baghd1r.
(2) Yukandaki f1krada belirtilen su~un bir Tiirk vatanda~lflln veya Tiirk kanunlarma gore kirrulm~ ozel hukuk tiizel ki~isinin zararma i~lenmesi ve failin Tiirkiye'de bulunmasi ha!inde, bu su~tan dolay1 yabanc1 Ulkede hiikiim verilmemi~ olmas1 ko~ulu ile su~tan zarar gorenin ~ikayeti iizerine fail, Tiirk kanunlarma gore cezalandmhr.
(3) Magdur yabanc1 ise, ~ag1daki ko~ullarm varhg1 ha!inde fail, Adalet Bakanmm istemi ile yargilan1r:
a) Su~un, Tiirk kanunlarma gore a~ag1 smm ii~ yildan az olmayan hapis cezasm1 gerektirmesi. b) Su~lularm geri verilmesi anl~masmm bulunmamasi veya geri verilme isteminin su~un i~lendigi
Ulkenin veya failin uyrugunda bulundugu devletin hiikfuneti tarafmdan kabul edilmemi~ olmas1. (4) Birinci f1kra kapsamma giren su~tan dolay1 yabanc1 ma!Ikemece mahkfun edilen veya herhangi bir
nedenle davas1 veya cezas1 dii~en veya beraat eden yahut su~u kovu~turulabilir olmaktan ~Ikan yabanc1 hakkinda Adalet Bakanmm istemi iizerine Tiirkiye'de yeniden yargilama yapilrr.
Diger su~lar MADDE 13. - (I) A~ag1daki su~larm, vatand~ veya yabanc1 tarafmdan, yabanc1 Ulkede i~lenmesi
ha!inde, Tiirk kanunlar1 uygulan1r:
a) ikinci Kitap, Birinci Kls1m altmda yer alan su~lar.
b) ikinci Kitap, Dordiincu Kisim altmdaki U~iincu, Dordiincu, Be~inci, Altmc1, Yedinci ve Sekizinci Boltimlerde yer alan su~lar.
c) i~kence (madde 94, 95). d) <;":evrenin kasten kirletilmesi (madde 181).
e) U~turucu veya uyariCI madde imal ve ticareti (madde 188), uy~turucu veya uyariCI madde kullanilmasmi kolayl~trrma (madde 190).
f) Parada sahtecilik (madde 197), para ve k1ymetli damgalar1 imale yarayan ar~larm tiretimi ve ticareti (madde 200), mUhtirde sahtecilik (madde 202).
g) Fuh~ (madde 227).
h) Ru~vet (madde 252).
i) Deniz, demiryolu veya havayolu ul~Im ara~larmm ~mlmas1 veya alikonulmasi (madde 223, f1kra 2, 3) ya da bu ar~lara kar~I i~lenen zarar verme (madde 152) su~lar1.
(2) Birinci f1kranm (a) ve (b) bentlerinde yaz11I su~lar dolayisiyla yabanc1 bir iilkede mahkfuniyet veya beraat karar1 verilmi~ olsa bile, Adalet Bakanmm talebi tizerine Ttirkiye'de yargilama yap11Ir.
Se~imlik cezalarda soru~turma MADDE 14. -(I) II ve 12 nci maddelerde belirtilen hrulerde, so~turma konusu su~un yer ald1g1
kanun maddesinde hapis cezas1 ile adli para cezasmdan birinin uygulanmas1 se~imlik sayilm1~ ise so~turma veya kov~turma ~Iimaz.
Soru~turma ko~ulu olan cezanm hesaplanmas1 MADDE 15.- (1) Miktarmm so~turma ko~ulu olu~turdugu haJierde ceza, soru~turma evresinde ileri
siiriilen kanuni agrrla~trrJci nedenlerin a~ag1 smm ve kanuni hafifletici nedenlerin yukar1 smm goz oniinde bulundurularak hesaplan1r.
Cezadan mahsup MADDE 16.- (1) Nerede i~lenmi~ olursa olsun bir su~tan dolay1, yabanc1 iilkede gozaltmda, gozlem
altmda, tutuklulukta veya hiiki.imliiliikte ge~en stire, aym su~tan dolay1 Ttirkiye'de verilecek cezadan mahsup edilir.
Hak yoksunluklan MADDE 17. - (1) Yukar1daki maddelerde ~1klanan hrulerde malikeme, yabanc1 malikemelerden
verilen ve Ttirk hukuk dtizenine aykm d~meyen hUkmiin, Ttirk kanunlarma gore bir haktan yoksunlugu gerektirmesi hruinde, Cumhuriyet savc1smm istemi tizerine Ttirk kanunlarmdaki sonu~larmm ge~erli olmasma karar verir.
Geriverme MADDE 18.- (1) Yabanc1 bir iilkede i~lenen veya i~lendigi iddia edilen bir su~ nedeniyle hakkmda
ceza kovu~turmas1 ba~latilan veya mahkfuniyet karar1 verilmi~ olan bir yabanc1, talep tizerine, ko~turmanm yapilabilmesi veya hUkmedilen cezanm infaz1 amac1yla geri verilebilir. Ancak, geri verme talebine esas te~kil eden fiil;
a) Ttirk kanunlarma gore su~ degilse,
b) Du~iince su~u veya siyasi ya da askeri su~ niteliginde ise, c) Ttirkiye Devletinin gtivenligine kar~1, Ttirkiye Devletinin veya bir Ttirk vatand~mm ya da Ttirk
kanunlarma gore kurulmu~ bir tUzel ki~inin zararma i~lenmi~se, d) Ttirkiye'nin yargilama yetkisine giren bir su~ ise,
e) Zamana~unma veya affa ugram1~ ise, Geri verme talebi kabul edilmez.
(2) Uluslararas1 Ceza Divamna taraf olmamn gerektirdigi yiikiiniliiliilder hari~ olmak tizere, vatanda~
su~ sebebiyle yabanc1 bir iilkeye verilemez.
(3) Ki~inin, talep eden devlete geri verilmesi haJ.inde rrki, dini, vatand~hg1, belli bir sosyal gruba mensubiyeti veya siyasi gorii~leri nedeniyle kovu~turulacagma veya cezalandmlacagma ya da i~kence ve kotii muameleye maruz kalacagma dair kuvvetli ~iiphe sebepleri varsa, talep kabul edilmez.
(4) Ki~inin bulundugu yer agrr ceza mahkemesi, geri verme talebi hakkmda bu madde ve Turkiye'nin taraf oldugu ilgili uluslararas1 sozle~me hiikiimlerine gore karar verir. Bu karara kar~I temyiz yoluna ba~vurulabilir.
(5) Mahkeme geri verme talebinin kabul edilebilir olduguna karar verirse, bu kararm yerine getirilip getirilmemesi Bakanlar Kurulunun takdirine baghdrr.
(6) Geri verilmesi istenen ki~i hakkmda koruma tedbirlerine ba~vurulmasma, Turkiye'nin taraf oldugu ilgili uluslararasi sozle~me hiikiimlerine gore karar verilebilir.
(7) Geri verme talebinin kabul edilebilir olduguna karar verilmesi haJ.inde, aynca Ceza Muhakemeleri Usulii Kanunu hiikiimlerine gore tutuklama karar1 verilebilir veya diger koruma tedbirlerine ba~vurulabilir.
(8) Geri verme haJ.inde, ki~i ancak geri verme kararma dayanak te~kil eden su~lardan dolay1 yargilanabilir veya mahkfun oldugu ceza infaz edilebilir.
Yabanc1 kanunun giiz iiniinde bulundurulmasl
MADDE 19. - (I) Turkiye'nin egemenlik alan1 d1~mda i~lenen su~lar dolayisiyla Turkiye'de yargilama yapilrrken, Turk kanununa gore verilecek olan ceza, su~un i~lendigi iilke kanununda ongoriilen cezanm iist smrrmdan fazla olamaz.
(2) Ancak su~un; a) Turkiye'nin giivenligine kar~I veya zararma olarak,
b) Turk vatand~Ina kar~I ya da Turk kanunlar1na gore kurulmu~ ozel hukuk tiizel ki~isi zararma olarak,
i~lenmesi durumunda, yukar1daki fikra hiikmii uygulanmaz.
iKiNCi KISIM Ceza Sorumlulugunun Esaslan
BiRiNCi BOLDM Ceza Sorumlulugunun ~ahsiligi, Kast ve Taksir
Ceza sorumlulugunun ,ahsiligi
MADDE 20.- (I) Ceza sorumlulugu ~ahsidir. Kimse b~kasmm fiilinden dolay1 sorumlu tutulamaz. (2) Tiizel ki~iler hakkmda ceza yaptmm1 uygulanamaz. Ancak, su~ dolayisiyla kanunda ongoriilen
giivenlik tedbiri niteligindeki yaptmmlar sakhd1r.
Kast MADDE 21. - (I) Su~un olu~mas1 kastm varhgma baghd1r. Kast, su~un kanuni tanlmmdaki
unsurlarm bilerek ve istenerek ger~ekle~tirilmesidir.
(2) Ki~inin, su~un kanuni tanlmmdaki unsurlarm ger~ekle~ebilecegini ongormesine ragmen, fiili i~lemesi haJ.inde olas1 kast vardrr. Bu haJ.de, agirla~tmlmi~ miiebbet hapis cezasm1 gerektiren su~larda miiebbet hapis cezasma, miiebbet hapis cezasm1 gerektiren su~larda yirmi yildan yirmibe~ yila kadar hapis cezasma hiikmolunur; diger su~larda ise temel ceza ii~te birden yar1sma kadar indirilir.
Taksir
MADDE 22.- (1) Taksirle i~lenen fiiller, kanunun ac;:Ilq:a belirttigi Mllerde cezalandmhr. (2) Taksir, dikkat ve ozen yi.ikiimliilugune aykmhk dolayisiyla, bir davran1~m suc;:un kanuni
tanimmda belirtilen neticesi ongoriilmeyerek gerc;:ekle~tirilmesidir.
(3) Ki~inin ongordugu neticeyi istememesine kar~m, neticenin meydana ge1mesi Mlinde bilinc;:li taksir vardrr; bu Mlde taksirli suc;:a ili~kin ceza uc;:te birden yar1sma kadar artmhr.
(4) Tak.sirle i~lenen suc;:tan dolay1 verilecek olan ceza failin kusuruna gore belirlenir. (5) Birden fazla ki~inin tak.sirle i~ledigi suc;:larda, herkes kendi kusurundan dolay1 sorumlu olur. Her
failin cezas1 kusuruna gore ayn ayn belirlenir.
(6) Tak.sirli hareket sonucu neden olunan netice, mUnhas1ran failin ki~isel ve ailevi durumu bak:Immdan, artik bir cezanm hiilanedilmesini gereksiz kilacak derecede magdur olmasma yo! ac;:mi~sa ceza verilmez; bilinc;:li taksir haiinde verilecek ceza yar1dan altida bire kadar indirilebilir.
Netice sebebiyle agirla~IDI~ su~ MADDE 23. - (1) Bir fiilin, kastedilenden daha ag1r veya b~ka bir neticenin olu~umuna sebebiyet
vermesi Mlinde, ki~inin bundan dolay1 sorumlu tutulabilmesi ic;:in bu netice bak:Immdan en azmdan taksirle hareket etmesi gerekir.
iKiNCi BOLOM Ceza Sorumlulugunu Kald1ran veya Azaltan Nedenler
Kanunun hiikmii ve amirin emri MADDE 24.- (1) Kanunun hiilantinu yerine getiren kimseye ceza verilmez. (2) Yetkili bir merciden verilip, yerine getirilmesi gorev geregi zorunlu olan bir emri uygulayan
sorumlu olmaz.
(3) Konusu sue; te~kil eden emir hic;:bir surette yerine getirilemez. Ak:si takdirde yerine getiren ile emri veren sorumlu olur.
(4) Emrin, hukuka uygunlugunun denetlenmesinin kanun tarafmdan engellendigi hailerde, yerine getirilmesinden emri veren sorumlu olur.
Me~ru savunma ve zorunluluk hili MADDE 25. - (1) Gerek kendisine ve gerek b~kasma ait bir hakka yonelmi~, gerc;:ekle~en,
gerc;:ekle~mesi veya tekrar1 muhakkak olan haksiZ bir saldmy1 o anda hai ve ko~ullara gore saldm ile orant1h bic;:imde defetmek zorunlulugu ile i~lenen fiillerden dolay1 faile ceza verilmez.
(2) Gerek kendisine gerek ba~kasma ait bir hakka yonelik olup, bilerek neden olmadigi ve b~ka suretle koflimDak olanag1 bulUfimayan ag1r ve muhak.kak bir tehlikeden kurtulmak veya ba~kasm1 kurtarmak zorunlulugu ile ve tehlikenin ag1rhgi ile konu ve kullarulan vas1ta arasmda orant1 bulUfimak ko~ulu ile i~lenen fiillerden dolay1 faile ceza verilmez.
Hakkm kullamlmas1 ve ilgilinin riZ&Sl MADDE 26.- (1) Hak.kmi kullanan kimseye ceza verilmez. (2) Ki~inin \izerinde mutlak surette tasarruf edebilecegi bir hakkma ili~kin olmak \izere, ac;:Ikladigi
nzas1 c;:erc;:evesinde i~lenen fiilden dolay1 kimseye ceza verilmez.
Sm1nn a~dmas1 MADDE 27.- (1) Ceza sorumlulugunu kald1ran nedenlerde sminn kast olmak.sizm ~Iimasi haiinde,
fiil taksirle i~lendiginde de cezalandmhyorsa, tak.sirli sue; ic;:in kanunda yaz1h cezanm altida birinden uc;:te birine kadar1 indirilerek hiilanolunur.
(2) Me~ru saVUfimada smrrm a~Iimasi mazur goriilebilecek bir heyecan, korku veya tel~tan ileri gelmi~ ise faile ceza verilmez.
Cebir ve ~iddet, korkutma ve tehdit MADDE 28.- (1) Kar~1 koyamayacag1 veya kurtulamayacagi cebir ve ~iddet veya muhakkak ve ag1r
bir korkutma veya tehdit sonucu su9 i~leyen kimseye ceza verilmez. Bu gibi hrulerde cebir ve ~iddet, korkutma ve tehdidi kullanan ki~i su9un faili sayi11r.
HaksiZ tahrik MADDE 29. - (1) Haks1z bir fiilin meydana getirdigi hiddet veya ~iddetli elemin etkisi altmda su9
i~leyen kimseye, agrrl~tmlmi~ miiebbet hapis cezas1 yerine onsekiz yildan yirmidort yila ve miiebbet hapis cezas1 yerine oniki yildan onsekiz yila kadar hapis cezas1 verilir. Diger haJlerde verilecek cezanm dortte birinden dortte ii9iine kadan indirilir.
Hata MADDE 30. - (1) Fiilin icras1 s1rasmda su9un kanuni tanJmmdaki maddi unsurlan bilmeyen bir
kimse, kasten hareket etmi~ olmaz. Bu hata dolayisiyla taksirli sorumluluk haJj sakhd1r.
(2) Bir su9un daha agrr veya daha az cezay1 gerektiren nitelikli hrulerinin ger9ekle~tigi hususunda hataya dii~en ki~i, bu hatasmdan yararlanrr.
(3) Ceza sorumlulugunu kald1ran veya azaltan nedenlere ait ko~ullarm ger9ekle~tigi hususunda ka9In1lmaz bir hataya dii~en ki~i, bu hatasmdan yararlanrr.
Ya~ kii~iikliigii MADDE 31. - (1) Fiili i~ledigi s1rada oniki y~m1 doldurmam1~ olan 90cuklarm ceza sorumlulugu
yoktur. Bu ki~iler hakkmda, ceza kovu~turmas1 yapilamaz; ancak, 9ocuklara ozgii giivenlik tedbirleri uygulanabilir.
(2) Fiili i~ledigi s1rada oniki y~m1 doldurmu~ olup da onbe~ y~m1 doldurmam1~ olanlarm i~ledigi fiilin hukuki anlam ve sonu9larllli algilayamamasi veya davrani~larmi yonlendirme yeteneginin yeterince geli~memi~ olmas1 hruinde ceza sorumlulugu yoktur. Ancak bu ki~iler hakkmda 9ocuklara ozgii giivenlik tedbirlerine hiikmolunur. i~ledigi fiili algilama ve bu fiille ilgili olarak davrani~l= yonlendirme yeteneginin varhg1 haJinde, bu ki~iler hakkmda su9, agirl~tmlmi~ miiebbet hapis cezasm1 gerektirdigi takdirde dokuz yildan oniki yila; miiebbet hapis cezasm1 gerektirdigi takdirde yedi yildan dokuz yila kadar hapis cezasma hiikmolunur. Diger cezalarm ii9te ikisi indirilir ve bu hrude her fiil i9in verilecek hapis cezas1 alti yildan fazla olamaz.
(3) Fiili i~ledigi s1rada onbe~ ya~llli doldurm~ olup da onsekiz ya~m1 doldurmam1~ olan ki~iler hakkmda su9, agrrla~tinlmi~ miiebbet hapis cezasm1 gerektirdigi takdirde ondort yildan yirmi yila; miiebbet hapis cezasllli gerektirdigi takdirde dokuz yildan oniki yila kadar hapis cezasma hiikmolunur. Diger cezalarm yarisi indirilir ve bu hrude her fiil i9in verilecek hapis cezas1 sekiz yildan fazla olamaz.
Akil hastahg1 MADDE 32.- (1) Akil hasta!Igi nedeniyle, i~ledigi fiilin hukuki anlam ve sonu9larm1 algilayamayan
veya bu fiille ilgili olarak davrani~larmi yonlendirme yetenegi onemli derecede azalm1~ olan ki~iye ceza verilmez. Ancak, bu ki~iler hakkmda giivenlik tedbirine hiikmolunur.
(2) Birinci fikrada yazil1 derecede olmamakla birlikte i~ledigi fiille ilgili olarak davrani~larllli yonlendirme yetenegi azalm1~ olan ki~iye, agirla~tmlmi~ miiebbet hapis cezas1 yerine yirmibe~ yil, miiebbet hapis cezas1 yerine yirmi yil hapis cezas1 verilir. Diger haJlerde verilecek ceza, alt1da birden fazla olmamak iizere indirilebilir. Mahkfun olunan ceza, siiresi ayru olmak ko~uluyla, kismen veya tamamen, akil hastalarma ozgii giivenlik tedbiri olarak da uygulanabilir.
Sagir ve dilsizlik
MADDE 33.- (1) Bu Kanunun, fiili i~ledigi s1rada oniki ya~m1 doldurmam1~ olan 90cuklara iii~ hiikiinileri, onbe~ ya~m1 doldurmam1~ olan sag1r ve dilsizler hakkmda; oniki y~m1 doldurmu~ olup da onbe~ y~llli doldurmam1~ olanlara ili~kin hiikiinileri, onbe~ ya~m1 doldurm~ olup da onsekiz y~m1 doldurmam1~ olan sagrr ve dilsizler hakkmda; onbe~ y~m1 doldurmu~ olup da onsekiz y~m1 doldurmam1~ olanlara ili~kin hiikiimleri, onsekiz ya~llli doldurmu~ olup da yirmibir y~m1 doldurmam1~
olan sag1r ve dilsizler hakkmda da uygulan1r. Ge~ici nedenler, alkol veya uyu~turucu madde etkisinde olma MADDE 34.- (1) Ge~ici bir nedenle ya da irade d1~u alman alkol veya uyu~turucu madde etkisiyle,
i~ledigi fiilin hukuk.i anlam ve sonu~lanru algilayamayan veya bu fiille ilgili olarak davrani~larmi yonlendirme yetenegi onemli derecede azalm1~ olan ki~iye ceza verilmez.
(2) iradi olarak alman alkol veya uyu~turucu madde etkisinde su~ i~leyen ki~i hakkmda birinci f1kra hiikmii uygulanmaz.
Su~a te~ebbiis
UC,::DNCO BOL()M
Su~a Te~ebbiis
MADDE 35. - (1) Ki~i, i~lemeyi kastettigi bir su~u elveri~li hareketlerle dogrudan dogruya icraya ba~lay1p da elinde olmayan nedenlerle tamamlayamaz ise te~ebbiisten dolay1 sorumlu tutulur.
(2) Su~a te~ebbiis halinde fail, meydana gelen zarar veya tehlikenin agrrhgma gore, agirl~tmlmi~ miiebbet hapis cezas1 yerine onii~ yildan yirmi yila kadar, miiebbet hapis cezas1 yerine dokuz yildan onbe~ yila kadar hapis cezas1 ile cezalandmhr. Diger hallerde verilecek cezanm dortte birinden dortte ii~iine kadar1 indirilir.
GOniillii vazge~me MADDE 36. - (1) Fail, su~un icra hareketlerinden goniillii vazge~er veya kendi ~abalar1yla su~un
tamamlanmas1ru veya neticenin ger~ekle~mesini onlerse, te~ebbiisten dolay1 cezalandmlmaz; fakat tamam olan kisim esasen bir su~ olu~turdugu takdirde, sadece o su~a ait ceza ile cezalandmlrr.
Faillik
DORDUNCU BOLOM
Su~a i~tirak
MADDE 37.- (1) Su~un kanuni tan!mmda yer alan fiili birlikte ger~ekle~tiren ki~ilerden her biri, fail olarak sorumlu olur.
(2) Su~un i~lenmesinde bir ba~kasm1 ar~ olarak kullanan ki~i de fail olarak sorumlu tutulur. Kusur yetenegi olmayanlan su~un i~lenmesinde ara~ olarak kullanan ki~inin cezas1, ii~te birden yar1sma kadar artmhr.
Azmettirme MADDE 38.- (1) B~kasm1 su~ i~lemeye azmettiren ki~i, i~lenen su~un cezas1 ile cezalandmlrr. (2) Ustsoy ve altsoy ili~kisinden dogan niifuz kullarulmak suretiyle su~a azmettirme halinde,
azmettirenin cezas1 ii~te birden yar1sma kadar artmlrr. C,::ocuklarm su~a azmettirilmesi halinde, bu fikra hiikmiine gore cezanm artmlabilmesi i~in iistsoy ve altsoy ili~kisinin varhg1 aranmaz.
(3) Azmettirenin belli olmamas1 halinde, kim oldugunun ortaya ~Ikrnasrm saglayan fail veya diger su~ ortag1 hakkmda agrrl~tmlm1~ miiebbet hapis cezas1 yerine yirmi yildan yirmibe~ yila kadar, miiebbet hapis cezas1 yerine onbe~ yildan yirmi yila kadar hapis cezasma hiikmolunabilir. Diger hallerde verilecek cezada, ii~te bir oranmda indirim yapilabilir.
Yard1metme MADDE 39.- (1) Su~un i~lenmesine yard1m eden ki~iye, i~lenen su~un agirla~tmlmi~ miiebbet hapis
cezasm1 gerektirmesi halinde, onbe~ yildan yirmi yila; miiebbet hapis cezasm1 gerektirmesi halinde, on yildan onbe~ yila kadar hapis cezas1 verilir. Diger hallerde cezanm yariSI indirilir. Ancak, bu durumda verilecek ceza sekiz yil1 ge~emez.
(2) A~ag1daki Mllerde ki~i i~lenen suetan dolay1 yardnn eden sifatiyla sonnnlu olur:
a) Sue i~lemeye te~vik etmek veya sue i~leme kararm1 kuvvetlendirmek veya fiilin i~lemnesinden sonra yardnnda bulunacagm1 vaat etmek.
b) Suenn nasil i~lenecegi hususunda yo! gostermek veya fiilin i~lemnesinde kullamlan araclar1 saglamak.
c) Sueun i~lemnesinden once veya i~lemnesi s1rasmda yardnnda bulunarak icrasm1 kolayl~tirmak. Bagbhk kurah MADDE 40.- (I) Suea i~tirak iein kasten ve hukuka aykm i~lemni~ bir fiilin varhg1 yeterlidir. Sueun
i~leni~ine i~tirak eden her ki~i, digerinin cezalandmlmasmi onleyen ki~isel nedenler goz oniinde bulundurulmaksiZm kendi kusurlu fiiline gore cezalandmhr.
(2) Ozgii suelarda, ancak ozel faillik niteligini ~Iyan ki~i fail olabilir. Bu suelarm i~leni~ine i~tirak eden diger ki~iler ise azmettiren veya yard1m eden olarak sonnnlu tutulur.
(3) Suea i~tirakten dolay1 sonnnlu tutulabilmek iein ilgili sueun en azmdan te~ebbiis ~amasma varm1~ olmas1 gerekir.
i~tirak hilinde i~lenen su~larda goniillii vazge~me MADDE 41. - (I) i~tirak Mlinde i~lenen suelarda, sadece gonii.llu vazgeeen sue ortag1, gonii.llu
vazgeeme hUktimlerinden yararlarur.
(2) Sueun;
a) Gonii.llu vazgeeenin gosterdigi gayreti d1~mda ba~ka bir sebeple i~lemnemi~ olmasi, b) Gonii.llu vazgeeenin butun gayretine ragmen i~lemni~ olmasi,
Hilllerinde de gonii.llu vazgeeme hUkUmleri uygulanrr.
Bile~ik su~
BESiNCi BOL(JM
Suelarm ietima1
MADDE 42.- (1) Biri digerinin unsurnnu veya agirl~tmci nedenini ol~turmas1 dolayisiyla tek fiil sayilan suea bile~ik sue denir. Bu llir suelarda ietima hUkUmleri uygulanmaz.
Zincirleme su~ MADDE 43. - (1) Bir sue i~leme karar1nm icras1 kapsammda, degi~ik zamanlarda bir ki~iye kar~1
aym sueun birden fazla i~lemnesi dUf!Imunda, bir cezaya hUkmedilir. Ancak bu ceza, dortte birinden dortte ueiine kadar artmhr. Bir sueun temel ~ekli ile daha agrr veya daha az cezay1 gerektiren nitelikli ~ekilleri, aym sue sayilrr.
(2) Ayru sueun birden fazla ki~iye kar~1 tek bir fiille i~lemnesi dUf!Imunda da, birinci f1kra hUkmu uygulan1r.
(3) Kasten oldUrme, kasten yaralama, i~kence, cinsel saldm, eocuklarm cinsel istisman ve yagma suelarmda bu madde hUkUmleri uygulanmaz.
Fikri i~tima MADDE 44. - (1) i~ledigi bir fiil ile birden fazla farkl1 sueun olu~masma sebebiyet veren ki~i,
bunlardan en agrr cezay1 gerektiren suetan dolay1 cezalandmlrr.
U(:UNCU KISIM Yaptir1mlar
Cezalar
BiRiNCi BOLUM Cezalar
MADDE 45.- (1) Suy kar~Iligmda uygulanan yaptmm olarak: cezalar, hapis ve adli para cezalarJdir. Hapis cezalar1 MADDE 46.- (1) Hapis cezalar1 ~unlardrr: a) Agrrl~tmlmi~ miiebbet hapis cezas1.
b) Miiebbet hapis cezas1.
c) Siireli hapis cezas1.
Ag.rla~tinlmi~ miiebbet hapis cezas1 MADDE 47. - (1) Agrrl~tinlmi~ miiebbet hapis cezas1 hiikiimliiniin hayat1 boyunca devam eder,
kanun ve tiiziikte belirtilen sik1 giivenlik rejimine gore yektirilir.
Miiebbet hapis cezas1 MADDE 48.- (1) Miiebbet hapis cezas1, hiikiimliiniin hayat1 boyunca devam eder. Siireli hapis cezas1 MADDE 49.- (1) Siireli hapis cezas1, kanunda ak:si belirtilmeyen hrulerde bir aydan az, yirmi yildan
fazla olamaz.
(2) Hiikmedilen bir yil veya daha az siireli hapis cezas1, k1sa siireli hapis cezasidir.
Klsa siireli hapis cezasma se~enek yaptinmlar MADDE 50. - (1) Klsa siireli hapis cezas1, suylunun ki~iligine, sosyal ve ekonomik durumuna,
yargilama siirecinde duydugu pi~man!Iga ve suyun i~lenmesindeki ozelliklere gore;
a) Adli para cezasma,
b) Magdurun veya kamunun ugrad1g1 zararm aynen iade, suytan onceki hille getirme veya tazmin suretiyle, tamamen giderilmesine,
c) En az iki yil siireyle, bir meslek veya sanat edinmeyi saglamak: amaciyla, gerektiginde barmma imkarn da bulunan bir egitim kurumuna devam etmeye,
d) Mahkfun olunan cezarun yar1smdan bir katma kadar siireyle, belirli yerlere gitmekten veya belirli etkinlikleri yapmak:tan yasaklanmaya,
e) Sagladigi hak: ve yetkiler kotiiye kullanilmak: suretiyle veya gerektirdigi dikkat ve ozen yiikiimliiliigiine aykm davranilarak: suy i~lenmi~ olmas1 durumunda; mahkfun olunan cezanm yar1smdan bir katma kadar siireyle, ilgili ehliyet ve ruhsat belgelerinin geri al1nmasma, belli bir meslek ve sanat1 yapmak:tan yasaklanmaya,
f) Mahkfun olunan cezanm yansmdan bir katma kadar siireyle ve goniillii olmak: ko~uluyla kamuya yararh bir i~te yali~tmlmaya,
<;evrilebilir.
(2) Suy tanlmmda hapis cezas1 ile adli para cezasmm seyenek olarak: ongoriildiigu hilllerde, hapis cezasma hiikmedilmi~se; bu ceza artlk adli para cezasma yevrilmez.
(3) Daha once hapis cezasma mahkfun edilmemi~ olmak: ko~uluyla, mahkfun olunan otuz giin ve daha az siireli hapis cezas1 ile fiili i~ledigi tarihte onsekiz y~m1 doldurmami~ veya altm1~be~ y~m1 bitirmi~ bulunanlarm mahkfun edildigi bir yil veya daha az siireli hapis cezas1, birinci f1krada yaz1li seyenek yaptmmlardan birine yevrilir.
(4) Tak:sirli suylardan dolay1 hiikmolunan hapis cezas1 uzun siireli de olsa; bu ceza, diger ko~ullarm varlig1 hillinde, birinci fikranm (a) bendine gore adli para cezasma yevrilebilir. Ancak:, bu hiikiim, bilinyli
taksir hiilinde uygulanmaz. (5) Uygulamada asli mahkfuniyet, bu madde hiikiimlerine gore ~evrilen adli para cezas1 veya
tedbirdir. (6) Hiikiim kesinle~tikten soma Cumhuriyet savcihgmca yaplian tebligata ragmen otuz giin i~inde
se~enek yaptmmm gereklerinin yerine getirilmesine b~lanmamasi veya ba~lan1p da devam edilmemesi hiilinde, hiikmu veren mahkeme k1sa stireli hapis cezasmm tamamen veya k1smen infazma karar verir ve bu karar derhiil infaz edilir. Bu durumda, be~inci f1kra hiikmu uygulanmaz.
(7) Hiikmedilen se~enek tedbirin hiikiimltintin elinde olmayan nedenlerle yerine getirilememesi durumunda, hiikmu veren mahkemece tedbir degi~tirilir.
Hapis cezasmm ertelenmesi MADDE 51.- (1) i~ledigi su~tan dolay1 iki yli veya daha az stireyle hapis cezasma mahkfun edilen
ki~inin cezas1 ertelenebilir. Bu stirenin fist smm, fiili i~ledigi srrada onsekiz ya~m1 doldurmami~ veya altmi~be~ y~m1 bitirmi~ olan ki~iler baklmmdan u~ ylid1r. Ancak, erteleme kararmm verilebilmesi i~in ki~inin;
a) Daha once kas1th bir su~tan dolay1 u~ aydan fazla hapis cezasma mahkfun edilmemi~ olmasi, b) Su~u i~ledikten soma yargliama stirecinde gosterdigi pi~man!Ik dolayisiyla tekrar su~ i~lemeyecegi
konusunda mahkemede bir kanaatin ol~masi, Gerekir. (2) Cezanm ertelenmesi, magdurun veya kamunun ugrad1g1 zararm aynen iade, su~tan onceki hiile
getirme veya tazmin suretiyle tamamen giderilmesi ko~uluna bagh tutulabilir. Bu durumda, ko~ul ger~ekle~inceye kadar cezanm infaz kurumunda ~ektirilmesine devam edilir. Ko~ulun yerine getirilmesi hiilinde, hakim karar1yla hiikiimlu infaz kurumundan derhiil sa!Iverilir.
(3) Cezas1 ertelenen hiikiimlu hakkmda, bir ylidan az, u~ ylidan fazla olmamak tizere, bir denetim stiresi belirlenir. Bu stirenin alt smm, mahkfun olunan ceza stiresinden az olamaz.
(4) Denetim stiresi i~inde; a) Bir meslek veya sanat sahibi olmayan hiikiimltintin, bu am~la bir egitim programma devam
etmesine, b) Bir meslek veya sanat sahibi hiikiimltintin, bir kamu kurumunda veya ozel olarak aym meslek veya
sanat1 icra eden bir b~kasmm gozetimi altmda ucret kar~1hgmda ~a!I~tmlmasma, c) Onsekiz y~mdan ku~Uk olan hiikiim!Ulerin, bir meslek veya sanat edinmelerini saglamak
amaciyla, gerektiginde barmma imkarn da bulunan bir egitirn kurumuna devam etmesine, Mahkemece karar verilebilir. (5) Mahkeme, denetim stiresi i~inde hiikiim!Uye rehberlik edecek bir uzman ki~iyi gorevlendirebilir.
Bu ki~i, kotu a!I~kan!Iklardan kurtulmasm1 ve sorumluluk bilinciyle iyi bir hayat stirmesini temin hususunda hUktimluye ogutte bulunur; egitim gordugu kurum yetkilileri veya nezdinde ~ali~tigi ki~ilerle go~erek, isti~arelerde bulunur; hiikiimltintin davrani~iari, sosyal uyunm ve sorumluluk bilincindeki geli~me hakkmda u~er ayhk stirelerle rapor dtizenleyerek hakirne verir.
(6) Mahkeme, hiikiimltintin ki~iligini ve sosyal durumunu goz ontinde bulundurarak, denetirn stiresinin herhangi bir yiikiim!U!Uk belirlemeden veya uzman ki~i gorevlendirmeden ge~irilmesine de karar verebilir.
(7) Hiikiimltintin denetirn stiresi i~inde kas1th bir su~ i~lemesi veya kendisine yUklenen yiikiim!UlUklere, hakirnin uyar1sma ragmen, uymamakta 1srar etmesi hiilinde; ertelenen cezanm k1smen veya tamamen infaz kurumunda ~ektirilmesine karar verilir.
(8) Denetirn stiresi yiikiim!UlUklere uygun veya iyi hiilli olarak ge~irildigi takdirde, ceza infaz edilmi~ saylirr.
Adli para cezas1
MADDE 52.- (1) Adli para cezas1, be~ giinden az ve kanunda aksine hiikiim bulunmayan hallerde yediy\izotuz giinden fazla olmarnak fizere belirlenen tam giin say1smm, bir giin kar~Ihgi olarak takdir edilen miktar ile yarpilmasi suretiyle hesaplanan meblagm hiikiimlii tarafmdari Devlet Hazinesine odenmesinden ibarettir.
(2) En az yirmi ve en fazla y\iz Tiirk Liras1 olan bir giin kar~Ihgi adli para cezasmm miktar1, ki~inin ekonomik ve diger ~ahsi halleri goz oniinde bulundurularak takdir edilir.
(3) Kararda, adli para cezasmm belirlenmesinde esas alman tam giin sayisi ile bir giin kar~Ihgi olarak takdir edilen miktar ayn ayn gosterilir.
(4) Hakim, ekonomik ve ~ahsi hallerini goz oniinde bulundurarak, ki~iye adli para cezasun odemesi iyin hiikmiin kesinle~me tarihinden itibaren bir yildan fazla olmarnak fizere mehil verebilecegi gibi, bu cezanm belirli taksitler halinde odenmesine de karar verebilir. Taksit siiresi iki yil1 geyemez ve taksit miktar1 dortten az olarnaz. Kararda, taksitlerden birinin zamanmda odenmemesi halinde geri kalan k1smm tarnarnmm tahsil edilecegi ve odenmeyen adli para cezasmm hapse yevrilecegi belirtilir.
iKiNCi BOLOM Giivenlik Tedbirleri
Belli haklan kullanmaktan yoksun b1rakilma MADDE 53. - (1) Ki~i, kasten i~lemi~ oldugu suytan dolay1 hapis cezasma mahkfuniyetin kanuni
sonucu olarak; a) Siirekli, siireli veya geyici bir karnu gorevinin iistlenilmesinden; bu kapsarnda, Tiirkiye Biiyiik
Millet Meclisi iiyeliginden veya Devlet, il, belediye, koy veya bunlarm denetim ve gozetimi altmda bulunan kurum ve kurul~larca verilen, atamaya veya seyime tabi biitiin memuriyet ve hizmetlerde istihdarn edilmekten,
b) Seyme ve seyilme ehliyetinden ve diger siyasi haklar1 kullanmaktan,
c) Velayet hakkmdan; vesayet veya kayyunhga ait bir hizmette bulunmaktan,
d) Vak1f, dernek, sendika, ~irket, kooperatif ve siyasi parti tfizel ki~iliklerinin yoneticisi veya denetyisi olmaktan,
e) Bir karnu kurumunun veya karnu kurumu niteligindeki meslek kurulu~unun iznine tabi bir meslek veya sanat1, kendi sorumlulugu altmda serbest meslek erbab1 veya tacir olarak icra etmekten,
Yoksun b1rakihr.
