DÜNYA FİKRİ MÜLKİYET TEŞKİLATI

İDARİ HAKEM KARARI

Taner Aksoy v. Mesut Laçin

Dava No. D2010-0560

1. Taraflar

Şikayet Eden, Nida Kule İş Merkezi İstanbul, Türkiye'de faaliyet gösteren ve Aydın&Aydın Hukuk Bürosu tarafından temsil edilen Taner Aksoy'dur.

Şikayet Edilen, İstanbul, Türkiye'de mukim Mesut Laçin'dir.

2. Alan Adı ve Tescil Eden Kuruluş

İhtilaflı alan adı <sahibindentekne.com>, IHS Telekom tarafından tescil edilmiştir.

3. Usuli İşlem Tarihçesi

Şikayet, WIPO Tahkim ve Arabuluculuk Merkezi'ne (“Merkez”) 14 Nisan 2010 tarihinde sunulmuştur. Merkez tarafından 14 Nisan 2010 tarihinde IHS Telekom'dan ihtilaflı alan adını doğrulaması için e-posta ile talepte bulunulmuştur.

IHS Telekom 15 Nisan 2010 tarihinde, Şikayet Edilen'in tescil ettiren olarak kayıtlı olduğunu doğrulayan cevabını iletişim bilgileriyle birlikte Merkez'e iletmiştir.

Merkez, Şikayet Eden'in Alan Adı Uyuşmazlıkları Çözüm Politikası (“Politika” veya “UDRP”), Alan Adı Uyuşmazlık Çözümü Politikası için Yeknesak Kurallar (“Kurallar”) Alan Adı Uyuşmazlık Çözümü Politikası için Yeknesak Kurallara Ek Kurallar (“Ek Kurallar”)'da öngörülen şekli koşullara uygun bir Şikayet sunmuş olduğunu teyit etmiştir.

Kurallar'ın 2(a) ve 4(a) maddelerine göre Merkez, Şikayet'i usulüne uygun biçimde Şikayet Edilen'e bildirmiştir ve idari işlem süreci 30 Nisan 2010 tarihinde başlamıştır. Kurallar'ın 5(a) maddesine göre Cevap'ı sunmak için son tarih, 20 Mayıs 2010 olarak belirlenmiştir. Şikayet Edilen tarafından Cevap, 20 Mayıs 2010 tarihinde Merkez'e sunulmuştur.

Merkez, 1 Haziran 2010 tarihinde tek hakem olarak Gökhan Gökçe'yi atamıştır. Hakem, söz konusu görevlendirmenin uygun olduğu kararına varmıştır. Hakem, Kurallar'ın 7. maddesi uyarınca Kabul Bildirimi ve Tarafsızlık ve Bağımsızlık Beyanı'nı Merkez'e sunmuştur.

4. Vaka Bilgileri

Şikayet Eden Taner Aksoy, “www.sahibinden.com” web sitesinin sahibi olan Sahibinden Bilgi Teknolojileri Pazarlama ve Ticaret A.Ş.'nin genel müdürüdür. Söz konusu web sitesinde internet üzerinden Türkiye pazarına yönelik online açık artırma ve alışveriş faaliyeti gerçekleştirilmektedir. İnternet kullanıcıları bu platformda ürün ve hizmetlerini potansiyel alıcılara fiyatlarıyla birlikte sunmaktadır ve söz konusu web sitesi Türkiye'nin önde gelen e-ticaret sitelerinden biridir.

Ek 5'de gösterildiği üzere Şikayet Eden, Türk Patent Enstitüsü nezdinde 30 Mayıs 2007 tarihinde SAHİBİNDEN.COM şekil markasını tescil ettirmiştir ve bu markanın varyasyonlarını içeren başkaca marka tescilleri bulunmaktadır.

Şikayet Edilen, ihtilaflı alan adı <sahibindentekne.com>'u 12 Ekim 2007 tarihinde tescil ettirmiştir. Söz konusu ihtilaflı alan adının kullanıldığı web sitesinde tekne satışlarına ilişkin ilanlar bulunmaktadır.

5. Tarafların Beyanları

A. Şikayet Eden

Şikayet Eden, Politika'nın 4(b)(i) maddesi uyarınca, ihtilaflı alan adı <sahibindentekne.com>'un kendisine devrine karar verilmesini talep etmiştir. Şikayet Eden, Politika'nın 4(a) maddesinde bu işlem için öngörülen dayanakları sunmuştur.