(2) Ki~i, i~lemi~ bulundugu suy dolayisiyla mahkfun oldugu hapis cezasmm infaz1 tamarnlanmcaya kadar bu haklan kullanarnaz.
(3) Mahkfun oldugu hapis cezas1 ertelenen veya ko~ullu salJVerilen hiikiimliiniin kendi altsoyu "Uzerindeki velayet, vesayet ve kayyunhk yetkileri ay1smdan yukar1daki f1kralar hiikiimleri uygulanmaz. Mahkfun oldugu hapis cezas1 ertelenen hiikiimlii hakkmda birinci f1kranm (e) bendinde soz konusu edilen hak yoksunlugunun uygulanmarnasma karar verilebilir.
(4) K1sa siireli hapis cezas1 ertelenmi~ veya fiili i~ledigi s1rada onsekiz y~m1 doldurmarn1~ olan ki~iler hakkmda birinci f1kra hiikmii uygulanmaz.
(5) Birinci f1krada sayilan hak ve yetkilerden birinin kotiiye kullanilmasi suretiyle i~lenen suylar dolayisiyla hapis cezasma mahkfuniyet halinde, aynca, cezanm infazmdan soma i~lemek fizere, hiikmolunan cezanm yar1smdan bir katma kadar bu hak ve yetkinin kullanilmasmm yasaklanmasma karar verilir. Bu hak ve yetkilerden birinin kotiiye kullanilmasi suretiyle i~lenen suylar dolayisiyla sadece adli para cezasma mahkfuniyet halinde, hiikiimde belirtilen giin say1smm yar1smdan bir katma kadar bu hak ve yetkinin kullarulmasmm yasaklanmasma karar verilir. Hiikmiin kesinle~mesiyle icraya konan yasaklarna ile ilgili siire, adli para cezasmm tamarnen infazmdan itibaren i~lemeye ba~lar.
(6) Belli bir meslek veya sanatm ya da trafik diizeninin gerektirdigi dikkat ve ozen yiikiirnliilii.gune aykmhk dolayisiyla i~lenen taksirli su~tan mahkfuniyet halinde, ii.~ aydan az ve ii.~ yildan fazla olmamak iizere, bu meslek veya sanatm icrasmm yasaklanmasma ya da sii.rii.cii. belgesinin geri almmasma karar verilebilir. Yasaklama ve geri alma hii.kmii.n kesinle~mesiyle yii.rii.rlii.ge girer ve sii.re, cezanm tii.rnii.yle infazmdan itibaren i~lemeye ba~lar.
E~ya miisaderesi MADDE 54. - (1) iyiniyetli ii.~ii.ncii. ki~ilere ait olmamak ko~uluyla, kasitii bir su~un i~lenmesinde
kullanilan veya su~un i~lenmesine tahsis edilen ya da su~tan meydana gelen e~yanm mii.saderesine hii.kmolunur. Su~un i~lenmesinde kullarnlmak iizere haz1rlanan e~ya, kamu gii.venligi, kamu saghg1 veya gene! aliiak ~Ismdan tehlikeli olmas1 durumunda mii.sadere edilir.
(2) Birinci f1kra kapsamma giren e~yarnn, ortadan kaldmlmasi, elden ~Ikariimasi, tii.ketilmesi veya mii.saderesinin b~ka bir surette irnkans1z kihnmas1 halinde; bu e~anm degeri kadar para tutarmm mii.saderesine karar verilir.
(3) Su~ta kullanilan e~yanm mii.sadere edilmesinin i~lenen su~a nazaran daha agrr sonu~lar doguracag1 ve bu nedenle hakkaniyete aykm olacag1 anl~Iidigmda, mii.saderesine hii.kmedilmeyebilir.
(4) Uretimi, bulundurulmasi, kullaniimasi, ta~mmas1, a!Im ve satiiDI su~ olu~turan e~ya, mii.sadere edilir.
(5) Bir ~eyin sadece baz1 kisimlarmm mii.saderesi gerektiginde, tii.rnii.ne zarar verilmeksizin bu kismi ay1rmak olanakh ise, sadece bu k1smm mii.saderesine karar verilir.
(6) Birden fazla ki~inin payda~ oldugu e~ya ile ilgili olarak, sadece su~a i~tirak eden ki~inin paymm mii.saderesine hii.kmolunur.
Kazan~ miisaderesi MADDE 55. - (1) Su~un i~lenmesi ile elde edilen veya su~un konusunu ol~turan ya da su~un
i~lenmesi i~in saglanan maddi menfaatler ile bunlarm degerlendirilmesi veya donti§tii.rii.lmesi sonucu ortaya ~1kan ekonomik kazan~larm mii.saderesine karar verilir. Bu fikra hii.kmii.ne gore mii.sadere karar1 verilebilmesi i~in maddi menfaatin su~un magduruna iade edilememesi gerekir.
(2) Mii.sadere konusu e~ya veya maddi menfaatlere elkonulamadigi veya bunlarm merciine teslim edilmedigi hallerde, bunlarm kar~Ihgmi olu~turan degerlerin mii.saderesine hii.kmedilir.
<;ocuklara ozgii giivenlik tedbirleri MADDE 56.- (1) <;ocuklara ozgii. gii.venlik tedbirlerinin neler oldugu ve ne suretle uygulanacaklari
ilgili kanunda gosterilir. Akil hastalarma ozgii giivenlik tedbirleri MADDE 57.- (1) Fiili i~ledigi s1rada akil hastas1 olan ki~i hakkmda, koruma ve tedavi ama~h olarak
gii.venlik tedbirine hii.kmedilir. Hakkmda gii.venlik tedbirine hii.kmedilen akil hastalari, yii.ksek gii.venlikli sag!Ik kurumlarmda koruma ve tedavi altma a!Imrlar.
(2) Hakkinda gii.venlik tedbirine hii.kmedilmi~ olan akil hastas1, yerle~tirildigi kurumun sag!Ik kurulunca diizenlenen raporda toplum a~Ismdan tehlikeliliginin ortadan kalktigmm veya onemli ol~ii.de azaldigmm belirtilmesi iizerine ma!Ikeme veya hakirn karar1yla serbest birakilabilir.
(3) Saghk kurulu raporunda, akil hasta!Igmm ve i~lenen fiilin niteligine gore, gii.venlik bak1mmdan ki~inin t1bbi kontrol ve takibinin gerekip gerekmedigi, gerekiyor ise, bunun sii.re ve araliklari belirtilir.
(4) T1bbi kontrol ve takip, raporda gosterilen sii.re ve araliklarla, Cumhuriyet savcihgmca bu ki~ilerin teknik donanimi ve yetkili uzman1 olan saghk kurul~una gonderilmeleri ile saglanrr.
(5) T1bbi kontrol ve takipte, ki~inin akil hasta!Igi itibar1yla toplum a~Ismdan tehlikeliliginin arttig1 anl~Iidigmda, hazrrlanan rapora dayarnlarak, yeniden koruma ve tedavi am~h olarak gii.venlik tedbirine hii.kmedilir. Bu durumda, bir ve devam1 fikralarda belirlenen i~lemler tekrarlan1r.
(6) i~ledigi fiille ilgili olarak hasta!Igi yiizii.nden davrarn~larmi yonlendirme yetenegi azalm1~ olan ki~i
hakkmda birinci ve ikinci fikra hiikiimlerine gore yerle~tirildigi yiiksek giivenlikli saghk kurulU§unda diizenlenen kurul raporu iizerine, mahkfun oldugu hapis cezas1, siiresi aym kalmak ko~uluyla, kismen veya tamamen, mahkeme karanyla akil hastalanna ozgii giivenlik tedbiri olarak da uygulanabilir.
(7) Suy i~leyen alkol ya da UYU§turucu veya uyariCI madde bagimhsi ki~ilerin, giivenlik tedbiri olarak, alkol ya da uyu~turucu veya uyanc1 madde bagimhlarma ozgii saglik kurulu~unda tedavi altma al1mnasma karar verilir. Bu ki~ilerin tedavisi, alkol ya da uyu~turucu veya uyarici madde bagimhhgmdan kurtulmalarma kadar devam eder. Bu ki~iler, yerle~tirildigi kurumun saghk kurulunca bu yonde diizenlenecek rapor iizerine mahkeme veya hiik:im karar1yla serbest brrakilabilir.
Su~ta tekerriir ve iizel tehlikeli su~lular MADDE 58.- (1) Onceden i~lenen suytan dolay1 verilen hiikiim kesinle~tikten soma yeni bir suyun
i~lemnesi halinde, tekerriir hiikiimleri uygulanrr. Bunun iyin cezanm infaz edilmi~ olmas1 gerekmez.
(2) Tekerriir hiikiimleri, onceden i~lenen suytan dolay1;
a) Be~ yildan fazla siireyle hapis cezasma mahkfuniyet halinde, bu cezanm infaz edildigi tarihten itibaren be~ yil,
b) Be~ yil veya daha az siireli hapis ya da adli para cezasma mahkfuniyet Mlinde, bu cezamn infaz edildigi tarihten itibaren ii9 yil,
Geytikten soma i~lenen suylar dolayisiyla uygulanmaz.
(3) Tekerriir halinde, somaki suya ili~kin kanun maddesinde seyimlik olarak hapis cezas1 ile adli para cezas1 ongoriilm~se, hapis cezasma hiikmolunur.
(4) Kas1th suylarla taksirli suylar ve srrf askeri suylarla diger suylar arasmda tekerriir hiikiimleri uygulanmaz. Kasten oldiirme, kasten yaralama, yagma, dolandmc1hk, uyu~turucu veya uyariCI madde imal ve ticareti ile parada veya k1ymetli damgada sahtecilik suylari hari9 olmak iizere; yabanc1 iilke mahkemelerinden verilen hiikiimler tekerriire esas olmaz.
(5) Fiili i~ledigi s1rada onsekiz ya~Im doldurmam1~ olan ki~ilerin i~ledigi suylar dolayisiyla tekerriir hiikiimleri uygulanmaz.
(6) Tekerriir hiilinde hiikmolunan ceza, miikerrirlere ozgii infaz rejimine gore yektirilir. Aynca, miikerrir hakkmda cezanm infazmdan soma denetimli serbestlik tedbiri uygulanrr.
(7) Mahkfuniyet kararmda, hiikiimlii hakkmda miikerrirlere ozgii infaz rejiminin ve cezanm infazmdan soma denetimli serbestlik tedbirinin uygulanacag1 belirtilir.
(8) Miikerrirlerin mahkfun oldugu cezanm infaz1 ile denetimli serbestlik tedbirinin uygulanmasi, kanunda gosterilen ~ekilde yap1hr.
(9) Miikerrirlere ozgii infaz rejiminin ve cezanm infazmdan soma denetimli serbestlik tedbirinin, itiyadi suylu, suyu meslek edinen ki~i veya orgiit mensubu suylu hakkmda da uygulanmasma hiikmedilir.
Smu d1~1 edilme MADDE 59. - (1) i~ledigi suy nedeniyle iki yil veya daha fazla siireyle hapis cezasma mahkfun
edilen yabancmm, cezasmm infazmdan soma derhal smrr d1~1 edilmesine de hiikmolunur.
Tiizel ki~iler hakklnda giivenlik tedbirleri MADDE 60.- (1) Bir kamu kurumunun verdigi izne dayal1 olarak faaliyette bulunan ozel hukuk tiizel
ki~isinin organ veya temsilcilerinin i~tirakiyle ve bu iznin verdigi yetkinin kotiiye kullanilmasi suretiyle tiizel ki~i yararma i~lenen kasitli suylardan mahkfuniyet halinde, iznin iptaline karar verilir.
(2) Miisadere hiikiimleri, yararma i~lenen suylarda ozel hukuk tiizel ki~ileri hakkmda da uygulamr.
(3) Yukar1daki fikralar hiikiimlerinin uygulanmasimn i~lenen fiile nazaran daha ag1r sonuylar ortaya yikarabilecegi durumlarda, hiik:im bu tedbirlere hiikmetmeyebilir.
(4) Bu madde hiikiimleri kanunun aynca belirttigi hiillerde uygulamr.
tr<;DNCO BOLUM Cezarun Belirlenmesi ve Bireyselle~tirilmesi
Cezamn belirlenmesi MADDE 61.- (1) Hakim, somut olayda;
a) Su9un i~leni~ bi9imini,
b) Su9un i~lenmesinde kullamlan ar~lan,
c) Su9un i~lendigi zaman ve yeri, d) Su9un konusunun 6nem ve degerini,
e) Meydana gelen zarar veya tehlikenin agirligllli,
f) Failin kast veya taksire dayali kusurunun agirligmi, g) Failin giittiigu am~ ve saiki,
Goz oniinde bulundurarak, i~lenen su9un kanuni tan1mmda ongoriilen cezanm alt ve fist smm arasmda temel cezay1 belirler.
(2) Su9un olas1 kastla ya da bilin9li taksirle i~lenmesi nedeniyle indirim veya artmm, birinci fikra hiikmiine gore belirlenen ceza iizerinden yap11Ir.
(3) Birinci fikrada belirtilen hususlarm su9un unsurunu olu~turdugu haJlerde, bunlar temel cezanm belirlenmesinde aynca goz oniinde bulundurulmaz.
(4) Bir su9un temel ~ekline nazaran daha agrr veya daha az cezay1 gerektiren birden fazla nitelikli haJlerin ger9ekle~mesi durun~unda; temel cezada once artrrma soma indirme yapilrr.
(5) Yukandaki f1kralara gore belirlenen ceza iizerinden sirasiyla te~ebbus, i~tirak, zincirleme su9, haksiZ talrrik, ya~ kU9Ukiugii, akil hasta!Igi ve cezada indirim yapilmasllli gerektiren ~ahsi sebeplere ili~kin hUkUmler ile takdiri indirim nedenleri uygulanarak sonu9 ceza belirlenir.
(6) Hapis cezasmm stiresi giin, ay ve yil hesab1yla belirlenir. Bir giin, yirmidort saat; bir ay, otuz giindtir. YII, resmi takvime gore hesap edilir. Hapis cezas1 i9in bir giiniin, adli para cezas1 i9in bir Ttirk Lirasmm artakalan1 hesaba katilmaz ve bu cezalar infaz edilmez.
(7) Kanunda ~1k9a yazilm1~ olmadik9a cezalar ne artmlabilir, ne eksiltilebilir, ne de degi~tirilebilir.
Takdiri indirim nedenleri MADDE 62.- (1) Fail yararma cezay1 hafifletecek takdiri nedenlerin varlig1 haJinde, agrrla~tmlmi~
muebbet hapis cezas1 yerine, muebbet hapis; muebbet hapis cezas1 yerine, yirmibe~ yil hapis cezas1 verilir. Diger cezalarm be~te birine kadar1 indirilir.
(2) Takdiri indirim nedeni olarak, failin ge9mi~i, sosyal ili~kileri, fiilden somaki ve yargilama stirecindeki davram~lari, cezanm failiri gelecegi iizerindeki olas1 etkileri gibi hususlar goz oniinde bulundurulabilir. Takdiri indirim nedenleri kararda gosterilir.
Mahsup MADDE 63. - (1) HokUm kesinle~meden once ger9ekle~en ve ~ahsi hurriyeti smirlama sonucunu
doguran butiin haJler nedeniy1e ge9irilmi~ stire1er, hiikmolunan hapis cezasmdan indirilir. Adll' para cezasma hiikmedilmesi duruniunda, bir giin yiiz Ttirk Liras1 sayilmak iizere, bu cezadan indirim yap11Ir.
Samgm veya hiikiimliiniin iiliimii
DORDDNCtr BOLUM Dava ve Cezanm Du~urulmesi
MADDE 64.- (1) San1gm oltimu haJinde kamu davasmm d~Urillmesine karar verilir. Ancak, niteligi itibar1yla musadereye tabi e~ya ve maddi menfaatler hakkmda davaya devam olunarak bunlarm
miisaderesine hiikmolunabilir.
(2) Hiiki.i.mliiniin oliimii, hapis ve heniiz infaz edilmemi~ adli para cezalarmi ortadan kaldmr. Ancak:, miisadereye ve yargilama giderlerine ili~kin olup oliimden once kesinle~mi~ bulunan hiiki.i.m, infaz olunur.
Af MADDE 65. - (1) Gene! af halinde, kamu davas1 d~er, hiikmolunan cezalar biitiin neticeleri ile
birlikte ortadan kalkar.
(2) Ozel af ile hapis cezasmm infaz kurumunda yektirilmesine son verilebilir veya infaz kurumunda yektirilecek siiresi kisaltilabilir ya da adli para cezasma yevrilebilir.
(3) Cezaya bagh olan veya hiikiimde belirtilen hak: yoksunluklari, ozel affa ragmen etkisini devam ettirir.
Dava zamana~Imi MADDE 66.- (1) Kanunda b~ka tiirlii yazilmi~ olan hailer d1~mda kamu davas1; a) Agrrl~tinlmi~ miiebbet hapis cezasm1 gerektiren suylarda otuz yil,
b) Miiebbet hapis cezasmi gerektiren suylarda yirmibe~ yil,
c) Yirmi yildan a~ag1 olmamak: iizere hapis cezasm1 gerektiren suylarda yirmi yil,
d) Be~ yildan fazla ve yirmi yildan az hapis cezasm1 gerektiren suylarda onbe~ yil,
e) Be~ yildan fazla olmamak: iizere hapis veya adli para cezasm1 gerektiren suylarda sekiz yil,
Geymesiyle dii~er.
(2) Fiili i~ledigi s1rada oniki y~m1 doldurmu~ olup da onbe~ ya~m1 doldurmami~ olanlar hakkmda, bu siirelerin yar1smm; onbe~ y~m1 doldurmu~ olup da onsekiz y~m1 doldurmami~ olan ki~iler hakkmda ise, iiyte ikisinin geymesiyle kamu davas1 d~er.
(3) Dava zam~Imi siiresinin belirlenmesinde dosyadak:i mevcut deliller itibariyla suyun daha ag1r cezay1 gerektiren nitelikli halleri de goz oniinde bulundurulur.
(4) Yukar1dak:i f1kralarda yer alan siirelerin belirlenmesinde suyun kanunda yer alan cezasmin yukan smm goz oniinde bulundurulur; seyimlik cezalar1 gerektiren suylarda zamana~Imi bak:1mmdan hapis cezas1 esas almrr.
(5) Aym fiilden dolay1 her ne suretle olursa olsun tekrar yargilanmasi gereken hiiki.i.mliiniin, somadan yargilanan suya ait iiyiincii fikrada yazi11 esasa gore belirlenecek zamana~Imi goz oniinde bulundurulur.
(6) Zam~Imi, tamamlanmi~ suylarda suyun i~lendigi giinden, te~ebbiis haiinde kalan suylarda son hareketin yapildigi giinden, kesintisiz suylarda kesintinin geryekle~tigi ve zincirleme suylarda son suyun i~lendigi giinden, yocuklara kar~I iistsoy veya bunlar iizerinde hiiki.i.m ve niifuzu olan kimseler tarafmdan i~lenen suylarda yocugun onsekiz y~m1 bitirdigi giinden itibaren i~lemeye b~lar.
(7) Bu Kanunun ikinci Kitabmm Dordiincii Klsmmda yaz1h agrrl~tmlmi~ miiebbet veya miiebbet veya on yildan fazla hapis cezalarm1 gerektiren suylarm yurt d1~mda i~lenmesi halinde dava zaman~Imi uygulanmaz.
Dava zamana~Imi siiresinin durmas1 veya kesilmesi MADDE 67.- (1) Soru~turma ve kovu~turma yapilmasmm, izin veya karar almmas1 veya diger bir
mercide yoziilmesi gereken bir meselenin sonucuna bagl1 bulundugu hailerde; izin veya kararm al1nmasma veya meselenin yOziimiine veya kanun geregince hak:kmda kayak oldugu hususunda karar verilmi~ olan suy faili hakkmda bu karar kaldmhncaya kadar dava zamana~Imi durur.
(2) Bir suyla ilgili olarak:;
a) ~iipheli veya samklardan birinin savc1 huzurJinda ifadesinin almmas1 veya sorguya yekilmesi,
b) ~iipheli veya samklardan biri hak:kmda tutuklama karar1mn verilmesi, c) Suyla ilgili olarak: iddianame diizenlenmesi,
d) Samklardan bir kl.smi hakkmda da olsa, mabkfuniyet karar1 verilmesi,
Halinde, dava zamana~Iml kesilir.
(3) Dava zam~Imi kesildiginde, zam~Imi siiresi yeniden i~lemeye b~lar. Dava zamana~Immi kesen birden fazla nedenin bulunmasi halinde, zam~Imi siiresi son kesme nedeninin ger~ekle~tigi tarihten itibaren yeniden i~lemeye b~lar.
(4) Kesilme halinde, zam~Imi siiresi ilgili su~a ili~kin olarak Kanimda belirlenen siirenin en fazla yar1sma kadar uzar.
Ceza zamana~Imi MADDE 68.- (I) Bu maddede yaz1h cezalar a~ag1daki siirelerin ge~mesiyle infaz edilmez: a) Agrrl~tmlm1~ muebbet hapis cezalarmda kirk yil.
b) Muebbet hapis cezalarmda otuz yil.
c) Yirmi yil ve daha fazla siireli hapis cezalarmda yirmidort yil.
d) Be~ yildan fazla hapis cezalarmda yirmi yil.
e) Be~ yila kadar hapis ve adli para cezalarmda on yil.
(2) Fiili i~ledigi s1rada oniki y~m1 doldurmu~ olup da onbe~ ya~m1 doldurmam1~ olarilar hakkmda, bu siirelerin yar1smm; onbe~ y~Im doldurmu~ olup da onsekiz y~m1 doldurmam1~ olan ki~iler hakkmda ise, u~te ikisinin ge~mesiyle ceza infaz edilmez.
(3) Bu Kanimun ikinci Kitabmm Dorduncu K1smmda yazi11 yurt d1~mda i~lenmi~ su~lar dolayisiyla verilmi~ agrrl~tJnlmi~ muebbet hapis veya muebbet hapis veya on yildan fazla hapis cezalarmda zamana~Imi uygulanmaz.
(4) Tiirleri b~ka b~ka cezalari i~eren htikUmler, en agrr ceza i~in konulan siirenin ge~mesiyle infaz edilmez.
(5) Ceza zamana~Imi, hUkl.nun kesinle~tigi veya infazm herhangi bir suretle kesintiye ugrad1g1 gunden itibaren i~lemeye ba~lar ve kalan ceza miktari esas almarak siire hesaplanrr.
Ceza zamana~Imi ve hak yoksunluklan MADDE 69. - (I) Cezaya bagh olan veya htikUmde belirtilen hak yoksunluklarmm siiresi ceza
zamana~Imi doluncaya kadar devam eder.
Miisaderede zamana~Imi MADDE 70.- (I) Mtisadereye ili~kin htikUm, kesinle~meden itibaren yirmi yil ge~tikten sonra infaz
edilmez.
Ceza zamana~Immm kesilmesi MADDE 71. - (1) Mahkfuniyet hUkl.nunun infaz1 i~in yetkili merci tarafmdan htikUm!Uye kanuna
gore yapilan tebligat veya bu maksatla htikUmlunun yakalanmas1 ceza zaman~Immi keser.
(2) Bir su~tan dolay1 mabkfun olan kimse 'iist smm iki yildan faz1a hapis cezasm1 gerektiren kasitii bir su~ i~ledigi takdirde, ceza zaman~Imi kesi1ir.
Zamana~1mmm hesab1 ve uygulanmas1 MADDE 72. - (1) Dava ve ceza zam~Imi siire1eri gun, ay ve yil hesab1yla belirlenir. Bir gun,
yirmidort saat; bir ay, otuz gundiir. YII, resmi takvime gore hesap edilir.
(2) Dava ve ceza zam~Imi re'sen uygulanrr ve bundan ~upheli, sanik ve htikUmlu vazge~emezler.
Soru~turulmas1 ve kovu~turulmas1 ~ikiyete bagh su~lar, uzla~ma MADDE 73.- (1) So~turulmasi ve kovu~turulmas1 ~ikayete bagh olan su~ hakkmda yetkili kimse
alt1 ay i~inde ~ikayette bulunmadigi takdirde soru~turma ve ko~turma yapilamaz. (2) Zam~Imi siiresini ge~memek ko~uluy1a bu siire, ~ikayet hakkl olan ki~inin fiili ve failin kim
oldugunu bildigi veya ogrendigi gunden b~lar.
(3) Sik!yet hakkJ. olan birka~ ki~iden birisi altJ aylik siireyi ge~irirse bundan dolay1 digerlerinin haklan dii~mez.
(4) Kovu~turrna yapilabilmesi ~ikiiyete bagl1 su~larda kanunda aksi yaz11I olmad1k~a su~tan zarar goren ki~inin vazge~mesi davay1 dii~iiriir ve hiikmiin kesinle~mesinden sonraki vazge~me cezanm infazma engel olmaz.
(5) i~tirak hiilinde su~ i~lemi~ san1klardan biri hakkmdaki ~ik!yetten vazge~me, digerlerini de kapsar. (6) Kanunda aksi yazi11 olmadik~a, vazge~me onu kabul etmeyen sanigi etkilemez. (7) Karnu davasmm d~mesi, su~tan zarar goren ki~inin ~ikiiyetten vazge~mi~ olmasmdan ileri gelmi~
ve vazge~tigi srrada ~ahsi haklarmdan da vazge~tigini aynca a~Ikiami~ ise artJk hukuk mahkemesinde de dava~amaz.
(8) Su~tan zarar goreni ger~ek ki~i veya ozel hukuk tiizel ki~isi olup, so~tJrrulmas1 ve ko~tJrrulmas1 ~ikiiyete bagli bulunan su~larda, failin su~u kabullenmesi ve dogmu~ olan zararm tiimiinii veya biiyiik bir k1smm1 Odemesi veya gidermesi ko~uluyla magdur ile fail ozgiir iradeleri ile uzl~tJklarmda ve bu husus Cumhuriyet savcisi veya hiikim tarafmdan saptand1gmda kamu davas1 ~Iimaz veya davanm dii~iiriilmesine karar verilir.
Dava veya cezamn dii~mesinin etkisi MADDE 74.- (1) Gene! af, ozel afve ~ikiiyetten vazge~me, miisadere olunan ~eylerin veya odenen
adli para cezasmm geri a!Inmasmi gerektirmez.
(2) Karnu davasmm dii~mesi, mallarm geri a!Inmasi ve ugranilan zararm tazmini i~in a~Iian ~ahsi hak davasm1 etkilemez.
(3) Cezanm d~mesi ~ahsi haklar, tazminat ve yargilama giderlerine ili~kin hiikiimleri etkilemez. Ancak, gene! afhiilinde yargilama giderleri de istenemez.
Oniideme MADDE 75. - (1) Uzl~ma kapsammdaki su~lar hari~ olmak iizere, yalmz adli para cezasm1
gerektiren veya kanun maddesinde ongoriilen hapis cezasmm yukar1 smm ii~ ay1 ~mayan su~larm faili; a) Adli para cezas1 maktu ise bu miktar1, degilse ~ag1 smmm, b) Hapis cezasmm ~ag1 smrrmm kar~Iligi olarak her giin i~in yirmi Tiirk Liras1 iizerinden bulunacak
miktar1, c) Hapis cezas1 ile birlikte adli para cezas1 da ongoriilmii~ ise, hapis cezas1 i~in bu f1kranm (b)
bendine gore belirlenecek miktar ile adli para cezasmm ~ag1 smmm, Soru~turrna giderleri ile birlikte, Cumhuriyet savciligmca yapilacak teblig iizerine on giin i~inde
odedigi takdirde hakkmda kamu davaSJ ~1Jmaz. (2) Ozel kanun hiikiimleri geregince i~in dogrudan mahkemeye intikal etmesi hiilinde de fail, hiikim
tarafmdan yapilacak bildirini iizerine birinci f1kra hiikiimlerine gore saptanacak miktardaki paray1 yargilama giderleriyle birlikte odediginde kamu davasl d~er.
(3) Cumhuriyet savciligmca madde kapsamma giren su~ nedeniyle onodeme i~lemi yapilmadan dava ~Iimas1 veya dava konusu fiilin niteliginin degi~mesi suretiyle madde kapsamma giren bir su~a don~mesi hiilinde de yukar1daki fikra uygulamr.
(4) Su~la ilgili kanun maddesinde yukar1 smm ii~ ay1 ~mayan hapis cezas1 veya adli para cezasmdan yalmz birinin uygulanabilecegi hiillerde odenmesi gereken miktar, yukandaki fikralara gore adli para cezas1 esas almarak belirlenir.
(5) Bu madde geregince kamu davasmm ~IlmamasJ veya ortadan kaldmlmasi, ki~isel hakkm istenmesine, maim geri a!Jnmasma ve miisadereye ili~kin hiikiimleri etkilemez.
iKiNCi KiTAP Ozel Hiikiimler
Soyktnm
BiRiNCi KISIM Uluslararast Su~lar
BiRiNCi BOLDM
Soylanm ve insanhga Kar~I Suylar
MADDE 76. - (I) Bir plfunn icras1 suretiyle, milli, etnik, rrki veya dini bir grubun taniamen veya k1smen yokedilmesi maksad1yla, bu gruplarm uyelerine kar~I ~ag1daki fiillerden birinin i~lenmesi, soylanm suyunu olu~turur:
a) Kasten old-urme.
b) Ki~ilerin bedensel veya ruhsal butiinl.Uklerine ag1r zarar verme.
c) Grubun, taniamen veya k1smen yokedilmesi sonucunu doguracak ko~ullarda ya~amaya zorlanmas1.
d) Grup iyinde dogum1ara engel o1maya yonelik tedbirlerin a!Inmasi.
e) Gruba ait yocuklarm bir ba~ka gruba zorla nakledilmesi.
(2) Soykmm suyu failine agirl~tJnlmi~ muebbet hapis cezas1 verilir. Ancak, soylanm kapsammda i~1enen kasten old-urme ve kasten yaralama suylar1 ay1smdan, belirlenen magdur say1smca geryek iytima hUkUm1eri uygulan1r.
(3) Bu suylardan dolay1 llize1 ki~i1er hakkmda da gtivenlik tedbirine hUkmo1unur.
(4) Bu suylardan dolay1 zam~Imi i~lemez.
insanbga kar~• su~lar MADDE 77.- (1) A~ag1daki fiillerin, siyasal, felsefi, rrki veya dini saiklerle toplumun bir kesimine
kar~I bir plan dogrultusunda sistemli olarak i~lenmesi, insanl1ga kar~1 suy ol~turur:
a) Kasten old-urme.
b) Kasten yaralama.
c) i~kence, eziyet veya kolele~tirme. d) Ki~i h-urriyetinden yoksun kilma.
e) Bilimsel deneylere tabi kilma.
f) Cinsel saldmda bulunma, yocuklarm cinse1 istismar1. g) Zorla hamile brrakma.
h) Zorla~a sevketme.
(2) Birinci f1kranm (a) bendindeki fiilin i~1enmesi halinde, fail hakkmda agrrl~tmlm1~ muebbet hapis cezasma; diger bentlerde tamm1anan fiillerin i~lenmesi halinde ise, sekiz yildan az olmamak -uzere hapis cezasma hUkmolunur. Ancak, birinci fikranm (a) ve (b) bentleri kapsammda i~lenen kasten old-urme ve kasten yaralama suylari ay1smdan, belirlenen magdur say1smca geryek iytima hUkUmleri uygulanrr.
(3) Bu suylardan dolay1 llize1 ki~i1er hakkmda da g-uvenlik tedbirine hUkmo1unur.
(4) Bu suylardan dolay1 zam~Imi i~lemez.
Orgiit MADDE 78. - (1) Yukandaki maddelerde yazil1 suylar1 i~lemek maksad1yla orgtit kuran veya
yoneten ki~i, on yildan onbe~ yila kadar hapis cezas1 ile cezalandmhr. Bu orgtitlere uye olanlara be~ yildan on yila kadar hapis cezas1 veri1ir.
(2) Bu suylardan dolay1 llizel ki~iler hakkmda da gtivenlik tedbirine hUkmolunur.
(3) Bu suylardan dolay1 zamana~nm1 i~lemez.
iKiNCi BOLUM Goymen K.ayak:phg1 ve insan Ticareti
GO~men ka~ak~Ibg1
MADDE 79. - (1) Dogrudan dogruya veya dolayh olarak: maddi menfaat elde etmek mak:sadiyla, yasal olmayan yollardan;
a) Bir yabanciyi iilkeye sokan veya iilkede kalmasma imkan saglayan,
b) Tiirk vatand~1 veya yabancmm yurt d1~ma yikmasma imkan saglayan,
Ki~i, ii.y yildan sekiz yila kadar hapis ve onbin gii.ne kadar adli para cezas1 ile cezalandmhr.
(2) Bu suyun bir orgiitii.n faaliyeti yeryevesinde i~lenmesi h§.linde, verilecek cezalar yar1 oranmda artmhr.
(3) Bu suyun bir tii.zel ki~inin faaliyeti yeryevesinde i~lenmesi haiinde, tii.zel ki~i hakkmda bunlara ozgii giivenlik tedbirlerine hii.kmolunur.
insan ticareti MADDE 80. - (1) Zorla yaii~trrmak: veya hizmet ettirmek, esarete veya benzeri uygulamalara tabi
kilmak:, vii.cut organlarmm verilmesini sagl.amak: maksadiyla tehdit, bask1, cebir veya ~iddet uygulamak, nii.fuzu kotii.ye kullanmak, kandrrmak: veya ki~iler ii.zerindeki denetim olanak:larmdan veya yaresizliklerinden yararlanarak: nzalarllli elde etmek suretiyle ki~ileri tedarik eden, kayiran, bir yerden ba~ka bir yere gotiiren veya sevk eden, barmd1ran kimseye sekiz yildan oniki yila kadar hapis ve onbin gii.ne kadar adli para cezas1 verilir.
(2) Birinci fikrada belirtilen amaylarla giri~ilen ve suyu ol~turan fiiller var oldugu tak:dirde, magdurun nzas1 geyersizdir.
(3) Onsekiz y~Inl doldurmami~ olanlarm birinci fikrada belirtilen mak:satlarla tedarik edilmeleri, kaymlmalari, bir yerden diger bir yere gotii.rii.lmeleri veya sevk edilmeleri veya barmdmlmalari h§.llerinde suya ait aray fiillerden hiybirine ba~vurulmu~ olmasa da faile birinci f1krada belirtilen cezalar verilir.
(4) Bu suylardan dolay1 tii.zel ki~iler hakkmda da giivenlik tedbirine hii.kmolunur.
Kasten iildiirme
iKiNCi KISIM
Ki~ilere Kar~1 Su~lar
BiRiNCi BOLUM
Hayata Kar~1 Suylar
MADDE 81.- (1) Bir insan1 kasten oldiiren ki~i, mii.ebbet hapis cezas1 ile cezalandmhr.
Nitelikli hiller MADDE 82.- (1) Kasten oldiirme suyunun;
a) Tasarlayarak:, b) Canavarca hisle veya eziyet yektirerek,
c) Yangm, su baskin!, tahrip, batrrma veya bombalama ya da niildeer, biyolojik veya kimyasal si!Ml kullanmak: suretiyle,
d) Dstsoy veya altsoydan birine ya da e~ veya karde~e kar~1,
e) <;ocuga ya da beden veya ruh bal{!mmdan kendisini savunamayacak durumda bulunan ki~iye kar~1,
f) Gebe oldugu bilinen kadma kar~1, g) Ki~inin yerine getirdigi kamu gorevi nedeniyle, h) Bir su~u gizlemek, delillerini ortadan kald1rmak veya i~lenmesini kolayla~tmnak amac1yla, i) Kan giitme saikiyle, j) Tore saikiyle, i~lenmesi ha!inde, ki~i agrrla~tmlm1~ miiebbet hapis cezas1 ile cezalandmhr. Kasten iildiirmenin ihmali davram~la i~lenmesi MADDE 83. - (1) Ki~inin yiikiimlii oldugu belli bir icrai davran1~1 ger~ekle~tirmemesi dolay1slyla
meydana gelen oliim neticesinden sorumlu tutulabilmesi i~in, bu neticenin olu~umuna sebebiyet veren yiikiimliiliik ihmalinin icrai davraru~a e~deger olmas1 gerekir.
(2) ihmali ve icrai davraru~m e~deger kabul edilebilmesi i~in, ki~inin; a) Belli bir icrai davran1~ta bulunmak hususunda kanuni diizenlemelerden veya sozle~meden
kaynaklanan bir yiikiimliiliiguniin bulunmas1, b) Onceden ger~ekle~tirdigi davran1~m b~kalarmm hayat1 ile ilgili olarak tehlikeli bir durum
olu~turmas1,
Gerekir. (3) Belli bir yiikiimliiliigun ihmali ile oliime neden olan ki~i hakkmda, temel ceza olarak,
ag1rl~tmlml~ miiebbet hapis cezas1 yerine yirmi ylidan yirmibe~ ylia kadar, miiebbet hapis cezas1 yerine onbe~ ylidan yirmi ylia kadar, diger h§.llerde ise on ylidan onbe~ ylia kadar hapis cezasma hiikmolunabilecegi gibi, cezada indirim de yaplimayabilir.
intihar MADDE 84. - (1) B~kasm1 intihara azmettiren, te~vik eden, b~kasmm intihar kararllll
kuvvetlendiren ya da b~kasmm intiharma herhangi bir ~ekilde yard1m eden ki~i, iki ylidan be~ ylia kadar hapis cezas1 ile cezalandmlrr.
(2) intiharm ger~ekle~mesi durumunda, ki~i dort ylidan on ylia kadar hapis cezas1 ile cezalandmhr. (3) B~kalarm1 intihara alenen te~vik eden ki~i, ii~ ylidan sekiz ylia kadar hapis cezas1 ile
cezalandmhr. Bu fiilin basm ve yaym yolu ile i~lenmesi ha!inde, ki~i dort ylidan on ylia kadar hapis cezas1 ile cezalandmlrr.
(4) i~ledigi fiilin anlam ve sonu~larm1 algliama yetenegi geli~memi~ olan veya ortadan kaldmlan ki~ileri intihara sevk edenlerle cebir veya tehdit kullanmak suretiyle ki~ileri intihara mecbur edenler, kasten oldiirme su~undan sorumlu tutulurlar.
Taksirle iildiirme MADDE 85.- (1) Taksirle bir insanm oliimiine neden olan ki~i, ii~ ylidan altl ylia kadar hapis cezas1
ile cezalandmlrr. (2) Fiil, birden fazla insanm oliimiine ya da bir veya birden fazla ki~inin oliirnii ile birlikte bir veya
birden fazla ki~inin yaralanmasma neden olm~ ise, ki~i ii~ ylidan onbe~ ylia kadar hapis cezas1 ile cezalandmhr.
iKiNCi BOLUM Viicut Dokunulmazhgma Kar~1 Su~lar
Kasten yaralama
MADDE 86.- (1) Kasten ba~kasmm viicuduna ac1 veren veya saghgmm ya da algilama yeteneginin bozulmasma neden olan ki~i, bir yildan u~ yila kadar hapis cezas1 ile cezalandmhr.
(2) Kasten yaralama su~unun;
a) Ustsoya, altsoya, e~e veya karde~e kar~I, b) Beden veya ruh bak1mmdan kendisini savunamayacak durumda bulunan ki~iye kar~I,
c) Ki~inin yerine getirdigi kamu gorevi nedeniyle,
d) Kamu gorevlisinin sahip bulundugu niifuz kolliye kullanilmak suretiyle,
e) Silahla,
i~lenmesi halinde, iki yildan be~ yila kadar hapis cezasma hUkmolunur. Neticesi sebebiyle aW.rla~mi~ yaralama MADDE 87. - (1) Kasten yaralama fiili, magdurun; a) Duyularmdan veya organlarmdan birinin i~levinin stirekli zay1flamasma,
b) Kon~masmda stirekli zorluga,
c) YiizUnde sabit ize,
d) Ya~amm1 tehlikeye sokan bir duruma,
e) Gebe bir kadma kar~I i~lenip de ~ocugunun vaktinden once dogmasma,
Neden olmu~sa, yukar1daki maddeye gore belirlenen ceza, bir kat artmhr. Ancak, verilecek ceza, birinci f1kraya giren hallerde Uy yildan, ikinci f1kraya giren Mllerde be~ yildan az olamaz.
(2) Kasten yaralama fiili, magdurun;
a) iyile~mesi olanag1 bulunmayan bir hastal1ga veya bitkisel hayata girmesine,
b) Duyularmdan veya organlarmdan birinin i~levinin yitirilmesine,
c) Kon~ma ya da yocuk yapma yeteneklerinin kaybolmasma, d) YiizUntin stirekli degi~ikligine,
e) Gebe bir kadma kar~I i~lenip de yocugunun d~mesine, Neden olmu~sa, yukandaki maddeye gore belirlenen ceza, iki kat artmhr. Ancak, verilecek ceza,
birinci f1kraya giren hallerde be~ yildan, ikinci f1kraya giren Mllerde sekiz yildan az olamaz.
(3) Kasten yaralamanm viicutta kemik kmlmasma neden olmas1 Mlinde, kmgm hayat fonksiyonlarmdaki etkisine gore, bir yildan alt1 yila kadar hapis cezasma hUkmolunur.
(4) Kasten yaralama sonucunda ol-um meydana gelmi~se, yukar1daki maddenin birinci f1krasma giren hailerde sekiz yildan oniki yila kadar, ikinci fikrasma giren hallerde ise oniki yildan onalti yila kadar hapis cezasma hUkmolunur.
Daha az cezay1 gerektiren hiller MADDE 88. - (1) Kasten yaralama fiilinin ki~i -uzerindeki etkisinin basit bir t1bbi mudahaleyle
giderilebilecek olyude hafif olmas1 haiinde, magdurun ~ik~yeti -uzerine, dort aydan bir yila kadar hapis veya adli para cezasma hUkmolunur.
(2) Kasten yaralamanm ihmali davran1~la i~lenmesi haiinde, verilecek ceza uyte ikisine kadar indirilebilir. Bu hUkm-un uygulanmasmda kasten old-urmenin ihmali davran1~la i~lenmesine ili~kin ko~ullar goz on-unde bulundurulur.
Taksirle yaralama MADDE 89.- (1) Taksirle b~kasmm viicuduna ac1 veren veya saghgmm ya da algilama yeteneginin
bozulmasma neden olan ki~i, Uy aydan bir yila kadar hapis veya adli para cezas1 ile cezalandmhr.
(2) Taksirle yaralama fiili, magdurun;
a) Duyularmdan veya organlarmdan birinin i~levinin s-urekli zay1flamasma,
b) Viicudunda kemik kmlmasma,
c) Konll§masmda siirekli zorluga,
d) Yiiziinde sabit ize,
e) Ya~amm1 tehlikeye sokan bir duruma,
f) Gebe bir kadmm ~ocugunun vaktinden once dogmasma, Neden olmll§sa, birinci fikraya gore belirlenen ceza, yarisi oranmda artmhr.
(3) Taksirle yaralama fiili, magdurun;
a) iyile~mesi olanag1 bulunmayan bir hastahga veya bitkisel hayata girmesine,
b) Duyularmdan veya organlarmdan birinin i~levinin yitirilmesine, c) Konll§ma ya da ~ocuk yapma yeteneklerinin kaybolmasma,
d) Yiiziiniin siirekli degi~ikligine,
e) Gebe bir kadmm ~ocugunun dii~mesine, Neden olmll§sa, birinci fikraya gore belirlenen ceza, bir kat artmhr.
(4) Fiilin birden fazla ki~inin yaralanmasma neden olmas1 halinde, alt1 aydan ii~ yila kadar hapis cezasma hiikmolunur.
(5) Bilin~li taksir hali hari~ olmak iizere, bu maddenin kapsamma giren su~larm soru~turWmas1 ve koVU§turWmasi ~ik§.yete baghd1r.
insan iizerinde deney MADDE 90.- (1) insan iizerinde bilimsel bir deney yapan ki~i, bir yildan ii~ yila kadar hapis cezas1
ile cezalandmhr.
(2) insan iizerinde yapilan nzaya dayal1 bilimsel deneyin ceza sorumlulugunu gerektirmemesi i~in;
a) Deneyle ilgili olarak yetkili kurW veya makamlardan gerekli iznin almm!~ olmasi, b) Deneyin oncelikle insan d1~1 deney ortammda veya yeterli say1da hayvan iizerinde yapilm1~ olmasi,
c) insan d1~1 deney ortammda veya hayvanlar iizerinde yapilan deneyler sonucunda ul~Ilan bilimsel verilerin, varilmak istenen hedefe ul~mak ~1smdan bunlarm insan iizerinde de yapilmasm1 gerekli kilmasi,
d) Deneyin, insan saghg1 iizerinde ongoriilebilir zararh ve ka!Ici bir etki birakmamasi,
e) Deney srrasmda ki~iye insan onuruyla bagd~mayacak ol~iide ac1 verici yontemlerin uygulanmamasi,
f) Deneyle varilmak istenen amacm, bunun ki~iye yiikledigi kiilfete ve ki~inin saghg1 iizerindeki tehlikeye gore daha ag1r basmas1,
g) Deneyin mahiyet ve sonu~lar1 hakkmda yeterli bilgilendirmeye dayal1 olarak a~Ikianan nzanm yaz1h olmas1 ve herhangi bir menfaat teminine bagh bulunmamasi,
Gerekir.
(3) yocuklar iizerinde bilirnsel deney hi~bir surette yapilmaz.
(4) Hasta olan insan iizerinde nza olmaksizm tedavi am~h denemede bulunan ki~i, bir yila kadar hapis cezas1 ile cezalandmlrr. Ancak, bilinen t1bbi miidahale yontemlerinin uygulanmasmm sonu~ vermeyeceginin anla~Iimasi iizerine, ki~i iizerinde yapilan nzaya dayal1 bilimsel yontemlere uygun tedavi am~h deneme, ceza sorumlulugunu gerektirmez. A~1klanan nzanm, denemenin mahiyet ve sonu~lar1 hakkmda yeterli bilgilendirmeye dayal1 olarak yaz1h olmas1 ve tedavinin uzman hekim tarafmdan bir hastane ortammda yapilmas1 gerekir.
(5) Birinci f1krada tammlanan su~un i~lenmesi sonucunda magdurun yaralanmas1 veya olmesi hruinde, kasten yaralama veya kasten oldiirme su~una ili~kin hiikiimler uygulan1r.
(6) Bu maddede tan1mlanan su~larm bir tiizel ki~inin faaliyeti ~er~evesinde i~lenmesi halinde, tiizel
ki~i hakkmda bunlara ozgii giivenlik tedbirlerine hiikmolunur.
Organ veya doku ticareti MADDE 91. - (1) Hukuken ge~erli nzaya dayah olmalmzm, ki~iden organ alan kimse, be~ yildan
dokuz yila kadar hapis cezas1 ile cezalandmhr. Su~un konusunun doku olmas1 Mlinde, iki yildan be~ yila kadar hapis cezasma hiikmolunur.
(2) Hukuka aykm olarak, oluden organ veya doku alan kimse, bir yila kadar hapis cezas1 ile cezalandmhr.
(3) Organ veya doku satm alan, satan, satilmasma aracillk eden ki~i hakkmda, birinci fikrada belirtilen cezalara hiikmolunur.
(4) Bir ve u~tincu fikralarda tan1mlanan su~larm bir orgiitUn faaliyeti ~er~evesinde i~lenmesi Mlinde, sekiz yildan onbe~ yila kadar hapis ve onbin gtine kadar adli para cezasma hiikmolunur.
(5) Hukuka aykm yollarla elde edilmi~ olan organ veya dokuyu saklayan, nakleden veya ~Ilayan ki~i, iki yildan be~ yila kadar hapis cezas1 ile cezalandmhr.
(6) Belli bir ~lkar kar~1hgmda organ veya doku teminine ybnelik olarak ilan veya reklam veren veya yaylnlayan ki~i, bir yila kadar hapis cezas1 ile cezalandmhr.
(7) Bu maddede tan1mlanan su~larm bir tiizel ki~inin faaliyeti ~er~evesinde i~lenmesi Mlinde, tiizel ki~i hakkmda bunlara bzgii giivenlik tedbirlerine hiikmolunur.
(8) Birinci f1krada tan1mlanan su~un i~lenmesi sonucunda magdurun blmesi Mlinde, kasten bldiirme su~una ili~kin hiikiimler uygulan1r.
Zorunluluk hili MADDE 92.- (1) Organ veya dokularm1 satan ki~inin i~inde bulundugu sosyal ve ekonomik ko~ullar
gbz bntinde bulundurularak, hakkmda verilecek cezada indirim yapilabilecegi gibi, ceza vermekten de vazge~ilebilir.
Etkin pi~manhk MADDE 93. - (1) Organ veya dokular1n1 satan ki~i, resmi makamlar tarafmdan haber almmadan once
durumu merciine haber vererek su~lularm yakalanmalarliD kolayl~tmrsa, hakkmda cezaya hiikmolUflffiaz.
(2) Bu su~ haber almd1ktan sonra, organ veya dokularm1 satan ki~i, gonilllu olarak, su~un meydana ~1kmasma ve diger su~lularm yakalanmasma hizmet ve yard1m ederse; hakkmda verilecek cezanm, yard1mm niteligine gore, dortte birden yar1sma kadar1 indirilir.
i~kence
uc;DNcO BOL()M i~kence ve Eziyet
MADDE 94.- (1) Bir ki~iye kar~1 insan onuruyla bagd~mayan ve bedensel veya ruhsal ybnden ac1 ~ekmesine, algilama veya irade yeteneginin etkilenmesine, a~agilanmasma yol a~acak davran1~lar1 ger~ekle~tiren kamu gbrevlisi hakkmda u~ yildan oniki yila kadar hapis cezasma hiikmolunur.
(2) Su~un; a) <;:ocuga, beden veya ruh bak1mmdan kendisini savunamayacak durumda bulunan ki~iye ya da gebe
kadma kar~1,
b) Avukata veya diger kamu gbrevlisine kar~1 gbrevi dolay1s1yla,
i~lenmesi Mlinde, sekiz yildan onbe~ yila kadar hapis cezasma hiikmolunur.
(3) Fiilin cinsel ybnden taciz ~eklinde ger~ekle~mesi Mlinde, on yildan onbe~ yila kadar hapis cezasma hiikmolunur.
(4) Bu suyun i~leni~ine i~tirak eden diger ki~iler de kamu gorevlisi gibi cezalandmhr. (5) Bu suyun ihmali davran1~la i~lenmesi halinde, verilecek cezada bu nedenle indirim yapilmaz.
Neticesi sebebiyle ag.rla~mi~ i~kence MADDE 95.- (I) i~kence fiilleri, magdurun; a) Duyularmdan veya organlarmdan birinin i~levinin s-urekli zayiflamasma,
b) Kon~masmda s-urekli zorluga,
c) Yiiziinde sabit ize,
d) Ya~amm1 tehlikeye sokan bir duruma,
e) Gebe bir kadma kar~I i~lenip de yocugunun vaktinden once dogmas1na,
Neden olm~sa, yukar1daki maddeye gore belirlenen ceza, yar1 oranmda artmhr.
(2) i~kence fiilleri, magdurun; a) iyile~mesi olanag1 bulunmayan bir hastal1ga veya bitkisel hayata girmesine,
b) Duyularmdan veya organlarmdan birinin i~levinin yitirilmesine,
c) Kon~ma ya da yocuk yapma yeteneklerinin kaybolmasma,
d) Yiiziiniin sUI"ekli degi~ikligine,
e) Gebe bir kadma kar~I i~lenip de yocugunun d~mesine, Neden olm~sa, yukar1daki maddeye gore belirlenen ceza, bir kat artmhr.
(3) i~kence fiillerinin v\icutta kemik kmlmasma neden olmas1 Mlinde, kmgm hayat fonksiyonlarmdaki etkisine gore sekiz yildan onbe~ yila kadar hapis cezasma hokmolunur.
(4) i~kence sonucunda oliim meydana gelmi~se, agirl~tmlm1~ mii.ebbet hapis cezasma hokmolunur.
Eziyet MADDE 96.- (1) Bir kimsenin eziyet yekmesine yo! ayacak davran1~lan geryekle~tiren ki~i hakkmda
iki yildan be~ yila kadar hapis cezasma hokmolunur.
(2) Yukandaki f1kra kapsamma giren fiillerin;
a) <;ocuga, beden veya ruh bak1mmdan kendisini savunamayacak durumda bulunan ki~iye ya da gebe kadma kar~I,
b) tTstsoy veya altsoya, baba!Ik. veya anal1ga ya da e~e kar~I, i~lenmesi ha!inde, ki~i hakkmda ii.y yildan sekiz yila kadar hapis cezasma hokmolunur.
DORDUNCU BOLUM Koruma, Gozetim, Yard1m veya Bildirim Yii.kiimlii.lii.giiniin ihla!i
Terk MADDE 97. - (1) Y~I veya hastal1gi dolay1siyla kendini idare edemeyecek durumda olan ve bu
nedenle koruma ve gozetim yii.kiimlii.lii.gu altmda bulunan bir kimseyi kendi ha!ine terk eden ki~i, 0.9 aydan iki yila kadar hapis cezas1 ile cezalandmhr.
(2) Terk dolayisiyla magdur bir hastal1ga yakalanmi~, yaralanmi~ veya olm~se, neticesi sebebiyle agirl~mi~ suy hii.kiimlerine gore cezaya hokmolunur.
Yard1m veya bildirim yiikiimliiliigiiniin yerine getirilmemesi MADDE 98. - (1) Ya~I, hasta!Igi veya yaralanmasi dolayisiyla ya da b~ka herhangi bir nedenle
kendini idare edemeyecek durumda olan kimseye hal ve ko~ullarm elverdigi olyii.de yard1m etmeyen ya da durumu derhaJ ilgili makamlara bildirmeyen ki~i, bir yila kadar hapis veya adli para cezas1 ile
cezalandmhr. (2) Yardnn veya bildirim yUkiimlilliiguniin yerine getirilmemesi dolayisiyla ki~inin olmesi
durumnnda, bir yildan ii~ yila kadar hapis cezasma hiikmolunur.
BE~iNCi BOL()M
<;:ocuk Dii~iirtme, Dii~iirme veya Kisrrl~tirma
(:ocuk dii~iirtme MADDE 99. - (1) Rlzas1 olmaks1zm bir kadmm ~ocugunu dii~iirten ki~i, be~ yildan on yila kadar
hapis cezas1 ile cezalandmlrr.
(2) Tibbi zonmluluk bulunmadigi hiilde, nzaya dayal1 olsa bile, gebelik siiresi on haftadan fazla olan bir kadmm ~ocugunu d~iirten ki~i, iki yildan dort yila kadar hapis cezas1 ile cezalandmhr. Bu durumda, ~ocugunun dii~iirtillmesine nza gosteren kadm hakkmda bir yila kadar hapis veya adli para cezasma hiikmolunur.
(3) Birinci f1krada yazil1 fiil kadmm beden veya ruh saghg1 bakrrnmdan bir zarara ugramasma neden olm~sa, ki~i altJ yildan oniki yila kadar hapis cezas1 ile cezalandmlrr; fiilin kadmm oliimiine neden olmas1 Mlinde, onbe~ yildan yirmi yila kadar hapis cezasma hiikmolunur.
(4) ikinci fikrada yazil1 fiil kadmm beden veya ruh saghg1 baknnmdan bir zarara ugramasma neden olm~sa, ki~i ii~ yildan altJ yila kadar hapis cezas1 ile cezalandmhr; fiilin kadmm oliimiine neden olmas1 hiilinde, dort yildan sekiz yila kadar hapis cezasma hiikmolunur.
(5) R.izaya dayal1 olsa bile, gebelik siiresi on haftay1 doldurmam1~ olan bir kadmm ~ocugunun yetkili olmayan bir ki~i tarafmdan dii~iirtillmesi hiilinde; iki yildan dort yila kadar hapis cezasma hiikmolunur. Yukar1daki f1kralarda tannnlanan diger fiiller yetkili olmayan bir ki~i tarafmdan i~lendigi takdirde, bu f1kralara gore verilecek ceza, yar1 oranmda artmlarak hiikmolunur.
(6) Kadmm magduru oldugu bir su~ sonucu gebe kalmas1 hiilinde, siiresi yirmi haftadan fazla olmamak ve kadmm nzas1 olmak ko~uluyla, gebeligi sona erdirene ceza verilmez. Ancak, bunun i~in gebeligin uzrnan hekirnler tarafmdan hastane ortammda sona erdirilmesi gerekir.
(:ocuk dii~iirme MADDE 100. - (1) Gebelik siiresi on haftadan fazla olan kadmm ~ocugunu isteyerek dii~iirmesi
hiilinde, bir yila kadar hapis veya adli para cezas1na hiikmolunur. Klsula~tlrma
MADDE 101. - (1) Bir erkek veya kadm1 nzas1 olmaksiZm k1srrla~trran kirnse, ii~ yildan altJ yila kadar hapis cezas1 ile cezalandmhr. Fiil, kisirl~tirma i~lemi yapma yetkisi olmayan bir kimse tarafmdan yapilrrsa, ceza ii~te bir oranmda artmlrr.
(2) Rlzaya dayal1 olsa bile, kisirla~tirma fiilinin yetkili olmayan bir ki~i tarafmdan i~lenmesi hiilinde, bir yildan ii~ yila kadar hapis cezasma hiikmolunur.
ALTINCI BOL()M
Cinsel Dokunulmazhga Kar~1 Su~lar
Cinsel saldin MADDE 102. - (1) Cinsel davram~larla bir kirnsenin viicut dokunulmazhgm1 ihliil eden ki~i,
magdurun ~ikayeti iizerine, iki yildan yedi yila kadar hapis cezas1 ile cezalandmlrr.
(2) Fiilin viicuda organ veya sair bir cisim sokulmas1 suretiyle i~lenmesi durumunda, yedi yildan oniki yila kadar hapis cezasma hiikmolunur. Bu fiilin e~e kar~I i~lenmesi hiilinde, soru~turma ve
kovru,turmanm yapilmas1 magdurun ~ikayetine baghd1r.
(3) Su~mn;
a) Beden veya ruh bak1mmdan kendisini savunamayacak durumda bulunan ki~iye kar~1,
b) Kamu gorevinin veya hizmet ili~kisinin sagladigi niifuz kotiiye kullarulmak suretiyle,
c) Uyiincu derece dahil kan veya kaym h1srmhgi ili~kisi iyinde bulunan bir ki~iye kar~I,
d) Silahla veya birden fazla ki~i tarafmdan birlikte,
i~lenmesi Mlinde, yukaridaki fikralara gore verilen cezalar yar1 oranmda artmhr.
(4) Suyun i~lenmesi srrasmda magdurun direncinin kmlmasm1 saglayacak olyiiniin otesinde cebir kullanilmas1 durumunda ki~i aynca kasten yaralama suyundan dolay1 cezalandmlrr.
(5) Suyun sonucunda magdurun beden veya ruh sagl1gmm bozulmas1 h§linde, on yildan az olmamak Ozere hapis cezasma hUkmolunur.
(6) Su9 sonucu magdurun bitkisel hayata girmesi veya oliinrii Mlinde, agirl~tmlmi~ muebbet hapis cezasma hUkmolunur.
<;ocuklann cinsel istisman MADDE 103.- (1) <;ocugu cinsel yonden istismar eden ki~i, 09 yildan sekiz yila kadar hapis cezas1
ile cezalandmlrr. Cinsel istismar deyiminden;
a) Onbe~ y~m1 tamamlamam1~ veya tamamlam1~ olmakla birlikte fiilin hukuki anlam ve sonuylarmi algilama yetenegi geli~memi~ olan yocuklara kar~1 geryekle~tirilen her tiirlu cinsel davran1~,
b) Diger yocuklara kar~1 sadece cebir, tehdit, hile veya iradeyi etkileyen ba~ka bir nedene dayal1 olarak geryekle~tirilen cinsel davran1~lar,
Anl~Ilrr.
(2) Cinsel istismarm vlicuda organ veya sair bir cisim sokulmas1 suretiyle geryekle~tirilmesi durumunda, sekiz yildan onbe~ yila kadar hapis cezasma hUkmolunur.
(3) Cinsel istismarm ustsoy, ikinci veya Oyiincu derecede kan hismi, uvey baba, evlat edinen, vasi, egitici, ogretici, bakici, saghk hizmeti veren veya konrma ve gozetim ylikUmlillugu bulunan diger ki~iler tarafmdan ya da hizmet ili~kisinin sagladigi niifuz kotiiye kullanilmak suretiyle geryekle~tirilmesi h§linde, yukar1daki fikralara gore verilecek ceza yar1 orarunda artmlrr.
(4) Cinsel istismarm, birinci f1kranm (a) bendindeki yocuklara kar~1 cebir veya tehdit kullanmak suretiyle geryekle~tirilmesi Mlinde, yukar1daki f1kralara gore verilecek ceza yan oranmda artmhr.
(5) Cinsel istismar iyin b~vurulan cebir ve ~iddetin kasten yaralama suyunun ag1r neticelerine neden olmas1 h§linde, aynca kasten yaralama suyuna ili~kin hlikUmler uygulan1r.
(6) Suyun sonucunda magdurun beden veya ruh saghgmm bozulmas1 h§linde, onbe~ yildan az olmamak Ozere hapis cezasma hUkmolunur.
(7) Su9un magdurun bitkisel hayata girmesine veya ollimiine neden olmas1 durumunda, agirl~tmlmi~ muebbet hapis cezasma hUkmolunur.
Re~it olmayanla cinsel ili~ki MADDE 104.- (1) Cebir, tehdit ve hile olmaks1zm, onbe~ ya~rm bitirmi~ olan yocukla cinsel ili~kide
bulunan ki~i, ~ikayet Ozerine, alti aydan iki yila kadar hapis cezas1 ile cezalandmlrr.
(2) Fail magdurdan be~ y~tan daha bUyUk ise, ~ikayet ko~ulu aranmaksiZm, cezas1 iki kat artmlrr.
Cinsel taciz MADDE 105. - (1) Bir kimseyi cinsel amayh olarak taciz eden ki~i hakkmda, magdurun ~ikayeti
Ozerine, 09 aydan iki yila kadar hapis cezasma veya adli para cezasma hUkmolunur.
(2) Bu fiiller, hiyerar~i veya hizmet ili~kisinden kaynaklanan niifuz kotliye kullarulmak suretiyle ya da aym i~erinde yali~manm sagladigi kolayhktan yararlanilarak i~lendigi takdirde, yukar1daki f1kraya gore verilecek ceza yan oranmda artmlrr. Bu fiil nedeniyle magdur i~i terk etmek mecburiyetinde kalm1~
ise, verilecek ceza bir yildan az olamaz.
Tehdit
YEDiNCi BOLCJM Hiirriyete Kar~I Suylar
MADDE 106. - (I) Bir b~kasllli, kendisinin veya yakmmm hayatma, vii.cut veya cinsel dokunulmazhgma yonelik bir saldm geryekle~tireceginden bahisle tehdit eden ki~i, alt1 aydan iki yila kadar hapis cezas1 ile cezalandmhr. Malvarhg1 itibar1yla bii.yii.k bir zarara ugratacagmdan veya sair bir kotii.lii.k edeceginden bahisle tehditte ise, magdurun ~ikayeti ii.zerine, alt1 aya kadar hapis veya adli para cezasma hii.kmolunur.
(2) Tehdidin;
a) Silahla,
b) Ki~inin kendisini tanmmayacak bir haie koymas1 suretiyle, imzas1z mektupla veya ozel i~aretlerle,
c) Birden fazla ki~i tarafmdan birlikte,
d) Var olan veya var sayilan suy orgii.tlerinin ol~turduklari korkutucu gii.yten yararlanilarak,
i~lenmesi haiinde, fail hakkmda iki yildan be~ yila kadar hapis cezasma hii.kmolunur.
(3) Tehdit amaciyla kasten oldii.rme, kasten yaralama veya malvarhgma zarar verme suyunun i~lenmesi haiinde, aynca bu suylardan dolay1 ceza verilir.
~antaj
MADDE 107.- (1) Hakki olan veya yii.kii.mlii. oldugu bir ~eyi yapacagmdan veya yapmayacagmdan bahisle, bir kimseyi kanuna aykm veya yii.kii.mlii. olmadigi bir ~eyi yapmaya veya yapmamaya ya da haksiZ 9Ikar saglamaya zorlayan ki~i, bir yildan ii.y yila kadar hapis ve be~bin gii.ne kadar adli para cezas1 ile cezalandmhr.
Cebir MADDE 108.- (1) Bir ~eyi yapmas1 veya yapmamas1 ya da kendisinin yapmasma mii.saade etmesi
iyin bir ki~iye kar~I cebir kullarnlmasi haiinde, kasten yaralama suyundan verilecek ceza ii.yte birinden yar1sma kadar artmlarak hii.kmolunur.
Ki~iyi hiirriyetinden yoksun kilma MADDE 109. - (1) Bir kimseyi hukuka aykm olarak bir yere gitmek veya bir yerde kalmak
hiirriyetinden yoksun b1rakan ki~iye, bir yildan be~ yila kadar hapis cezas1 verilir.
(2) Ki~i, fiili i~lemek iyin veya i~ledigi s1rada cebir, tehdit veya hile kullanrrsa, iki yildan yedi yila kadar hapis cezasma hii.kmolunur.
(3) Bu su9un;
a) Silahla,
b) Birden fazla ki~i tarafmdan birlikte,
c) Ki~inin yerine getirdigi kamu gorevi nedeniyle,
d) Kamu gorevinin sag!adigi nii.fuz kotii.ye kullarnlmak suretiyle,
e) Ustsoy, altsoy veya e~e kar~I, f) <;ocuga ya da beden veya ruh bakmundan kendini savunamayacak durumda bulunan ki~iye kar~I, i~lenmesi haiinde, yukandaki fikralara gore verilecek ceza bir kat artmhr.
(4) Bu suyun magdurun ekonomik bakimdan onemli bir kaybma neden olmasi haiinde, aynca bin gii.ne kadar adli para cezasma hii.kmolunur.
(5) Suyun cinsel amayla i~lenmesi haiinde, yukar1daki fikralara gore verilecek cezalar yar1 oranmda
artmhr.
(6) Bu su~un i~lenmesi amac1yla veya srrasmda kasten yaralama su~unun neticesi sebebiyle agirl~mi~ hallerinin ger~ekle~mesi durunJunda, aynca kasten yaralama su~una ili~kin hiikiimler uygulamr.
Etkin pi~manhk MADDE 110.- (I) Yukandaki maddede tarumlanan su~u i~leyen ki~i, bu su~ nedeniyle soru~turmaya
ba~lanmadan once magdurun ~ahsma zarar1 dokunmaks1zm, onu kendiliginden giivenli bir yerde serbest b1rakacak olursa cezamn ii~te ikisine kadar1 indirilir.
Tiizel ki~iler hakkmda giivenlik tedbiri uygulanmas1 MADDE 111.- (I) Tehdit, ~antaj, cebir veya ki~iyi hiirriyetinden yoksun kilma su~larimn i~lenmesi
sonucunda yararma haks1z menfaat saglanan tiizel ki~iler hakkmda bunlara ozgii giivenlik tedbirlerine hiikmolunur.
Egitim ve ogretimin engellenmesi MADDE 112. - (I) Cebir veya tehdit kullanilarak ya da hukuka aykm b~ka bir davran1~la; a) Devlet~e kurulan veya kamu makamlarmm verdigi izne dayal1 olarak yiiriitiilen her tiirlii egitim ve
ogretim faaliyetlerine,
b) Ogrencilerin toplu olarak oturduklan binalara veya bunlarm eklentilerine girilmesine veya orada kalmmasma,
Engel olunmas1 halinde, bir yildan ii~ yila kadar hapis cezasma hiikmolunur.
Kamu kurumu veya kamu kurumu niteligindeki meslek kurulu~larmm faaliyetlerinin engellenmesi
MADDE 113. - (1) Cebir veya tehdit kullanilarak ya da hukuka aykm b~ka bir davran1~la, kamu kurunJu faaliyetinin yiiriitiilmesine engel olunmas1 halinde, bir yildan ii~ yila kadar hapis cezasma hiikmolunur.
Siyasi haklann kullandmasmm engellenmesi MADDE 114.- (I) Bir kimseye kar~1; a) Bir siyasi partiye iiye olmaya veya olmamaya, siyasi partinin faaliyetlerine katilmaya veya
katilmamaya, siyasi partiden veya siyasi parti yonetimindeki gorevinden aynlmaya,
b) Se~im yoluyla gelinen bir kamu gorevine aday olmamaya veya se~ildigi gorevden aynlmaya,
Zorlamak amaciyla, cebir veya tehdit kullanan ki~i, bir yildan ii~ yila kadar hapis cezas1 ile cezalandmhr.
(2) Cebir veya tehdit kullamlarak ya da hukuka aykm ba~ka bir davran1~la bir siyasi partinin faaliyetlerinin engellenmesi haJ.inde, iki yildan be~ yila kadar hapis cezasma hiikmolunur.
inan~, dii~iince ve kanaat hiirriyetinin kullandmasim engelleme MADDE 115. - (1) Cebir veya tehdit kullanarak, bir kimseyi dini, siyasi, sosyal, felsefi inan~,
dii~iince ve kanaatlerini a~Iklamaya veya degi~tirmeye zorlayan ya da bunlar1 ~Iklamaktan, yaymaktan meneden ki~i, bir yildan ii~ yila kadar hapis cezas1 ile cezalandmhr.
(2) Dini ibadet ve ayinlerin toplu olarak yapilmasmm, cebir veya tehdit kullamlarak ya da hukuka aykm ba~ka bir davram~la engellenmesi haJ.inde, yukar1daki fikraya gore ceza verilir.
Konut dokunulmazhgimn ihlali MADDE 116.- (1) Bir kimsenin konutJma, konutunun eklentilerine nzasma aykm olarak giren veya
nza ile girdikten soma buradan ~Ikmayan ki~i, magdurun ~ikayeti iizerine, alt1 aydan iki yila kadar hapis cezas1 ile cezalandmlrr.
(2) Evlilik birliginde aile bireylerinden veya konutlm birden fazla ki~i tarafmdan ortak kullaniimasi durun~unda bu ki~ilerden birinin nzas1 varsa, yukar1daki f1kra hiikmii uygulanmaz. Ancak bunun i~in nza
~Iklamasmm me~ru bir amaca yOnelik olmas1 gerekir. (3) Birinci f1kra kapsamma giren fiillerin, a((ik bir nzaya gerek duyulmaks1zm girilmesi mutat olan
yerler d1~mda kalan i~yerleri ve eklentileri hakkmda i~lemnesi halinde, alt! aydan bir yila kadar hapis veya adli para cezasma hiikmolunur.
(4) Fiilin, cebir veya tehdit kullarulmak suretiyle ya da gece vakti i~lemnesi haJinde, bir yildan ii(( yila kadar hapis cezasma hiikmolunur.
i~ ve ~ah~ma hiirriyetinin ihlili MADDE 117. - (1) Cebir veya tehdit kul1anarak ya da hukuka aykm b~ka bir davraru~1a, i~ ve
((a!I~ma hiirriyetini ihlaJ eden ki~iye, magdurun ~ikayeti haJinde, alt! aydan iki yila kadar hapis veya adli para cezas1 verilir.
(2) <;aresizligini, kimsesizligini ve baghhgim sOmiinnek suretiyle ki~i veya ki~ileri iicretsiz olarak veya sagladigi hizmet ile ~1k bir ~ekilde orantlsiZ d~iik bir iicretle ((ali~tlran veya bu durumda bulunan ki~iyi, insan onuru ile bagd~mayacak ((a!I~ma ve konaklama ko~ullarma tabi kilan kimseye alt! aydan ii(( yila kadar hapis veya yiiz giinden az olmamak iizere adli para cezas1 verilir.
(3) Yukandaki f1krada belirtilen durumlara d~iinnek iizere bir kimseyi tedarik veya sevk veya bir yerden diger bir yere nakleden ki~iye de aym ceza verilir.
(4) Cebir veya tehdit kullanarak, i~((iyi veya i~verenlerini iicretleri azalt1p ((Ogaltlnaya veya evvelce kabul edilenlerden ba~ka ko~ullar altmda anl~malar kabuliine zorlayan ya da bir i~in durmasma, sona ermesine veya durmanm devam1na neden o1an ki~iye alt! aydan ii(( yila kadar hapis cezas1 verilir.
Sendikal haklann kullamlmasmm engellenmesi MADDE 118. - (1) Bir kimseye kar~1 bir sendikaya iiye olmaya veya olmamaya, sendikarun
faaliyetlerine katilmaya veya katilmamaya, sendikadan veya sendika yOnetimindeki gOrevinden aynlmaya zorlamak amaciyla, cebir veya tehdit kullanan ki~i, alti aydan iki yila kadar hapis cezas1 ile cezalandmhr.
(2) Cebir veya tehdit kullanilarak ya da hukuka aykm ba~ka bir davran1~la bir sendikanm faaliyetlerinin engellemnesi haJinde, bir yildan ii(( yila kadar hapis cezasma hiikmolunur.