Aynı veya İltibas Oluşturacak Kadar Benzer Marka

Türk Patent Enstitüsü nezdinde Şikayet Eden'e ait SAHİBİNDEN.COM şekil markasına ilişkin ilk tescil 30 Mayıs 2007 tarihinde gerçekleştirilmiştir. Ek 6'da belirtildiği üzere Şikayet Eden, SAHİBİNDEN.COM markasının tanınmış ve maruf bir marka olduğunu belirtmiş ve <sahibinden.com> alan adında sunduğu hizmetlerine ilişkin olarak basında yer alan haberlere atıfta bulunmuştur.

Şikayet Eden ihtilaflı alan adının, kullanıcıların açık arttırma ve alışveriş yoluyla tekne ve bununla ilgili hizmetleri alıp sattıkları bir web sitesine açıldığını ve söz konusu hizmetlerin kendi web sitesinde sağladığı hizmetlerle hemen hemen aynı nitelikte olduğunu belirtmiştir.

Şikayet Eden “ sahibinden tekne” ibaresinin “sahip olandan tekne” anlamına geldiğini, bunda kullanılan ana unsurun Şikayet Eden'in markasıyla aynı olduğu için “tekne” kelimesinin eklenmesinin bir ayırt edicilik kazandırmadığını ifade etmiştir.

Şikayet Eden “sahibinden” kelimesinin “www.sahibinden.com” un maruf ve meşhur hizmeti sebebiyle esas anlamından sıyrılarak artık “internet satış sistemi” olarak anılmaya başladığını ileri sürmüştür. Şikayet Eden, Şikayet Edilen'in “sahibindentekne” taklit markasını kullanarak iltibasa ve internet kullanıcılarını yanıltmaya sebebiyet verdiğini belirtmiştir.

Şikayet Eden, ihtilaflı alan adının tescilli markası ile aynı veya iltibas oluşturacak kadar benzer olduğunu ileri sürmüştür.

Haklar ve Meşru Menfaatler

Şikayet Eden, Şikayet Edilen'in ihtilaflı alan adı üzerinde herhangi bir hak ya da meşru menfaati olmadığını belirtmiştir. Ayrıca Şikayet Eden tarafından Şikayet Edilen'e tescilli markasını kullanması için bir lisans ya da izin verilmediği, Şikayet Edilen'in Şikayet Eden ile hiçbir fiili ilişkisi olmadığı ve Şikayet Edilen'in ihtilaflı alan adıyla hiçbir zaman yaygın olarak tanınmadığı ifade edilmiştir.

Şikayet Eden, <sahibinden.com> alan adını 1999 yılında tescil ettirdiğini, Şikayet Edilen'in ise ihtilaflı alan adını 2007 tarihinde tescil ettirdiğini belirtmiştir. Ayrıca <sahibinden.com> adresinin Türkiye'de bilinen bir web sitesi olduğunu bu sebeple Şikayet Edilen'in söz konusu web sitesini veya markayı bilmediğini ileri sürmesinin mümkün olmadığını ileri sürmüştür. Şikayet Eden, Şikayet Edilen'in ihtilaflı alan adı ve tescilli markasının aynı olduğunu bildiğini ve söz konusu ihtilaflı alan adını kötü niyetli tescil ettirdiğini ileri sürmektedir.

Kötü Niyetli Tescil ve Kullanım

Şikayet Eden, web sitesinin ihtilaflı alan adının tescil edildiği 2007 yılından çok daha uzun süre önce tescil edildiğini belirtmiştir.

Şikayet Eden, Şikayet Edilen'in “sahibinden tekne”ye ilişkin tescilli markası bulunmadığını ve bunun sebebinin Şikayet Edilen'in böyle bir başvuru yaptığı takdirde Şikayet Eden'in SAHİBİNDEN.COM markası ile iltibas yarattığı gerekçesi ile reddedileceğini bilmesinden kaynaklandığını ileri sürmüştür.

Şikayet Eden, Şikayet Edilen'in ihtilaflı alan adının açıldığı web sitesinde kendisi ile aynı hizmetleri sunduğunu ve ihtilaflı alan adını tescil ettirmesinin sebebinin Internet kullanıcılarını yanlış yönlendirmek ve onları resmi olmayan bir web sitesine yönlendirmek olduğunu belirtmiştir. Şikayet Eden, ihtilaflı alan adının kendisinin müşterilerini karışıklığa sevk etmeye ve bu sitenin Şikayet Eden'le ilişkili olduğunu zannetmelerine sebebiyet vereceğini ifade etmiştir.

Şikayet Eden, Şikayet Edilen'in ticari kazanç amacıyla ihtilaflı alan adını kullanarak kullanıcıları çekme niyetinde olduğunu ileri sürmüştür. Şikayet Eden, Şikayet Edilen'in ihtilaflı alan adının Şikayet Eden'e ait markayla aynı veya iltibas oluşturacak kadar benzer olduğunu ve alan adı tescilinin bu maksatla gerçekleştirdiğini, bu şekilde davranarak <sahibinden.com> web sitesinin ününden haksız menfaat elde etmeye ve kullanıcıları yanlış yönlendirmeye gayret ettiğini belirtmiştir.

B. Şikayet Edilen

Şikayet Edilen, Şikayet Eden'in iddialarına karşı Cevap'ını sunmuş ve Merkez'den Şikayet Eden tarafından ihtilaflı alan adının kendisine devrine karar verilmesi yönündeki yapılan talebi reddetmesini talep etmiştir.

Şikayet Edilen “sahibinden” kelimesinin jenerik bir kelime olduğunu “sahip olandan” anlamına geldiğini bu sebeple marka olarak tescil edilemeyeceğini belirtmiştir. Şikayet Edilen ayrıca Şikayet Eden'in tescilli markasının SAHİBİNDEN değil SAHİBİNDEN.COM olduğuna dikkat çekmiştir.

Şikayet Edilen ihtilaflı alan adının Şikayet Eden'in web sitesiyle benzer olduğunu kabul etmektedir ancak bununla birlikte jenerik bir isim olan “sahibinden” kelimesini içeren <sahibindenilan.com> ve <sahibindenkiralık.org> gibi diğer başka birçok web sitesinin daha bulunduğunu belirtmiştir.

Şikayet Edilen, ihtilaflı alan adı olan <sahibindentekne.com> un “sahip olandan tekne” anlamına geldiğini belirtmiştir. Bunun yanısıra, ihtilaflı alan adının jenerik bir kelime içerdiğini ve Şikayet Eden'e ait marka ile iltibas oluşturmadığını ileri sürmüştür. Şikayet Edilen jenerik bir kelime olan “sahibinden” kelimesini alan adının içerisinde kullanmaya hakkı bulunduğunu savunmuştur.

6. Değerlendirme ve Tespitler

Politika'nın 4(a) no'lu maddesi uyarınca, işbu süreçte ihtilaflı alan adının Şikayet Edilen'den Şikayet Eden'e devri yönünde karar verilebilmesi için, Şikayet Eden'inaşağıda belirtilen üç şartın mevcudiyetini ispat etmek zorundadır:

(a) İhtilaflı alan adının Şikayet Eden'in markası ile aynı veya iltibas oluşturacak kadar benzer olduğu,

(b) Şikayet Edilen'in alan adıyla ilgili olarak hiçbir hak ya da meşru menfaatinin bulunmadığı,

(c) Alan adının kötü niyetle tescil edildiği ve kullanılmakta olduğu.

Kurallar'ın 15(a) no'lu maddesi uyarınca Hakem, şikayet ile ilgili olarak, Politika, Kurallar ve uygulanmasını uygun gördüğü hukukun kuralları ve esasları ışığında, dosyaya sunulan belge ve beyanlar çerçevesinde karar verecektir.

A. Aynı veya İltibas Oluşturacak Kadar Benzer Marka

Politika, Şikayet Eden'in, ihtilaflı alan adının üzerinde, hakları bulunduğunu iddia ettiği markayla aynı veya iltibas oluşturacak kadar benzer biçimde kullanıldığını göstermesi gerektiğini öngörmektedir.

Şikayet Eden'in Türk Patent Enstitüsü nezdinde söz konusu markanın varyasyonlarını içeren birçok marka tescili bulunmaktadır, ayrıca Ek 5'de belirtildiği üzere SAHİBİNDEN.COM şekil markasının Türk Patent Enstitüsü nezdindeki ilk tescili 30 Mayıs 2007 tarihinde yapılmıştır. SAHİBİNDEN.COM markasını, en önemli unsuru “sahibinden” kelimesi ve figüratif unsurları olan bir şekil markasıdır. Hakem, söz konusu unsurları göz önüne alarak Şikayet Eden'in markanın sahibi olduğu ve SAHİBİNDEN.COM markası üzerinde münhasır hakkı bulunduğu kanaatine varmıştır, T. Rowe Price Associates, Inc. v. J A Rich, WIPO Dava No. D2001-1044.