Ortak hiikiim MADDE 119. - (1) Egitim ve Ogretimin engellemnesi, kamu kurumu veya kamu kurumu
niteligindeki meslek kurulu~larmm faaliyetlerinin engellemnesi, siyasi haklarm kullarulmasimn engellemnesi, inan((, dii~iince ve kanaat hiirriyetinin kullanilmasmi engelleme, konut dokunulmazhg1mn ihlaJi ile i~ ve ((aii~ma hiirriyetinin ihlaJi su((larmm;
a) Sildhla, b) Ki~inin kendisini tanmmayacak bir haJe koymas1 suretiyle, imzas1z mekrupla veya Ozel i~aretlerle, c) Birden fazla ki~i tarafmdan birlikte, d) Var olan veya var sayilan SUI( Orgiitlerinin ol~tirrduklari korkutlicu gii((ten yararlanilarak, e) Kamu gorevinin sagiadigi niifuz kotiiye kul1arulmak suretiyle, i~lemnesi halinde, verilecek ceza bir kat artm1rr. (2) Bu su((1arm i~lemnesi s1rasmda kasten yaralama su((unun neticesi sebebiy1e agirla~mi~ hallerinin
ger((ekle~mesi durumunda, aynca kasten yaralama su((una ili~kin hiikiim1er uygllian1r. HaksiZ arama MADDE 120.- (1) Hukuka aykm olarak bir kimsenin iistiinii veya e~yas1m arayan kamu gOrevlisine
ii(( aydan bir yila kadar hapis cezas1 verilir.
Dilek~e hakkmm kullamlmasmm engellenmesi MADDE 121. - (1) Ki~inin belli bir hakki kullanmak i((in yetkili kamu makamlarma verdigi
dilek((enin hukuki bir neden olmaks1zm kabul edilmemesi haJinde, fail hakkmda alt1 aya kadar hapis
cezasma hUkmolunur.
Aymmclhk MADDE 122.- (I) Ki~iler arasmda dil, rrk, renk, cinsiyet, siyasi dii~iince, felsefi inany, din, mezhep
ve benzeri sebeplerle aymm yaparak;
a) Bir ta~m1r veya ~mmaz maim satJ.lmasin!, devrini veya bir hizmetin icrasllll veya hizmetten yararlamlmasmi engelleyen veya ki~inin i~e almmasm1 veya almmamasllll yukanda sayilan hallerden birine baglayan,
b) Besin maddelerini vermeyen veya kamuya arz edilmi~ bir hizmeti yapmay1 reddeden,
c) Ki~inin olagan bir ekonomik etkirilikte bulunmasm1 engelleyen, Kimse hakkmda alti aydan bir yila kadar hapis veya adli para cezas1 verilir.
Ki~ilerin huzur ve siikununu bozma MADDE 123.- (I) Srrfhuzur ve siikilnunu bozmak maksadiyla bir kimseye 1srarla; telefon edilmesi,
giiriiltii yapilmas1 ya da aym maksatla hukuka aykm ba~ka bir davran1~ta bulunulmasi halinde, magdurun ~ikiiyeti iizerine faile iiy aydan bir yila kadar hapis cezas1 verilir.
Haberle~menin engellenmesi MADDE 124.- (I) Ki~iler arasmdaki haberle~menin hukuka aykm olarak engellenmesi halinde, alt1
aydan iki yila kadar hapis veya adli para cezasma hUkmolunur.
(2) Kamu kurunilar1 arasmdaki haberle~meyi hukuka aykm olarak engelleyen ki~i, bir yildan be~ yila kadar hapis cezas1 ile cezalandmlrr.
(3) Her tiirlii basm ve yaym organmm yaymmm hukuka aykm bir ~ekilde engellenmesi halinde, ikinci f1kra hUkmiine gore cezaya hUkmolunur.
Hakaret
SEKiZiNCi BOLUM
Serefe Kar~1 Suylar
MADDE 125.- (1) Bir kimseye onur, ~erefve saygmhgm1 rencide edebilecek nitelikte somut bir fiil veya olgu isnat eden ya da yaki~tJ.rmalarda bulunmak veya sovmek suretiyle bir kimsenin onur, ~eref ve saygmhgma sald1ran ki~i, iiy aydan iki yila kadar hapis veya adli para cezas1 ile cezalandmhr. Magdurun g1yabmda hakaretin cezalandmlabilmesi iyin fiilin en az iiy ki~iyle ihtiliit ederek i~lenmesi gerekir.
(2) Fiilin, magduru muhatap alan sesli, yaz1h veya goriintiilii bir iletiyle i~lenmesi hiilinde, yukandaki f1krada belirtilen cezaya hUkmolunur.
(3) Hakaret suyunun;
a) Kamu gorevlisine kar~1 gorevinden dolay1,
b) Dini, siyasi, sosyal, felsefi inany, dii~iince ve kanaatlerini ayiklamasmdan, degi~tirmesinden, yaymaya ya!I~masmdan, mensup oldugu dinin emir ve yasaklarma uygun davranmasmdan dolay1,
c) Ki~inin mensup bulundugu dine gore kutsal sayilan degerlerden bahisle,
i~lenmesi halinde, cezanm alt smm bir yildan az olamaz.
(4) Ceza, hakaretin alenen i~lenmesi hiilinde, altida biri; basm ve yaym yoluyla i~lenmesi halinde, iiyte biri oranmda artmhr.
(5) Kuru! halinde yaii~an kamu gorevlilerine gorevlerinden dolay1 hakaret edilmesi hiilinde suy, kurulu olu~turan iiyelere kar~1 i~lenmi~ sayil1r.
Magdurun belirlenmesi MADDE 126. - (1) Hakaret suyunun i~lenmesinde magdurun ismi ayikya belirtilmemi~ veya isnat
ustu kapali gec;i~tirilmi~ o1sa bile, eger niteliginde ve magdurun ~ahsma yone1ik bulundugunda duraksamnayacak bir dururn varsa, hem ismi belirtilmi~ ve hem de hakaret ac;ildamni~ sayil1r.
isnadm ispati MADDE 127. - (1) isnat edilen ve sue; o1u~turan fiilin ispat edilmi~ o1masi M1inde ki~iye ceza
verilmez. Bu sue; nedeniy1e hakaret edilen hakkmda kesinle~mi~ bir mahkfuniyet karan verilmesi M1inde, isnat ispatlamn1~ say1lir. Bunun d1~mdaki M11erde isnadm ispat isteminin kabulu, ancak isnat o1unan fiilin dogru o1up o1madigmm anl~ilmasmda kamu yarar1 bulunmasma veya ~ilrnyetc;inin ispata raz1 o1masma baglidrr.
(2) ispat edilmi~ fiilinden soz edilerek ki~iye hakaret edilmesi M1inde, cezaya hiikmedilir.
iddia ve savunma dokunulmazhjp MADDE 128.- (1) Yarg1 merci1eri veya idari makam1ar nezdinde yapilan yaz1li veya soz1u ba~vuru,
iddia ve savunmalar kapsammda, ki~ilerle i1gili o1arak somut isnadlarda ya da o1urnsuz deger1endirrne1erde bulunulmas1 Mlinde, ceza verilmez. Ancak, bunun ic;in isnat ve degerlendirme1erin, gerc;ek ve somut vak1alara dayamnas1 ve uyu~maz1ilda bag1antili o1masi gerekir.
HaksiZ fill nedeniyle veya kar~1hkh hakaret MADDE 129. - (1) Hakaret suc;unun haks1z bir fii1e tepki o1arak i~1enmesi hruinde, veri1ecek ceza
uc;te birine kadar indiri1ebi1ecegi gibi, ceza vermekten de vazgec;i1ebilir.
(2) Bu suc;un, kasten yaralama suc;una tepki o1arak i~1enmesi hruinde, ki~iye ceza veri1mez. (3) Hakaret suc;unun kar~1likh o1arak i~1enmesi hruinde, o1aym mahiyetine gore, taraflardan her ikisi
veya biri hakkmda veri1ecek ceza uc;te birine kadar indiri1ebi1ecegi gibi, ceza vermekten de vazgec;i1ebilir.
Ki~inin hatirasma hakaret MADDE 130. - (1) Bir kimsenin o1diikten sonra hatrrasma en az uc; ki~iy1e ihti1at ederek hakaret eden
ki~i, uc; aydan iki yila kadar hapis veya adli para cezas1 i1e cezalandmlir. Ceza, hakaretin alenen i~1enmesi Mlinde, altida biri oranmda artmlir.
(2) Bir o1iiniin kismen veya tamamen ceset veya kemiklerini alan veya ceset veya kemilder hakkinda tahkir edici fiillerde bulunan ki~i, uc; aydan iki yila kadar hapis cezas1 i1e cezalandmlir.
Soru~mrma ve kovu~turma ko~ulu MADDE 131. - (1) Kamu gorev1isine kar~1 gorevinden do1ayi i~1enen haric;; hakaret suc;unun
so~tur!ilmas1 ve ko~tur!ilmas1, magdurun ~ikayetine baglidrr.
(2) Magdur, ~ilrnyet etrneden once o1iirse, veya sue; o1mu~ o1an ki~inin hat1rasma kar~1 i~1enmi~ ise; o1enin ikinci dereceye kadar ustsoy ve altsoyu, e~ veya karde~1eri tarafmdan ~ilrnyette bu1unulabilir.
DOKUZUNCU BOLOM
Oze1 Hayata ve Hayatln Gizli Alanma Kar~1 Suc;1ar
Haberle~menin gizliligini ihlal MADDE 132.- (1) Ki~i1er arasmdaki haber1e~menin gizliligini ihlru eden kirnse, alt! aydan iki yila
kadar hapis veya adli para cezas1 i1e cezalandmhr. Bu gizli1ik ihlrui haberle~me ic;erik1erirlin kayd1 suretiy1e gerc;ekle~irse, bir yildan uc; yila kadar hapis cezasma hiikmo1unur.
(2) Ki~i1er arasmdaki haberle~me ic;erilderirli hukuka aykm o1arak if~a eden kimse, bir yildan uc; yila kadar hapis cezas1 i1e cezalandm1rr.
(3) Kendisiy1e yapilan haberle~me1erin ic;erigini diger tarafm nzas1 o1maksiZm alenen if~a eden ki~i, alt1 aydan iki yila kadar hapis veya adli para cezas1 i1e cezalandmhr.
(4) Ki~iler arasmdaki haberle~me1erin ic;eriginin basm ve yaym yo1u i1e yay1nlamnasi hruinde, ceza
yan oranmda artmlir.
Ki~iler arasmdaki konu~malarm dinlenmesi ve kayda ahnmas1 MADDE 133.- (1) Ki~iler arasmdaki aleni olmayan konu~malan, taraflardan herhangi birinin nzas1
olmaks1zm bir aletle dinleyen veya bunlar1 bir ses alma cihaz1 ile kaydeden ki~i, iki aydan alt1 aya kadar hapis cezas1 ile cezalandmlir.
(2) Katlid1g1 aleni olmayan bir soyle~iyi, diger konu~anlarm nzas1 olmadan ses alma cihaz1 ile kayda alan ki~i, altl aya kadar hapis veya adli para cezas1 ile cezalandmlir.
(3) Yukar1daki flkralarda yazli1 fiillerden biri i~lenerek elde edildigi bilinen bilgilerden yarar saglayan veya bunlar1 b~kalarma veren veya diger ki~ilerin bilgi edinmelerini temin eden ki~i, altl aydan iki ylia kadar hapis ve bin giine kadar adli para cezas1 ile cezalandmhr. Bu konu~malarm basm ve yaym yoluyla yaymlanmas1 Mlinde de, aym cezaya hiikmolunur.
Ozel hayatm gizliligini ihlil MADDE 134. - (1) Ki~ilerin ozel hayatlnm gizliligini ihla! eden kimse, altl aydan iki ylia kadar hapis
veya adli para cezas1 ile cezalandmlir. Gizliligin goriintii veya seslerin kayda al1nmas1 suretiyle ihla! edilmesi Mlinde, cezanm alt smm bir ylidan az olamaz.
(2) Ki~ilerin ozel hayatma ili~kin goriintii veya sesleri if~a eden kimse, bir ylidan u~ ylia kadar hapis cezas1 ile cezalandmlir. Fiilin basm ve yaym yoluyla i~lenmesi Mlinde, ceza yan oranmda artlnhr.
Ki~isel verilerin kaydedilmesi MADDE 135.- (1) Hukuka aykm olarak ki~isel verileri kaydeden kimseye altl aydan u~ ylia kadar
hapis cezas1 verilir.
(2) Ki~ilerin siyasi, felsefi veya dini goru~lerine, rrki kokenlerine; hukuka aykm olarak alliaki egilimlerine, cinsel y~amlarma, saglik durumlarma veya sendikal baglantliarma ili~kin bilgileri ki~isel veri olarak kaydeden kimse, yukandaki flkra hiikmune gore cezalandmlir.
Verileri hukuka aykin olarak verme veya ele ge~irme MADDE 136.- (I) Ki~isel verileri, hukuka aykm olarak bir ba~kasma veren, yayan veya ele ge~iren
ki~i, bir ylidan dort ylia kadar hapis cezas1 ile cezalandmlrr.
Nitelikli hiller MADDE 137.- (1) Yukandaki maddelerde tanunlanan su~larm; a) Kamu gorevlisi tarafmdan ve gorevinin verdigi yetki kotiiye kullanlimak suretiyle,
b) Belli bir meslek ve sanatm saglad1g1 kolayliktan yararlanmak suretiyle,
i~lenmesi M.linde, verilecek ceza yar1 oramnda artmlrr.
Verileri yok etmeme MADDE 138.- (1) Kanunlarm belirledigi surelerin ge~mi~ olmasma kar~m verileri sistem i~inde yok
etlnekle ytikunllu olanlara gorevlerini yerine getirmediklerinde altl aydan bir ylia kadar hapis cezas1 verilir.
~ikiyet
MADDE 139. - (1) Ki~isel verilerin kaydedilmesi, verileri hukuka aykm olarak verme veya ele ge~irme ve verileri yok etlneme hari~, bu bolumde yer alan su~larm so~tlrrulmas1 ve kovu~tlrrulmas1 ~ikayete baglidrr.
Tiizel ki~iler hakkinda giivenlik tedbiri uygulanmas1 MADDE 140. - (1) Yukandaki maddelerde tan1mlanan su~larm i~lenmesi dolaylslyla tiizel ki~iler
hakkmda bunlara ozgti gtivenlik tedbirlerine hiikmolunur.
ONUNCU BOLUM Malvarligma Kar~1 Su~lar
H1rsiZhk MADDE 141.- (1) Zilyedinin nzas1 olmadan b~kasma ait ta~Inlr bir mali, kendisine veya b~kasma
bir yarar saglamak maksad1yla bulundugu yerden alan kimseye bir yildan uc yila kadar hapis cezas1 verilir.
(2) Ekonomik bir deger ~1yan her tiirlii enerji de, ta~Inlr mal sayil1r.
Nitelikli h1rsiZhk MADDE 142.- (1) HirsiZhk sucunun; a) Kime ait olursa olsun kamu kurum ve kuriiiu~larmda veya ibadete aynlm1~ yerlerde bulunan ya da
kamu yararma veya hizmetine tahsis edilen e~a hakkmda,
b) Herkesin girebilecegi bir yerde bmlk!.lmakla birlikte kilitlenmek suretiyle ya da bina veya eklentileri icinde muhafaza alt1na a!Inmi~ olan e~ya hakkmda,
c) Halkm yararlanmasma sunulmu~ ul~Im arac1 icinde veya bunlarm belli var1~ veya kalki~ yerlerinde bulunan e~a hakkmda,
d) Bir afet veya gene! bir felaketin meydana getirebilecegi zararlar1 onlemek veya hafifletmek maksad1yla hazrrlanan e~ya hakkmda,
e) Adet veya tahsis veya kullanimiari geregi acikta brrakilm1~ e~ya hakkmda,
t) Elektrik enerjisi hakkmda, i~lenmesi halinde, iki yildan be~ yila kadar hapis cezasma hiikmolunur. (2) Sucun;
a) Ki~inin malm1 koruyamayacak dururnda olmasmdan veya olmesinden yararlanarak,
b) Elde veya ustte ~man e~yay1 cekip almak suretiyle ya da ozel beceriyle,
c) Dogal bir afetin veya sosyal olaylarm meydana getirdigi korku veya karg~adan yararlanarak,
d) HaksiZ yere elde bulundurulan veya taklit anahtarla ya da diger bir aletle kilit acmak suretiyle,
e) Bili~im sistemlerinin kullanilmasi suretiyle,
t) Tanmmamak icin tedbir alarak veya yetkisi olmadigl halde resmi s1fat takmarak, g) Barmak yerlerinde, siiriide veya ac1k yerlerde bulunan biiyiik veya kiiciik b~ hayvan hakkmda,
i~lenmesi haJinde, uc yildan yedi yila kadar hapis cezas1na hiikmolunur. Sucun, bu f1kranm (b) bendinde belirtilen surette, beden veya ruh bakimmdan kendisini savunamayacak dururnda olan kimseye kar~1 i~lenmesi halinde, verilecek ceza ucte biri oranma kadar artmhr.
(3) Sucun, sivi veya gaz haJindeki enerji hakkmda ve bunlarm nakline, i~lenmesine veya depolanmasma ait tesislerde i~lenmesi haJinde, ikinci fikraya gore cezaya hiikmolunur. Bu fiilin bir orgiitiin faaliyeti cercevesinde i~lenmesi haJinde, onbe~ yila kadar hapis ve onbin giine kadar adli para cezasma hiikmolunur.
Su~un gece vakti i~lenmesi MADDE 143.- (1) Hrrs1zhk sucunun gece vakti i~lenmesi haJinde, verilecek ceza ucte birine kadar
artmhr.
Daha az cezay1 gerektiren hiller MADDE 144.- (1) HirsiZhk sucunun; a) Payd~ veya elbirligi ile malik olunan mal iizerinde,
b) Bir hukuki ili~kiye dayanan alacag1 tahsil amaciyla,
i~lenmesi haJinde, ~ikayet iizerine, fail hakkmda iki aydan bir yila kadar hapis veya adli para cezasma hiikmolunur.
Mahn degerinin az olmas1 MADDE 145.- (1) Hirsizhk sucunun konusunu olu~turan maim degerinin azhg1 nedeniyle, verilecek
cezada indirim yapilabilecegi gibi, ceza vermekten de vazge9ilebilir.
Kullanma hirsiZhgi
MADDE 146.- (1) HirsiZhk su9unun, maim ge9ici bir s'Ure kullamhp zilyedine iade edilmek \izere i~lenmesi halinde, ~ik~yet \izerine, verilecek ceza yan oranma kadar indirilir. Ancak maim su9 i~lemek i9in kullamlmi~ olmas1 halinde bu hUkiirn uygulanmaz.
Zorunluluk hili
MADDE 147. - (1) Hrrs1zhk su9unun ag1r ve acil bir ihtiyac1 kar~liamak i9in i~lenmesi halinde, olaym ozelligine gore, verilecek cezada indirinl yapliabilecegi gibi, ceza vermekten de vazge9ilebilir.
Yagma
MADDE 148. - (1) Bir b~kaslfl1, kendisinin veya yakmmm hayatma, viicut veya cinsel dokunulmazhgma yonelik bir saldm ger9ekle~tireceginden ya da malvarhg1 itibanyla biiyiik bir zarara ugratacagmdan bahisle tehdit ederek veya cebir kullanarak, bir mall teslime veya maim almmasma kar~1 koymamaya mecbur kllan ki~i, altl ylidan on ylia kadar hapis cezas1 ile cezalandmhr.
(2) Cebir veya tehdit kullamlarak magdurun, kendisini veya b~kas1m bor9 altlna sokabilecek bir senedi veya var olan bir senedin hUkiirnsiiz kald1g1m ~1klayan bir vesikay1 vermeye, boyle bir senedin al1nmas1na kar~1 koymamaya, ilerde boyle bir senet haline getirilebilecek bir kag1d1 imzalamaya veya var olan bir senedi imha etmeye veya imhasma kar~1 koymamaya mecbur edilmesi halinde de aym ceza verilir.
(3) Magdurun, herhangi bir vas1ta ile kendisini bilmeyecek ve savunamayacak h&e getirilmesi de, yagma su9unda cebir sayli1r.
Nitelikli yagma
MADDE 149.- (1) Yagma su9unun; a) Sil&lla,
b) Ki~inin kendisini tanmmayacak bir h&e koymas1 suretiyle,
c) Birden fazla ki~i tarafmdan birlikte,
d) Yo! kesmek suretiyle ya da konut veya i~yerinde,
e) Beden veya ruh bak1mmdan kendisini savunamayacak dururnda bulunan ki~iye kar~1,
f) Var olan veya var saylian su9 orgiitlerinin ol~turduklar1 korkutucu gii9ten yararlanliarak, g) Su9 orgiitiine yarar saglamak maksad1yla,
h) Gece vaktinde,
i~lenmesi halinde, fail hakkmda on ylidan onbe~ ylia kadar hapis cezasma hiikmolunur.
(2) Yagma su9unun i~lenmesi s1rasmda kasten yaralama su9unun neticesi sebebiyle agrrla~m1~ h&lerinin ger9ekle~mesi dururnunda, aynca kasten yaralama su9una ili~kin hiikiimler uygularur.
Daha az cezay1 gerektiren hlil
MADDE 150. - (I) Ki~inin bir hukuki ili~kiye dayanan alacagm1 tahsil amac1yla tehdit veya cebir kullanmas1 h&inde, ancak tehdit veya kasten yaralama su9una ili~kin hiikiimler uygularur.
(2) Yagma su9unun konusunu olu~turan maim degerinin azhg1 nedeniyle, verilecek ceza ii9te birden yar1ya kadar indirilir.
Mala zarar verme
MADDE 151. - (1) B~kasmm ~1mr veya ta~mmaz malm1 k1smen veya tamamen y1kan, tahrip eden, yok eden, bozan, kullamlamaz hale getiren veya kirleten ki~i, magdurun ~itlyeti iizerine, dort aydan ii9 ylia kadar hapis veya adli para cezas1 ile cezalandmhr.
(2) Hakh bir neden olmaks1zm, sahipli hayvan1 old'Uren, i~e yaramayacak h&e getiren veya degerinin azalmas1na neden olan ki~i hakkmda yukar1daki f1kra hiikmii uygularur.
Mala zarar vermenin nitelikli halleri MADDE 152.- (I) Mala zarar verme su~unun; a) Kamu kurum ve kurulU§larma ait, kamu hizmetine tahsis edilmi~ veya kamunun yararlanmasma
aynlm1~ yer, bina, tesis veya diger e~ya hakkmda, b) Yangma, sel ve ~kma, kazaya ve diger felaketlere kar~I konmmaya tahsis edilmi~ her tiirlii e~a
veya tesis hakkmda, c) Devlet orman1 statiisiindeki yerler hari~, nerede olursa olsun, her tiirlii dikili ag~, fidan veya bag
~ubugu hakkmda, d) Sulamaya, i~me sularmm saglanmasma veya afetlerden korumaya yarayan tesisler hakkmda, e) Grev veya lokavt hallerinde i~verenlerin veya i~~ilerin veya i~veren veya i~~i sendika veya
konfederasyonlarmm maliki oldugu veya kullan1mmda olan bina, tesis veya e~ya hakkmda, f) Siyasi partilerin, kamu kurumu niteligindeki meslek kurulu~larmm ve iist kurulu~lar1mn maliki
oldugu veya kullan1mmda olan bina, tesis veya e~ya hakkmda, g) Sona ermi~ olsa bile, gorevinden otiirii o~ almak amac1yla bir kamu gorevlisinin zararma olarak, i~lenmesi halinde, fail hakkmda bir yildan altJ yila kadar hapis cezasma hiikmolunur. (2) Mala zarar verme su~unun; a) Yakarak, yakici veya patlayici madde kullanarak,
b) Toprak kaymasma, ~Ig dii~mesine, sel veya ~kina neden olmak suretiyle, c) Radyasyona maruz brrakarak, niikleer, biyolojik veya kimyasal silah kullanarak, i~lenmesi halinde, verilecek ceza iki katJna kadar artmhr. ibadethanelere ve mezarhklara zarar verme MADDE 153. - (I) ibadethanelere, bunlarm eklentilerine, buralardaki e~yaya, mezarlara, bunlarm
iizerindeki yapilara, mezarhklardaki tesislere, mezarhklarm konmmasma yonelik olarak yapilan yapilara y1kmak, bozmak veya krrmak suretiyle zarar veren ki~i, bir yildan dort yila kadar hapis cezas1 ile cezalandmhr.
(2) Birinci f1krada belirtilen yerleri ve yapilar1 kirleten ki~i, ii~ aydan bir yila kadar hapis veya adli para cezas1 ile cezalandmlrr.
(3) Birinci ve ikinci fikralardaki fiillerin, ilgili dini inan1~1 benimseyen toplum kesimini tahkir maksad1yla i~lenmesi halinde, verilecek ceza ii~te biri oranmda artmlrr.
Hakki olmayan yere tecaviiz MADDE 154. - (1) Bir hakka dayanmaks!Zm kamuya veya ozel ki~ilere ait ta~mmaz mal veya
eklentilerini malikmi~ gibi tamamen veya k1smen i~gal eden veya smrrlarm1 degi~tiren veya bozan veya hak sahibinin bunlardan k1smen de olsa yararlanmasma engel olan kimseye, altJ aydan ii~ yila kadar hapis ve bin giine kadar adli para cezas1 verilir.
(2) Koy tiizel ki~iligine ait oldugunu veya oteden beri koyliiniin ortak yararlanmasma terk edilmi~ bulundugunu bilerek mera, harman yeri, yol ve sulak gibi ~Inmaz mallar1 k1smen veya tamamen zapt eden, bunlar iizerinde tasarrufta bulunan veya siiriip eken kimse hakkmda birinci fikrada yaz1h cezalar uygulan1r.
(3) Kamuya veya ozel ki~ilere ait sularm mecrasm1 degi~tiren kimse hakkmda birinci f1krada yaz1h cezalar uygulamr.
Giiveni kiitiiye kullanma MADDE 155. - (1) B~kas1na ait olup da, belirli bir ~ekilde kullanmak iizere zilyedligi kendisine
devredilmi~ olan mal iizerinde, kendisinin veya b~kasmm yararma olarak, zilyedligin devri amac1 d1~mda tasarrufta bulunan veya bu devir olgusunu inkar eden ki~i, ~ikiiyet iizerine, altJ aydan iki yila kadar hapis ve adli para cezas1 ile cezalandmhr.
(2) Suyun, meslek ve sanat, ticaret veya hizmet ili~kisinin ya da hangi nedenden dogmu~ olursa olsun, ba~kasmm mallarmi idare etmek yetkisinin geregi olarak tevdi ve teslim edilmi~ e~ya hakkmda i~lenmesi hruinde, bir yildan yedi yila kadar hapis ve iiybin giine kadar adli para cezasma hiikmolunur.
Bedelsiz senedi kullanma MADDE 156.- (1) Bedelsiz kalm1~ bir senedi kullanan kimseye, ~ikayet iizerine, alti aydan iki yila
kadar hapis ve adli para cezas1 verilir.
Dolandmcihk MADDE 157. - (1) Hileli davrani~larla bir kimseyi aldat1p, onun veya b~kasmm zararma olarak,
kendisine veya b~kasma bir yarar saglayan ki~iye bir yildan be~ yila kadar hapis ve be~bin giine kadar adli para cezas1 verilir.
Nitelikli dolandmcdik MADDE 158.- (1) Dolandmcihk suyunun; a) Dini inany ve duygularm istismar edilmesi suretiyle,
b) Ki~inin iyinde bulundugu tehlikeli durum veya zor ~artlardan yarar1anmak suretiyle,
c) Ki~inin algilama yeteneginin zay1fhgmdan yarar1anmak suretiyle,
d) Kamu kurum ve kurulu~larmm, kamu meslek kurulu~larmm, siyasi parti, vakif veya demek tiizel ki~iliklerinin aray olarak kullanilmasi suretiyle,
e) Kamu kurum ve kurul~larmm zararma olarak,
f) Bili~im sistemlerinin, banka veya kredi kurumlarmm aray olarak kullanilmasi suretiyle, g) Basm ve yaym araylarmm sagladigi kolayhktan yararlanmak suretiyle,
h) Tacir veya ~irket yoneticisi olan ya da ~irket adma hareket eden ki~ilerin ticari faaliyetleri s1rasmda; kooperatifyoneticilerinin kooperatifin faaliyeti kapsammda,
i) Serbest meslek sahibi ki~iler tarafmdan, mesleklerinden dolay1 kendilerine duyulan giivenin kotiiye kullanilmasi suretiyle,
j) Banka veya diger kredi kurumlarmca tahsis edilmemesi gereken bir kredinin ayilmasmi saglamak maksadiyla,
k) Sigorta bede1ini almak maksadiyla,
i~lenmesi hruinde, iki yildan yedi yila kadar hapis ve be~bin giine kadar adli para cezasma hiikmolunur.
(2) Kamu gorevlileriyle ili~kisinin o1dugundan, onlar nezdinde hatm sayild1gmdan bahisle ve belli bir i~in gordiiriilecegi vaadiy1e aldatarak, b~kasmdan menfaat temin eden ki~i, yukandaki fikra hiikmiine gore cezalandmhr.
Daha az cezay1 gerektiren hal MADDE 159. - (1) Do1andmcihgm, bir hukuki ili~kiye dayanan alacag1 tahsil amaciy1a i~lenmesi
hruinde, ~ikiiyet iizerine, alti aydan bir yila kadar hapis veya adli para cezasma hiikmolunur.
Kaybolmu~ veya hata sonucu ele ge~mi~ e~ya iizerinde tasarruf MADDE 160. - (1) Kaybedilmi~ olmasi nedeniyle malikinin zilyedliginden yikmi~ olan ya da hata
sonucu ele geyirilen e~a iizerinde, iade etmeksizin veya yetkili mercileri durumdan haberdar etmeksizin, malik gibi tasarru:fta bulunan ki~i, ~ikiiyet iizerine, bir yila kadar hapis veya adli para cezas1 ile cezalandmhr.
Hileli iflis MADDE 161. - (1) Malvarhgm1 eksiltmeye yonelik hileli tasarruflarda bulunan ki~i, bu hileli
tasarruflardan once veya sonra iflasa karar verilmi~ olmas1 haJinde, iiy yildan sekiz yila kadar hapis cezas1 ile cezalandmhr. Hileli iflasm varhg1 iyin;
a) Alacak!Iiarm alacaklarmm teminati mahiyetinde olan mallarm kaymlmasi, gizlenmesi veya
degerinin azalmasma neden olunmasi, b) Malvarhgmi ~Irmaya yonelik tasarruflarmm ortaya yilanasmi onlemek iyin ticari defter, kayit
veya belgelerin gizlenmesi veya yok edilmesi,
c) Geryekte bir alacak ve bory ili~kisi olmadigi halde, sanki boyle bir ili~ki mevcutmu~ gibi, borylarm artmasma neden olacak ~ekilde beige dU.Zenlenmesi,
d) Geryege aykm muhasebe kayitiariyla veya sahte bilanyo tanzimiyle aktifin oldugundan az gosterilmesi,
Gerekir. Taksirli iflis MADDE 162.- (1) Tacir olmanm gerekli kildigi dikkat ve ozenin gosterilmemesi dolayisiyla ifldsa
sebebiyet veren ki~i, iflasa karar verilmi~ olmas1 ha!inde, iki aydan bir yila kadar hapis cezas1 ile cezalandmhr.
Kar~IIIksiZ yararlanma MADDE 163. - (1) Otomatlar aracihgi ile sunulan ve bedeli odendigi takdirde yararlarulabilen bir
hizmetten odeme yapmadan yararlanan ki~i, iki aydan alti aya kadar hapis veya adli para cezas1 ile cezalandmhr.
(2) Telefon hatlan ile frekanslarmdan veya elektromanyetik dalgalarla yapilan ~ifreli veya ~ifresiz yayinlardan sahibinin veya zilyedinin nzas1 olmadan yararlanan ki~i, alt1 aydan iki yila kadar hapis veya adli para cezas1 ile cezalandmhr.
!!lirket veya kooperatifler hakkinda yanh~ bilgi MADDE 164.- (1) Bir ~irket veya kooperatifm kurucu, ortak, idareci, miidur veya temsilcileri veya
yonetim veya denetim kurulu iiyeleri veya tasfiye memuru s1fatim ~Iyaniar, kamuya yaptiklari beyanlarda veya gene! kurula sunduklar1 raporlarda veya onerilerde ilgililerin zarara ugramasma neden olabilecek nitelikte geryege aykm onemli bilgiler verecek veya verdirtecek olurlarsa alti aydan iiy yila kadar hapis veya bin giine kadar adli para cezas1 ile cezalandmhrlar.
Su~ e~yasmm satm ahnmas1 veya kabul edilmesi MADDE 165. - (1) Bir suyun i~lenmesiyle elde edilen e~yay1 satin alan veya kabul eden ki~i, alti
aydan iiy yila kadar hapis ve bin giine kadar adli para cezas1 ile cezalandmhr.
Bilgi vermeme MADDE 166. - (1) Bir hukuki ili~kiye dayal1 olarak elde ettigi e~yanm, esasmda suy i~lemek
suretiyle veya suy i~lemek dolayisiyla elde edildigini ogrenmesine ragmen, suyu takibe yetkili makamlara vakit geyirmeksizin bildirimde bulunmayan ki~i, altJ aya kadar hapis veya adli para cezas1 ile cezalandmhr.
!!lahsi cezasiZhk sebebi veya cezada indirim yapdmasm1 gerektiren ~ahsi sebep MADDE 167. - (1) Yagma ve nitelikli yagma hariy, bu boliimde yer alan suylarm; a) Haklarmda aynhk karar1 verilmemi~ e~lerden birinin, b) Dstsoy veya altsoyunun veya bu derecede kaym hisimlarmdan birinin veya evlat edinen veya
evliithgm, c) Aym konutta beraber y~ayan karde~lerden birinin, Zararma olarak i~lenmesi ha!inde, ilgili akraba hakkmda cezaya hiikmolunmaz. (2) Bu suylarm, haklarmda aynhk: karar1 verilmi~ olan e~lerden birinin, aym konutta beraber
ya~amayan karde~lerden birinin, aym konutta beraber y~amakta olan amca, day1, hala, teyze, yegen veya ik:inci derecede k:aym hisimlarmm zararma olarak i~lenmesi ha!inde; ilgili akraba hak:k:mda ~ik:iiyet U.Zerine verilecek: ceza, yariSI oranmda indirilir.
Etkin pi~manhk
MADDE 168.- (1) HirsiZhk, mala zarar verme, giiveni kotiiye kullamna, dolandmcihk ve kar~Iiiksiz yararlamna su~lar1 tamamlandilctan sonra ve fakat bu nedenle hakkmda ko~turma b~lamadan once failin, azmettirenin veya yard1m edenin bizzat pi~manlik gostererek magdurun ugrad1g1 zaran aynen geri verme veya tazmin suretiyle gidermesi halinde; cezas1 ii~te birden ii~te ikiye kadar indirilir. Yagma su~unda ise, cezada altJda birden ii~te bire kadar indirim yapilrr.
(2) K1smen geri verme veya tazmin ha!inde etkin pi~manl1k hiikiirnlerinin uygulanabilmesi i~in, magdurun nzas1 aranrr.
Tiizel ki~iler hakklnda giivenlik tedbiri uygulanmas1 MADDE 169.- (1) Hrrs1zhk, giiveni kotiiye kullamna ve dolandmcihk su~larmm i~lenmesi suretiyle
yararma haks1z menfaat saglanan tiizel ki~iler hakkmda bunlara ozgii giivenlik tedbirlerine hiikmolunur.
U(:UNCU KISIM Topluma Kar~I Su~lar
BiRiNCi BOLOM Gene! Tehlike Yaratan Su~lar
Genel giivenligi.n kasten tehlikeye sokulmas1 MADDE 170.- (1) Ki~ilerin hayatJ, saghg1 veya malvarhg1 bak1mmdan tehlikeli olacak bi~imde ya
da ki~ilerde korku, kayg1 veya panik yaratabilecek tarzda; a) Yangm ~Ikaran, b) Bina ~okmesine, toprak kaymasma, ~1g dii~mesine, sel veya ta~kma neden olan, c) Silah!a ate~ eden veya patlayici madde kullanan, Ki~i, alt1 aydan ii~ yila kadar hapis cezas1 ile cezalandmhr.
(2) Yangm, bina ~okmesi, toprak kaymas1, ~1g d~mesi, sel veya~km tehlikesine neden olan ki~i, ii~ aydan bir yila kadar hapis veya adli para cezas1 ile cezalandmlrr.