Hakem, Şikayet Eden'in söz konusu haklarını dikkate alarak ihtilaflı alan adının Şikayet Eden'e ait marka ile aynı ve iltibas oluşturacak kadar benzer olduğu kanaatine varmıştır. Ayrıca Hakem, jenerik bir kelime olan “tekne”nin eklenmesinin ayırt edicilik kazandırmadığına karar vermiştir. Bu çerçevede Hakem, Politika'nın 4(a)(i) no'lu maddesinde belirtilen gereklerin sağlandığını tespit etmiş ve sonuç olarak Politika'nın söz konusu ilk şartının Şikayet Eden'in lehine gerçekleştiği kanaatine ulaşmıştır.

B. Haklar ve Meşru Menfaatler

Politika'daki gerekleri karşılayabilmek için Şikayet Eden, Şikayet Edilen'in ihtilaflı alan adı konusunda herhangi bir hakkı ya da meşru menfaatinin bulunmadığını karine olarak ortaya koymak zorundadır Croatia Airlines d.d. v. Modern Empire Internet Ltd., WIPO Dava No. D2003-0455. Şikayet Eden, Şikayet Edilen'in ihtilaflı alan adı üzerinde herhangi bir hak ya da meşru menfaati bulunmadığını, tescilli markasını kullanması için Şikayet Edilen'e lisans hakkı tanımadığını ya da izin vermediğini, Şikayet Edilen'in Şikayet Eden ile hiçbir ilgisinin mevcut olmadığını ve Şikayet Edilen'in söz konusu ihtilaflı alan adıyla hiçbir zaman yaygın olarak tanınmadığını ifade etmiştir. Şikayet Edilen ise, jenerik bir kelime olan “sahibinden” kelimesini içeren ihtilaflı alan adı üzerinde hakkı ve meşru menfaatinin olduğunu ve söz konusu alan adını aktif bir şekilde kullandığını belirtmiştir. Hakem 15 Haziran 2010 tarihinde <sahibindentekne.com> adresini ziyaret etmiş ve bu adreste bulunan web sitesinde internet kullanıcılarına tekne alım satımı imkanı sağlanan bir platform oluşturulduğunu görmüştür. Şikayet Eden'in web sitesinde ise çok daha geniş kapsamda muhtelif ürün ve hizmetlerin alım ve satımı gerçekleştirilmektedir ve deniz araçları mevcut kategorilerden sadece birini oluşturmaktadır. Dolayısıyla, Şikayet Eden ve Şikayet Edilen'in web sitelerinde sunulan ürün ve hizmetlerin kapsamı ve mahiyeti farklıdır, ayrıca her ikisi site tasarım ve kullanım unsurları açısından da farklılık göstermektedir.

Şikayet Eden, ihtilaflı alan adının tescili sırasında Şikayet Edilen'in SAHİBİNDEN.COM markasını bildiğini ve bunun kötü niyetinin göstergesi olduğunu ileri sürmüştür. Şikayet Edilen ise “sahibinden” kelimesinin jenerik bir kelime olduğunu ve bu sebeple söz konusu kelimeyi alan adında kullanmaya hakkı olduğunu belirtmiştir.

Şikayet Edilen, web sitesinin alan adını belirlerken jenerik ve tanımlayıcı bir terim seçmiştir, böylelikle kullanıcıların bu ihtilaflı alan adının açıldığı web sitesinde tekne satışı olduğunu tahmin etmeleri mümkün kılınmıştır. Hakem, bu davada, ihtilaflı alan adının tekne satışı yapılan bir web sitesine açıldığının açık olduğu kanaatindedir Home Interiors & Gifts, Inc. v. Home Interiors, WIPO Dava No. D2000‑0010. Buna göre Şikayet Edilen'in, ihtilaflı alan adını iyiniyetle mal ve hizmet sunmak amacı ile kullandığı neticesine varılmıştır.