Genel giivenligi.n taksirle tehlikeye sokulmas1 MADDE 171.- (1) Taksirle; a) Yangma,
b) Bina ~okmesine, toprak kaymasma, ~1g dii~mesine, sel veya ta~kma, Neden olan ki~i, fiilin b~kalarmm hayatJ, saghg1 veya malvarhg1 bakimmdan tehlikeli olmas1
hruinde, ii~ aydan bir yila kadar hapis cezas1 ile cezalandmhr. Radyasyon yayma MADDE 172.- (1) Bir b~kasm1, saghgm1 bozmak amaciyla ve bu amac1 ger~ekle~tirmeye elveri~li
olacak surette, radyasyona tabi tutan ki~i, ii~ yildan onbe~ yila kadar hapis cezas1 ile cezalandmhr. (2) Birinci fikradaki fiilin belirsiz say1da ki~ilere kar~1 i~lenmi~ olmas1 ha!inde, be~ yildan az
olmamak iizere hapis cezasma hiikmolunur. (3) Bir b~kasmm hayat1, saghg1 veya malvarhgma onemli ol~iide zarar vermeye elveri~li olacak
bi~imde radyasyon yayan veya atom ~ekirdeklerinin par~alamnas1 siirecine etkide bulunan ki~i, iki yildan be~ yila kadar hapis cezas1 ile cezalandmhr.
(4) Radyasyon yayilmasma veya atom ~ekirdeklerinin par~alamnas1 siirecine, bir laboratuvar veya tesisin i~letilmesi srrasmda gerekli dikkat ve ozen yiikiirnliiliigiine aykm olarak neden olan ki~i, fiilin bir ba~kasmm hayat1, saghg1 veya malvarhgma onemli ol~iide zarar vermeye elveri~li olmas1 halinde, altJ aydan ii~ yila kadar hapis cezas1 ile cezalandmhr.
Atom enerjisi ile patlamaya sebebiyet verme MADDE 173. - (1) Atom enerjisini serbest b1rakarak bir patlamaya ve bu suretle bir ba§kasmm
hayatJ, saghg1 veya malvarhg1 hakkmda onemli ol9ude tehlikeye sebebiyet veren ki~i, be~ yildan az olmamak U.Zere hapis cezas1 ile cezalandmhr.
(2) Yukar1daki fikrada tanimlanan fiilin taksirle i~lenmesi halinde, iki yildan be~ yila kadar hapis cezasma hUkmolunur.
Tehlikeli maddelerin izinsiz olarak bulundurulmasi veya el degi~tirmesi MADDE 174. - (1) Yetkili makamlardan gerekli izni almaksiZm, patlayici, yakici, a§mdmci,
yaralayici, bogucu, zehirleyici, stirekli hastal1ga yol a9IC1 nUkleer, radyoaktif, kimyasal, biyolojik maddeyi imal, ithal veya ihr~ eden, illke i9inde bir yerden diger bir yere nakleden, muhafaza eden, satan, satm alan veya i~leyen ki~i, U\! yildan sekiz yila kadar hapis ve be~bin gUrie kadar adli para cezas1 ile cezalandmhr. Yetkili makamlarm izni olmaksizin, bu f1kra kapsamma giren maddelerin imalinde, i~lenmesinde veya kullamlmasmda gerekli olan malzeme ve te9hizatJ ihra9 eden ki~i de ayru ceza ile cezalandmhr.
(2) Bu fiillerin su9 i~lemek i9in te~kil edilmi~ bir orgtitiin faaliyeti 9er9evesinde i~lenmesi ha.J.inde, verilecek ceza yar1 oranmda artmhr.
(3) Onemsiz tUr ve miktarda patlayici maddeyi satm alan, kabul eden veya bulunduran ki~i hakkmda, kullanili~ amac1 gozetilerek, bir yila kadar hapis cezasma hUkmolunur.
Akd hastas1 iizerindeki baklm ve gozetim yiikiimliiliigiinii.n ihlali MADDE 175. - (1) Akil hastas1 U.Zerindeki bak:Im ve gozetim ylikiimlillugunu, ba§kalarmm hayat1,
saghg1 veya malvarhg1 bak1mmdan tehlikeli olabilecek ~ekilde ihrual eden ki~i, alt1 aya kadar hapis veya adli para cezas1 ile cezalandmhr.
in~aat veya YJklmla ilgili emniyet kurallarma uymama MADDE 176.- (1) in~aat veya y1kim faaliyeti srrasmda, insan hayat1 veya beden butUrilugu a91smdan
gerekli olan tedbirleri almayan ki~i, U\! aydan bir yila kadar hapis veya adli para cezas1 ile cezalandmhr.
Hayvanm tehlike yaratabilecek ~ekilde serbest birakilmasi MADDE 177.- (1) Gozetimi altmda bulunan hayvaru ba§kalarmm hayat1 veya saghg1 bakimmdan
tehlikeli olabilecek ~ekilde serbest b1rakan veya bunlarm kontrol altma al1nmasmda ihrual gosteren ki~i, alt1 aya kadar hapis veya adli para cezas1 ile cezalandmlrr.
i~aret ve engel koymama MADDE 178.- (1) Herkesin gelip ge9tigi yerlerde yapilmakta olan i~lerden veya birakilan e~adan
dogan tehlikeyi onlemek i9in gerekli i~aret veya engelleri koymayan, konulm~ olan i~aret veya engelleri kaldrran ya da bunlarm yerini degi~tiren ki~i, iki aydan alt1 aya kadar hapis veya adli para cezas1 ile cezalandmhr.
Trafik giivenligini tehlikeye sokma MADDE 179.- (1) K.ara, deniz, hava veya demiryolu ula~Immm gtiven i9inde aki~m1 saglamak i9in
konulmu~ her tUrlu i~areti degi~tirerek, kullanilamaz hale getirerek, konulduklar1 yerden kaldrrarak, yanh~ i~aretler vererek, ge9i~, var1~, kalk1~ veya ini~ yollar1 U.Zerine bir ~ey koyarak ya da tekriik i~letim sistemine mudahale ederek, ba~kalar1run hayat1, saghg1 veya malvarhg1 bak:Immdan bir tehlikeye neden olan ki~iye bir yildan altJ yila kadar hapis cezas1 verilir.
(2) K.ara, deniz, hava veya demiryolu ula§Im ar~larm1 ki~ilerin hayat, saghk veya malvarhg1 ~Ismdan tehlikeli olabilecek ~ekilde sevk ve idare eden ki~i, iki yila kadar hapis cezas1 ile cezalandmlrr.
(3) Alkol veya uyu~turucu madde etkisiyle ya da ba~ka bir nedenle emniyetli bir ~ekilde ara9 sevk ve idare edemeyecek ha.J.de olmasma ragmen ar~ kullanan ki~i yukandaki fikra hUkmune gore cezalandmhr.
Trafik giivenligini taksirle tehlikeye sokma
MADDE 180.- (1) Deniz, hava veya demiryolu ula~munda, ki~ilerin hayatJ, saghg1 veya malvarhgi bak1mmdan bir tehlikeye taksirle neden olan kimseye ii~ aydan ii~ yila kadar hapis cezas1 verilir.
c;evrenin kasten kirletilmesi
iKiNCi BOLUM
C,::evreye Kar~I Su~lar
MADDE 181.- (1) ilgili kanunlarla belirlenen teknik usullere aykm olarak ve ~evreye zarar verecek ~ekilde, atik veya artJklari topraga, suya veya havaya kasten veren ki~i, alt1 aydan iki yila kadar hapis cezas1 ile cezalandmhr.
(2) At1k veya artJklari izinsiz olarak iilkeye sokan ki~i, bir yildan ii~ yila kadar hapis cezas1 ile cezalandmhr.
(3) At1k veya artiklarm toprakta, suda veya havada ka!Ici ozellik gostermesi halinde, yukandaki f1kralara gore verilecek ceza iki katJ kadar artJnhr.
(4) Bir ve ikinci f1kralarda tanimlanan fiillerin, insan veya hayvanlar ~1smdan tedavisi zor hasta!Iklarm ortaya ~1kmasma, iireme yeteneginin korelmesine, hayvanlarm veya bitkilerin dogal ozelliklerini degi~tirmeye neden olabilecek niteliklere sahip olan at1k veya artJklarla ilgili olarak i~lenmesi halinde, be~ yildan az olmamak iizere hapis cezasma ve bin giine kadar adli para cezasma hiikmolunur.
(5) Bu maddenin iki, ii~ ve dordiincii fikrasmdaki fiillerden dolay1 tiizel ki~iler hakkmda bunlara ozgii giivenlik tedbirlerine hiikmolunur.
c;evrenin taksirle kirletilmesi MADDE 182. - (1) C,::evreye zarar verecek ~ekilde, atJk veya artiklarm topraga, suya veya havaya
verilmesine taksirle neden olan ki~i, adli para cezas1 ile cezalandmhr. Bu atik veya artiklarm, toprakta, suda veya havada ka!Ici etki birakmasi halinde, iki aydan bir yila kadar hapis cezasma hiikmolunur.
(2) insan veya hayvanlar ~1smdan tedavisi zor hasta!Iklarm ortaya ~Ikmasma, iireme yeteneginin korelmesine, hayvanlarm veya bitkilerin dogal ozelliklerini degi~tirmeye neden olabilecek niteliklere sahip olan at1k veya art1klarm topraga, suya veya havaya taksirle verilmesine neden olan ki~i, bir yildan be~ yila kadar hapis cezas1 ile cezalandmhr.
Giiriiltiiye neden olma MADDE 183. - (1) ilgili kanunlarla belirlenen yiikiimliiliiklere aykm olarak, ba~ka bir kimsenin
saghgmm zarar gormesine elveri~li bir ~ekilde giiriiltiiye neden olan ki~i, iki aydan iki yila kadar hapis veya adli para cezas1 ile cezalandmhr.
imar kirliligine neden olma MADDE 184.- (1) Yap! ruhsatiyesi almmadan veya ruhsata aykm olarak bina yapan veya yaptlran
ki~i, bir yildan be~ yila kadar hapis cezas1 ile cezalandmhr.
(2) Yap! ruhsatiyesi olmadan ba~latilan in~aatlar dolayisiyla kurulan ~antiyelere elektrik, su veya telefon baglantisi yapilmasma miisaade eden ki~i, yukar1daki fikra hiikmiine gore cezalandmhr.
(3) Yap1 kullanma izni almmami~ binalarda herhangi bir smai faaliyetin icrasma miisaade eden ki~i iki yildan be~ yila kadar hapis cezas1 ile cezalandmhr.
(4) U~iincii fikra hari~, bu madde hiikiimleri ancak belediye smiriari i~inde veya ozel imar rejimine tabi yerlerde uygulanrr.
(5) Ki~inin, ruhsats1z ya da ruhsata aykm olarak yapt1g1 veya yaptrrd1g1 binay1 imar p!amna ve ruhsatma uygun hale getirmesi halinde, bir ve ikinci fikra hiikiimleri geregince kamu davas1 a~Iimaz, ~Iimi~ olan kamu davas1 d~er, mahkum olunan ceza biitiin sonu~lariyla ortadan kalkar.
Zehirli madde katma
U<;:DNCO BOL(JM Kamunun Saghgma Kar~1 Su~lar
MADDE 185. - (1) i~ilecek sulara veya yenilecek veya i~ilecek veya kullamlacak veya tiiketilecek her ~e~it besin veya ~eylere zehir katarak veya ba~ka suretlerle bunlan bozarak ki~ilerin hayatlm ve saghgm1 tehlikeye dii~\iren kimseye iki ylidan onbe~ ylia kadar hapis cezas1 verilir.
(2) Yukandaki f1krada belirtilen fiillerin dikkat ve ozen yi.ikiim!Uliigune aykm olarak i~lenmesi hruinde, ii~ aydan bir ylia kadar hapis cezasma hiikmolunur.
Bozulmu~ veya degi~tirilmi~ g1da veya ila~lann ticareti MADDE 186.- (1) Ki~ilerin hayatrm ve saghgm1 tehlikeye sokacak bi~imde bozulm~, degi~tirilmi~
her tUr yenilecek veya i~ilecek ~eyleri veya il~lar1 satan, tedarik eden, bulunduran kimseye bir ylidan be~ ylia kadar hapis ve binbe~yiiz giine kadar adli para cezas1 verilir.
(2) Bu su~un, resmi izne dayah olarak yUriitUlen bir meslek ve sanatm icras1 kapsammda i~lenmesi hruinde, verilecek ceza ii~te bir oranmda artmhr.
Ki~ilerin hayatlm ve saghg.m tehlikeye sokacak bi~imde ila~ yapma veya satma MADDE 187.- (1) Ki~ilerin hayatlm ve saghgm1 tehlikeye sokacak bi~imde il~ \ireten veya satan
kimseye bir ylidan be~ ylia kadar hapis ve adli para cezas1 verilir. (2) Bu su~un tabip veya eczac1 tarafmdan ya da resmi izne dayah olarak yiiriitiilen bir meslek ve
sanatln icras1 kapsammda i~lenmesi hruinde, verilecek ceza ii~te bir oranmda artmhr. Uyu~turucu veya uyanc1 madde imal ve ticareti MADDE 188. - (1) Uyu~turucu veya uyar1c1 maddeleri ruhsats1z veya ruhsata aykm olarak imal, ithal
veya ihra~ eden ki~i, on ylidan az olmamak iizere hapis ve yirrnibin giine kadar adli para cezas1 ile cezalandmhr.
(2) Uyu~turucu veya uyar1c1 madde ihrac1 fiilinin diger Ulke a~1smdan ithal olarak nitelendirilmesi dolaylslyla bu iilkede yaplian yargliama sonucunda hiikmolunan cezanm infaz edilen k1sm1, Tiirkiye'de uyu~turucu veya uyar1c1 madde ihrac1 dolay1s1y1a yapliacak yargliama sonucunda hiikmolunan cezadan mahsup edilir.
(3) Uyu~turucu veya uyanc1 maddeleri ruhsats1z veya ruhsata aykm olarak Ulke i~inde satan, satl~a arz eden, b~kalarma veren, nakleden, depolayan, satm alan, kabul eden, bulunduran ki~i, be~ ylidan onbe~ ylia kadar hapis ve yirrnibin giine kadar adli para cezas1 ile cezalandmhr.
(4) Uyu~turucu maddenin eroin, kokain, morfin veya bazmorfm olmas1 hruinde, yukandaki f1kralara gore verilecek ceza yar1 oranmda artmhr.
(5) Yukandaki f1kralarda gosterilen su~lar1n, su~ i~lemek i~in te~kil edilmi~ bir orgiitiin faaliyeti ~er~evesinde i~lenmesi hruinde, verilecek ceza yar1 oranmda artmhr.
(6) Uretimi resmi makamlarm iznine veya sat1~1 yetkili tabip tarafmdan diizenlenen re~eteye bagh olan ve uyu~turucu veya uyar1c1 madde etkisi doguran her tUrlii madde a~1smdan da yukandaki f1kralar hi.ikiimleri uygulan1r.
(7) Uyu~turucu veya uyar1c1 etki dogurmamakla birlikte, ~turucu veya uyar1c1 madde \iretiminde kullanlian ve ithal veya irnali resmi makamlarm iznine bagh olan maddeyi Ulkeye ithal eden, imal eden, satan, satm alan, nakleden, depolayan veya ihra~ eden ki~i, dort ylidan az olmamak iizere hapis ve yirmibin giine kadar adli para cezas1 ile cezalandmhr.
(8) Bu maddede tammlanan su~larm tabip, di~ tabibi, eczac1, kimyager, veteriner, saghk memuru, laborant, ebe, hem~ire, di~ teknisyeni, hastabak1c1, saghk hiznleti veren, kimyaclilkla veya ecza ticareti ile i~tigal eden ki~i tarafmdan i~lenmesi haJinde, verilecek ceza yar1 oranmda artlnhr.
Tiizel ki~iler hakkinda giivenlik tedbiri uygulanmas1
MADDE 189. - (1) Uyu~turucu veya uyariCI madde imal ve ticareti su~larmm bir tOzel ki~inin faaliyeti ~er~evesinde i~lenmesi Mlinde, tOzel ki~i hakkmda bunlara ozgii giivenlik tedbirlerine hiikmolunur.
Uyu~turucu veya uyanc1 madde kullamlmasm1 kolayla~nrma MADDE 190.- (I) Uyu~turucu veya uyanc1 madde kullamlmasmi kolayl~trrmak i~in; a) Ozel yer, donarnm veya malzeme saglayan, b) Kullananlarm yakalanmalarm1 zorl~tlracak onlemler alan, c) Kullanma yontemleri konusunda b~kalarma bilgi veren, Ki~i, iki yildan be~ yila kadar hapis cezas1 ile cezalandmlir. (2) Bu maddede tanimlanan su~larm tabip, di~ tabibi, eczac1, kimyager, veteriner, saglik memuru,
laborant, ebe, hem~ire, di~ teknisyeni, hastabakici, sagl1k hizmeti veren, kimyacililda veya ecza ticareti ile i~tigal eden ki~i tarafmdan i~lenmesi Mlinde, verilecek ceza yar1 oranmda artlnlir.
(3) U~turucu veya uyariCI madde kullamlmaslni alenen ozendiren veya bu nitelikte yaym yapan ki~i, iki yildan be~ yila kadar hapis cezas1 ile cezalandmhr.
Kullanmak i~in uyu~turucu veya uyanc1 madde satin almak, kabul etmek veya bulundurmak MADDE 191. - (I) Kullanmak i~in uyu~turucu veya uyar1c1 madde satm alan, kabul eden veya
bulunduran ki~i, bir yildan iki yila kadar hapis cezas1 ile cezalandmhr. Kendisi tarafmdan kullanilmak Ozere uyu~turucu veya uyar1c1 madde etkisi doguran bitkileri yeti~tiren ki~i, bu flkra hiikmline gore cezalandmhr.
(2) Uy~turucu veya uyar1c1 madde kullanan ki~i hakkmda, tedaviye ve denetimli serbestlik tedbirine hiikmolunur.
(3) Hakkmda tedaviye ve denetimli serbestlik tedbirine hiikmedilen ki~i, belirlenen kurunlda uygulanan tedavinin ve denetimli serbestlik tedbirinin gereklerine uygun davranmakla yiikiimlii.d\ir. Hakklnda denetimli serbestlik tedbirine hiikmedilen ki~iye rehberlik edecek bir uzman gorevlendirilir. Bu uzman, giivenlik tedbirinin uygulama s\iresince, ki~iyi uyu~turucu veya uyar1c1 maddenin kullamlmasmm etki ve sonu~lar1 hakkmda bilgilendirir, ki~iye sorumluluk bilincinin geli~mesine yonelik olarak ogutte bulunur ve yo! gosterir; ki~inin geli~imi ve davram~lar1 hakkmda ii.~er ayhk s\irelerle rapor dOzenleyerek hakime verir.
(4) Tedavi s\iresince devam eden denetimli serbestlik tedbirine, tedavinin sona erdigi tarihten itibaren bir yil s\ireyle devam olunur. Denetimli serbestlik tedbirinin uygulanma s\iresinin uzatilmasma karar verilebilir. Ancak, bu durumda s\ire ii.~ yildan fazla olamaz.
(5) U~turucu veya uyar1c1 madde kullanan ki~i hakkmda kullanmak i~in u~turucu veya uyar1c1 madde satm almak, kabul etmek veya bulundurmaktan dolay1 hiikmolunan ceza, ancak tedavi ve denetimli serbestlik tedbirinin gereklerine uygun davranmamas1 h§.linde infaz edilir. Ki~i etkin pi~manl1ktan yararlanmi~sa, davaya devam olunarak hakkmda cezaya hiikmolunur.
Etkin pi~manhk
MADDE 192.- (1) U~turucu veya uyariCI madde imal ve ticareti su~larma i~tirak etmi~ olan ki~i, resmi makamlar tarafmdan haber al1nmadan once, diger su~ ortaklar1m ve uyu~turucu veya uyariCI maddelerin saklandigi veya imal edildigi yerleri merciine haber verirse, verilen bilginin su~ ortaklarmm yakalanmasm1 veya uyu~turucu veya uyar1c1 maddenin ele ge~irilmesini saglamas1 Mlinde, hakkmda cezaya hiikmolunmaz.
(2) Kullanmak i~in uyu~turucu veya uyariCI madde satm alan, kabul eden veya bulunduran ki~i, resmi makamlar tarafmdan haber almmadan once, bu maddeyi kimden, nerede ve ne zaman temin ettigini merciine haber vererek su~lularm yakalanmalarm1 veya uy~turucu veya uyar1c1 maddenin ele ge~irilmesini kolayla~tlnrsa, hakkmda cezaya hiikmolunmaz.
(3) Bu su~lar haber almd1ktan soma gonii..llii. olarak, su~un meydana ~1kmasma ve fail veya diger su~
ortaklannm yakalanmasma hizmet ve yardrm eden ki~i hakkmda verilecek ceza, yard1mm niteligine gore dortte birden yansma kadar1 indirilir.
(4) Uy~turucu veya uyariCI madde kullanan ki~i, hakkmda kullanmak i~in uyu~turucu veya uyariCI madde satm almak, kabul etmek veya bulrmdurmaktan dolay1 so~turma b~latilmadan once resmi makanllara ba~vurarak tedavi ettirilmesini isterse, cezaya hiikmolumnaz.
Zehirli madde imal ve ticareti MADDE 193.- (1) i~eriginde zehir bulrman ve iiretilmesi, bulrmdunilmasi veya satilmas1 izne bagh
olan maddeyi izinsiz olarak iireten, bulrmduran, satan veya nakleden ki~i, iki aydan bir yila kadar hapis cezas1 ile cezalandmhr.
Saghk i~in tehlikeli madde temini MADDE 194. - (1) Saglik i~in tehlike olu~turabilecek maddeleri ~ocuklara, akil hastalanna veya
u~ucu madde kullananlara veren veya tiiketimine srman ki~i, altJ aydan bir yila kadar hapis cezas1 ile cezalandmhr.
Bula~ICI hastahklara ili~kin tedbirlere aykm davranma MADDE 195.- (1) Bul~ICI hastal1klardan birine yakalanm1~ veya bu hastal1klardan olm~ kimsenin
bulundugu yerin karantina altma almmasma dair yetkili makamlarca alman tedbirlere uymayan ki~i, iki aydan bir yila kadar hapis cezas1 ile cezalandmhr.
Usulsiiz iilii giimiilmesi MADDE 196.- (1) Olu gomillmesine aynlan yerlerden ba~ka yerlere olu gomen veya gomdiiren ki~i,
alt1 aya kadar hapis cezas1 ile cezalandmhr.
Parada sahtecilik
D0RDUNC0 BOUJM
Kamu Guvenine Kar~1 Su~lar
MADDE 197. - (1) Memlekette veya yabanc1 illkelerde kanunen tedavillde bulrman paray1, sahte olarak iireten, illkeye sokan, nakleden, muhafaza eden veya tedaville koyan ki~i, iki yildan oniki yila kadar hapis ve onbin giine kadar adli para cezas1 ile cezalandmhr.
(2) Sahte paray1 bilerek kabul eden ki~i, bir yildan u~ yila kadar hapis ve adli para cezas1 ile cezalandmhr.
(3) Sahteligini bilmeden kabul ettigi paray1 bu niteligini bilerek tedawle koyan ki~i, u~ aydan bir yila kadar hapis cezas1 ile cezalandmhr.
Paraya e~it sayllan degerler MADDE 198.- (1) Devlet tarafmdan ihr~ edilip de hamiline yazil1 bonolar, hisse senetleri, tahviller
ve kuponlar, yetkili kunrmlar tarafmdan ~Ikarilmi~ olup da kanunen tedavill eden senetler, tahviller ve evrak ile milli ziynet altinlan, para hiikmundedir.
Klymetli damgada sahtecilik MADDE 199. - (1) K1ymetli damgay1 sahte olarak iireten, illkeye sokan, nakleden, muhafaza eden
veya tedav\ile koyan ki~i, bir yildan be~ yila kadar hapis ve adli para cezas1 ile cezalandmhr.
(2) Sahte olarak iiretilmi~ k1ymetli damgay1 bilerek kabul eden ki~i, u~ aydan bir yila kadar hapis ve adli para cezas1 ile cezalandmhr.
(3) Sahteligini bilmeden kabul ettigi klymetli damgay1 bu niteligini bilerek tedaville koyan ki~i, bir aydan altJ aya kadar hapis cezas1 ile cezalandmhr.
(4) Damgal1 kiigitlar, damga ve posta pullar1 ve muayyen bir miktar vergi veya harem Odendigini belgelemek amaciyla kullarulan pullar, klymetli damga sayil1r.
Para ve kiymetli damgalan yapmaya yarayan ara\!lar MADDE 200.- (1) Paralaria k1ymetli damgalarm -uretiminde kuliamian alet veya malzemeyi izinsiz
oiarak -ureten, uikeye sokan, satan, devreden, satm alan, kabul eden veya muhafaza eden ki~i, bir yildan dort yila kadar hapis ve adli para cezas1 ile cezalandmirr.
Etkin pi~manhk MADDE 201.- (1) Sahte oiarak para veya k1ymetli damga -ureten, Ulkeye sokan, nakleden, muhafaza
eden veya kabul eden ki~i, bu para veya kiymetli damgalar1 tedavUle koymadan ve resmi makamiar tarafmdan haber almmadan once, diger sue ortaklarm1 ve sahte oiarak -uretilen para veya kiymetli damgalarm -uretildigi veya saklandigi yerleri merciine haber verirse, verilen bilginin sue ortaklarmm yakalanmasm1 ve sahte oiarak -uretiien para veya k1ymetli damgalarm eie geeirilmesini saglamas1 Mlinde, hakkinda cezaya hUkmoiunmaz.
(2) Sahte para veya kiymetli damga -uretiminde kulianilan alet ve malzemeyi izinsiz oiarak -ureten, Ulkeye sokan, satan, devreden, satm alan, kabul eden veya muhafaza eden ki~i, resmi makamiar tarafmdan haber almmadan once, diger sue ortaklarm1 ve bu malzemenin -uretildigi veya saklandigi yerleri ilgili makama haber verirse, verilen bilginin sue ortaklarmm yakalanmasm1 ve bu malzemenin eie geeirilmesini sagiamas1 Miinde, hakkmda cezaya hUkmoiunmaz.
Miihiirde sahtecilik MADDE 202. - (1) Cumhurb~kanhg1, T-urkiye BuyUk Millet Meclisi B~kariligi ve B~bakanhk
tarafmdan kulianilan mUhrU sahte oiarak -ureten veya kulianan ki~i, iki yildan sekiz yila kadar hapis cezas1 ile cezalandmirr.
(2) Kamu kurum ve kirrulu~iarmca veya kamu kurumu niteligindeki mesiek kirruiu~iarmca kullanilan onayiayici veya beigeieyici mUhrU sahte oiarak -ureten veya kulianan ki~i, bir yildan alt1 yila kadar hapis cezas1 ile cezalandmirr.
Miihiir bozma MADDE 203. - (1) Kanun veya yetkili makamiarm emri uyarmca bir ~eyin saklanmasm1 veya
varhgmm aynen korunmasm1 saglamak iein konulan mUhrU kald1ran veya konul~ amacma aykin hareket eden ki~i, alt! aydan ue yila kadar hapis veya adli para cezas1 ile cezalandmhr.
Resmi belgede sahtecilik MADDE 204.- (1) Bir resmi beigeyi sahte oiarak dtizenieyen, gereek bir resmi beigeyi b~kalarm1
aldatacak ~ekiide degi~tiren veya sahte resmi beigeyi kulianan ki~i, iki yildan be~ yila kadar hapis cezas1 iie cezalandmirr.
(2) Gorevi geregi dtizenlemeye yetkili oidugu resmi bir beigeyi sahte oiarak dtizenleyen, gereek bir beigeyi b~kalarm1 aldatacak ~ekiide degi~tiren, gereege aykm oiarak beige dtizenleyen veya sahte resmi beigeyi kulianan kamu gorevlisi ue yildan sekiz yila kadar hapis cezas1 iie cezalandmirr.
(3) Resmi beigenin, kanun hUkmu geregi sahteiigi sabit oiuncaya kadar geeerli oian beige niteliginde oimas1 hillinde, veriiecek ceza yans1 oramnda artmirr.
Resmi belgeyi bozmak, yok etmek veya gizlemek MADDE 205.- (1) Gereek bir resmi beigeyi bozan, yok eden veya gizieyen ki~i, iki yildan be~ yila
kadar hapis cezas1 iie cezalandmhr. Sueun kamu goreviisi tarafmdan i~ienmesi Mlinde, veriiecek ceza yar1 oranmda art!nhr.
Resmi belgenin diizenlenmesinde yalan beyan MADDE 206. - (1) Bir resmi beigeyi dtizeniemek yetkisine sahip oian kamu goreviisine yalan
beyanda bulunan ki~i, ue aydan iki yila kadar hapis veya adii para cezas1 iie cezalandmhr. Ozel belgede sahtecilik MADDE 207.- (1) Bir ozei beigeyi sahte oiarak dtizenieyen veya gereek bir ozei beigeyi b~kalarm1
aldatacak ~ekilde degi~tiren ve kulianan ki~i, bir yildan ue yila kadar hapis cezas1 ile cezalandmirr.
(2) Bir sahte ozel belgeyi bu ozelligini bilerek kullanan ki~i de yukandaki f1kra hiikmUI!e gore cezalandmhr.
Ozel belgeyi bozmak, yok etmek veya gizlemek MADDE 208. - (1) Ger~ek bir ozei beigeyi bozan, yok eden veya gizieyen ki~i, bir yildan ii~ yila
kadar hapis cezas1 iie cezalandmhr. A~1ga imzanm kotiiye kullamlmas1 MADDE 209.- (1) Beiirli bir tarzda doidurulup kulianilmak iizere kendisine tesiim oiunan imzal1 ve
k1smen veya tamamen bo~ bir kagidi, veriime nedeninden farkh bir ~ekiide doiduran ki~i, ~ikayet iizerine, ii~ aydan bir yila kadar hapis cezas1 iie cezalandmhr.
(2) imzal1 ve k1smen veya tamamen bo~ bir kagidi hukuka aykm oiarak eie ge~irip veya eide bulundurup da hukuki sonu~ doguracak ~ekiide doiduran ki~i, beigede sahtecilik hiikiimierine gore cezalandmhr.
Resmi beige hiikmiinde belgeler MADDE 210. - (1) Ozei beigede sahtecilik su~unun konusunun, emre veya hamile yaz1h kambiyo
senedi, emtiay1 temsil eden beige, hisse senedi, tahvil veya vasiyetname oimas1 hiilinde, resmi beigede sahtecilik su~una ili~kin hiikiimier uygulan1r.
(2) Ger~ege aykm beige diizenleyen tabip, di~ tabibi, eczac1, ebe, hem~ire veya diger saghk mesiegi mensubu, ii~ aydan bir yila kadar hapis cezas1 ile cezalandmhr. Diizenlenen beigenin ki~iye haks1z bir menfaat sagiamas1 ya da kamunun veya ki~ilerin zararma bir sonu~ dogurucu nitelik ~1mas1 hiilinde, resmi beigede sahtecilik hiikiimierine gore cezaya hiikmoiunur.
Daha az cezay1 gerektiren hil MADDE 211. - (1) Bir hukuki ili~kiye dayanan alacagm ispati veya ger~ek bir durumun
beigelenmesi amac1yia beigede sahtecilik su~unun i~lenmesi hiilinde, verilecek ceza, yariSI oranmda indirilir.
i~tima MADDE 212.- (1) Sahte resmi veya ozel beigenin bir b~ka su~un i~ienmesi s1rasmda kulianilmas1
hiilinde, hem sahtecilik hem de ilgili su~tan dolay1 ayn ayn cezaya hiikmoiunur.
BESiNCi BOLUM
Kamu Ban~ma Kar~1 Su~lar
Halk arasmda korku ve panik yaratmak amaciyla tehdit MADDE 213.- (1) Halk arasmda endi~e, korku ve panik yaratmak amac1yia hayat, sag!Ik, viicut veya
cinsei dokunulmazhk ya da malvarhg1 bak1mmdan alenen tehditte bulunan ki~i, iki yildan dort yila kadar hapis cezas1 iie cezalandmhr.
(2) Su~un siiiihla i~ienmesi hiilinde, veriiecek ceza, kulianilan siiahm niteiigine gore yar1 oranma kadar artmiabiiir.
Su~ i~lemeye tahrik MADDE 214. - (1) Su~ i~iemek i~in alenen tahrikte bulunan ki~i, alt1 aydan be~ yila kadar hapis
cezas1 iie cezalandmhr. (2) Halkm bir kismmi diger bir k1smma kar~I siliihiandrrarak, birbirini oidiirmeye tahrik eden ki~i,
onbe~ yildan yirmidort yila kadar hapis cezas1 ile cezalandmhr. (3) Tahrik konusu su~iarm i~ienmesi hiilinde, tahrik eden ki~i, bu su~iara azmettiren s1fatiyia
cezalandmhr. Su~u ve su~luyu ovme
MADDE 215.- (1) i~lenmi~ olan bir sm;u veya i~lemi~ oldugu su~tan dolay1 bir ki~iyi alenen oven kimse, iki yila kadar hapis cezas1 ile cezalandmlir.
Hallu kin ve dii~manhga tahrik veya a~agdama MADDE 216. - (1) Halkm sosyal sinif, rrk, din, mezhep veya bolge bakrmmdan farkli ozelliklere
sahip bir kesimini, diger bir kesimi aleyhine kin ve dii~manliga alenen tahrik eden kimse, bu nedenle kamu giivenligi a~Ismdan ~Ik ve yakm bir tehlikenin ortaya ~Ikmasi halinde, bir yildan ii~ yila kadar hapis cezas1 ile cezalandmlrr.
(2) Halkm bir kesimini, sosyal siruf, rrk, din, mezhep, cinsiyet veya bolge farkliligma dayanarak alenen a~agilayan ki~i, altJ aydan bir yila kadar hapis cezas1 ile cezalandmlrr.
(3) Halkm bir kesiminin benimsedigi dini degerleri alenen a~agilayan ki~i, fiilin kamu bari~Iru bozmaya elveri~li olmas1 halinde, alt1 aydan bir yila kadar hapis cezas1 ile cezalandmlrr.
Kanunlara uymamaya tahrik MADDE 217. - (1) Halk1 kanunlara uymamaya alenen talrrik eden ki~i, tahrikin kamu bari~Ini
bozmaya elveri~?li olmas1 halinde, alt1 aydan iki yila kadar hapis veya adli para cezas1 ile cezalandmlir. Ortak hiikiim MADDE 218. - (1) Yukar1daki maddelerde tanrmlanan su~larm basm ve yaym yoluyla i~?lenmesi
halinde, verilecek ceza yar1 oranmda artJnlir. GOrev s1rasmda din hizmetlerini kotiiye kullanma MADDE 219. - (1) imam, hatip, vaiz, rahip, haham gibi dini reislerden biri vazifesini ifa srrasmda
alenen hiikiimet idaresini ve Devlet kanunlar1ru ve hiikiimet icraatini takbih ve tezyif ederse bir aydan bir seneye kadar hapis ve adli para cezas1 ile cezalandmlir veya bunlardan birine hiikmolunabilir.
(2) Yukar1daki fikrada gosterilen kimselerden biri i~bu s1fattan bilistifade hiikiimetin idaresini ve kanun ve nizam ve emirleri ve dairelerden birine ait olan vazife ve salil.hiyeti takbih ve tezyife veya halki kanunlara yahut hiikiimet emirlerini icraya veya memuru memuriyetinin vazifesi icabma kar~I itaatsizlige tahrik ve te~vik edecek olursa ii~ aydan iki seneye kadar hapse ve adli para cezas1 ve miiebbeden veya muvakkaten bilfiil o vazifeyi icradan ve onun menfaat ve aidatm1 almaktan merrmuiyetine hiikmolunur.
(3) Kendi s1fatlarmdan istifade ederek kanuna gore kazanilm1~ olan haklara muhalif i~ ve sozlerde bulunmaya, bir kimseyi icbar ve ikna eden din reis ve memurlar1 hakkmda dahi baladaki fikrada yazil1 ceza tertip olunur.
(4) Bunlardan biri dini s1fatmdan istifade ederek, birinci f1krada yaz11I fiillerden b~ka bir ciiriim i~lerse altida bir miktar1 ~ogaltilmak ~artJyla o ciiriim i~in kanunda yaz11I olan ceza ile mahkfun olur.
(5) ~u kadar ki kanun i~bu sifatJ esasen nazar1itibara alm1~ ise cezay1 ~ogaltlnaya mahal yoktlrr. Su~ i~lemek amaciyla orgiit kurma MADDE 220. - (1) Kanunun su~ sayd1g1 fiilleri i~lemek amaciyla orgiit kirranlar veya yonetenler,
orgiitiin yapiSI, sahip bulundugu iiye sayisi ile ara~ ve gere~ bakrmmdan ama~ su~lar1 i~lemeye elveri~li olmas1 halinde, iki yildan altJ yila kadar hapis cezas1 ile cezalandmlir. Ancak, orgiitiin varlig1 i~in iiye say1smm en az ii~ ki~i olmas1 gerekir.
(2) Su~ i~lemek amaciyla kirrulmu~ olan orgiite iiye olanlar, bir yildan ii~ yila kadar hapis cezas1 ile cezalandmlir.
(3) Orgiitiin silil.hl1 olmas1 halinde, yukar1daki f1kralara gore verilecek ceza dortte birinden yar1sma kadar artmlir.
(4) Orgiitiin faaliyeti ~er~evesinde su~ i~lenmesi halinde, aynca bu su~lardan dolay1 da cezaya hiikmolunur.
(5) Orgiit yoneticileri, orgiitiin faaliyeti ~er~evesinde i~lenen biitiin su~lardan dolay1 aynca fail olarak cezalandmlir.
(6) Orgiite iiye olmamakla birlikte orgiit adma su~ i~leyen ki~i, aynca orgiite iiye olmak su~undan
dolay1 cezalandmhr.
(7) Orglit ieindeki hiyerar~ik yap1ya dahil olmarnakla birlikte, orglite bilerek ve isteyerek yard1m eden ki~i, orglit uyesi olarak cezalandmhr.
(8) Orglitun veya arnacmm propagandasm1 yapan ki~i, bir yildan ue yila kadar hapis cezas1 ile cezalandmhr. Bu sueun basm ve yaym yolu ile i~lemnesi Mlinde, verilecek ceza yar1 oranmda artmhr.
Etkin pi~manhk MADDE 221.- (1) Sue i~lemek arnaciyla orglit kurma sueu nedeniyle soru~turmaya b~lanmadan ve
orgutun arnac1 dogrultusunda sue i~lemneden once, orglilli dag1tan veya verdigi bilgilerle orglitun dagilmasmi saglayan kurucu veya yoneticiler hakkmda cezaya hUkmolunmaz.
(2) Orglit uyesinin, orglitun faaliyeti eereevesinde herhangi bir sueun i~leni~ine i~tirak etmeksizin, gonllilu olarak orglitten aynldigmi ilgili makarnlara bildirmesi Mlinde, hakkmda cezaya hUkmolunmaz.
(3) Orglitun faaliyeti eereevesinde herhangi bir sueun i~leni~ine i~tirak etmeden yakalanan orglit uyesinin, pi~manhk duyarak orglitun dagilmasmi veya mensuplarmm yakalanmasm1 saglarnaya elveri~li bilgi vermesi Mlinde, hakkmda cezaya hUkmolunmaz.
(4) Sue i~lemek arnaciyla orglit kuran, yoneten veya orglite eye olan ki~inin, gonllilu olarak teslirn olup, orgutun yapisi ve faaliyeti eereevesinde i~lenen suelarla ilgili bilgi vermesi hruinde, hakkmda orglit kurmak, yonetmek veya orglite uye olmak sueundan dolay1 cezaya hUkmolunmaz. Ki~inin bu bilgileri yakalandiktan sonra vermesi Mlinde, hakkmda bu suetan dolay1 verilecek cezada uete birden dortte uee kadar indirirn yap1hr.
(5) Etkin pi~manhktan yararlanan ki~iler hakkmda bir yil sureyle denetimli serbestlik tedbirine hUkmolunur. Denetimli serbestlik tedbirinin suresi ue yila kadar uzatJlabilir.
!)apka ve Tiirk harfleri MADDE 222.- (1) 25.11.1925 tarihli ve 671 sayi11 ~apka iktisas1 Hakkmda Kanunla, 1.11.1928
tarihli ve 1353 sayi11 Turk Harflerinin Kabul ve Tatbiki Hakkmda Kanunun koydugu yasaklara veya yUkUm!UlUklere aykm hareket edenlere iki aydan alt1 aya kadar hapis cezas1 verilir.
ALTINCI BOLUM
Ul~Im Araylarma veya Sabit Platformlara Kar~1 Suelar
Ula~Im ara~lannm kaprdmas1 veya ahkonulmas1 MADDE 223. - (1) Cebir veya tehdit kullanarak ya da hukuka aykm b~ka bir davran1~la kara ula~rrn
aracmm hareket etmesini engelleyen, bu arac1 hareket hruinde iken durduran veya gitmekte oldugu yerden ba~ka yere goturen ki~i, bir yildan ue yila kadar hapis cezas1 ile cezalandmhr.
(2) Sueun konusunun deniz veya demiryolu ul~Im arac1 olmas1 Mlinde, iki yildan be~ yila kadar hapis cezasma hUkmolunur.
(3) Cebir veya tehdit kullanarak ya da hukuka aykm b~ka bir davran1~la hava ul~Im aracmm hareket etmesini engelleyen veya bu arac1 gitmekte oldugu yerden ba~ka yere goturen ki~i, be~ yildan on yila kadar hapis cezas1 ile cezalandmhr.
(4) Bu suelarm i~lemnesi s1rasmda ki~ilerin hurriyetinin tahdit edilmesi dolayisiyla aynca cezaya hUkmolunur.
(5) Bu suelarm i~lemnesi s1rasmda kasten yaralarna sueunun neticesi sebebiyle agirla~mi~ M.llerinin gereekle~mesi durumunda, aynca kasten yaralarna sueuna ili~kin hUkUmler uygulan1r.
Kit'a sahanhgmda veya miinhas1r ekonomik bolgedeki sabit platformlann i~gali MADDE 224. - (1) Klt'a sahanhgmda veya miinhas1r ekonomik bolgede kurulmu~ sabit bir platformu
cebir veya tehdit kullanarak ya da hukuka aykm b~ka bir davram~la ele ge~iren, zapteden veya kontrolu altma alan ki~i, be~ yildan onbe~ yila kadar hapis cezas1 ile cezalandmhr.
(2) Bu su~un i~lenrnesi srrasmda ki~ilerin h\irriyetinin tahdit edilmesi dolayisiyla aynca cezaya hUkmolunur.
(3) Bu su~un i~lenrnesi s1rasmda kasten yaralama su~unun neticesi sebebiyle agirl~mi~ hallerinin ger~ekle~mesi durumunda, aynca kasten yaralama su~una ili~kin hiikiimler uygulan1r.
HayasJZca hareketler
YEDiNCi BOL(JM
Gene! Ahlilka K.ar~1 Su~lar
MADDE 225. - (1) Alenen cinsel ili~kide bulunan veya te~hircilik yapan ki~i, altJ aydan bir yila kadar hapis cezas1 ile cezalandmlrr.
Miistehcenlik
MADDE 226.- (1) a) Bir ~ocuga mustehcen goruntu, yaz1 veya sozleri i~eren urunleri veren ya da bunlarm i~erigini gosteren, okuyan, okutan veya dinleten,
b) Bunlarm i~eriklerini ~ocuklarm girebilecegi veya gorebilecegi yerlerde ya da alenen gosteren, gorillebilecek ~ekilde sergileyen, okuyan, okutan, soyleyen, soyleten,
c) Bu urunleri, i~erigine vak1f olunabilecek ~ekilde satJ~a veya kiraya arz eden,
d) Bu urunleri, bunlarm sat1~ma mahsus al1~veri~ yerleri d1~mda, sat1~a arz eden, satan veya kiraya veren,
e) Bu urunleri, sair mal veya hizmet sati~iari yanmda veya dolayisiyla bedelsiz olarak veren veya dag1tan,
f) Bu urunlerin reklam1m yapan, Ki~i, altJ aydan iki yila kadar hapis ve adli para cezas1 ile cezalandmlrr.
(2) Mustehcen goruntu, yaz1 veya sozleri basm ve yaym yolu ile yayinlayan veya yay1nlanmasma arac1hk eden ki~i altJ aydan u~ yila kadar hapis ve be~bin g\ine kadar adli para cezas1 ile cezalandmhr.
(3) M\istehcen goruntu, yaz1 veya sozleri i~eren urunlerin \iretiminde ~ocuklar1 kullanan ki~i, be~ yildan on yila kadar hapis ve be~bin g\ine kadar adli para cezas1 ile cezalandmhr. Bu urunleri Ulkeye sokan, ~ogaltan, sat1~a arz eden, satan, nakleden, depolayan, ihra~ eden, bulunduran ya da ba~kalarmm kullanimma sunan ki~i, iki yildan be~ yila kadar hapis ve be~bin g\ine kadar adli para cezas1 ile cezalandmlrr.
(4) ~iddet kullanilarak, hayvanlarla, olm~ insan bedeni \izerinde veya dogal olmayan yoldan yapilan cinsel davran1~lara ili~kin yaz1, ses veya goruntilleri i~eren urunleri \ireten, Ulkeye sokan, sat1~a arz eden, satan, nakleden, depolayan, ba~kalarmm kullanimma sunan veya bulunduran ki~i, bir yildan dort yila kadar hapis ve be~bin g\ine kadar adli para cezas1 ile cezalandmhr.
(5) D~ ve dord\incu f1kralardaki urunlerin i~erigini basm ve yaym yolu ile yayinlayan veya yayinlanmasma arac1hk eden ya da ~ocuklarm gormesini, dinlemesini veya okiimasm1 saglayan ki~i, altJ yildan on yila kadar hapis ve be~bin g\ine kadar adli para cezas1 ile cezalandmlrr.
(6) Bu su~lardan dolay1, tUzel ki~iler hakkmda bunlara ozgu g\ivenlik tedbirlerine hUkmolunur.
(7) Bu madde hiikiimleri, bilimsel eserlerle; u~\incu fikra hari~ olmak ve ~ocuklara ul~masi engellenrnek ko~uluyla, sanatsal ve edebi degeri olan eserler hakkmda uygulanmaz.
Fuhu~
MADDE 227.- (1) <;:ocugu fuh~a te~vik eden, bunun yolunu kolayl~tJran, bu maksatla tedarik eden veya barmdrran ya da ~ocugoo ~una arac1hk eden ki~i, dort yildan on yila kadar hapis ve be~bin g\ine
kadar adli para cezas1 ile cezalandmhr. Bu su~un i~leni~ine yonelik haZlfhk hareketleri de tamamlamm~ su~ gibi cezalandmhr.
(2) Bir kimseyi fuh§a te~vik eden, bunun yolunu kolayl~trran ya da fuhu~ i~in arac1hk eden veya yer temin eden ki~i, iki yildan dort yila kadar hapis ve ii~bin giine kadar adli para cezas1 ile cezalandmlrr. Fuh~a siiriiklenen ki~inin kazancmdan yararlanilarak k1smen veya tamamen ge~imin saglanmasi, fuh§a te~vik sayilrr.
(3) Fuhu~ amaciyla iilkeye insan sokan veya insanlarm iilke d1~ma ~Ikmasmi saglayan ki~i hakkmda yukar1daki f1kralara gore cezaya hiikmolunur.
(4) Cebir veya tehdit kullanarak, hile ile ya da ~aresizliginden yararlanarak bir kimseyi fuh~a sevk eden veya fuhu~ yapmasrm saglayan ki~i hakkmda yukar1daki fikralara gore verilecek ceza yar1smdan iki katma kadar artmhr.
(5) Yukandaki f1kralarda tanimlanan su~larm e~, iistsoy, kaym iistsoy, karde~, evliit edinen, vasi, egitici, ogretici, bakici, korunia ve gozetim yiikiimliiliigii bulunan diger ki~iler tarafmdan ya da kamu gorevi veya hizmet ili~kisinin sagladigi niifuz kotiiye kullarulmak suretiyle i~lenmesi hiilinde, verilecek ceza yar1 oranmda artmhr.
(6) Bu su~larm, su~ i~lemek amaciyla te~kil edilmi~ orgiit faaliyeti ~er~evesinde i~lenmesi hiilinde, yukar1daki f1kralara gore verilecek ceza yar1 oranmda artmhr.
(7) Bu su~lardan dolay1, tiizel ki~iler hakkmda bunlara ozgii giivenlik tedbirlerine hiikmolunur.
(8) F~a siiriiklenen ki~i, tedavi veya terapiye tabi tutulur.
Kumar oynanmas1 i~in yer ve imkan saglama
MADDE 228. - (1) Kumar oynanmas1 i~in yer ve imkiin saglayan ki~i, bir yila kadar hapis ve adli para cezas1 ile cezalandmlrr.
(2) <;ocuklarm kumar oynamas1 i~in yer ve imkiin saglanmasi hiilinde, verilecek ceza bir kat! oranmda artmlrr.
(3) Bu su~tan dolayi, tiizel ki~iler hakkmda bunlara ozgii giivenlik tedbirlerine hiikmolunur.
(4) Ceza Kanununun uygulanmasmda kumar, kazan~ amaciyla icra edilen ve kiir ve zararm talihe bagh oldugu oyunlardrr.
Dilencilik
MADDE 229. - (1) <;ocuklari, beden veya ruh bakunmdan kendini idare edemeyecek durumda bulunan kimseleri dilencilikte ara~ olarak kullanan ki~i, bir yildan ii~ yila kadar hapis cezas1 ile cezalandmhr.
(2) Bu su~un ii~iincii derece dahil kan veya kaym hisunlari ya da e~ tarafmdan i~lenmesi hiilinde verilecek ceza yar1 oranmda artmlrr.
(3) Bu su~un orgiit faaliyeti ~er~evesinde i~lenmi~ olmas1 hiilinde, verilecek ceza bir kat artmlrr.
SEKiziNCi BOL()M
Aile Diizenine Kar~1 Su~lar
Birden ~ok evlilik, hileli evlenme, dinsel tliren
MADDE 230.- (1) Evli olmasma ragmen, b~kas1yla evlenme i~lemi yaptJran ki~i, altJ aydan iki yila kadar hapis cezas1 ile cezalandmlrr.
(2) Kendisi evli olmamakla birlikte, evli oldugunu bildigi bir kimse ile evlilik i~lemi yaptlran ki~i de yukar1daki f1kra hiikmiine gore cezalandmhr.
(3) Ger~ek kimligini saklamak suretiyle bir ba~kas1yla evlenme i~lemi yaptlran ki~i, ii~ aydan bir yila kadar hapis cezas1 ile cezalandmlrr.
(4) Yukandaki filcralarda tammlanan su~lardan dalay1 zamana~Iml, evlenmenin iptali karar= kesinle~tigi tarihten itibaren i~lemeye b~lar.
(5) Aralarmda evlenme almaksiZm, evlenmenin dinsel torenini yaptrranlar hakkmda iki aydan alt! aya kadar hapis cezas1 verilir. Ancak, medeni nikah yapild1gmda kamu davas1 ve hiikmedilen ceza butiin sanu~lar1yla artadan kalkar.
(6) Evlenme akdinin kanuna gore yapilm1~ aldugunu gosteren belgeyi gormeden bir evlenme i~in dinsel toren yapan kimse hakkmda iki aydan alt! aya kadar hapis cezas1 verilir.
(:ocugun soyba~m degi~tirme MADDE 231. - (1) Bir ~acugun saybagm1 degi~tiren veya gizleyen ki~i, bir yildan u~ yila kadar hapis
cezas1 ile cezalandmlrr.
(2) Ozen yUkUmlillugune aykm davranarak, saglik kunimundaki bir ~acugun b~ka bir ~acukla kar1~masma neden alan ki~i, bir yila kadar hapis cezas1 ile cezalandmlir.
Kiitii muamele MADDE 232. - (1) Aym kanutta birlikte y~ad1g1 ki~ilerden birine kar~1 kotu muamelede bulunan
kimse, iki aydan bir yila kadar hapis cezas1 ile cezalandmlrr.
(2) idaresi altmda bulunan veya buytitlnek, akutinak, bak:mak, muhafaza etlnek veya bir meslek veya sanat ogretlnekle ytikUmlu aldugu ki~i tizerinde, sahibi bulundugu terbiye hakkmdan dagan disiplin yetkisini kotuye kullanan ki~iye, bir yila kadar hapis cezas1 verilir.
Aile hukukundan kaynaklanan yiikiimliiliigiin ihlali MADDE 233.- (1) Aile hukukundan dagan bak1m, egitim veya destek alma yUktimlillugunu yerine
getirmeyen ki~i, ~ikayet tizerine, bir yila kadar hapis cezas1 ile cezalandmlrr.
(2) Hamile aldugunu bildigi e~ini veya stirekli birlikte y~ad1g1 ve kendisinden gebe kalm1~ bulundugunu bildigi evli almayan bir kadm1 ~aresiz dUflimda terk eden kimseye, u~ aydan bir yila kadar hapis cezas1 verilir.
(3) Velayet haklar1 kaldmlm1~ alsa da, itiyadi sarha~luk, uyu~turucu veya uyariCI maddelerin kullanilmas1 ya da anur krrici tavrr ve hareketlerin sanucu maddi ve manevi ozen naksanhg1 nedeniyle ~acuklarmm aliliik, guvenlik ve saghgm1 agrr ~ekilde tehlikeye sakan ana veya baba, u~ aydan bir yila kadar hapis cezas1 ile cezalandmlrr.
(:ocugun ka~Inlmas1 ve ahkonulmas1 MADDE 234.- (1) Velayet yetkisi elinden almm1~ alan ana veya babanm ya da u~tincu derece dahil
kan hismmm, analtl y~m1 bitirmemi~ bir ~acugu veli, vasi veya bak1m ve gozetimi alt!nda bulunan kimsenin yamndan cebir veya tehdit kullanmaks1zm k~Irmasi veya alikaymasi hiilinde, u~ aydan bir yila kadar hapis cezasma hiikmalunur.
(2) Fiil cebir veya tehdit kullamlarak i~lenmi~ ya da ~acuk hentiz aniki ya~Im bitirmemi~ ise ceza bir kat1 aranmda artlnlir.
ihaleye fesat kan~tlrma
DOKUZUNCU BOLOM
Ekanami, Sanayi ve Ticarete ili~kin Su~lar
MADDE 235. - (1) Kamu kUflim veya kurul~lar1 adma yapilan mal veya hizmet al1m veya satlmlarma ya da kiralamalara ili~kin ihalelere fesat kar1~trran ki~i, be~ yildan aniki yila kadar hapis cezas1 ile cezalandmlrr.
(2) A~ag1daki hiillerde ihaleye fesat kari~tlnlmi~ sayilrr:
a) Hileli davran1~larla;
1. ihaleye katilma yeterligine veya ka~ullarma sahip alan ki~ilerin ihaleye veya ihale stirecindeki
i~lemlere katilmalanru engellemek, 2. ihaleye kaulma yeterligine veya ko~ullanna sahip olmayan ki~ilerin ihaleye katilmasm1 saglamak, 3. Teklif edilen mallan, ~artnamesinde belirtilen niteliklere sahip oldugu Mlde, sahip olmad1gmdan
bahisle degerlendirme d1~1 brrakmak, 4. Teklif edilen mallan, ~artnamesinde belirtilen niteliklere sahip olmadigi Mlde, sahip oldugundan
bahisle degerlendirmeye almak. b) Tekliflerle ilgili olup da ihale mevzuatma veya ~artnamelere gore gizli tutulmas1 gereken bilgilere
ba~kalannm ula~masrm saglamak. c) Cebir veya tehdit kullanmak suretiyle ya da hukuka aykm diger davran1~larla, ihaleye kaulma
yeterligine veya ko~ullarma sahip olan ki~ilerin ihaleye, ihale siirecindeki i~lemlere ka1:J.lmalarm1 engellemek.
d) ihaleye kaulmak isteyen veya kaulan ki~ilerin ihale ~artlarm1 ve ozellikle fiya1:1 etkilemek i~in aralarmda ~1k veya gizli anl~ma yapmalar1.
(3) ihaleye fesat kar1~trrma sonucunda ilgili kamu kurumu veya kurul~u ~1smdan bir zarar meydana gelmi~ ise, ceza yar1 orarunda ar1:1nlir. Zararm meydana gelmi~ oldugu sabit olmakla birlikte miktarmm belirlenememi~ olmas1, bu fikra hUkmiirrun uygulanmasm1 engellemez.
(4) ihaleye fesat kan~1:1rma dolayisiyla menfaat temin eden gorevli ki~iler, aynca bu nedenle ilgili su~ hUkm\ine gore cezalandmlrrlar.
(5) Yukandaki f1kralar hiikOmleri, kamu kurum veya kurul~lar1 araciligi ile yapilan arurma veya eksiltmeler ile kamu kurumu niteligindeki meslek kurulu~lar1, kamu kurum veya kurul~larrmn ya da kamu kurumu niteligindeki meslek kurulu~larmm i~tirakiyle kurulmu~ ~irketler, bunlarm b\inyesinde faaliyet icra eden vakiflar, kamu yararma ~al1~an demekler veya kooperatifler adma yapilan mal veya hizmet alrm veya satrmlarma ya da kiralamalara fesat kan~tmlmas1 Mlinde de uygularur.
Edimin ifasma fesat kar1~tirma MADDE 236.- (1) Kamu kurum veya kurulu~lan, kamu kurumu niteligindeki meslek kurul~lar1,
bunlarm i~tirakiyle kurulmu~ ~irketler, bunlarm b\inyesinde faaliyet icra eden vakiflar, kamu yararma ~al1~an demekler ya da kooperatiflere kar~1 taahhiit altma girilen edimin ifasma fesat kar1~t1ran ki~i, ii~ yildan yedi yila kadar hapis cezas1 ile cezalandmlir.
(2) A~ag1daki fiillerin hileli olarak yapilmas1 halinde, edimin ifasma fesat kan~tmlm1~ say1lir: a) ihale kararmda veya sozle~mede evsaf1 belirtilen maldan b~ka bir malm teslirn veya kabul
edilmesi. b) ihale kararmda veya sozle~mede belirtilen miktardan eksik malm teslirn veya kabul edilmesi. c) Edirnin ihale kararmda veya sozle~mede belirtilen siirede ifa edilmemesine ragmen, siiresinde ifa
edilmi~ gibi kabul edilmesi. d) Yaprm ihalelerinde eserin veya kullanilan malzemenin ~artname veya sozle~mesinde belirlenen
~artlara, miktar veya niteliklere uygun olmamasma ragmen kabul edilmesi. e) Hizmet niteligindeki edimin, ihale kararmda veya sozle~mede belirtilen ~artlara gore
verilmemesine veya eksik verilmesine ragmen verilmi~ gibi kabul edilmesi. (3) Edirnin ifasma fesat kar1~trrma dolayisiyla menfaat temin eden gorevli ki~iler, aynca bu nedenle
ilgili su~ hUkm\ine gore cezalandmlirlar. Fiyatlar1 etkileme MADDE 237.- (1) i~~i iicretlerinin veya besin veya mallarm degerlerinin artlp eksilmesi sonucunu
dogurabilecek bir ~ekilde ve bu maksatla yalan haber veya havadis yayan veya sair hileli yollara ba~vuran kimseye ii~ aydan iki yila kadar hapis ve adli para cezas1 verilir.
(2) Fiil sonucu besin veya mallarm degerleri veya i~~i iicretleri artlp eksildigi takdirde ceza ii~te biri oranmda artmlrr.
(3) Fail, ruhsath simsar veya borsa tellah ise ceza aynca sekizde bir orarunda artmhr.
Kamuya gerekli ~eylerin yokluguna neden olma
MADDE 238. - (I) Taahhut ettigi i~i yerine getirmeyerek, kamu kurum ve kurulu~lan veya kamu hizmeti veya gene! bir felak:etin onlenmesi i~in zorunlu e~a veya besinlerin ortadan kalkmasma veya onemli ol~ude azalmasma neden olan kimseye bir yildan u~ yila kadar hapis ve bin gOne kadar adli para cezas1 verilir.
Ticari s1r, bankac1hk s1rr1 veya mii~teri s1rn niteligindeki bilgi veya belgelerin a~Iklanmas1
MADDE 239. - (1) S1fat veya gorevi, meslek veya sanau geregi vak1f oldugu ticari s1r, bankac1hk s1rn veya mu~teri s1rn niteligindeki bilgi veya belgeleri yetkisiz ki~ilere veren veya if~a eden ki~i, ~ilrnyet iizerine, bir yildan u~ yila kadar hapis ve be~bin gOne kadar adli para cezas1 ile cezalandmhr. Bu bilgi veya belgelerin, hukuka aykm yolla elde eden ki~iler tarafmdan yetkisiz ki~ilere verilmesi veya if~a edilmesi halinde de bu f1kraya gore cezaya hUkmolunur.
(2) Birinci f1kra hUkUmleri, fenni ke~ifve bulu~lar1 veya smai uygulamaya ili~kin bilgiler hakkmda da uygulan1r.
(3) Bu srrlar, Tiirkiye'de oturmayan bir yabanc1ya veya onun memurlarma ~ikland1g1 takdirde, faile verilecek ceza u~te biri oranmda artmlrr. Bu halde ~ikiiyet ko~ulu aranmaz.
(4) Cebir veya tehdit kullanarak bir kimseyi bu madde kapsamma giren bilgi veya belgeleri ~ildamaya mecbur kilan ki~i, u~ yildan yedi yila kadar hapis cezas1yla cezalandmhr.
Mal veya hizmet sabmmdan ka~mma
MADDE 240.- (1) Belli bir mal veya hizmeti satmaktan ~marak kamu i~in acil bir ihtiyacm ortaya ~1kmasma neden olan ki~i, alu aydan iki yila kadar hapis cezas1 ile cezalandmhr.
Tefecilik
MADDE 241.- (1) Kazan~ elde etmek amac1yla b~kasma Odiin~ para veren ki~i, iki yildan be~ yila kadar hapis ve be~bin giine kadar adli para cezas1 ile cezalandmhr.
Tiizel ki~iler hakklnda giivenlik tedbiri uygulanmas1 MADDE 242. - (1) Bu boliimde yer alan su~larm i~lenmesi suretiyle yararma haksiZ menfaat
saglanan tUzel ki~iler hakkmda bunlara ozgii giivenlik tedbirlerine hUkmolunur.
Bili~im sistemine girme
ONUNCU BOL()M
Bili~im Alanmda Su~lar
MADDE 243.- (1) Bir bili~im sisteminin butuniine veya bir k1smma, hukuka aykm olarak giren ve orada kalmaya devam eden kimseye bir yila kadar hapis veya adli para cezas1 verilir.
(2) Yukandaki f1krada tan1mlanan fiillerin bedeli kar~1hg1 yararlarulabilen sistemler hakkmda i~lenmesi halinde, verilecek ceza yar1 oran1na kadar indirilir.
(3) Bu fiil nedeniyle sistemin i~erdigi veriler yok olur veya degi~irse, alu aydan iki yila kadar hapis cezasma hUkmolunur.
Sistemi engelleme, bozma, verileri yok etme veya degi~tirme
MADDE 244. - (1) Bir bili~im sisteminin i~leyi~ini engelleyen veya bozan ki~i, bir yildan be~ yila kadar hapis cezas1 ile cezalandmlrr.
(2) Bir bili~im sistemindeki verileri bozan, yok eden, degi~tiren veya eri~ilmez kilan, sisteme veri yerle~tiren, var olan verileri b~ka bir yere gonderen ki~i, alu aydan u~ yila kadar hapis cezas1 ile cezalandmhr.
(3) Bu fiillerin bir banka veya kredi kurumuna ya da bir kamu kurum veya kurulu~una ait bili~im
sistemi iizerinde i~lemnesi halinde, verilecek ceza yan oranmda artmhr. (4) Yukandaki f1kralarda tanimlanan fiillerin i~lemnesi suretiyle ki~inin kendisinin veya b~kasmm
yararma haksiZ bir ~akar saglamasmm b~ka bir su~ olu~turmamasi hruinde, iki yildan altJ yila kadar hapis ve be~bin giine kadar adli para cezasma hiikmo!Imur.
Banka veya kredi kartlarmm kiitiiye kullamlmasi MADDE 245.- (1) B~kasma ait bir banka veya kredi kartm1, her ne suretle olursa olsim ele ge~iren
veya elinde bulunduran kimse, kart sahibinin veya kartm kendisine verilmesi gereken ki~inin nzas1 olmaks1zm bunu kullanarak veya kullandJrtarak kendisine veya b~kasma yarar saglarsa, ii~ yildan altJ yila kadar hapis cezas1 ve adli para cezas1 ile cezalandmhr.
(2) Sahte olu~turulan veya iizerinde sahtecilik yapilan bir banka veya kredi kartm1 kullanmak suretiyle kendisine veya b~kasma yarar saglayan ki~i, fiil daha agrr cezay1 gerektiren b~ka bir su~ olu~turmadigi takdirde, dort yildan yedi yila kadar hapis cezas1 ile cezalandmhr.
Tiizel ki~iler hakkinda giivenlik tedbiri uygulanmas1 MADDE 246. - (1) Bu boliimde yer alan su~larm i~lemnesi suretiyle yararma haksiZ menfaat
saglanan tiizel ki~iler hakkmda bunlara ozgii giivenlik tedbirlerine hiikmolunur.
DORDiiNCO KISIM Millete ve Devlete Kar~1 Su~lar ve Son Hiikiimler
BiRiNCi BOLDM Kamu idaresinin Giivenilirligine ve i~leyi~ine Kar~I Su~lar
Zimmet
MADDE 247. - (1) Gorevi nedeniyle zilyedligi kendisine devredilmi~ olan veya koflima ve gozetimiyle yiikiimlii oldugu mali kendisinin veya ba~kasmm zimmetine ge~iren kamu gorevlisi, be~ yildan oniki yila kadar hapis cezas1 ile cezalandmlrr.
(2) Su~un, zimmetin ~1ga ~Ikmamaslfll saglamaya yonelik hileli davrani~larla i~lemnesi hruinde, verilecek ceza yar1 oranmda artmlrr.
(3) Zimmet su~unun, maim ge~ici bir siire kullanildiktan soma iade edilmek iizere i~lemnesi hruinde, verilecek ceza yar1 oranma kadar indirilebilir.
Etkin pi~manhk MADDE 248.- (1) So~turma ba~lamadan once, zimmete ge~irilen maim aynen iade edilmesi veya
ugramlan zararm tamamen tazmin edilmesi haJ.inde, verilecek cezanm ii~te ikisi indirilir. (2) Kovu~turma ba~lamadan once, goniillii olarak, zimmete ge~irilen maim aynen iade edilmesi veya
ugramlan zararm tamamen tazmin edilmesi haJ.inde, verilecek cezanm yariSI indirilir. Etkin pi~manhgm hiikiimden once ger~ekle~mesi haJ.inde, verilecek cezanm ii~te biri indirilir.
Daha az cezay1 gerektiren hal MADDE 249.- (1) Zimmet su~unun konusunu ol~tlrran maim degerinin azhg1 nedeniyle, verilecek
ceza ii~te birden yar1ya kadar indirilir. irtikip MADDE 250.- (1) Gorevinin sagladigi niifuzu kotiiye kullanmak suretiyle kendisine veya b~kasma
yarar saglanmasma veya bu yolda vaatte bulunulmasma bir kimseyi icbar eden kamu gorevlisi, be~ yildan on yila kadar hapis cezas1 ile cezalandmhr.
(2) Gorevinin sagladigi giiveni kotiiye kullanmak suretiyle ger~ekle~tirdigi hileli davrani~larla,
kendisine veya bru;;kasma yarar sagianmasma veya bu yolda vaatte bulunulmasma bir kimseyi ikna eden kamu gorevlisi, u~ yildan be~ yila kadar hapis cezas1 ile cezalandmhr.
(3) ikinci f1krada tammlanan su~un ki~inin hatasmdan yararlanarak i~lenmi~ olmas1 hiilinde, bir yildan u~ yila kadar hapis cezasma hUkmolunur.
Denetim gorevinin ihmali MADDE 251.- (I) Zimmet veya irtikap su~unun i~lenmesine kasten goz yuman denetimle yUkUmlu
kamu gorevlisi, i~lenen su~un mu~terek faili olarak sorumlu tutulur.
(2) Denetim gorevini ilunal ederek, zimmet veya irtikap su~unun i~lenmesine imkan saglayan kamu gorevlisi, u~ aydan u~ yila kadar hapis cezas1 ile cezalandmhr.
Rii~vet
MADDE 252. - (1) Ru~vet alan kamu gorev1isi, dort yildan oniki yila kadar hapis cezas1 ile cezalandmhr. R~vet veren ki~i de kamu gorevlisi gibi cezalandmhr. Ru~vet konusunda anla~maya varilmas1 hiilinde, su~ tamamlanmi~ gibi cezaya hUkmolunur.
(2) Ru~vet alan veya bu konuda anla~maya varan ki~inin, yarg1 gorevi yapan, hakem, bilirki~i, noter veya yeminli mali mu~avir olmas1 hiilinde, birinci f1kraya gore verilecek ceza u~te birden yar1sma kadar artmhr.
(3) Ru~vet, bir kamu gorevlisinin, gorevinin gereklerine aykm olarak bir i~i yapmas1 veya yapmamas1 i~in ki~iyle vard1g1 anlru;;ma ~er~evesinde bir yarar saglamasidrr.
(4) Birinci fikra hUkmu, kamu kurunm niteligindeki meslek kurul~lari, kamu kuruni veya kurulu~1armm ya da kamu kurunm niteligindeki meslek kurulu~larmm i~tirakiyle kurulm~ ~irketler, bunlarm bflnyesinde faaliyet icra eden vakli1ar, kamu yararma ~al1~an demekler, kooperatifler ya da halka a~Ik anonim ~irketlerle hukuki ili~ki tesisinde veya tesis edilmi~ hukuki ili~kinin devam1 sflrecinde, bu tuzel ki~i1er adma hareket eden ki~i1ere gorevinin gereklerine aykm o1arak yarar saglanmasi hiilinde de uygulanrr.
(5) Yabanc1 bir ulkede se~ilmi~ veya atanm1~ olan, yasama veya idari veya adli bir gorevi yUrflten kamu kuruni veya kurulu~larmm memur veya gorevlilerine veya aym Ulkede uluslararasi nite1ikte gorevleri yerine getirenlere, uluslararasi ticari i~lemler nedeniyle, bir i~in yapilmas1 veya yapilmamas1 veya haks1z bir yararm elde edilmesi veya muhafazas1 amaciyla, dogrudan veya dolayh o1arak yarar teklifveya vaat edi1mesi veya verilmesi de ~vet sayil1r.
Tiizel ki~iler hakkinda giivenlik tedbiri uygulanmas1 MADDE 253.- (1) Ru~vet su~unun i~lenmesi suretiyle yararma haksiZ menfaat saglanan tuzel ki~iler
hakkmda bunlara ozgfl gflvenlik tedbirlerine hUkmolunur.
Etkin pi~manhk MADDE 254. - (1) Ru~vet alan ki~inin, soru~turma bru;;lamadan once, rfl~vet konusu ~eyi
so~turmaya yetkili makamlara aynen teslim etmesi hiilinde, hakkmda ~vet su~undan dolay1 cezaya hUkmolunmaz. Ru~vet alma konusunda ba~kas1yla anlru;;an kamu gorevlisinin soru~turma ba~lamadan once durunm yetkili makamlara haber vermesi hiilinde de hakkmda bu su~tan dolay1 cezaya hUkmolunmaz.
(2) Ru~vet veren veya bu konuda kamu gorevlisiyle anlru;;maya varan ki~inin, soru~turma bru;;lamadan once, pi~manl1k duyarak durun1dan soru~turma makamlarm1 haberdar etmesi hiilinde, hakkmda rfl~vet su~undan dolay1 cezaya hUkmolunmaz; verdigi rfl~vet de kamu gorevlisinden almarak kendisine iade edilir.
(3) Ru~vet su~una i~tirak eden diger ki~ilerin, soru~turma ba~lamadan once, pi~manlik duyarak durun1dan soru~turma makamlarm1 haberdar etmesi hiilinde, hakkmda bu su~tan dolay1 cezaya hUkmolunmaz.
Yetkili olmad1jp. bir i~ i~in yarar saglama
MADDE 255.- (1) Gorevine girmeyen ve yetki1i olmad1g1 bir i~i yapabilecegi veya yaptrrabilecegi kanaatini uyandrrarak yarar saglayan kamu gorevlisi, bir ylidan be~ ylia kadar hapis ve adli para cezas1 ile cezalandmlrr.
Zor kullanma yetkisine ili~kin sminn a~Ilmas1 MADDE 256.- (1) Zor kullanma yetkisine sahip kamu gorevlisinin, gorevini yapt1g1 srrada, ki~ilere
kar~1 gorevinin gerektirdigi olc;:'Un'Un d1~mda kuvvet kullanmas1 haiinde, kasten yaralama suc;:una ili~kin hiikiimler uygularur.
GOrevi kiitiiye kullanma MADDE 257.- (1) K.anunda aynca sue;: olarak tarumlanan hailer d1~mda, gorevinin gereklerine aykm
hareket etmek suretiyle, ki~ilerin magduriyetine veya kamunun zararma neden olan ya da ki~ilere hak:s1z bir kazanc;: saglayan kamu gorevlisi, bir ylidan uc;: ylia kadar hapis cezas1 ile cezalandmhr.
(2) Kanunda aynca sue;: olarak tan1mlanan hailer d1~mda, gorevinin gereklerini yapmakta ihmal veya gecikme gostererek, ki~ilerin magduriyetine veya kamunun zararma neden olan ya da ki~ilere haks1z bir kazanc;: saglayan kamu gorevlisi, altl aydan iki ylia kadar hapis cezas1 ile cezalandmhr.
(3) irtikap suc;:unu olu~turmad1g1 takdirde, gorevinin gereklerine uygun davranmas1 ic;:in veya bu nedenle ki~ilerden kendisine veya bir b~kasma c;:1kar saglayan kamu gorevlisi, birinci flkra hUkm'Une gore cezalandmlrr.