Hakem, Şikayet Eden'in faaliyet gösterdiği alandaki ününü dikkate almaktadır ve Şikayet Edilen Türkiye'de mukim bulunduğundan Şikayet Edilen'in Şikayet Eden'in hizmetlerinden haberdar olmamasının mümkün olamayacağı hususunda mutabıktır. Buna karşılık, Şikayet Edilen'in söz konusu ihtilaflı alan adını kullanıcıların zihninde Şikayet Eden ile ilişki kurmak amacıyla tescil ettirdiği ya da “sahibinden” ifadesinin Türkiye'de yaygın kullanılmakta olmasından istifade ederek kullanıcıları haksız menfaat elde etmek üzere kendi web sitesine yönlendirdiği hususunda ikna olmamıştır.

Madde 4(a)(ii)'ye göre Şikayet Eden, Şikayet Edilen'in ihtilaflı alan adı üzerinde herhangi bir hakkı ya da meşru menfaati bulunmadığını ispat etmek zorundadır. Şikayet Eden, Şikayet Edilen'in bu nitelikte bir hak ya da meşru menfaatinin bulunmadığı yönünde karineyi ortaya koyamamıştır. Şikayet Edilen ise, ihtilaflı alan adıyla ilgili herhangi bir hak ya da meşru menfaatinin mevcut olduğunu göstermiştir. Bu sebeple Hakem, Şikayet Edilen tarafından Politika'nın 4(c) maddesinde belirtilen şartları karşılandığını ve bu çerçevede Şikayet Edilen'in ihtilaflı alan adıyla ilgili hak ya da meşru menfaatinin bulunduğu kanaatine varmıştır.

Buna göre, madde 4(a)(ii)'de belirtilen gerekler karşılanmış olup, sonuç olarak Hakem Politika'nın ikinci şartı anlamında Şikayet Edilen lehine karar vermiştir.

C. Kötü Niyetli Tescil ve Kullanım

Politika'nın 4(a)(ii) no'lu maddesi uyarınca Şikayet Eden, ihtilaflı alan adının hem kötüniyetle tescil edildiğini ve hem de kullanılmakta olduğunu ispatlamak zorundadır.

Yukarıda belirtildiği üzere, Şikayet Edilen'in alan adı Şikayet Eden'in tescilli markası ile iltibas oluşturacak kadar benzer niteliktedir. Hakem, Şikayet Edilen'in Türkiye'de mukim olması sebebi ile Şikayet Eden'in tescilli markası üzerindeki hakkından haberdar olmamasının muhtemel olmadığı görüşündedir.

Buna karşılık Hakem “sahibinden” kelimesinin jenerik bir kelime olduğu ve Türkiye'de ürün ve hizmet satışlarında sıkça tercih edilen ve kullanılan bir kelime olduğu kanaatindedir. Bunun yanısıra Şikayet Edilen'in web sitesinin içeriği ve tasarımı dikkate alındığında iyiniyetle ürün ve hizmet temini olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca Şikayet Edilen tarafından “sahibinden” kelimesi içeren bir çok alan adı olduğuna ilişkin deliller de sunulmuştur.

Hakem, her ne kadar Şikayet Edilen'in alan adının tescil tarihi itibarıyla Şikayet Eden'e ait markayı bilebilecek durumda olduğu kanaatinde olsa da National Association of Professional Baseball Leagues, Inc., d/b/a Minor League Baseball v. John Zuccarini. bunun kötü niyetinin göstergesi olması için yeterli olmadığını zira herkesçe kullanılan bir kelimenin tescil edilmesinden sonra kötü niyetin varlığından söz edilebilmesi için ek delillere ihtiyaç olduğu sonucuna varmıştır. Ancak somut olayda bu yönde herhangi bir delil sunulmamıştır ve bu sebeple Hakem, tescil edilen alan adına ilişkin tüm hususları değerlendirerek kötü niyetle tescil ettirilmediği neticesine varmıştır.

Şikayet Edilen tarafından kötü niyetli tescil ve kullanım gerçekleştirildiğinin ispatlanması yükü Şikayet Eden üzerindedir ve bu yönde ikna edici delil sunulamamıştır. Hakem, tescil ve kullanıma ilişkin tüm hususları değerlendirdikten sonra, Şikayet Edilen tarafından ihtilaflı alan adına ilişkin olarak kötü niyetli tescil ve kullanımın söz konusu olmadığı kanaatine varmıştır. Bu çerçevede Hakem, Politika'nın 3. şartı konusunda Şikayet Edilen lehine karar vermiştir.

7. Karar

Yukarıda belirtilen sebepler çerçevesinde Hakem, Şikayet'in reddine karar vermiştir.


Gökhan Gökçe
Tek Hakem

Tarih: 16 Haziran 2010