GOreve ili~kin s1rrm a~Iklanmasi MADDE 258. - (1) Gorevi nedeniyle kendisine verilen veya ayru nedenle bilgi edindigi ve gizli
kalmas1 gereken belgeleri, kararlar1 ve emirleri ve diger tebligat1 ac;:lklayan veya yaymlayan veya ne suretle olursa olsun b~kalarmm bilgi edinmesini kolayl~tlran kamu gorevlisine, bir ylidan dort ylia kadar hapis cezas1 verilir.
(2) Kamu gorevlisi s1fat1 sona erdikten soma, birinci f1krada yazli1 fiilleri i~leyen kimseye de ayru ceza verilir.
Kamu giirevlisinin ticareti MADDE 259. - (1) Yurutlligu gorevin saglad1g1 niifu.zdan yararlanarak, bir ba~kas1na mal veya
hizmet satmaya c;:al1~an kamu gorevlisi, altl aya kadar hapis veya adli para cezas1 ile cezalandmlrr.
Kamu giirevinin terki veya yapilmamasi MADDE 260. - (1) Hukuka aykm olarak ve toplu bic;:imde, gorevlerini terk eden, gorevlerine
gelmeyen, gorevlerini gec;:ici de olsa k1smen veya tamamen yapmayan veya yav~latan kamu gorevlilerinin her biri hakkmda uc;: aydan bir ylia kadar hapis cezas1 verilir. Kamu gorevlisi say1smm uc;:ten fazla olmamas1 haiinde cezaya hUkmolurunaz.
(2) Kamu gorevlilerinin mesleki ve sosyal haklan ile ilgili olarak, hizmeti aksatmayacak bic;:irnde, gec;:ici ve klsa siireli i~ b1rakmalan veya yav~latmalar1 haiinde, verilecek cezada indirim yapliabilecegi gibi, ceza da verilmeyebilir.
Ki~ilerin mallan iizerinde usulsiiz tasarruf MADDE 261. - (1) ilgili kanunlarda belirlenen ko~ullara aykln oldugunu bilerek, ki~ilerin ta~m1r
veya ~mmaz mallan iizerinde, kar~1hk odenmek suretiyle de olsa, zorla tasarrufta bulunan kamu gorevlisi, fiil daha ag1r cezay1 gerektiren bir sue;: olu~turmad1g1 takdirde, alt1 aydan iki ylia kadar hapis cezas1 ile cezalandmlrr.
Kamu giirevinin usulsiiz olarak iistlenilmesi MADDE 262.- (1) Bir kamu gorevini, kanun ve nizamlara aykm olarak yerine getirmeye te~ebbus
eden veya terk emri kendisine bildirilmi~ oldugu haide gorevi siirdiiren kimseye uc;: aydan iki ylia kadar hapis cezas1 verilir.
Kanuna aykin egitim kurumu MADDE 263. - (1) Kanuna aykm olarak egitim kurumu ac;:anlara, bunlar1 c;:all~tlranlara ve bu
kurumlarda kanuna aykm olarak ayiidigmi bildigi halde ogretmenlik yapanlara, alti aydan Uy yila kadar hapis cezas1 verilir.
(2) Yukandaki filaada gosterilen yerlerin kapatilmasma da karar verilir.
Ozel i~aret ve kiyafetleri usulsiiz kullanma MADDE 264.- (I) Bir rutbe veya kamu gorevinin veya meslegin, resmi elbisesini yetkisi olmaksizm
alenen ve b!lljkaiarmi yarultacak ~ekilde giyen veya hakk1 olmayan ni~an veya madalyalari takan kimseye Uy aydan bir yila kadar hapis cezas1 verilir.
(2) Elbisenin saglayacagi kolayhk ve olanaklardan yararlanarak bir suy i~lenirse, yalmz bu fiilden oturu yukar1daki f1krada belirtilen cezalar Uyte biri oranmda artmlarak hUkmolunur.
GOrevi yaptirmamak i~in direnme MADDE 265. - (1) K.amu gorevlisine kar~I gorevini yapmasim engellemek amaciyla, cebir veya
tehdit kullanan ki~i, alti aydan uy yila kadar hapis cezas1 ile cezalandmhr.
(2) Suyun yarg1 gorevi yapan ki~ilere kar~I i~lenmesi h&inde, iki yildan dort yila kadar hapis cezasma hUkmolunur.
(3) Suyun, ki~inin kendisini tarunmayacak bir h&e koymas1 suretiyle veya birden fazla ki~i tarafmdan birlikte i~lenmesi h&inde, verilecek ceza uyte biri oranmda artmhr.
(4) Suyun, sihihl.a ya da var olan veya var sayilan suy orgfitlerinin olu~tirrduklari korkutucu gfiyten yararlanilarak i~lenmesi h&inde, yukar1daki fikralara gore verilecek ceza yar1 oranmda artmhr.
(5) Bu suyun i~lenmesi s1rasmda kasten yaralama suyunun neticesi sebebiyle agiri!lljmi~ h&lerinin geryekle~mesi durumunda, aynca kasten yaralama suyuna ili~kin hUkUmler uygulan1r.
Kamu giirevine ait ara~ ve gere~leri su~ta kullanma MADDE 266.- (I) Gorevi geregi olarak elinde bulundurdugu aray ve gereyleri bir suyun i~lenmesi
s1rasmda kullanan kamu gorevlisi hakkmda, ilgili suyun tammmda kamu gorevlisi s1fati esasen goz onunde bulundurulmami~ ise, verilecek ceza uyte biri oranmda artmhr.
iftira
iKiNCi BOLDM Adliyeye Kar~1 Suylar
MADDE 267.- (I) Yetkili makamlara ihbar veya ~ikayette bulunarak ya da basm ve yaym yoluyla, i~lemedigini bildigi h&de, hakkmda so~turma ve koVll~turma b!lljiatiimasmi ya da idari bir yaptmm uygulanmasm1 saglamak iyin bir kimseye hukuka aykm bir fiil isnat eden ki~i, bir yildan dort yila kadar hapis cezas1 ile cezalandmhr.
(2) Fiilin maddi eser ve delillerini uydurarak iftirada bulunulmas1 h&inde, ceza yar1 oranmda artmhr.
(3) YUklenen fiili i~lemediginden dolay1 hakkmda beraat karar1 veya ko~turmaya yer olmadigina dair karar verilmi~ magdurun aleyhine olarak bu fiil nedeniyle gozalt1na alma ve tutuklama d1~mda ba~ka bir koruma tedbiri uygulanmi~sa, yukar1daki fikralara gore verilecek ceza yar1 oranmda artmhr.
(4) YUklenen fiili i~lemediginden dolay1 hakkmda beraat karar1 veya ko~turmaya yer olmadigina dair karar verilmi~ olan magdurun bu fiil nedeniyle gozaltma almmasi veya tutuklanmas1 h&inde; iftira eden, aynca ki~iyi hfirriyetinden yoksun kilma suyuna ili~kin hUkUmlere gore dolayh fail olarak sorumlu tutiiiur.
(5) Magdurun agiri!lljtmlmi~ muebbet hapis veya muebbet hapis cezasma mahkfuniyeti h&inde, yirmi yildan otuz yila kadar hapis cezas1na; sfireli hapis cezas1na mahkfuniyeti h&inde, mahkfun olunan cezanm uyte ikisi kadar hapis cezas1na hUkmolunur.
(6) Magdurun mahkfun oldugu hapis cezasimn infazma bWjlanmi~ ise, be~inci fikraya gore verilecek
ceza yariSI kadar artmhr.
(7) iftira sonucunda magdur hakkmda hapis cezas1 d1~mda adli veya idari bir yaptmm uyguiarJmi~sa; iftira eden ki~i, u~ yildan yedi yila kadar hapis cezas1 ile cezalandmhr.
(8) iftira su~undan dolay1 dava zaman~Imi, magdurun fiili i~lemediginin sabit oldugu tarihten ba~lar.
(9) Basm ve yaym yoluyla i~lenen iftira su~undan dolay1 verilen mahkCuniyet karar1, aym veya e~degerde basm ve yaym organ1yla ilan olunur. ilan masraf1, hUkUmluden tahsil edilir.
Ba~kasma ait kimlik veya kimlik bilgilerinin kullandmas1 MADDE 268. - (1) i~ledigi su~ nedeniyle kendisi hakkmda soru~turma ve kovu~turma yapilmasmi
engellemek amaciyla, bu ki~iye ait kimligi veya kimlik bilgilerini kullanan kimse, iftira su~una ili~kin hUkUmlere gore cezalandmhr.
Etkin pi~manhk MADDE 269. - (1) iftira edenin, magdur hakkmda adli veya idari soru~turma b~lamadan once,
iftirasmdan donmesi Mlinde, hakkmda iftira su~undan dolay1 verilecek cezanm be~te dordu indirilir.
(2) Magdur hakkmda kovu~turma ba~lamadan once iftiradan donme Mlinde, iftira su~undan dolay1 verilecek cezanm dortte u~u indirilir.
(3) Etkin pi~manhgm;
a) Magdur hakkmda hUkUmden once ger~ekle~mesi Mlinde, verilecek cezanm u~te ikisi,
b) Magdurun mahkCuniyetinden sonra ger~ekle~mesi Mlinde, verilecek cezanm yans1,
c) HUkmolunan cezanm infazma b~larJmasi hruinde, verilecek cezanm u~te biri,
indirilebilir. (4) iftiranm konusunu ol~turan m1i.nhas1ran idari yaptmm uygularJmasini gerektiren fiil dolayisiyla;
a) idari yaptmma karar verilmeden once etkin pi~manhkta bulunulmas1 Mlinde, verilecek cezanm yariSI,
b) idari yaptmm uyguland1ktan sonra etkin pi~manhkta bulunulmas1 hruinde, verilecek cezanm u~te biri,
indirilebilir.
(5) iftira su~unun basm ve yaym yoluyla i~lenmesi hruinde, bu madde hUkUmleri uygularJmaz.
Su\! iistlenme MADDE 270. - (1) Yetkili makamlara, ger~ege aykm olarak, su~u i~ledigini veya su~a katildigmi
bildiren kimseye iki yila kadar hapis cezas1 verilir. Bu su~un ustsoy, altsoy, e~ veya karde~i cezadan kurtarmak amaciyla i~lenmesi Mlinde; verilecek cezanm dortte u~u indirilebilecegi gibi tamamen de kaldmlabilir.
Su\! uydurma MADDE 271.- (1) i~lenmedigini bildigi bir su~u, yetkili makamlara i~lenmi~ gibi ihbar eden ya da
i~lenmeyen bir su~un delil veya emarelerini soru~turma yapilmasm1 saglayacak bi~imde uyduran kimseye u~ yila kadar hapis cezas1 verilir.
Yalan tamkhk MADDE 272. - (1) Hukuka aykm bir fiil nedeniyle b~latilan bir soru~turma kapsammda tanik
dinlemeye yetkili ki~i veya kuru! onunde ger~ege aykm olarak taniklik yapan kimseye, dort aydan bir yila kadar hapis cezas1 verilir.
(2) Mahkeme huzurunda ya da yemin ettirerek tamk dinlemeye kanunen yetkili ki~i veya kuru! onunde ger~ege aykm olarak tanikhk yapan kimseye bir yildan u~ yila kadar hapis cezas1 verilir.
(3) D~ yildan fazla hapis cezasm1 gerektiren bir su~un so~turma veya kovu~turmas1 kapsammda yalan tanikhk yapan ki~i hakkmda iki yildan dort yila kadar hapis cezasma hUkmolunur.
(4) Aleyhine tamkhkta bulunulan ki~i ile ilgili olarak gozaltma alma ve tutuklama d1~mda b~ka bir koruma tedbiri uygulanmi~sa, yiiklenen fiili i~lemediginden dolay1 hakkmda beraat karan veya ko~turmaya yer olmad1gma dair karar verilmi~ olmas1 ko~uluyla, yukandaki f1kralara gore verilecek ceza yar1 oranmda artmhr.
(5) Aleyhine tanikhkta bulunulan ki~inin gozaltma a!Imnasi veya tutuklanmas1 halinde; yiiklenen fiili i~lemediginden dolay1 hakkmda beraat karar1 veya kov~turmaya yer olmad1gma dair karar verilmi~ olmas1 ko~uluyla; yalan tan1khk yapan ki~i, aynca ki~iyi hiirriyetinden yoksun kilma su~una ili~kin hiikiimlere gore dolayh fail olarak sorumlu tutulur.
(6) Aleyhine tan1khkta bulunulan kimsenin agirla~tmlmi~ muebbet hapis veya muebbet hapis cezasma mahkfuniyeti halinde, yirmi yildan otuz yila kadar hapis cezasma; s\ireli hapis cezasma mahkfuniyeti halinde, mahkfun olunan cezanm u~te ikisi kadar hapis cezasma hUkrnolunur.
(7) Aleyhine tan1khkta bulunulan kimsenin mahkfun oldugu hapis cezas1n1n infazma b~lanm1~ ise, altmc1 f1kraya gore verilecek ceza yariSI kadar artmhr.
(8) Aleyhine tamkhkta bulunulan ki~i hakkmda hapis cezas1 d1~mda adli veya idarl bir yaptmm uygulanmi~sa; yalan tan1khkta bulunan ki~i, u~ yildan yedi yila kadar hapis cezas1 ile cezalandmhr.
!)ahsi cezasiZhk veya cezanm azaltdmasm1 gerektiren sebepler MADDE 273.- (1) Ki~inin; a) Kendisinin, ustsoy, altsoy, e~ veya karde~inin soru~turma ve kovu~turmaya ugramasma neden
olabilecek bir hususla ilgili olarak yalan taniklikta bulumnas1,
b) Tanikliktan ~ekimne hakk1 olmasma ragmen, bu hakki kendisine hatrrlatilmadan ger~ege aykm olarak tanikhk yapmas1,
Ha.J.inde, verilecek cezada indirim yapilabilecegi gibi, ceza vermekten de vazge~ilebilir. (2) Birinci f1kra hUkrnu, ozel hukuk u~mazhklar1 kapsammda yapilan yalan tanikhk ha.J.lerinde
uygulanmaz.
Etkin pi~manhk MADDE 274.- (1) Aleyhine tamkl1k yapilan ki~i hakkmda bir hak kisitlamasim veya yoksunlugunu
sonu~layacak nitelikte karar verilmeden veya hiikiimden once ger~egin soylemnesi ha.J.inde, cezaya hUkrnolumnaz.
(2) Aleyhine taniklik yapilan ki~i hakkinda bir hak kisitlamasim veya yoksunlugunu sonu~layacak nitelikte karar verildikten soma ve fakat hUktimden once ger~egin soylemnesi halinde, verilecek cezanm Uyte ikisinden yar1sma kadan indirilebilir.
(3) Aleyhine tamkhk yapilan ki~i hakkinda verilen mahkfuniyet karar1 kesirile~meden once ger~egin soylemnesi ha.J.inde, verilecek cezanm yar1smdan Uyte birine kadar1 indirilebilir.
Yalan yere yemin MADDE 275.- (1) Hukuk davalarmda yalan yere yemin eden davac1 veya daval1ya bir yildan be~
yila kadar hapis cezas1 verilir.
(2) Dava hakkmda hiikiim verilmeden once ger~egin soylemnesi halinde, cezaya hUkrnolumnaz.
(3) HUkrnun icraya konulmasmdan veya kesinle~mesinden once ger~egin soylemnesi halinde, verilecek cezanm yans1 indirilir.
Ger~ege aykm bilirki~ilik veya terciimanhk MADDE 276. - (1) Yarg1 mercileri veya su~tan dolay1 kanunen soru~turma yapmak veya yemin
altmda tamk dirilemek yetkisine sahip bulunan ki~i veya kuru! tarafmdan gorevlendirilen bilirki~inin ger~ege aykm mutalaada bulumnas1 halinde, bir yildan u~ yila kadar hapis cezasma hUkrnolunur.
(2) Birinci f1krada belirtilen ki~i veya kurullar tarafmdan gorevlendirilen terc\imanm ifade veya belgeleri ger~ege aykm olarak terc\ime etmesi ha.J.inde, birinci f1kra hUkrnu uygulan1r.
YargJ. giirevi yapam etkileme
MADDE 277.- (1) Bir davarun taraflanndan birinin veya bir ka9mm veya samklarm veya davaya katilanlarm, magdurlarm leh veya aleyhinde, yarg1 gorevi yapanlara emir veren veya bask1 yapan veya niifuz icra eden veya her ne suretle olursa olsun ad1 ge9enleri hukuka aykm olarak etkilemeye te~ebbtis eden kimseye iki yildan dort yila kadar hapis cezas1 verilir. Te~ebbus iltimas derecesini ge9medigi takdirde verilecek ceza alti aydan iki yila kadard1r.
SU\!U bildirmeme
MADDE 278.- (1) i~lenmekte olan bir su9u yetkili makamlara bildirmeyen ki~i, bir yila kadar hapis cezas1 ile cezalandmhr.
(2) i~lenmi~ olmakla birlikte, sebebiyet verdigi neticelerin Sinlriandmlmasi Mien mfimkUn bulunan bir su9u yetkili makamlara bildirmeyen ki~i, yukar1daki fikra hUkmfine gore cezalandmhr.
(3) Magdurun onbe~ ya~m1 bitirmemi~ bir 90cuk, bedensel veya ruhsal baklmdan ozfirlu olan ya da hamileligi nedeniyle kendisini savunamayacak durumda bulunan kimse olmas1 Mlinde, yukar1daki f1kralara gore verilecek ceza, yar1 orarunda artinhr.
Kamu giirevlisinin SU\!U bildirmemesi
MADDE 279. - (1) Kamu adma soru~tiirma ve ko~tiirmayi gerektiren bir su9un i~lendigini goreviyle baglantih olarak ogrenip de yetkili makamlara bildirimde bulunmay1 ihmal eden veya bu hususta gecikme gosteren kamu gorevlisi, alti aydan iki yila kadar hapis cezas1 ile cezalandmhr.
(2) Su9un, adli kolluk gorevini yapan ki~i tarafmdan i~lenmesi hruinde, yukar1daki f1kraya gore verilecek ceza yar1 oranmda artmhr.
Saghk meslegi mensuplarmm SU\!U bildirmemesi
MADDE 280.- (1) Gorevini yapt1g1 srrada bir su9un i~lendigi yonfinde bir belirti ile kar~Ii~masma ragmen, durumu yetkili makamlara bildirmeyen veya bu hususta gecikme gosteren saghk meslegi mensubu, bir yila kadar hapis cezas1 ile cezalandmlrr.
(2) Saghk meslegi mensubu deyiminden tabip, di~ tabibi, eczac1, ebe, hem~ire ve sag!Ik hizmeti veren diger ki~iler anl~1hr.
Su\! delillerini yok etme, gizleme veya degi~tirme
MADDE 281. - (1) Ger9egin meydana 9Ikrnasm1 engellemek amaciyla, bir su9un delillerini yok eden, silen, gizleyen, degi~tiren veya bozan ki~i, alt1 aydan be~ yila kadar hapis cezas1 ile cezalandmlrr. Kendi i~ledigi veya i~leni~ine i~tirak ettigi su9la ilgili olarak ki~iye bu fikra hUkmfine gore ceza verilmez.
(2) Bu su9un kamu gorevlisi tarafmdan goreviyle baglant1h olarak i~lenmesi Mlinde, verilecek ceza yar1 oranmda artmhr.
(3) ili~kin oldugu su9 nedeniyle hUk.Um verilmeden once gizlenen delilleri mahkemeye teslim eden ki~i hakkmda bu maddede tammlanan su9 nedeniyle verilecek cezanm be~te dordu indirilir.
Su\!tan kaynaklanan malvarbg1 degerlerini aklama
MADDE 282.- (1) Alt smm bir yil veya daha fazla hapis cezas1m gerektiren bir su9tan kaynaklanan malvarhg1 degerlerini, yurt d1~ma 9Ikaran veya bunlarm gayrime~ru kaynagm1 gizlemek ve me~ru bir yolla elde edildigi konusunda kanaat uyandrrmak maksadiyla, 9e~itli i~lemlere tabi tutan ki~i, iki yildan be~ yila kadar hapis ve yirmibin gfine kadar adli para cezas1 ile cezalandmlrr.
(2) Bu su9un, kamu gorevlisi tarafmdan veya belli bir meslek sahibi ki~i tarafmdan bu meslegin icras1 s1rasmda i~lenmesi hruinde, verilecek hapis cezas1 yar1 oranmda artmhr.
(3) Bu SU9Ull, SU9 i~Jemek i9in te~kiJ ediJmi~ bir orgfitUn faaliyeti 9er9evesinde i~Jenmesi MJinde, verilecek ceza bir kat artmlrr.
(4) Bu su9un i~lenmesi dolayisiyla tuzel ki~iler hakkmda bunlara ozgfi gfivenlik tedbirlerine hUkmolunur.
(5) Bu su9 nedeniyle ko~tiirma b~lamadan once su9 konusu malvarhg1 degerlerinin ele ge9irilmesini saglayan veya bulundugu yeri yetkili makamlara haber vererek ele ge9irilmesini
kolaylrujtlran ki~i hakkmda bu maddede tammlanan su9 nedeniyle eezaya hUkm.olumnaz.
Su~luyu kaYJrma MADDE 283.- (I) Su9 i~leyen bir ki~iye ara~tmna, yakalanma, tutuklanma veya hUkm.iin infazmdan
kurtulmas1 i9in imkan sagl.ayan kimse, altJ aydan be~ yila kadar hapis eezas1 ile eezalandmlrr. (2) Bu su9un kanm gorevlisi tarafmdan goreviyle baglantih olarak i~lenmesi halinde, verileeek eeza
yar1 oranmda artJnhr.
(3) Bu su9un ustsoy, altsoy, e~, karde~ veya diger su9 ortag1 tarafmdan i~lenmesi h§.linde, eezaya hUkm.olumnaz.
Tutuklu, hiikiimlii veya su~ delillerini bildirmeme MADDE 284. - (I) Hakkmda tutuklama karar1 verilmi~ olan veya hUkUmlu bir ki~inin bulundugu yeri
bildigi Mlde yetkili makamlara bildirmeyen kimse, bir yila kadar hapis eezas1 ile eezalandmlrr.
(2) i~lenmi~ olan bir su9a ili~kin delil ve eserlerin ba~kalar1 tarafmdan saklandigi yeri bildigi halde yetkili makamlara bildirmeyen kimse, yukar1daki fikra hUkm.iine gore eezalandmlrr.
(3) Bu su9larm kamu gorevlisi tarafmdan goreviyle bagl.antJh olarak i~lenmesi Mlinde, verileeek eeza yar1 oranmda artmhr.
(4) Bu su9larm ustsoy, altsoy, e~ veya karde~ tarafmdan i~lenmesi hiilinde, eezaya hUkm.olumnaz. Gizliligin ihlili MADDE 285. - (1) So~turmanm gizliligini alenen ihliil eden ki~i, bir yildan u9 yila kadar hapis
eezas1 ile eezalandmhr. Aneak, soru~turma rujamasmda alman ve kanun hUkm.u gereginee gizli tutJiimas1 gereken kararlarm ve bunlarm geregi olarak yapilan i~lemlerin gizliliginin ihliili ~Ismdan aleniyetin ger9ekle~mesiaranmaz.
(2) Kanuna gore kapal1 yapilmas1 gereken veya kapal1 yapilmasma karar verilen d~madaki ~1klama veya goruntulerin gizliligini alenen ihliil eden ki~i, birinei f1kra hUkm.iine gore eezalandmlrr. Aneak, bu su9un olu~mas1 i9in tan1gm korunmasma ili~kin olarak alman gizlilik kararma aykmhk ~Ismdan aleniyetin ger9ekle~mesi aranmaz.
(3) Bu su9larm basm ve yaym yoluyla i~lenmesi Mlinde, eeza yan oranmda artmlrr.
(4) Soru~turma ve kovu~turma evresinde ki~ilerin su9lu olarak damgalanmalarim saglayaeak ~ekilde goruntulerinin yaymlanmasi hiilinde, altJ aydan iki yila kadar hapis eezasma hUkm.olunur.
Ses veya goriintiilerin kayda ahnmas1 MADDE 286. - (1) So~turma ve kovu~turma i~lemleri srrasmdaki ses veya goruntuleri yetkisiz
olarak kayda alan veya nakleden ki~i, altJ aya kadar hapis eezas1 ile eezalandmlrr. Genital muayene MADDE 287.- (I) Yetkili hakirn ve save1 karan olmaks1zm, ki~iyi genital muayeneye gonderen veya
bu muayeneyi yapan fail hakkmda u9 aydan bir yila kadar hapis eezasma hUkm.olunur.
(2) Bulrujiei hasta!Iklar dolayisiyla kamu saghg1m korumak amaciyla kanun ve tuzUklerde ongorulen hUkUmlere uygun olarak yapilan muayeneler a91smdan yukar1daki f1kra hUkm.u uygulanmaz.
Adil yargllamaYJ etkilemeye te~ebbiis MADDE 288. - (I) Bir olayla ilgili olarak brujlatilan soru~turma veya kovu~turma kesin hUkUmle
sonuclanmeaya kadar save1, Mkim, mahkeme, bilirki~i veya taniklar1 etkilemek amaciyla alenen sozlu veya yaz1h beyanda bulunan ki~i, alt1 aydan uc yila kadar hapis eezas1 ile eezalandmlrr.
(2) Bu sucun basm ve yaym yolu ile i~lenmesi halinde verileeek eeza yar1 oranmda artmlrr.
Muhafaza gorevini kotiiye kullanma MADDE 289.- (I) Muhafaza edilmek mere kendisine resmen teslim olunan rehinli veya hacizli veya
herhangi bir nedenle elkonulmu~ olan mal tizerinde teslim amae1 d1~mda tasarrufta bulunan ki~i, uc aydan iki yila kadar hapis ve uc bin giine kadar adli para eezas1 ile eezalandmhr. Ki~inin bu maim sahibi olmas1
Mlinde, verilecek ceza yan oranmda indirilir. (2) Birinci fikrada tarumlanan su~un konusunu olu~turan e~ay1 kovu~turma b~lamadan once geri
veren veya bunun miimkiin olmamas1 Mlinde bedelini odeyen ki~i hakkmda verilecek cezalarm be~te dordu indirilir.
(3) Muhafaza edilmek tizere kendisine resmen teslim olunan rehinli veya hacizli veya herhangi bir nedenle elkonulmu~ olan maim dikkat ve ozen yi.ikii:m.IU!ugune aykm davranmas1 nedeniyle kaybolmasma veya bozulmasma neden olan ki~i, adli para cezas1 ile cezalandmhr.
(4) Bir su~a ili~kin so~turma veya kovu~turma kapsammda elkonulan e~ay1 amac1 d1~mda kullanan kimse, bir yila kadar hapis cezas1 ile cezalandmhr.
Resmen teslim olunan mala elkonulmasi ve bozulmas1 MADDE 290.- (!) Hi.ikmen hak sahiplerine teslim edilen ~mmaz mallara tekrar elkoyan kimseye
u~ aydan bir yila kadar hapis cezas1 verilir. (2) Muhafaza edilmek tizere b~kasma resmen teslim olunan rehinli veya hacizli veya herhangi bir
nedenle elkonulm~ olan ta~Imr maim bu ki~inin elinden nzas1 d1~mda almmas1 Mlinde hrrs1zhk, cebren almmas1 Mlinde yagma, hileyle almmas1 ha!inde dolandmcihk, tahrip edilmesi ha!inde mala zarar verme su~una ili~kin hUktimler uygulanrr. Ki~inin bu maim sahibi olmas1 ha!inde, verilecek cezanm yar1smdan dortte u~iine kadari indirilir.
Ba~kas1 yerine ceza infaz kurumuna veya tutukevine girme MADDE 291.- (I) Kendisini, bir hUkUmliiniin veya tutuklunun yerine koyarak ceza infaz kirruniuna
veya tutukevine giren kimseye alti aydan iki yila kadar hapis cezas1 verilir. Hiikiimlii veya tutuklunun ka~mas1 MADDE 292. - (1) Tutukevinden, ceza infaz kurun~undan veya gozetimi altmda bulundugu
gorevli1erin elinden ~an tutuklu veya hUkUmlu hakkmda alti aydan bir yila kadar hapis cezasma hi.ikmo1unur.
(2) Bu su~un, cebir veya tehdit kullamlarak i~lenmesi Mlinde, bir yildan u~ yila kadar hapis cezasma hi.ikmo1unur.
(3) Bu su~un, silahli olarak ya da birden ~ok tutuklu veya hUkUmlu tarafmdan birlikte i~lenmesi ha!inde, yukar1daki fikralara gore verilecek ceza bir katma kadar artmhr.
(4) Bu su~un i~lenmesi s1rasmda kasten yaralama su~unun neticesi sebebiyle agirl~mi~ ha!lerinin veya kasten oldtirme su~unun ger~ekle~mesi ya da e~yaya zarar verilmesi duruniunda, aynca bu su~lara ili~kin hUkUmlere gore cezaya hi.ikmolunur.
(5) Bu maddede yazi11 hUkUmler, ceza infaz kirruniu d1~mda ~a!I~tmlan hUkUm!Uler ile hapis cezas1 adli para cezasmdan ~evrilmi~ olanlar hakkmda da uygulan1r.
(6) K1sa sureli hapis cezasmm ozel infaz ~ekillerinin gereklerine uymayan hUkUmlu hakkmda bir aydan iki aya kadar hapis cezasma hi.ikmolunur; geriye kalan ceza da aynca ~ektirilir.
Etkin pi~manhk MADDE 293. - (1) Gozaltina alman, tutuklu veya hUkUmliiniin, k~tiktan sonra etkin pi~manlik
gostererek kendiliginden teslim olmas1 Mlinde, ka~tig1 giinden itibaren teslimin ger~ekle~tigi gone kadar ge~en sure dikkate almarak, verilecek cezanm altida be~inden altida birine kadar1 indirilir. Ancak, ~rna suresinin altJ ay1 ge~mesi Mlinde cezada indirim yapilmaz.
Ka~maya imkin saglama MADDE 294.- (1) Gozaltma almanm veya tutuklunun ~masm1 saglayan ki~i, bir yildan u~ yila
kadar hapis cezas1 ile cezalandmlrr. (2) HUkUmliiniin ka~masm1 saglayan ki~i, ~ekilecek olan hapis cezasmm suresine gore iki yildan be~
yila kadar hapis cezas1 ile cezalandmlrr. Ancak, hUkUmliiniin cezas1; a) Muebbet hapis cezas1 ise, be~ yildan sekiz yila,
b) Agrrla§tinlmi~ muebbet hapis cezas1 ise, sekiz yildan oniki yila,
Kadar hapis cezasma hUkmolunur.
(3) Bu sm;larm, cebir veya tehdit kullanilarak i~lenmesi hillinde, verilecek ceza tiyte biri oranmda artmhr.
(4) Kaymas1 saglanan ki~i say1smm birden fazla olmas1 hillinde, bu say1 goz onunde bulundurularak, verilecek ceza tiyte birden bir katma kadar artinhr.
(5) Bu suylarm gozaltina alman, tutuk:lu veya hUkUmlunun muhafaza veya nakli ile gorevli ki~iler tarafmdan i~lenmesi hillinde, verilecek ceza, tiyte biri oranmda artmlrr.
(6) Bu suylarm ustsoy, altsoy, e~ veya karde~ tarafmdan i~lenmesi hruinde, verilecek ceza tiyte biri oranmda indirilir.
(7) Bu suylarm i~lenmesi s1rasmda kasten yaralama suyunun neticesi sebebiyle agirla~mi~ hilllerinin veya kasten oldtirme suyunun geryekle~mesi ya da e~yaya zarar verilmesi durumunda, aynca bu suylara ili~kin hUkUmlere gore cezaya hUkmolunur.
(8) Gozaltina alman, tutuk:lu veya hUkUmlunun, muhafaza veya nakli ile gorevli ki~inin dikkat ve ozen yUktimlillugune aykm davranmasmdan yararlanarak kaymas1 hruinde, alt1 aydan Uy yila kadar hapis cezasma hUkmolunur.
MuhafiZm gorevini kotiiye kullanmas1 MADDE 295. - (I) Gozaltina alman, tutuk:lu veya hUkUmlunun muhafaza veya nakli ile gorevli
ki~ilerin, gorevlerinin gereklerine aykm hareket etmeleri hillinde, gorevi kotuye kullanma suyuna ili~kin hUkUmler uygclamr.
(2) Muhafaza veya nakli ile gorevli olan kimse, gorevinin gereklerine aykm olarak gozaltma alman, tutuk:lu veya hUkUmlunun bulundugu yerden geyici bir stireyle uzakla§masma izin verirse; alt1 aydan iki yila kadar hapis cezas1 iie cezalandmlrr.
(3) Gozaltma alman, tutuk:lu veya hUkUmlunun bu f1rsattan yararlanarak kaymas1 hruinde, kaymaya kasten imkan saglama suyuna ili~kin hUkUmler uygulan1r.
Hiikiimlii veya tutuklularm ayaklanmas1 MADDE 296.- (I) HUkUmlu veya tutuklularm toplu olarak ayaklanmas1 hillinde, her biri hakkmda
alt1 aydan Uy yila kadar hapis cezasma hUkmolunur. HUkUmlu veya tutuk:lu sayisimn uyten fazla olmamas1 hillinde, bu suytan dolay1 cezaya hUkmedilmez.
(2) Ayaklanma srrasmda ba~ka suylarm i~lenmesi hillinde, aynca bu suylara ili~kin hUkUmlere gore cezaya hUkmolunur.
infaz kurumuna veya tutukevine yasak e~ya sokmak MADDE 297. - (I) infaz kurumuna veya tutukevine sildh, uyu~turucu veya uyariCI madde veya
elektronik haberle~me arac1 sokan veya bulunduran ki~i, iki yildan be~ yila kadar hapis cezas1 ile cezalandmhr. Bu suyun konusunu olu~turan e~anm, temin edilmesi veya bulundurulmasi ayn bir suy olu~turdugu takdirde; flkri iytima hUkUmlerine gore belirlenecek ceza yar1 oranmda artmhr.
(2) Birinci f1krada sayilanlarm d1~mda kal1p da yetkili makamlar tarafmdan infaz kurumuna veya tutukevine sokulmas1 yasaklanm1~ bulunan e~yay1, bu yasag1 bilerek, infaz kurumuna veya tutukevine sokan veya bulunduran ya da kullanan ki~i, alti aydan iki yila kadar hapis cezas1 ile cezalandmhr.
(3) Bir ve ikinci fikralarda tan1mlanan suyiarm hUkUmlu veya tutuk:lularm muhafazas1yla gorevli ki~iler tarafmdan i~lenmesi hillinde, verilecek ceza bir kat artmhr.
(4) Bir ve ikinci fikralarda tar!milanan suylarm konusunu olu~turan e~yay1 yamnda bulunduran veya kullanan hUkUmlu veya tutuk:lu, bunu kimden ve ne suretle elde ettigi hususunda bilgi verirse, verilecek ceza yar1 oranmda indirilir.
Hak kullanimiDI ve beslenmeyi engelleme MADDE 298. - (I) Ceza infaz kurumlar1 ve tutukevlerinde bulunan hUkUmlu ve tutuk:lularm
haberle~melerini, ziyaret~ileriyle gorii~melerini, iyile~tirme ve egitim programlar1 ~er~evesinde egitim ve spor, meslek kazandirma ve i~yurdu ~ali~malari ile diger sosyal ve kiiltiirel faaliyetlere katiimalarmi, kururn tabibince muayene ve tedavi edilmelerini, mii.dafi veya avukat tayin etmelerini, bunlarla go~melerini, mahkemelere veya Cumhuriyet ba~savciiiklarma gitmelerini, kururn gorevlileri ile go~melerini, salJVerilenlerin kururn d1~ma ~Ikmalarmi her ne suretle olursa olsun engelleyenler, hii.kii.mlii. ve tutuklulari bu fiillere te~vik edenler, bu yolda talimat verenler, mevzuatm hii.kii.mlii. ve tutuklulara tanidigi sair her tiirlii. gorii~me ve temas olanagini engelleyenler, bir yildan ii.~ yila kadar hapis cezas1yIa cezalandmhrlar.
(2) Hii.kii.mlii. ve tutuklularm beslenmesini engelleyenler hakkmda iki yildan dort yila kadar hapis cezas1 verilir. Hii.kii.mlii. ve tutuklularm a~hk grevine veya olii.m orucuna te~vik veya ikna edilmeleri ya da bu yolda kendilerine talimat verilmesi de beslenmenin engellenmesi sayilrr.
(3) Beslenmenin engellenmesi nedeniyle kasten yaralama su~unun neticesi sebebiyle agirl~mi~ hrulerinden biri veya olii.m meydana gelmi~ ise, aynca kasten yaralama veya kasten oldii.rme su~larma ili~kin hii.kii.mlere gore cezaya hii.kmolunur.
D<;:DNCO BOL()M Devletin Egemenlik Alametlerine ve Organlarmm Sayginiigma Kar~I Su~lar
Cumhurba~kamna hakaret MADDE 299.- (1) Cumhurb~kanma hakaret eden ki~i, bir yildan dort yila kadar hapis cezas1 ile
cezalandmhr. (2) Verilecek ceza, su~un alenen i~lenmesi hruinde, alt1da biri; basm ve yaym yolu ile i~lenmesi
haiinde, ii.~te biri oranmda artmhr. (3) Bu su~tan dolay1 ko~turma yapiimasi, Adalet Bakanmm iznine baghd1r. Devletin egemenlik alametlerini a~agilama MADDE 300.- (1) Turk Bayragm1 yrrtarak, yakarak veya sair surette ve alenen ~agilayan ki~i, bir
yildan ii.~ yila kadar hapis cezas1 ile cezalandmlrr. Bu hii.kii.m, Anayasada belirlenen beyaz ay yild!Zh a! bayrak ozelliklerini ~1yan ve Tii.rkiye Cumhuriyeti Devletinin egemenlik alameti olarak kullarulan her toriii. i~aret hakkmda uygularur.
(2) istiklal Mar~m1 alenen a~agilayan ki~i, altJ aydan iki yila kadar hapis cezas1 ile cezalandmlrr. (3) Bu maddede tanimlanan su~larm yabanc1 bir ii.lkede bir Tii.rk vatand~I tarafmdan i~lenmesi
hruinde, verilecek ceza ii.~te bir oranmda artmhr.
Tiirkliigii, Cumhuriyeti, Devletin kurum ve organlarm1 a~agilama MADDE 301.- (1) Tii.rklii.gu, Curnhuriyeti veya Tii.rkiye Bii.yii.k Millet Meclisini alenen ~agilayan
ki~i, alt1 aydan ii.~ yila kadar hapis cezas1 ile cezalandmlrr. (2) Tii.rkiye Cumhuriyeti Hii.kfunetini, Devletin yarg1 organlarm1, askeri veya emniyet te~kilatm1
alenen a~agilayan ki~i, alt1 aydan iki yila kadar hapis cezas1 ile cezalandmlrr. (3) Tii.rklii.gu a~agilamanm yabanc1 bir ii.lkede bir Turk vatand~1 tarafmdan i~lenmesi haiinde,
verilecek ceza ii.~te bir oranmda artJnlrr.
(4) Ele~tiri amaciyla yapilan d~ii.nce ~Iklamalari su~ olu~turmaz.
DORDUNCU BOLUM Devletin Gii.venligine Kar~1 Su~lar
Devletin birligini ve iilke biitiinliigiinii bozmak
MADDE 302.- (I) Devietin topraklanmn tammmm veya bir kismmi yabaiici bir devletin egemenligi altma koymak, Devletin birligini bozmak, Devletin egemenligi altmda bulunaii topraklardaii bir kismim Devlet idaresinden ayurnak, Devletin bagunsizhgmi zay1flatmak mnacma yonelik elveri~li bir fiil i~leyen kimseye agrrla~tmlmi~ miiebbet hapis cezas1 verilir.
(2) Bu su~un i~lenmesi srrasmda b~ka su~larm i~lenmesi haJinde, aynca bu su~lardaii dolay1 ilgili hiikiimlere gore cezaya hiikmolunur.
(3) Bu maddede taiiimiaiiaii su~larm i~lenmesi dolayisiyla tiizel ki~iler hakkmda bunlara ozgii giivenlik tedbirlerine hiikmolunur.
Dii~manla i~birligi yapmak
MADDE 303. -(I) Tiirkiye Cumhuriyeti Devleti ile sav~ haJinde olaii devletin ordusunda hizmet kabul eden, dii~maii devletin ymda Tiirkiye Cumhuriyeti Devletine kar~I silahl.I miicadeleye giren vataiid~, miiebbet hapis cezas1 ile cezalaiidmhr.
(2) Dii~maii devlet ordusunda herhaiigi bir komuta gorevi iistlenen vataiida~, agrrla~tmlmi~ miiebbet hapis cezas1 ile cezalaiidmlrr.
(3) Bir ve ikinci fikralarda tanunlailaii su~larm i~lenmesi s1rasmda b~ka su~larm i~lenmesi haJinde, aynca bu su~lardaii dolay1 ilgili hiikiimlere gore cezaya hiikmolunur.
(4) Sav~ zrunaiimda d~maii devlet topragmda bulunup da bu devlet ordusunda hizmete almmak mecburiyetinde kaiaii vataiid~ hakkmda, bu nedenle cezaya hiikmolunmaz.
Devlete kar~I sava~a tahrik MADDE 304. - (1) Tiirkiye Cumhuriyeti Devletine kar~I sava~ a~mas1 veya hasmaiie hareketlerde
bulunmas1 i~in yabaiici devlet yetkililerini tahrik eden veya bu mnaca yonelik olarak yabaiici devlet yetkilileri ile i~birligi yapaii ki~i, on yildaii yirmi yila kadar hapis cezas1 ile cezalaiidmlrr. Tahrik fiilinin basm ve yaym yolu ile i~lenmesi haJinde, verilecek ceza ii~te bir ormda artmlrr.
(2) Bu madde uygulmnasmda, Tiirkiye Cumhuriyeti Devletinin giivenligine kar~I su~ i~lemek iizere olu~turulm~ orgiitlerin dogrudaii veya dolayh olarak desteklenmesi, hasmaiie hareket olarak kabul edilir.
(3) Bu maddede taiiimiaiiaii su~un i~lenmesi dolayisiyla tiizel ki~iler hakkmda bunlara ozgii giivenlik tedbirlerine hiikmolunur.
Temel milli yararlara kar~1 hareket
MADDE 305. - (I) Temel milli yararlara kar~I fiillerde bulunmak maksadiyla veya bu nedenle, yabaiici ki~i veya kimii~lardaii dogrudaii dogruya veya dolayh olarak kendisi veya b~kas1 i~in maddi yarar saglayaii vataiid~a, ii~ yildaii on yila kadar hapis ve onbin giine kadar ad!I para cezas1 verilir. Yarar saglayaii veya vaat eden ki~i hakkinda da aym cezaya hiikmolunur.
(2) Fiilin sava~ s1rasmda i~lenmi~ ya da yararm basm ve yaym yoluyla propagaiida yapmak i~in verilmi~ veya vaat edilmi~ olmasi haJinde, verilecek ceza yar1 oraiimda artmhr.
(3) Su~ sava~ haJj d1~mda i~lendigi takdirde, bu nedenle kovu~turma yapilmasi Adalet Bakaiimm iznine baghd1r.
(4) Temel milli yararlar deyiminden; bagimsizhk, toprak biitiinliigu, milli giivenlik ve Cumhuriyetin Anayasada belirtilen temel nitelikleri anl~Iirr.
Yabanc1 devlet aleyhine asker toplama
MADDE 306. - (1) Tiirkiye Devletini sav~ tehlikesi ile kar~I kar~1ya brrakacak ~ekilde, yetkisiz olarak, yabaiici bir devlete kar~I asker toplayaii veya diger hasmaiie hareketlerde bulunaii kimseye be~ yildaii oniki yila kadar hapis cezas1 verilir.
(2) Fiil sonucu sav~ meydaiia gelirse faile miiebbet hapis cezas1 verilir.
(3) Fiil, sadece yabaiici devletle siyasal ili~kileri bozacak veya Tiirkiye Devleti veya Tiirk vataiid~larmi misilleme tehlikesi ile kar~I kar~1ya b1rakacak nitelikte ise faile iki yildaii sekiz yila kadar hapis cezas1 verilir.
(4) Siyasal ili~ki kesilir veya misilleme meydana gelirse u~ ylidan on ylia kadar hapis cezasma hUkmolunur.
(5) Bu maddede yer alan su~un ko~turulmas1 Adalet Bakanmm iznine baghdrr.
(6) Bu madde hUkiimleri, fiili sav~ Mlinde iilke topraklarmm tamamm1 veya bir kismlni i~gal eden yabanc1 devlet kuvvetlerine kar~1 me~ru mudafaa am~h direni~ hareketleri hakkmda uygllianmaz.
Askeri tesisleri tahrip ve dii~man askeri hareketleri yararma anla~ma MADDE 307.- (I) Devletin silahh kuvvetlerine ait olan veya hizmetine verilmi~ bulunan kara, deniz
ve hava ul~Im ara~larm1, yollar1, muesseseleri, depolar1 ve diger askeri tesisleri, bunlar heniiz tamamlanmam1~ bulunsalar bile, kismen veya tamamen talrrip eden veya ge~ici bir sure i~in olsa bile kullanlimayacak hiile getiren ki~iye, altJ ylidan oniki ylia kadar hapis cezas1 verilir.
(2) Su~un;
a) Turkiye ile sav~ hiilinde bulunan bir devletin ~1kan i~in i~lenmi~ olmas1, b) Devletin sav~ haz1rhklarmi veya sava~ kudret ve yetenegini veya askeri hareketlerini tehlikeye
koymu~ olmas1, Hiilinde, agrrl~tmlm1~ muebbet hapis cezasma hUkmolunur.
(3) Talrrip veya kullanliamaz hiile gelme, birinci fikrada belirtilen bina, tesis veya e~ay1 elinde bulunduran veya korumak ve gozetlemekle yUkiimlu olan kimsenin taksiri sonucunda meydana gelmi~ veya bu nedenle su~un i~lenmesi kolayl~m1~ ise, bu ki~i hakkmda bir yildan be~ yila kadar hapis cezasma hUkmolunur.
(4) Sava~ zamanmda Turkiye Devleti zararma olmak iizere, du~man askeri hareketlerini kolayl~tJrmak veya Turkiye Devletinin askeri hareketlerine zarar vermek maksad1yla yabanc1yla anl~an veya anl~ma olmasa da aym sonu~lar1 meydana getirmeye yonelik fiilleri i~leyen ki~iye on yildan onbe~ yila kadar hapis cezas1 verilir.
(5) Dordiincu fikrada tanimlanan fiil sonucunda, du~man askeri hareketleri fiilen kolayl~m1~ veya Turk Devletinin askeri hareketleri zarar gormu~ ise faile agirl~tmlmi~ muebbet hapis cezas1 verilir.
(6) Dort ve be~inci f1kralarda yazil1 su~lan i~leyen kimse ile anla~an yabanc1ya da aym ceza verilir.
(7) Yukandaki f1kralarda yaz1h fiillerin Turkiye Devleti ile aralarmda sav~ i~in ittifak veya i~tirak olan devlet zararma olarak Turkiye'de i~lenmesi Mlinde de bu madde hUkiimleri uygulanrr.
Dii~man devlete maddi ve mali yard1m MADDE 308. -(I) Turkiye Cumhuriyeti Devletinin sava~ Mlinde oldugu devlete, sav~ta Turkiye
Cumhuriyeti Devletinin aleyhine kullanliabilecek her turlu e~ay1 kar~Ihkl1 veya kar~Ihks1z, dogrudan veya dolayh olarak veren vatand~, be~ ylidan onbe~ ylia kadar hapis cezas1 ile cezalandmlrr. Bu hUkiim, Turkiye'de oturan yabanc1 hakkinda da uygulanrr.
(2) Sava~ zamanmda, du~man devlet yararma yapilan bor~lanmalara veya her ne nedenle olursa olsun odemelere katlian veya bunlara ili~kin i~lemleri kolayl~t1ran vatanda~a veya Turkiye'de oturan yabanc1ya aym ceza verilir.
(3) Sava~tan evvel b~lam1~ olsa bile, birinci fikrada yazli1 Miler d1~mda, nerede bulunursa bulunsun du~man devlet vatanda~1yla veya du~man devlet topraklarmda oturan diger kimselerle Turkiye Devleti zararma veya du~man devletin sav~ giiciine olumlu etki yapacak nitelikte dogrudan dogruya veya dolayh olarak ticaret yapan vatand~a veya Turkiye'de oturan yabanc1ya iki ylidan be~ ylia kadar hapis ve onbin giine kadar adli para cezas1 verilir.
(4) Yukar1daki f1kralarda yazi11 fiillerin d~man devletle aralarmda sav~ i~in ittifak veya i~tirak olan devlet yararma i~lenmesi Mlinde de bu madde hUkumleri uygllian1r.
BESiNCi BOLOM
Anayasal DUzene ve Bu Diizenin i~leyi~ine Kar~I Su~lar
AnayasaYJ. ihUU MADDE 309.- (1) Cebir ve ~iddet kullanarak, Tiirkiye Cumhuriyeti Anayasasmm ongordugu diizeni
ortadan kald1rmaya veya bu diizen yerine b~ka bir diizen getirmeye veya bu diizenin fiilen uygulanmasm1 onlemeye te~ebbus edenler agrrl~tmlmi~ muebbet hapis cezas1 ile cezalandmhrlar.
(2) Bu su~un i~lenmesi srrasmda b~ka su~larm i~lenmesi Mlinde, aynca bu su~lardan dolay1 ilgili hUkUmlere gore cezaya hUkmolunur.
(3) Bu maddede tanimlanan su~larm i~lenmesi dolayisiyla llizel ki~iler hakkmda bunlara ozg\i g\ivenlik tedbirlerine hUkmolunur.
Cumhurba~kanma suikast ve fiili saldm MADDE 310.- (1) Cumhurb~kanma suikastte bulunan ki~i, agirla~tmlmi~ muebbet hapis cezas1 ile
cezalandmhr. Bu fiile te~ebbus edilmesi hiilinde de su~ tan~amlanmi~ gibi cezaya hUkmolunur. (2) Cumhurba~kanma kar~1 diger fiili saldmlarda bulunan kimse hakkmda, ilgili su~a ili~kin ceza yar1
oranmda artmlarak hUkmolunur. Ancak, bu suretle verilecek ceza be~ yildan az olamaz. Yasama organma kar~I su~ MADDE 311. - (1) Cebir ve ~iddet kullanarak Tiirkiye BuyUk Millet Meclisini ortadan kaldrrmaya
veya Tiirkiye BUyUk Millet Meclisinin gorevlerini k1smen veya tamamen yapmasrm engellemeye te~ebbus edenler agirl~tmlmi~ muebbet hapis cezasiyla cezalandmlrrlar.
(2) Bu su~un i~lenmesi srrasmda b~ka su~larm i~lenmesi hiilinde, aynca bu su~lardan dolay1 ilgili hUkUmlere gore cezaya hUkmolunur.
Hiikumete kar~1 su~ MADDE 312.- (1) Cebir ve ~iddet kullanarak Tiirkiye Cumhuriyeti Hiikfunetini ortadan kald1rmaya
veya gorevlerini yapmasm1 kismen veya tamamen engellemeye te~ebbus eden kimseye agirl~tmlmi~ muebbet hapis cezas1 verilir.
(2) Bu su~un i~lenmesi srrasmda b~ka su~larm i~lenmesi hiilinde, aynca bu su~lardan dolay1 ilgili hUkUmlere gore cezaya hUkmolunur.
Tiirkiye Cumhuriyeti Hiikumetine kar~1 silihh isyan MADDE 313. - (1) Halk1, Tiirkiye Cumhuriyeti Hiikfunetine kar~1 silahl.I bir isyana tahrik eden
kimseye onbe~ yildan yirmi yila kadar hapis cezas1 verilir. isyan ger~ekle~tiginde, tahrik eden ki~i hakkinda yirmi yildan yirmibe~ yila kadar hapis cezasma hUkmolunur.
(2) Tiirkiye Cumhuriyeti Hiikfunetine kar~1 silahl.I isyam idare eden ki~i, agirl~tmlmi~ muebbet hapis cezas1 ile cezalandmlrr. isyana katilan diger ki~ilere alt1 yildan on yila kadar hapis cezas1 verilir.
(3) Bir ve ikinci f1krada tanimlanan su~larm, Devletin sav~ hiilinde olmasmm sagladigi kolayhktan yararlanmak suretiyle i~1enmesi hiilinde, agirl~tmlmi~ muebbet hapis cezasma hUkmolunur.
(4) Bir ve ikinci fikrada tanimlanan su~larm i~lenmesi srrasmda ba~ka su~larm i~lenmesi hiilinde, aynca bu su~lardan dolay1 ilgili hUkUmlere gore cezaya hUkmolunur.
Silihh iirgiit MADDE 314.- (1) Bu kismm dorduncu ve be~inci bolumlerinde yer alan su~lan i~lemek amaciyla,
silahl.I org\it kirran veya yoneten ki~i, on yildan onbe~ yila kadar hapis cezas1 ile cezalandmlrr. (2) Birinci fikrada tanimlanan org\ite uye olanlara, be~ yildan on yila kadar hapis cezas1 verilir. (3) Su~ i~lemek amaciyla org\it kurma su~una ili~kin diger hUkUmler, bu su~ a~1smdan aynen
uygulan1r. Silih saglama MADDE 315. - (I) Yukar1daki maddede tanimlanan org\itlerin faaliyetlerinde kullanilmak
maksadiyla bunlarm ama~larrm bilerek, bu org\itlere iiretmek, satm almak veya ulkeye sokinak suretiyle
silah temin eden, nakleden veya depolayan ki~i, on ylldan onbe~ ylla kadar hapis cezas1 ile cezalandmhr. Su\! i\!in anla~ma MADDE 316.- (1) Bu klsmm dord\incii ve be~inci boliimlerinde yer alan su9lardan herhangi birini
elveri~li vas1talarla i~lemek iizere iki veya daha fazla ki~i, maddi olgularla belirlenen bir bi9imde anl~rrlarsa, su9larm ag1rhk derecesine gore ii9 ylldan oniki ylla kadar hapis cezas1 verilir.
(2) Am~lanan su9 i~lenmeden veya anl~ma dolay1s1yla soru~turmaya b~lanmadan once bu ittifaktan 9ekilenlere ceza verilmez.
Askeri komutanbklann gasb1
ALTINCI BOL(JM
Milli Savunmaya Kar~1 Su9lar
MADDE 317.- (1) Kanunen yetkili olmad1klan veya Devlet tarafmdan memur edilmedikleri halde, bir asker k1tasmm veya donanmasmm veya sava~ gemisinin veya sav~ hava filosunun veya bir kale veya miistahkem mevkiin veya bir askeri iiss\in veya tesisin, bir liman veya ~ehrin komutasm1 alanlara miiebbet hapis cezas1 verilir.
(2) Kanunen yetkili olmalar1 veya Devlet tarafmdan gorevlendirilmeleri suretiyle yukar1da gosterilen yerlerin komutam bulunanlardan, yetkili makanllarca komutanl1g1 terk etmeleri i9in verilen emirlere uymayanlara da aym ceza verilir.
Halki askerlikten sogutma MADDE 318.- (1) Halkl, askerlik hizmetinden sogutacak etkinlikte te~vik veya telkinde bulunanlara
veya propaganda yapanlara altl aydan iki ylla kadar hapis cezas1 verilir. (2) Fiil, basm ve yaym yolu ile i~lenirse ceza yans1 oranmda artmlrr. Askerleri itaatsizlige te~vik MADDE 319. - (1) Askerleri veya askeri idareye bagh olarak gorev yapan diger ki~ileri kanunlara
kar~1 itaatsizlige veya yemirllerini bozmaya veya askeri disiplini veya askerlik hizmetine ili~kin gorevlerini ihlale yonelten ve tahrik edenler ile kanunlara, yeminlere veya disiplin veya diger gorevlere aykm hareketleri askerler on\inde oven veya iyi gordiig\inii soyleyen kimselere, bir ylldan ii9 ylla kadar hapis cezas1 verilir.
(2) Fiil, aleni olarak i~lenmi~se iki ylldan be~ ylla kadar hapis cezas1 verilir.
(3) Fiil, sava~ zamanmda i~lenmi~ ise ceza bir kat1 oranmda artmlrr.
Yabanc1 hizmetine asker yazma, yaziima MADDE 320. - (1) Hiikfunetin izni olmaks1zm bir yabanc1 veya yabanc1 Devlet hizmetinde veya
bunlarm lehinde 9al1~mak iizere Olke i9inde vatand~lardan asker yazan veya vatanda~lar1 silahland1ran kimseye ii9 ylldan alb ylla kadar hapis cezas1 verilir.
(2) Asker yazllanlar veya silahlandmlanlar arasmdan asker veya askerlik 9agmda olanlar varsa ceza ii9te biri oranmda artmhr.
(3) Birinci flkradaki hizmeti kabul eden kimseye bir ylldan ii9 ylla kadar hapis cezas1 verilir.
Sava~ zamanmda emirlere uymama MADDE 321.- (1) Sav~ zamanmda Devletin yetkili makam ve mercilerinin emir veya kararlarma
bilerek aykm harekette bulunan kimseye bir ylldan alt1 ylla kadar hapis cezas1 verilir.
Sava~ zamamnda yiikiimliiliikler MADDE 322. - (1) Sav~ zamanmda, Devletin silah11 kuvvetlerinin veya halkm ihtiya9lar1 i9in
Devlet veya bir kamu kurulu~u veya kamu hizmetleri yapan veya kamu ihtiya9larm1 saglayan bir kurulu~ ile i~ yapmak veya e~ya vermek iizere yaptlklar1 sozle~medeki yiikiimliiliikleri klsmen veya tamamen yerine getirmeyen kimseye ii9 ylldan on ylla kadar hapis ve onbin g\ine kadar adli para cezas1 verilir.
(2) Yiikiimhiliiklerin k1smen veya tarnamen yerine getirilmemesi taksirden ileri gelmi~se, cezanm dortte iiyiine kadan indirilebilir.
(3) Yiikiimliiliigiin k1smen veya tarnamen yerine getirilmemesine asil yiikiimliiler ile aralannda sozle~me bulunan aracilar veya bunlarm temsilcileri neden olmu~sa, bunlar hakkmda da aym cezalar uygulan1r.
(4) Sav~ zamanmda yiikiimliiliiklerin yerine getirilmesinde hile yapan yukar1daki fikralarda yazi11 ki~ilere on yildan onbe~ yila kadar hapis ve onbin giine kadar adli para cezas1 verilir.
Sava~ta yalan haber yayma MADDE 323. - (I) Sav~ srrasmda kamunun endi~e ve heyecan duymasma neden olacak veya halkm
maneviyatm1 sarsacak veya dii~man kar~Ismda iilkenin direncini azaltacak ~ekilde asilsiZ veya abartilmi~ veya ozel maksada dayal1 havadis veya haber yayan veya nakleden veya temel milli yararlara zarar verebilecek herhangi bir faaliyette bulunan kirnseye be~ yildan on yila kadar hapis cezas1 verilir.
(2) Eger fiil; a) Propagandayla, b) AskerIere yonelik olarak, c) Bir yabanc1 ile anl~ma neticesi, i~lenmi~se, verilecek ceza on yildan yirmi yila kadar hapistir. (3) Fiil, dii~manla anl~ma neticesi i~lenmi~se miiebbet hapis cezas1 verilir. (4) Sav~ zamanmda dii~man kar~Ismda milletin direncini tehlikeyle kar~I kar~Iya b1rakacak ~ekilde
yabanc1 paralarm degerini d~iirmeye veya itiban amme kag1tlarmm degeri iizerinde etki yapmaya yonelik hareketlerde bulunan kirnseye be~ yildan on yila kadar hapis ve iiybin giine kadar adli para cezas1 verilir.
(5) Dordiincii f1krada yaz1h fiil, bir yabanc1 ile anl~ma sonucu i~lenmi~se ceza yarisi; dii~manla anl~ma sonucu i~lenmi~ ise bir katJ oranmda artmlrr.
Seferberlikle ilgili giirevin ihmali MADDE 324.- (I) Sulh zamanmda seferberlikle ilgili gorevlerini ihmal eden veya geciktiren kamu
gorevlisine altJ aydan iiy yila kadar hapis cezas1 verilir.
Dii~mandan unvan ve benzeri payeler kabulii MADDE 325. - (I) Tiirkiye ile sav~ haJ.inde bulunan bir devletten akademik derece veya ~eref,
unvan, ni~an ve diger falrri riitbe veya bunlara ait maa~ veya b~ka yararlar kabul eden vatand~a bir yildan iiy yila kadar hapis cezas1 verilir.
YEDiNCi BOLDM Devlet S1rlarma Kar~I Suylar ve Casusluk
Devletin giivenligine ili~kin belgeler MADDE 326. - (I) Devletin giivenligine veya i9 veya d1~ siyasal yararlarma ili~kin beige veya
vesikalar1 k1smen veya tarnamen yok eden, tahrip eden veya bunlar iizerinde sahtecilik yapan veya geyici de olsa, bunlar1 tahsis olunduklari yerden b~ka bir yerde kiiilanan, hileyle alan veya 9alan kimseye sekiz yildan oniki yila kadar hapis cezas1 verilir.
(2) Yukar1daki yaz1h fiiller, sava~ srrasmda i~lenmi~ veya Devletin sav~ hazrrhklarm1 veya sav~ etkiriligini veya asker! hareketlerini tehlikeye koym~ ise miiebbet hapis cezas1 verilir.
Devletin giivenligine ili~kin bilgileri temin etme MADDE 327. - (I) Devletin giivenligi veya i9 veya d1~ siyasal yararlar1 bakunmdan, niteligi
itibariyla, gizli kalmas1 gereken bilgileri temin eden kimseye ii9 yildan sekiz yila kadar hapis cezas1
verilir. (2) Fiil, savru;; s1rasmda i~lenmi~ veya Devletin sava~ hazrrhklarmi veya sava~ etkinligini veya askeri
hareketlerini tehlikeye koymu~sa miiebbet hapis cezas1 verilir. Siyasal veya askeri casusluk MADDE 328. - (1) Devletin giivenligi veya i~ veya d1~ siyasal yararlar1 bak:Immdan, niteligi
itibariyla, gizli kalmasi gereken bilgileri, siyasal veya askeri casusluk maksadiyla temin eden kirnseye onbe~ yildan yirmi yila kadar hapis cezas1 verilir.
(2) Fiil;
a) Tiirkiye ile savru;; hruinde bwunan bir devletin yararma i~lenmi~se, b) Savru;; s1rasmda i~lenmi~ veya Devletin sava~ hazrrhklarmi veya savru;; etkinligini veya askeri
hareketlerini tehlikeye sokmu~sa, Fail, agrrla~tmlmi~ muebbet hapis cezas1 ile cezalandmhr. Devletin giivenligine ve siyasal yararlanna ili~kin bilgileri a~1klama MADDE 329.- (I) Devletin glivenligi veya i~ veya d1~ siyasal yararlan bak1mmdan niteligi itibar1yla
gizli kalmasi gereken bilgileri a~Ikiayan kimseye be~ yildan on yila kadar hapis cezas1 verilir. (2) Fiil, savru;; zamanmda i~lenmi~ veya Devletin savru;; hazirlikiarmi veya savru;; etkinligini veya
askeri hareketlerini tehlikeye koymu~sa, faile on yildan onbe~ yila kadar hapis cezas1 verilir. (3) Fiil, failin taksiri sonucu meydana gelmi~ ise birinci f1krada yazil1 olan haJde, faile alti aydan iki
yila, ikinci fikrada yazil1 haJlerden birinin varhg1 haJinde ise u~ yildan sekiz yila kadar hapis cezas1 verilir.
Gizli kalmas1 gereken bilgileri a~1klama MADDE 330.- (I) Devletin glivenligi veya i~ veya d1~ siyasal yararlan bak1mmdan niteligi itibar1yla
gizli kalmas1 gereken bilgileri siyasal veya askeri casusluk maksadiyla ~1klayan kirnseye muebbet hapis cezas1 verilir.
(2) Fiil, savru;; zamanmda i~lenmi~ veya Devletin savru;; hazirlikiarmi veya savru;; etkinligini veya askeri hareketlerini tehlikeyle kar~I kar~1ya brrakm1~ ise, faile agirla~tinlmi~ muebbet hapis cezas1 verilir.
Uluslararasi casusluk MADDE 331. - (I) Yabanc1 bir devletin glivenligi veya i~ veya d1~ siyasal yararlar1 bak1mmdan
niteligi itibar1yla gizli kalmas1 gereken bilgileri, diger bir yabanc1 devlet lehine siyasal veya askeri casusluk maksadiyla temin eden vatandru;;a veya bunu Tiirkiye'de temin etmi~ bwunan yabanc1ya bir yildan dort yila kadar hapis cezas1 verilir.
Askeri yasak biilgelere girme MADDE 332.- (I) Devletin askeri yarar1 geregi girilmesi yasaklanmJ~ olan yerlere, gizlice veya hile
ile girenlere iki yildan be~ yila kadar hapis cezas1 verilir. (2) Fiil, sava~ zamanmda i~lenirse faile u~ yildan sekiz yila kadar hapis cezas1 verilir. Devlet s1rlanndan yararlanma, Devlet hizmetlerinde sadakatsizlik MADDE 333.- (I) Gorevi dolayisiyla ogrendigi ve Devletin glivenliginin gizli kalmasmi gerektirdigi
fenni ke~if veya yeni bwu~lan veya smai yenilikleri kendisinin veya bru;;kasmm yararma k:Wlanan veya kiiilanilmasmi saglayan ki~i, be~ yildan on yila kadar hapis ve u~bin gline kadar adli para cezas1 ile cezalandmhr.
(2) Fiil, Tiirkiye ile sava~ haJinde bwunan bir devletin yararma i~lenir veya Devletin savru;; hazrrhklarm1 veya sava~ etkinligini veya askeri hareketlerini tehlikeye sokacak olursa, faile muebbet hapis cezas1 verilir.
(3) Tiirkiye Devleti tarafmdan yabanc1 bir memlekette Devlete ait belirli bir i~i gormek i~in gorevlendirilen kimse, bu gorevi sadakatle yerine getirmedigi ve bu fiilden dolay1 zarar meydana
gelebildigi takdirde faile be~ yildan on yila kadar hapis cezas1 verilir.
(4) Bu maddede tammlanan SUfi:larm i~lenecegini haber ahp da bunlar1 zamanmda yetkililere ihbar etmeyenlere, SUfi: te~ebbus derecesinde kalm1~ olsa bile alt1 aydan iki yila kadar hapis cezas1 verilir.
Yasaklanan bilgileri temin MADDE 334. - (1) Yetkili makamlarm kanun ve dtizenleyici i~lemlere gore afi:Iklanmasmi
yasakladigi ve niteligi bak1mmdan gizli kalmas1 gereken bilgileri temin eden kimseye bir yildan Ufi: yila kadar hapis cezas1 verilir.
(2) Fiil, Devletin sav~ haZirliklarmi veya sav~ etkinligini veya askeri hareketlerini tehlikeyle kar~I kar~Iya brrakm1~ ise faile be~ yildan on yila kadar hapis cezas1 verilir.
Yasaklanan bilgilerin casusluk maksad1yla temini MADDE 335. - (1) Yetkili makamlarm kanun ve dtizenleyici i~lemlere gore afi:Iklanmasmi
yasakladigi ve niteligi bak1mmdan gizli kalmas1 gereken bilgileri siyasal veya askeri casusluk maksad1yla temin eden kimseye sekiz yildan oniki yila kadar hapis cezas1 verilir.
(2) Fiil, Turkiye ile sav~ hiilinde bulunan bir devletin yararma i~lenmi~ veya Devletin sav~ hazrrliklarm1 veya sava~ etkinligini veya askeri hareketlerini tehlikeyle kar~I kar~1ya birakmi~ ise faile agirl~tJnlmi~ muebbet hapis cezas1 verilir.
Yasaklanan bilgileri a~1klama MADDE 336. - (1) Yetkili makamlarm kanun ve dtizenleyici i~lemlere gore afi:Iklanmasmi
yasakladigi ve niteligi bakunmdan gizli kalmas1 gereken bilgileri afi:Iklayan kimseye Ufi: yildan be~ yila kadar hapis cezas1 verilir.
(2) Fiil, sav~ zamanmda i~lenmi~ veya Devletin sav~ hazirliklarmi veya sav~ etkinligini veya asker! hareketlerini tehlikeye sokmu~ ise faile on yildan onbe~ yila kadar hapis cezas1 verilir.
(3) Fiil, failin taksiri sonucu meydana gelmi~ ise, birinci fikrada yaz11I olan hiilde faile altJ aydan iki yila, ikinci f1krada yaz11I hiilde Ufi: yildan sekiz yila kadar hapis cezas1 verilir.
Yasaklanan bilgileri siyasal veya askeri casusluk maksad1yla a~Iklama MADDE 337. - (1) Yetkili makamlarm kanun ve dtizenleyici i~lemlere gore afi:Iklanmasmi
yasakladigi ve niteligi bak1mmdan gizli kalmas1 gereken bilgileri, siyasal veya asker! casusluk maksadiyla ~Iklayan kimseye on yildan onbe~ yila kadar hapis cezas1 verilir.
(2) Fiil, sav~ zamanmda i~lenmi~ veya Devletin sav~ hazirliklarmi veya sav~ etkinligini veya askeri hareketlerini tehlikeyle kar~I kar~1ya brrakm1~ ise agirla~tmlmi~ muebbet hapis cezas1 verilir.
Taksir sonucu casusluk fiillerinin i,Ienmesi MADDE 338. - (1) Bu boltimde tanunlanan sufi:larm i~lenmesi, ilgili ki~ilerin dikkat ve ozen
ytiktim!Ulugune aykm davranmalar1 sonucu mtimkUn olm~ veya kolayl~mi~ ise, taksirle davranan faile alt1 aydan Ufi: yila kadar hapis cezas1 verilir.
(2) Fiil, sav~ s1rasmda i~lenmi~ veya Devletin sava~ hazrrliklarun veya sava~ etkinligini veya asker! hareketlerini tehlikeyle kar~I kar~Iya brrakm1~ ise, taksirle davranan faile Ufi: yildan sekiz yila kadar hapis cezas1 verilir.
Devlet giivenligi. ile ilgili belgeleri elinde bulundurma MADDE 339. - (1) Devletin gtivenligi veya ifi: veya d1~ siyasal yararlan bak1mmdan gizli kalmas1
gereken bilgileri veya yetkili makamlarm ~Iklanmasmi yasakladigi ve niteligi bak1mmdan gizli kalmas1 gereken hususlan elde etmeye yarayan ve elde bulunduniimasi ifi:in kabul edilebilir bir neden gosterilemeyen belgelerle veya bu nitelikteki herhangi bir ~eyle yakalanan kimseye bir yildan be~ yila kadar hapis cezas1 verilir.
(2) Fiil, sava~ zamanmda i~lenirse faile Ufi: yildan sekiz yila kadar hapis cezas1 verilir.
SEKiZiNCi BOLOM
Yabanc1 Devletlerle Olan ili~kilere Kar~1 Su~lar
Yabanc1 devlet ba~kamna kar~1 su~ MADDE 340. - (I) Yabanc1 devletlerden birinin b~kanma kar~I bir su~ i~leyen ki~iye verilecek ceza,
sekizde biri oranmda artmlir. Su~un miiebbet hapis cezasm1 gerektirmesi hiilinde, agirl~tmlmi~ miiebbet hapis cezasma hiikmolunur.
(2) Fiil, soru~turulmas1 ve kovu~turulmas1 ~ikayete bagii su~lardan ise, soru~turma ve kovu~turma yabanc1 devletin ~ikiiyetine baghdrr.
Yabanc1 devlet bayragma kar~1 hakaret MADDE 341. - (I) Resmen ~ekilmi~ olan yabanc1 devlet bayragm1 veya diger egemenlik alametlerini
alenen tahkir eden kimseye ii~ aydan bir yila kadar hapis cezas1 verilir. (2) Bu su~tan dolay1 so~turma ve kovu~turma yapilmasi, ilgili devletin ~ikiiyetine baglidrr.
Yabanc1 devlet temsilcilerine kar~1 su~ MADDE 342. - (I) Tiirkiye Cumhuriyetinde siirekli veya ge~ici olarak gorevlendirilmi~ yabanc1
devlet temsilcileri ile bunlarm diplomasi memurlari veya uluslararasi kurul~larm temsilcileri ile bunlarm diplomatik ayricalik ve bagi~Iklik tanman memurlari, kendilerine kar~I gorevlerinden dolay1 i~lenen su~lar bakunmdan, kamu gorevlisi kabul edilerek; su~ i~leyen ki~iler hakkmda, bu Kanunun ilgili hiikiimlerine gore cezaya hiikmolunur.
(2) i~lenen su~ hakaret ise, so~turma ve kovu~turma yapilmasi, magdurun ~ikayetine baglid1r. Kar~llllilihk ko~ulu
MADDE 343. - (I) Bu boliimde yaz1h hiikiimlerin uygulanmasi, kar~Ilikl1hk ko~uluna baghd1r.
Yiiriirliik MADDE 344.- (1) Bu Kanunun;
DOKUZUNCU BOLOM Son Hiikiimler
a) "imar kirliligine neden olma" ba~IIkli I84 iincii maddesi yay1m1 tarihinde, b) "<;evrenin kasten kirletilmesi" ba~IIkli I8I inci maddesinin birinci f1kras1 ile "<;evrenin taksirle
kirletilmesi" b~iikli I82 nci maddesinin birinci f1kras1 yay1mi tarihinden itibaren iki yil sonra, c) Diger hiikiimleri I Nisan 2005 tarihinde, Yiiriirliige girer. Yiiriitme MADDE 345. - (I) Bu Kanun hiikiimlerini Bakanlar Kurulu yiiriitiir.